Hirimiyas
Igpewun‑a
Si prupita Hirimiyas, migbunsud te himu rin isip prupita te 627 ne leg‑un te ware pad neetew si Kristu wey migpabulus taman te me leg‑un ne 580 te ware pad neetew si Kristu. Te malayat ne timpu te pegpamakey ni Hirimiyas, impanpanayan din ka keet-etawan meyitenged te karereetan ne egginguma te nasud tenged te me sale dan, wey te pegsimba ran te me diyus-diyus. Ne nakita ni Hirimiyas ka katumanan te intagne din te timpu ne nasakup e ka Hirusalim ni Nibukadnisar ne Hari te Babilunya. Nakita rin man‑e ka pegkahuhus te siyudad wey timplu, wey ka pegkarakep te masulug ne keet-etawan duma te Hari dan diye te Babilunya. Intagne din man‑e ka peglibed te keet-etawan puun te pegkarakep dan, wey ka pegbalew-balew te pegpasasindeg te nasud diye te tapey ne natahuan kayi.
Ka Baseen ni Hirimiyas nabaad te lalimma: 1.) Ka peg-umew ki Hirimiyas; 2.) ka inlalag te Manama para te nasud te Huda wey te me pangulu kayi te timpu te peghari enni Husiyas, Huwakim, Hihuyakin wey ni Sidikiyas; 3.) ka langun ne nabaybayaan te me etew sumale te nasulat ni Baruk ne sikritari ni Hirimiyas, lagkes ka lein-lein ne me pegpanagne, wey ka impurtanti ne neyitabu te umul ni Hirimiyas; 4.) ka inlalag te Magbebaye ne Manama meyitenged te lein-lein ne lapu diye ne me nasud; wey 5.) ka duma pad ne guhuren meyitenged te pegkahuhus te Hirusalim, wey te pegkaddakep te keet-etawan peendiye te Babilunya.
Hiid‑uwen ne etew si Hirimiyas; amana rin geyinawei ka keet-etawan din, wey igkeepes din ka eggukum kandan. Due me baad te baseen ne amana ka geyinawa rin te pegpangguhud meyitenged te me peg-antus din tenged su in-umew sikandin te Manama eyew egkeyimu ne prupita. Iling te hapuy diye te pusung din ka lalag te Magbebaye ne Manama, wey kene din iya seini igkeeles.
Nasulat man‑e te seini ne baseen ne egginguma ka timpu ne duen e iyam ne kasabutan. Ne ka sika ne kasabutan eg-ay-ayaran te keet-etawan te Manama wey egtumanen dan, minsan pad ware talagpanulu ne egpasuman-suman kandan su igsulat man e seini diye te me pusung dan. (31:31-34)
Ka nenasulat te seini ne baseen
Ka peg-umew ki Hirimiyas 1:1-19
Ka me pegpanagne meyitenged te peghari ni Husiyas, Huwakim, Huwakin, wey ni Sidikiyas 2:1–25:38
Ka nabaybayaan ni Hirimiyas 26:1–45:5
Ka me pegpanagne para te me nasud 46:1–51:64
Ka pegkahuhus te Hirusalim 52:1-34
1
1 Nasulat te seini ne libru ka meyitenged te me lalag ni Hirimiyas ne anak ni Hilkiyas. Si Hilkiyas, sabeka te me talagpanubad diye te lungsud te Anatut ne diye te inged ni Binhamin. 2 ✡ 2Har 22:3–23:27; 2Kru 34:8–35:19.Te igkasapulu wey tatelu (13) ne leg‑un te peghari ni Husiyas ne anak ni Amun diye te Huda, migpakiglalag ki Hirimiyas ka Magbebaye ne Manama. 3 ✡ 2Har 23:36–24:7; 2Kru 36:5-8; 2Har 24:18–25:21; 2Kru 36:11-21.Ne migpabulus migpakiglalag ka Magbebaye ki Hirimiyas te si Huwakim e ne anak ni Husiyas ka Hari te Huda. Ne kamasulug pad man‑e migpakiglalag ka Magbebaye kandin taman te igkasapulu e wey sabeka (11) ne leg‑un te peghari ni Sidikiyas ne anak ni Husiyas. Te igkalimme e ne bulan te seeye ne leg‑un, impandakep e ka keet-etawan te Hirusalim.
