Hinisis
Ka Bunsuranan
Igpewun‑a
Ka kaluwasan te lalag ne Hinisis, “bunsuranan”. Seini ne baseen, kayi nasulat ka peggimu te langit wey te tane, ka migpuunan te etew, wey ka bunsuranan te sale wey peg-antus kayi te kalibutan. Nasulat man‑e kayi ka guhuren meyitenged te keet-etawan ne in-alam te Manama wey ka peg-uyan din kandan diye te inged ne insaad din kandan.
Nabaad te daruwa seini se baseen:
1.) Ka peggimu te kalibutan wey ka guhuren meyitenged te me etew. Kayi egkabasa ka guhuren meyitenged ki Adan wey ki Iba, ka meyitenged ki Kain wey ki Abil, wey ka meyitenged ki Nuwi wey ka pegsipuk te weyig, wey ka meyitenged te matikang ne baley diye te Babil.
2.) Ka guhuren meyitenged te an-anayan ne me kabuybuyahan te Israilita. Si Abraham ka an-anayan ne kabuybuyahan te Israilita ne neyimu ne mabantug tenged te pegpalintutuu wey pegsalig din wey te pegtuman din te suhu te Manama. Egpakasinundul degma ka guhuren meyitenged te anak din ne si Isaak, wey ka apu din ne si Hakub (ne egngaranan ded degma ki Israil), wey ka sapulu wey daruwa (12) ne anak ni Hakub ne iyan migpuunan te sapulu wey daruwa (12) ne me kabuhalan te Israil. Nahuhud degma kayi ka meyitenged te anak ni Hakub ne si Husi wey ka neyitabu kandin ne iyan impuunan te nekeendiye te Ihiptu si Hakub duma te me anak din.
Egkabasa ta man‑e kayi ka guhuren meyitenged te nalein-lein ne me etew ne nabuhal-buhal kayi te ampew te tane wey migmannenasud e. Labew te langun, nahuhud kayi ka dakel ne himu te Manama ne peggimu te langit wey tane wey te langun ne nakatahu kayi.
Diye te katamanan te guhuren, egkahuhud ka ware egtamanan ne saad te Manama te keet-etawan din. Kene eglingawan te Manama ka saad din wey kene din iya egbalaharen ka keet-etawan din su egpanuluen wey egbulihan din sikandan. Ne sikandin ka eggukum wey eglegpad te langun ne eggimu te mareet.
Ka nenasulat te seini ne baseen
Ka peggimu te Manama te langit wey te kalibutan 1:1–2:25
Ka bunsuranan te sale wey te peg-antus 3:1-24
Ka guhuren ki Adan peendiye te ki Nuwi 4:1–5:32
Si Nuwi wey ka pegsipuk te weyig 6:1–10:32
Ka matikang ne baley diye te Babil 11:1-9
Ka guhuren ki Sim peendiye te ki Abraham 11:10-32
Ka me kabuybuyahan te me Hibruwanen: si Abraham, si Isaak, wey si Hakub 12:1–35:29
Ka me kabuhalan ni Isaw 36:1-43
Si Husi wey ka me suled din 37:1–45:28
Ka me Hibruwanen diye te Ihiptu 46:1–50:26
1
Ka peggimu te kalibutan
1 Te an-anayan, inggimu te Manama ka langit* Ka me Hudiyu migsuman-suman ne masulug ne untud ka langit, purisu “me langit” ka diye te sinulat dan. wey ka kalibutan. 2 Ne ware pad naay-ayari ka kalibutan dengan, wey ware pad tahu. Nabunbunan te dahat ka tane wey marusilem amana. Ne migweil-weil ka Panisingan te Manama diye te ampew te weyig. 3 ✡ 2Kur 4:6.Ne migkahi ka Manama, “Egkeyimu ka malayag.” Te sikan de, neyimu e ka malayag. 4 Ne natelesan ka Manama te malayag ne nakita rin. Ne impegsuwey rin ka malayag wey ka delem. 5 Migngaranan din ka malayag te “Maaldew” wey migngaranan din ka delem te “Marusilem.” Ne nasagkup e wey napawe, ne seeye ka an-anayan ne aldew.
6 ✡ 2Pid 3:5.Ne migkahi ka Manama, “Egkeyimu ka eletanan te weyig eyew egkabaad te daruwa ka weyig, diye te ampew ka sabeka ne baad wey diye te diralem ka sabeka.” 7 Te sikan de, neyimu e ka eletanan, wey nabaad e te daruwa ka weyig, diye te ampew ka sabeka ne baad wey diye te diralem ka sabeka. 8 Migngaranan din ka eletanan te “Aw-awangan”. Ne nasagkup e wey napawe, ne seeye ka igkarangeb ne aldew.
