Freely-Given.org Bible DEU Checks

<Up>

Priority Errors

Trailing space at end of line in DEU -1:0

Showing 1 out of 1378 priority errors

Fix Text Errors

DEU -1:0 Removed trailing space in id: DEU

DEU -1:1 Removed trailing space in h: DEUTERONOMII

DEU -1:2 Removed trailing space in toc1: INCIPIT LIBER HELLEADDABARIM ID EST DEUTERONOMIUM

DEU -1:3 Removed trailing space in toc2: DEUTERONOMII

DEU -1:4 Removed trailing space in mt1: INCIPIT LIBER HELLEADDABARIM ID EST DEUTERONOMIUM

DEU 1:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 1:0 Removed trailing space in c: 1

DEU 1:1 Removed trailing space in v~: Hæc sunt verba quæ locutus est Moyses ad omnem Israël trans Jordanem in solitudine campestri, contra mare Rubrum, inter Pharan et Tophel et Laban et Haseroth, ubi auri est plurimum:\f + \fr 1.1 \fk Præfatio\ft Hebraice ELLEH HADDEBARIM id est, HÆC SUNT VERBA\fk Fasciculus myrrhæ delectus mihi. \ft Myrrha, arbor aromatica, quinque cubitis tantum in altum excrescit, cujus cortex et radix et folia et omnia amara sunt. Myrrha amara est et cadaveribus apponitur, ut arceat putredinem vermium. Hæc est lex vetus in quinque libris comprehensa; amara, id est, nemini parcens, unde et Marath designata est; apposita cadaveribus, id est inventa pro peccatoribus, ut corruptionem criminum ab eis arceret. Hujus fasciculus est Deuteronomius, id est ramusculorum plurium in unum collectio. Terminata enim lege in quatuor voluminibus, iste quintus additus est, diffuse dicta in unum breviter colligens, quædam etiam prætermissa supplens. Additus autem est illis ut numero legali satisfaceret. Quinarius enim numerus est legis, quaternarius Evangelii. Unde et refectio quinque millium hominum in Evangelio ad patres Veteris Testamenti spectat: refectio quatuor millium ad patres novi; illis enim promissa sunt et data terrena, quæ quinque sensibus subsunt: illis quadrata, id est, soliditas terræ viventium. Deservit etiam liber iste Evangelio in nomine, in explanationis serie, in sui dignitate. Dicitur enim Hebraice \fk Elleh Haddebarim, \ft id est, hæc verba, Græce, quod est Latine secunda lex: Non ut quidam dixerunt, altera post prædictam, unde in prædictis dicebatur: \fk Locutus est Dominus; \ft hic autem, \fk Locutus est Moyses; \ft sed secunda, id est secundo iterata, hoc nomine Evangelium præfigurans, quod successit legi, cui nullum succedet. Cum etiam multa breviter colligit et supplet quædam, formam Evangelii præfigurat: hoc est enim abbreviatum verbum quod fecit Dominus super terram, et supplet imperfecta legis; unde: \fk Non veni solvere legem, sed adimplere\ft Matth. 5.. Cum autem dicitur hoc opus adeo dignum, quod manibus regis gestari jubeatur, dignitatem Evangelii aperit, quod ordinatum est in manu Mediatoris. Cum ergo sic serviat Evangelio, merito est fasciculus dilectus Christo, non tantum pro se, quantum quia ostendit rotam in medio rotæ. Intentio est recapitulare prædicta triplici fine, ut arctius memoriæ commendetur, ut utilitas prædictorum inculcetur. Quod enim utile est, sæpe dicere, nec pigrum esse debet, ut ait Apostolus Phil. 3., nec molestum audire, et ut duritia Judæorum condemnetur, qui toties dicta non intellexerunt. Modus agendi: Præmittit quasi prologum, quo ostendit quis scripserit, et quid, etc. Post memorat grave delictum pro quo perierunt in deserto, ut hoc timore excitet ad audiendum. Post separat civitates refugii. Post recapitulat dicta et facta bona et mala supplet. Post jubet hunc librum poni in arca, et septimo anno legi omni Isræli in scenophegia. Post subdit canticum: \fk Audite, \ft etc., in memoriam murmuris eorum et pœnæ, obedientiæ et præmii. Et post benedictiones tribuum. Ultimo de morte Moysi. \fk Hæc sunt verba, \ft etc. Præmittit legislator titulum quasi prologum, in quo ostendit nomen auctoris, et quid fecerit, et ubi, et quando. Sicut paulo post in glossa distinguetur, et terminatur ut quibusdam videtur, ibi: \fk Quadragesimo, \ft etc., vel inferius, ibi: \fk Deus noster, \ft etc. Sed ad eorum evidentiam quæ in prologo, et eorum quæ sequuntur, tangenda est aliquantulum veritas historiæ. Ab exitu filiorum Isræl de Ægypto usque quo pervenerunt ad campestria Moab supra Jordanem: fluxerunt quadraginta