Lalahen
Igpewun‑a
Ka baseen te me Lalahen, sabeka ne klasiyan te pegpanulu eyew ka keet-etawan te Manama due eg-ikulen ke egmenuwen te peg-ugpe ne matareng. Kasuluhan kayi, sika se pegpanulu meyitenged te peg-ugpe te etew. Ka sabeka ne mateles ne nasulat kayi ka: “Ka pegkaaldek ne Magbebaye iyan egpuunan te katagseb” (1:7; 9:10). Ka me Lalahen, impeg-iling ke nekey ka meupiya ne egkaangey ta ke iyan ta eg-ikulen ka katagseb wey kene ne sika se keungelan. Su ka dalan te me makasesale, marusilem pad du te delem (4:19), wey ka dalan te matareng, egpekeiling te sikan pad egkasi-si ne kaliwaswasan ne egkapahan-ganaran egmalayag taman te egsile en iya ka aldew (v18).
Ka me Lalahen, immanlimud ne me meupiya ne me lalag ne egpakamatagseb te egbasa.
Ka nenasulat te seini ne baseen
Ka pegdayan te katagseb 1:1–9:18
Ka me lalahen ni Sulumun 10:1–29:27
Ka me lalag ni Agur 30:1-33
Ka nalein-lein ne me lalahen 31:1-31
1
Ka tuyu te me lalahen
1 Ka me lalahen ni Sulumun, ne anak ni Dabid ne Hari te Israil.
2 Ka tuyu te seini ne me lalahen, ka pegbehey te katagseb wey katuenan. Egpakabehey man‑e seini te me katuenan te pegsabut te me panulu ne egpakabehey te katagseb. 3 Egpakapanulu seini te peg-ikul te me panulu, pegkamatareng, eleg ne peggukum, wey meupiya te duma. 4 Egpakabehey seini te katagseb te seeye se ware pad hanew, wey egpakabehey te me kabatbataan te katuenan te peg-alam. 5 Ka matagseb ne egpakarineg kayi, egkatimulan se katuenan wey seeye se duen e katuenan te pegnengneng, egkapanulu pad 6 eyew egkasabut dan ka igpasabut te me lalahen, me panunggilingan, wey ka egmaantukan te me matagseb.
Ka paney-paney te me kanakan wey me mengebay
7 ✡ Hub 28:28; Sal 111:10; Lal 9:10.Ka pegkaaldek te Magbebaye ne Manama ka egpuunan te katuenan. Piru ka me ungel, kene egdawat te katagseb wey kene egpepanulu.
8 Anak, pammineg ka te impaney-paney te amey nu wey kene nu kalingawi ka impanulu keykew te iney nu. 9 Su egpekeiling sika te tetelesi ne tangkulu wey balieg.
10 Anak, kene ka paruma-ruma ke eg-inniyaten ka te me makasesale. 11 Emun ke egkahi sikandan, “Mahaan ka, eggepas ki te eggimatayan ta minsan ware sale. 12 Egpekeiling ki te Siyul, eg-abeleng te manekal pad, wey natimman pad, iling te seeye se egpekeendiye te bitu. 13 Egpanguen ta ka me mateles ne me karatuan dan wey eggipenuen ta te egkengaahew ta ka me baley ta. 14 Duma ka kanami, wey egba-baaren ta ka egkengaahew ta.”
15 Anak, kene ka ikul kandan; kene ka alak te eggimuwen dan, 16 su mahaan sikandan eggimu te mareet wey eggimatey. 17 Ware karuan te pegbatul te bayaku ke migtengteng ka bayaku ne egbatulen nu. 18 Piru ka sika ne me etew iyan ded egsahad te batu ran, wey iyan ded egkareetan ka egmanggepas. 19 Sika ka egpangkusan te etew ne eg-aken-aken te karatuan te mareet ne paahi. Sikandan ded ka egpuunan te kamatayen dan.
Ka pegpangumew te katagseb
20 ✡ Lal 8:1-3.Ka katagseb, egpekeiling te etew ne migpanguleyi te meemen diye te me deralanen wey diye te kasuluhan. 21 Migpangumew sikandin diye te dibabew te matikang wey makepal ne batu ne alad, wey diye te me gumawan te siyudad ne bayaanan te me etew. Migkahi sikandin,
22 “Sikaniyu se me gubabeen, egpabulus kew naan pad egbaley-baley?
Sikaniyu se egkengeungel, egpabulus kew naan pad egsamsamili te katuenan?
Kene kew bes egpakasabut?
23 Pammineg kew te pegsapad ku;
igpasabut ku kaniyu ka suman-suman ku
wey igpanengneng ku kaniyu ka katuenan ku.
24 Ware niyu pammineha ka pegpangumew ku, wey ware niyu linglingaa ka pegpanginggat ku.
25 Imbalahad niyu ka langun ne me tambag wey me panulu ku kaniyu.
26 Sikan naa, egngisiyan ku sikaniyu ke due keyirapan ne egginguma kaniyu; egdali-dian ku sikaniyu ke due igkaaldek niyu,
27 wey ke due egginguma kaniyu ne samuk ne egpekeiling te bagyu, wey karereetan ne egpekeiling te balisusu, wey ke eggingumaan kew te kalaggew wey kalised.
28 Ne eg-umawen a nikaniyu piru kene ku egtabaken sikaniyu; egpamitawen a nikaniyu te minsan hendei, piru kena a egkakita nikaniyu.
29 Tenged su kene kew egkeupian ne egpanuluen, wey imbalahad niyu ka pegkaaldek te Magbebaye ne Manama.
30 Imbalahad niyu ka me tambag ku, wey ware niyu linglingaa ka pegpaney-paney ku.
31 Sikan naa, egkahaani niyu red ka mareet ne himu niyu wey egpekegsendit kew te mareet ne hinimuwan niyu.
32 Egkengammatey ka me etew ne ware aperu su imbalahad dan man de ka katagseb. Egkareetan ka me etew ne umbeg su ware ma sikandan miglinga-linga te katuenan.
33 Piru ka migpammineg keddi, eg-ugpe ne ware igkangilam, wey ware igkaaldek su egpakapariyu ma sikandin te karereetan.”