9 Ne migkahi ka Manama, “Egkalibulung de te sabeka ne inged ka weyig ne diye te diralem te aw-awangan su eyew egpakalepew ka tane ne mammara.” Te sikan de, neyimu e. 10 Migngaranan din ka mammara te “Tane” wey migngaranan din te “Dahat” ka weyig ne nalibulung. Ne natelesan ka Manama te nakita rin. 11 Nataman, migkahi e man‑e ka Manama, “Egtubu diye te tane ka nakalkalasi ne pinamula, seeye se due me beni wey seeye se me kayu ne egbebehas.” Te sikan de, neyimu e. 12 Ne nanubu te tane ka langun ne nakalkalasi ne pinamula. Ne natelesan ka Manama te nakita rin. 13 Ne nasagkup e wey napawe, ne seeye ka igkatelu ne aldew.
14 Ne migkahi ka Manama, “Egkeyimu ka me malayag diye te langit ne iyan egpegsuwey te maaldew wey marusilem wey eyew egpeila te pegbunsud te me aldew, te me timpu, wey te me leg‑un. 15 Eglayag sikandan diye te langit eyew egteng‑ew te kalibutan.” Te sikan de, neyimu e. 16 Sikan naa, inggimu te Manama ka daruwa ne mallayag; ka aldew wey ka bulan. Ka aldew ne lelayahi, iyan eglayag te maaldew; ne ka bulan, iyan eglayag te marusilem. Ne inggimu rin degma ka me bituen. 17 Intahu te Manama ka me malayag diye te langit eyew egteng‑ew te kalibutan, 18 wey eyew eglayag te maaldew wey te marusilem, wey eyew egpegsuwey te malayag wey te delem. Ne natelesan ka Manama te nakita rin. 19 Ne nasagkup e wey napawe, ne seeye ka igkeep‑at ne aldew.
20 Ne migkahi ka Manama, “Egpekeempet kayi te weyig ka nakalkalasi ne ngalap wey egpekeempet degma diye te aw-awangan ka nakalkalasi ne manuk-manuk.” 21 Sikan naa, inggimu te Manama ka me bubuyahen ne me ngalap diye te dahat wey ka nakalkalasi ne ngalap diye te weyig wey ke diye te dahat, wey ka nakalkalasi degma ne manuk-manuk. Ne natelesan ka Manama te nakita rin. 22 Ne impanalanginan sikandan te Manama te migkahi, “Kabuhal kew. Sikaniyu se me isda, empeta niyu ka dahat, ne sikaniyu se me manuk-manuk, empeta niyu ka kalibutan.” 23 Ne nasagkup e wey napawe, ne seeye ka igkalimma ne aldew.
24 Ne migkahi ka Manama, “Egkeyimu kayi te ampew te tane ka nakalkalasi ne mananap, ka me ayam wey ka me mahintalunan, ka derakel wey mallintek ne me mananap.” Te sikan de, neyimu e. 25 Sikan naa, inggimu rin ka langun ne nakalkalasi ne me ayam wey me mahintalunan. Ne natelesan ka Manama te nakita rin.
26 ✡ 1Kur 11:7.Ne migkahi man‑e ka Manama, “Eggimu ki te etew ne iling kanta. Sikandan ka egbuut te me ngalap te weyig, me manuk-manuk, me ayam, wey te langun ne mahintalunan, ka derakel wey ka mallintek ne me mananap.” 27 ✡ Hin 5:1-2.✡ Mat 19:4; Mar 10:6.Sikan naa, inggimu te Manama ka etew iling kandin. Inggimu rin ka lukes wey ka malitan. 28 Ne impanalanginan sikandan te Manama ne migkahi, “Kabuhal kew eyew egpekeempet ka kabuhalan niyu kayi te ampew te tane wey sikandan ka egbuut te langun. Sikaniyu ka egbuut te me isda, me manuk-manuk wey te langun ne mananap. 29 Igbehey ku kaniyu ka langun ne pinamula ne egbebehas wey ka me behas te kayu, eyew egkeenen niyu. 30 Igbehey ku degma te langun ne me mananap, me manuk-manuk, wey te langun ne egmanggeheyinawa ka me pinamula ne meilem eyew egkeenen dan.” Te sikan de, neyimu e. 31 Ne nakita te Manama ka langun ne inggimu rin wey natelesan amana sikandin. Ne nasagkup e wey napawe, ne seeye ka igkeen‑em ne aldew.
*1:1 Ka me Hudiyu migsuman-suman ne masulug ne untud ka langit, purisu “me langit” ka diye te sinulat dan.