duo anni, in quibus diversis temporibus quadraginta duas mansiones fecerunt. Quando nubes levabatur, castra movebantur, et cum stabat, figebantur et manebant in eodem loco quousque iterum levabatur nubes. Prima mansio fuit in Ramesse, ultima in campestribus Moab. A Ramesse usque ad montem Sina, spatio quadraginta septem dierum duodecim mansiones fecerunt et hoc primo anno, et ibi fere totum annum steterunt. Ibi lex data est, ibi Genesis scriptus, Exodus, Numeri scripti sunt, et magna pars hujus. Inde pedem moventes anno secundo pervenerunt in Cadesbarne et in spatio illo fecerunt viginti mansiones; de Cadesbarne miserunt exploratores, qui revertentes nuntiaverunt terram bonam, sed robustos et gigantes homines invenerunt, et territi volentes redire in terram Ægypti, unde iratus Dominus. Abierunt retro et lustraverunt montem Seir per triginta octo annos, ibi mortui et prostrati sunt murmurantes. In quadragesimo anno pervenerunt ad Cadesbarne, unde retro abierunt per desertum, et in illo spatio novem mansiones iterum fecerunt. Undecim vero dies Moyses antequam veniret ad Cadesbarne, legem solo verbo recapitulavit, et de Cadesbarne usque ad campestria Moab, et illo spatio undecim dierum scripto voluit commendare. Ecce de primo anno duodecim, de secundo una et viginti, de reliquis novem, et ita quadraginta duæ mansiones. Hæc fuit causa hujus libri, ut scilicet quæ facta fuerant, breviter collecta, arctius tenerentur in memoria, facile enim retinentur quæ breviter dicuntur. RAB. in Deut. \fk Hæc sunt verba, \ft etc. Principium Deuteronomii titulus esse videtur totius operis, quia personam indicat auctoris, et quid fecerit, et locum, et tempus. Nomen quoque libri gratiam demonstrat Novi Testamenti. Deuteronomium namque secunda lex interpretatur, et Evangelium significat, quod Veteris Testamenti sacramenta spiritualiter explanat. Sicut liber Deuteronomii repetitio est quatuor librorum legis: illi enim proprias continent in se causas, iste replicat universa, habet et ipse propria sacramenta. ID. \fk Hæc sunt verba. \ft Hoc de se tanquam de alio, etc., usque ad ut nemo possit dubitare Moysen ista scripsisse. \fk Locutus est. \ft Moyses lex vetus est, quæ trans Jordanem, id est ante baptismum, Isræliticum docuit populum. In Jordane enim significatur baptismus in quo baptizatus est Christus: in solitudine campestri, id est in sterilitate carnalis populi, qui fructum virtutum non attulit. \fk In solitudine, \ft sterilitate plebis, cui dicitur: \fk Relinquetur vobis domus vestra deserta\ft Matth. XXXI; Luc. 13.. \fk Contra mare. \ft Quia generatio prava et perversa ablutionem peccatorum in sanguine Christi credere noluit. \fk Inter Pharan. \ft Pharan auctus; Thophel, insulsitas; Laban, dealbatio; Haseroth, atria. Auctus est enim populus numero hominum, doctrina legis et prophetarum; sed insulsus fuit, quia sal sapientiæ non habuit, dealbatus vero legis cæremoniis variisque munditiis, quas ex littera legis se habere credidit. Qui bene per atria significatur, tanquam per divinas Scripturas ad introitum fidei paratus, unde multi in adventu Christi facilius susceperunt, quem ante prædictum agnoverunt, unde Philippus: \fk Quem scripsit Moyses in lege, et prophetæ invenimus Jesum filium Joseph a Nazareth\ft Joan. 1.. Quatuor hi montes, quatuor Evangelia significant, quibus Ecclesia circumdatur.\f*

DEU 1:2 Removed trailing space in v~: undecim diebus de Horeb per viam montis Seir usque ad Cadesbarne.\f + \fr 1.2 \fk Undecim diebus. \ft Lex per Moysen undecim diebus explanata, Judaicæ plebis transgressionem in mandatis Decalogi significat: Undecim dies sunt undecim apostoli per quos Juda reprobato Evangelium Christi prædicatum est in mundo. \fk De Horeb. \ft Qui Hebraice \fk Choreb\ft ; incipiens per Seir, id est pilosum et sordidum vitiis populum transiens venit ad Cadesbarne: qui commutatus vel electus vel nobilis interpretatur, significans litteralem legis sensum in spiritalem per Evangelium commutatum. \fk Omnia enim in figura contingebant illis, scripta ad correctionem nostram, in quos fines sæculorum devenerunt\ft I Cor. 10.. Lex enim non est soluta, sed adimpleta, \fk nec unum iota aut unus apex præteribit donec omnia fiant\ft Matth. 5..\f*