Ka peg-umew ki Hirimiyas
4 Ne impanengneng a te Magbebaye,
5 “Neilaan kud e sikeykew te ware ku pad sikeykew himuwa diye te aanakan te iney nu,
wey te ware ke pad neetew,
in-alam kud e sikeykew;
inteil kud e sikeykew ne prupita te me nasud.”
6 Ne migtabak a kandin, “He Magbebaye ne Manama, kena a ne meupiya ne eglalag-lalag su bate e pad.”
7 Piru ingkahiyan a nikandin,
“Kene ka kahi te bate ke pad,
keilangan ne eggendiyaan nu ka me etew ne egpeendiyaan ku keykew,
wey ilalag nu kandan ka minsan nekey ne igpalalag ku keykew.
8 Kene ka kaaldek kandan su egdumaan ku sikeykew,
wey egbulihan ku sikeykew. Sikeddiey se Magbebaye ne Manama ka miglalag kayi.”
9 Ne insamsam te Magbebaye ka be‑be ku, wey ingkahiyan a nikandin,
“Intahu kud due te be‑be nu ka igpalalag ku keykew.
10 Ne kuntee ne aldew, in-alam ku sikeykew ne eglalag diye te me nasud, wey diye te me migharian.
Lalahi nu sikandan te ka duma kandan egbaruten, wey egguhusen,
ne eglig‑enen wey igpasasindeg e man‑e.”
Ka daruwa ne impakita te Manama
11 Ne mig-insaan a te Magbebaye, “Nekey‑a ka nakita nu Hirimiyas?”
Ne migtabak a kandin, “Sugpang te kayu ne almindras.”
12 Ne ingkahiyan a nikandin, “Malehet ka nakita nu, wey migpasabut sika ne imbantayan* Te Hibruwanen: ka pegbasa te lalag ne ka igpasabut ‘almindras’, amana egpeiling te pegbasa te lalag ne ka igpasabut ‘migbantey’. ku ne egkatuman iya ka inlalag ku.”
13 Ne mig-insaan ad e man‑e te Magbebaye, “Nekey pad man‑e ka nakita nu?”
Ne migtabak a, “Weyig ne egkale-kale diye te kendiru ne diye te igkahibang ne balabahan, wey iling te egkeitis e seini kayi te kanta.”
14 Ne ingkahiyan a te Magbebaye, “Due mangune-kune ne karereetan ne egginguma te langun ne mahinged te seini ne inged puun te igkahibang ne balabahan. 15 Pammineg ka! Igpeuyan ku ka me sundalu puun te me migharian ne diye te igkahibang ne balabahan, eyew eglusud te Hirusalim. Ne igtahu te me Hari dan ka me trunu ran diye te me gumawan te Hirusalim. Egguhusen dan ka me matikang wey makepal ne batu ne alad te Hirusalim, lagkes ka duma ne me lungsud te Huda. 16 Egparusaan ku ka keet-etawan ku tenged te sale dan. Mig-inniyuhan a nikandan wey migtutung e sikandan te insinsu diye te me diyus-diyus, wey iyan dan e insimba ka me larawan ne inggimu ran. 17 Ne kuntee, pangandam kad. Hipanew kad, wey pangguhuri nud sikandan te langun ne igkahi ku keykew. Kene ka kaaldek kandan, su emun ke egkaaldek ka, nasi kud egginaaldeka sikeykew diye te tangkaan dan. 18 Pammineg ka! Kuntee ne aldew, eggimuwen ku sikeykew ne iling te malig‑en ne siyudad ne in-alad te matikang wey makepal ne batu wey ke putew naa ne sungkaleg wey ke burunsi naa ne alad. Ne ware me Hari, me upisyal, me talagpanubad, wey me mahinged te Huda ne egpakatalu keykew. 19 Egpakigkuntere sikandan keykew, piru, kene ka nikandan egkatalu, tenged su egdumaan ku sikeykew wey egbulihan. Sikeddiey se Magbebaye ne Manama ka miglalag kayi.”
✡1:2 2Har 22:3–23:27; 2Kru 34:8–35:19.
✡1:3 2Har 23:36–24:7; 2Kru 36:5-8; 2Har 24:18–25:21; 2Kru 36:11-21.
*1:12 Te Hibruwanen: ka pegbasa te lalag ne ka igpasabut ‘almindras’, amana egpeiling te pegbasa te lalag ne ka igpasabut ‘migbantey’.