2
Ka taheinep ni Nibukadnisar
1 Te sabeka ne marusilem te migdaruwe e ne leg‑un si Nibukadnisar ka mighari, nakataheinep sikandin te kamasulug. Nabantalan sikandin wey kene egpakalipereng.
2 Ne impeumew te Hari ka egmammulingan, ka me timbusawen, ka egmahehane, wey ka me tumanuren eyew te pegluwas te taheinep din. Purisu nangendiyad sikandan te Hari.
3 Ne impangguhuran e sikandan te Hari te migkahi, “Due taheinep ku ne ingkabantali ku wey egkeupian a ne egkanengnengan ka igpasabut kayi.”
4 Ne migtabak ka egmahehane ne iyan inggamit ka Aramayik ne linalahan, “Mahal ne Hari, egkeuyag ka te ware egtamanan! Nangeni key nikeykew se me suluhuanen nu te taheinep nu wey egluwasen ney seini.”
5 Ne migkahiyan te Hari ka egmahehane, “Egtumanen ku seini se ignangen ku kaniyu, ke kene niyu egkaantukan ke nekey ka taheinep ku wey ke nekey ka igpasabut kayi, igpatadtad ku sikaniyu wey igpahuhus ku ka me baley niyu.
6 Piru ke egkaantukan niyu ka taheinep ku wey egkaluwas niyu seini, egdasahan ku sikaniyu, eg-unahan wey egbantuhen. Na, ihuhud niyud ka taheinep ku wey ka igpasabut kayi.”
7 Ne mig-abey sikandan migkahi diye te Hari, “Mahal ne Hari, inangen nu la kanami ka taheinep nu su eyew egkaluwas ney ka igpasabut kayi.”
8 Ne migkahi ka Hari, “Nakanengneng a ne egkeupian kew ne eg-ealiddanan tenged su nakataha kew ne egtumanen ku seini se ignangen ku
9 ne egdusaan ku sikaniyu ke kene niyu egkaluwas ka taheinep ku. Nenekegsabut kew ne eg-uubat keddi su migsuman-suman kew ne egkabalbalawan ded ka suman-suman ku ke egkapate-pate e. Ne la, ihuhud niyud keddi ke nekey ka taheinep ku su eyew egpakapalintutuu a iya ne egkaluwas niyu ka igpasabut te taheinep ku.”
10 Ne migtabak ka egmahehane, “Ware etew kayi te intiru ne kalibutan ne egpekeyimu te imbuyu nu. Ware pad Hari, minsan mamenu pad sikandin kabantug wey karesen, ne migsuhu te egmahehane, te timbusawen, wey te matagseb ne mammituen te peggimu te iling kayi.
11 Malised amana sika se insuhu nu, Mahal ne Hari. Ware egpekeyimu due angin e te me manama, piru ware sikandan miglemung mig-ugpe te etew.”
12 Ne nangebel-ebel ka langet te Hari te pegkarineg din dutu, wey migsuhu ne egpeyimatayan ka langun ne me matagseb ne etew diye te Babilunya.
13 Te impanengneng e ka suhu te Hari ne egpeyimatayan ka me matagseb, impamitew ran e ensi Danyil su eyew egpeyimatayan degma.
14-15 Ne migparani si Danyil diye ki Aryuk, ka kepitan te talagbantey te Hari. Sikandin ka insuhu te Hari ne egpangimatayan ka me matagseb ne me etew diye te Babilunya. Maalamen wey mapahanad-ganad ne mig-inse si Danyil diye te kandin ke nekey ka egpuunan te seini se mabehat ne suhu te Hari, sikan naa ka impangguhuran e sikandin ni Aryuk te neyitabu.
16 Te sikan de, miggendiyad e si Danyil te Hari wey mighangyu ne egbehayan sikandin te timpu eyew te pegluwas ke nekey ka igpasabut te seeye ne taheinep. Ne nabennalan ded ka Hari.
17 Purisu, mig-uli e si Danyil diye te baley rin wey impangguhuran din e te neyitabu ka me duma rin ne ensi Hananiyas, Misail, wey si Asariyas.