DEU 1:3 Removed trailing space in v~: Quadragesimo anno, undecimo mense, prima die mensis, locutus est Moyses ad filios Israël omnia quæ præceperat illi Dominus, ut diceret eis,\f + \fr 1.3 \fk Quadragesimo anno, undecimo mense, prima, \ft etc. ISID., in Deut., tom. 5. Quadraginta anni, etc., usque ad sine corruptione manebunt. Quadragenarius ex denario et quaternario constat, et legis Evangelii impletionem significat, quæ fit in Ecclesia, decem namque ad legem pertinent, quatuor vero ad Evangelium. \fk Undecimo mense, \ft etc. Sicut in undecima expressa est legis transgressio, sic in prima die pervigil ad docendum legislatoris intentio; qui ex quo inobediens populus legem transgredi non timuit, statim, prædicando et corrigendo, voluntatem Domini insinuare studuit, et eos ad meliora trahere vel provocare verbis et exemplis non cessavit.\f*

DEU 1:4 Removed trailing space in v~: postquam percussit Sehon regem Amorrhæorum, qui habitabat in Hesebon, et Og regem Basan, qui mansit in Astaroth, et in Edrai,\f + \fr 1.4 \fk Postquam percussit Sehon, \ft etc. Notandum quod, interfectis duobus Amorrhæorum regibus, lex recapitulatur et populus instruitur, quia, remotis scandalis et superatis vitiorum turmis, competenter doctrinæ insistitur et fidei lumen digne desiderantibus aperitur. Debemus prius in nobis vitia occidere et sic mandata divina populis tradere. \fk Sehon regem Amorrhæorum qui habitavit in Hesebon, \ft etc. ISID. In his regibus, etc., usque ad sed foris manentes semper operibus insistant pravis.\f*

DEU 1:5 Removed trailing space in v~: trans Jordanem in terra Moab. Cœpitque Moyses explanare legem, et dicere:\f + \fr 1.5 \fk In terra Moab. \ft Exlex siquidem populus fuit, qui legem spiritalem non habuit.\f*

DEU 1:6 Removed trailing space in v~: Dominus Deus noster locutus est ad nos in Horeb, dicens: Sufficit vobis quod in hoc monte mansistis:\f + \fr 1.6 \fk Dominus Deus noster. \ft In libro Numerorum de profectione filiorum Isræl de deserto Sinai narratur, sed præceptum Domini ad Moysen de eodem transitu non dicitur; sed de nube quæ tabernaculum tegebat, et quando proficiscendum erat recedebat: et ad locum figendorum castrorum præcedebat. Sic enim scriptum est: \fk Anno secundo, mense secundo, vigesima die mensis, elevata est nubes de tabernaculo fœderis, et recubuit in solitudine Pharan\ft Num. 10.. Sed manifestum est transitum illum Dei præcepto esse dispositum, licet ibi non sit commemoratum. Unde alibi in libro Numeri ad imperium Domini figebant tentoria, et ad imperium illius deponebant Num. 9.. \fk Sufficit vobis, \ft etc. Præcipitur Moysi ut recedat a monte in quo legem acceperat, quia doctor non semper debet instare contemplationi, sed aliquando descendat ut sui et proximorum curam gerat, unde, \fk Sive mente excedimus Deo, sive sobrii sumus vobis. \f*

DEU 1:6 Found footnote ending with space in \v~: Dominus Deus noster locutus est ad nos in Horeb, dicens: Sufficit vobis quod in hoc monte mansistis:\f + \fr 1.6 \fk Dominus Deus noster. \ft In libro Numerorum de profectione filiorum Isræl de deserto Sinai narratur, sed præceptum Domini ad Moysen de eodem transitu non dicitur; sed de nube quæ tabernaculum tegebat, et quando proficiscendum erat recedebat: et ad locum figendorum castrorum præcedebat. Sic enim scriptum est: \fk Anno secundo, mense secundo, vigesima die mensis, elevata est nubes de tabernaculo fœderis, et recubuit in solitudine Pharan\ft Num. 10.. Sed manifestum est transitum illum Dei præcepto esse dispositum, licet ibi non sit commemoratum. Unde alibi in libro Numeri ad imperium Domini figebant tentoria, et ad imperium illius deponebant Num. 9.. \fk Sufficit vobis, \ft etc. Præcipitur Moysi ut recedat a monte in quo legem acceperat, quia doctor non semper debet instare contemplationi, sed aliquando descendat ut sui et proximorum curam gerat, unde, \fk Sive mente excedimus Deo, sive sobrii sumus vobis. \f*

DEU 1:7 Removed trailing space in v~: revertimini, et venite ad montem Amorrhæorum, et ad cetera quæ ei proxima sunt campestria atque montana et humiliora loca contra meridiem, et juxta littus maris, terram Chananæorum, et Libani usque ad flumen magnum Euphraten.