18 Ne imbanasalan sikandan ni Danyil ne eg-ampu eyew egkeyid‑u kandan ka Manama ne diye te langit wey igpanengneng din ka igpasabut te taheinep te Hari, su eyew kene sikandan egkalagkes egkeyimatayi duma te me matagseb ne me etew diye te Babilunya.
19 Te sika ne marusilem, impanengneng te Manama ki Danyil pinaahi te taheinep, seeye se taheinep te Hari. Ne indayan ni Danyil ka Manama ne diye te langit te migkahi,
20 “Egdayanen ka ngaran te Manama te ware egtamanan,
su kandin ma ka kaalam wey geem.
21 Sikandin ka egpakabalew-balew te timpu.
Sikandin ka egbuut ke hentew ka eghari wey sikandin degma ka egpakapaawe te me Hari.
Sikandin ka egbehey te katagseb diye te me matagseb
wey egbehey te katuenan diye te mahaan egkateu.
22 Impanengneng din ka maddalem wey ka mallised ne egsabuten.
Nakanengneng sikandin ke nekey ka due te marusilem,
wey due te kandin ka kalayag.
23 Egpasalamatan wey egdeyrayen ku
sikeykew Manama te me kaap-apuan ku
su imbehayan a nikeykew te katagseb wey keseg.
Impanengneng nu degma keddi ka imbuyu ney keykew,
su impataha key ma nikeykew te igpasabut te taheinep te Hari.”
Ka pegluwas ni Danyil te taheinep te Hari
24 Seeye naa, miglibed e si Danyil diye ki Aryuk, ka insuhu te Hari te pegpangimatey te me matagseb ne me etew diye te Babilunya. Ne migkahiyan e ni Danyil si Aryuk, “Kene nu pangimatayi ka me matagseb ne me etew kayi te Babilunya. Dumaa a nikeykew diye te Hari su egluwasen ku ka igpasabut te taheinep din.”
25 Sikan naa, sahuhune e dumaa ni Aryuk si Danyil diye te Hari. Migkahi si Aryuk, “Mahal ne Hari, due nakita ku ne egpakaluwas te taheinep nu ne sabeka te seeye se naddakep wey neneuyan puun te Huda.”
26 Ne in-insaan te Hari si Danyil ne egngaranan ded degma ki Biltisasar, “Igpakapanengneng nu naa keddi ke nekey ka taheinep ku wey ka igpasabut kayi?”
27 Migtabak si Danyil, “Mahal ne Hari, ware minsan matagseb, me timbusawen, wey egmahehane wey ke mammituen naa ne egpakaluwas te taheinep nu.
28 Piru due Manama diye te langit ne egpanengneng te minsan nekey ne malised ne egsabuten. Pinaahi te taheinep nu Mahal ne Hari, impanengneng te Manama ke nekey ka egkeyitabu keureme. Kuntee, ignangen ku keykew ke nekey seeye se nakita nu diye te taheinep nu.
29 Ka taheinep nu Mahal ne Hari, iyan sika se egkeyitabu keureme wey impataha sika te Manama ne talagpataha te me malised ne egsabuten.
30 Malehet iya ne kayi te keddi ipanengneng ka taheinep nu, piru kene ne tenged su matmatagseb a du te duma, ke kene, pinaahi te bulig te Manama keddi. Egkeupian sikandin ne egkasabut nu ke nekey ka due te suman-suman nu.
31 “Ka nakita nu Mahal ne Hari, sabeka ne bubuyahen ne larawan ne subla ne masil‑ew. Diye seini migsasindeg te tangkaan nu wey makaaldek-haldek ne egpitawen.
32 Ne neelin ne bulawan ka ulu rin, wey pelata ka kumeng din wey ka belad din, ne burunsi ka getek din wey ka bubun din.
33 Ne putew ka me lisen din wey nasinewug te putew wey tane ne eggimuwen ne kuren ka me paa rin.
34 Taheed te egpipitew ka te larawan, due batu ne natipak, piru kene ne etew ka migtipak kayi. Nasuhat ka me paa te larawan wey nalupet e seini.
35 Ne nalupet iling te ukaba diye te diekanan ka putew, ka tane ne eggimuwen ne kuren, ka burunsi, ka pelata, wey ka bulawan. Ne miglayap e seeye te kalamag wey warad iya nasame. Piru ka batu ne nakasuhat te paa te larawan, neyimu e ne dakel ne bubungan wey nekeempet e te intiru ne kalibutan.
36 “Seeye ka taheinep nu. Na, kuntee egluwasen kud due te keykew ka igpasabut kayi.
37 Mahal ne Hari, sikeykew ka Hari te me Hari. Inggimu ka te Manama ne diye te langit ne Hari wey imbehayan te geem, keseg, wey te kabantug.
38 Imbehey rin degma keykew ka langun ne etew, me mahintalunan ne mananap wey me bayaku minsan hendei sikandan nangugpe, wey inggimu ka nikandin ne talagmandu te langun. Sikeykew ka igpasabut te seeye se ulu te larawan.
39 Emun ke egkatalu e ka migharian, ne iyan ka migharian nu kuntee, due lein ne Hari ne egginguma ne malmaletey keykew, ne duen pad man‑e igkatelu ne eghari ne iyan igpasabut seeye se burunsi, wey egmandu sikandin te intiru ne kalibutan.
40 Duen pad man‑e igkeep‑at ne migharian ne egpekeiling karesen te putew. Eglupeten din seeye se langun ne nekewun‑a ne mighari, iling te putew ne egpakalupet te minsan nekey.
41 Ka nakita nu ne paa wey ka me kemel te paa ne nasinewug te putew wey tane, palinneu ne egkabaad ka seini ne migharian. Piru ka kalig‑en ne egpekeiling te putew, duen ded diye te kandin, iling te nakita nu ne impegsewug ne putew te tane.
42 Ka me kemel te paa ne nekegsewug te putew wey tane, palinneu te due kalig‑en wey due degma kahuye te seini ne migharian.
43 Nakita nu degma ne nekegsewug ka putew te tane, migpasabut sika te egkasabeka sikandan pinaahi te pegpaas-asaweey. Piru kene sikandan egkaluhey iling te ka putew kene iya egpakasewug te tane.
44 Te timpu te seeye ne me Hari, ka Manama te langit egpasasindeg te migharian ne kenad iya egkareetan wey warad iya minsan hentew ne egpakaahew te seini ne migharian. Egdereetan kayi ka langun ne migharian wey egpalunggehaat seini te ware katamanan.
45 Sika ka igpasabut te nakita nu ne batu ne natipak puun te dalama ne kene ne etew ka nakatipak, wey nakalupet te putew, te burunsi, te tane, te pelata, wey te bulawan. Mahal ne Hari, migpanengneng keykew ka mabantug ne Manama ke nekey ka egkeyitabu keureme. Malehet ka taheinep nu wey ka igpasabut kayi.”
Ka pegdasag ki Danyil te Hari
46 Ne miglangkeb si Hari Nibukadnisar eyew te pegtahud ki Danyil wey migsuhu sikandin ne eghalad wey egtutung te insinsu diye te tangkaan ni Danyil.
47 Migkahiyan te Hari si Danyil, “Malehet iya ne ka Manama nu, Manama te me manama wey Magbebaye ne Manama te me Hari wey ka talagpataha te me malised ne egsabuten tenged su nekeyimu ke ma te pegpanengneng te seini se me malised ne egsabuten.”
48 Ne nataman, impamehayan e te Hari si Danyil te mateles wey mahal ne me dasag. Imparakel rin degma ka katungdanan din diye te intiru ne prubinsya te Babilunya wey inggimu sikandin ne pangulu te langun ne matagseb diye te Babilunya.
49 Ne mighangyu si Danyil te Hari ne egbulihen din ensi Sadrak, si Misak, wey si Abidnigu te pegmandu diye te prubinsya te Babilunya. Ne migpalunggehaat de si Danyil te palasyu.