DEU 1:8 Removed trailing space in v~: En, inquit, tradidi vobis: ingredimini et possidete eam, super qua juravit Dominus patribus vestris Abraham, Isaac, et Jacob, ut daret illam eis, et semini eorum post eos.

DEU 1:9 Removed trailing space in v~: Dixique vobis illo in tempore:\f + \fr 1.9 \fk Dixique vobis in illo tempore, \ft etc. De hac divisione potestatum in Exodo antequam venirent ad montem Sinai, scriptum est quod Jethro sacerdos Madian cognatus Moysi hoc ipsi suggesserit Exod. 18.. Unde merito quæritur quomodo hæc sibi modo, et illo tempore conveniant? Sed quod hic dicitur dixisse Moyses in illo tempore: \fk Non possum solus sustinere vos, \ft etc., non illud tempus significat, quo de Horeb proficiscebantur, sed totum tempus quo profecti de Ægypto in solitudine morabantur, et Moyses non ex suo cognati sui consilio hoc populo suo persuasit. \fk Illo tempore. \ft Omnia faciunt sancti in tempore opportuno, sic Deus quoque ubi venit plenitudo temporis, misit Filium suum Gal. 4..\f*

DEU 1:10 Removed trailing space in v~: Non possum solus sustinere vos: quia Dominus Deus vester multiplicavit vos, et estis hodie sicut stellæ cæli, plurimi.

DEU 1:11 Removed trailing space in v~: (Dominus Deus patrum vestrorum addat ad hunc numerum multa millia, et benedicat vobis sicut locutus est.)\f + \fr 1.11 \fk Dominus Deus patrum vestrorum addat, \ft etc. Docet doctores de profectu subditorum gaudere, gratias agere et semper meliora optare. \fk Ad hunc numerum, \ft etc. Diffinitum apud Deum. \fk Novit qui sunt ejus qui numerat multitudinem stellarum\ft II Tim. 2.. RAB. Vide quam observandum sit quod alibi Scriptura dicit: \fk Fili, ne in multis sint actus tui\ft Eccli. 11.. Verba quoque Jethro consilium dantis considera, ait enim: \fk Audi me, et consilium dabo tibi, et erit Deus tecum\ft Exod. 18.. Videtur significari nimis intentum animum actionibus humanis, Deo quodammodo vacuari, quo tanto fit plenior, quanto in superna et æterna liberius extenditur.\f*

DEU 1:12 Removed trailing space in v~: Non valeo solus negotia vestra sustinere, et pondus ac jurgia.

DEU 1:13 Removed trailing space in v~: Date ex vobis viros sapientes et gnaros, et quorum conversatio sit probata in tribubus vestris, ut ponam eos vobis principes.\f + \fr 1.13 \fk Date ex vobis. \ft Date vos, non ego; quasi, nolo vobis imperare, sed obedire. \fk Ponam eos. \ft Nota, subditis electionem tribuit, positionem sibi retinuit, ne plebs contemnat aut oderit, si non licuit habere quem voluit. \fk Tribunos. \ft Millenarios, Græce, qui de spe scilicet æterni præmii docent subjectos. \fk Et centuriones. \ft Centuriones, Græce: qui cœlestia mandata perfectis tradunt. Jure præponuntur, qui centenario numero, id est, perfectione præditi: quasi centum regunt, dum ad perfectionem perducunt. \fk Et quinquagenarios. \ft Græce: qui opera pœnitentiæ annuntiant. \fk Decanos,\ft : qui denarii perfectione vineæ denarium exspectantes, ejusdem denarii multos præparant participes.\f*

DEU 1:14 Removed trailing space in v~: Tunc respondistis mihi: Bona res est, quam vis facere.

DEU 1:15 Removed trailing space in v~: Tulique de tribubus vestris viros sapientes et nobiles, et constitui eos principes, tribunos, et centuriones, et quinquagenarios ac decanos, qui docerent vos singula.

DEU 1:16 Removed trailing space in v~: Præcepique eis, dicens: Audite illos, et quod justum est judicate: sive civis sit ille, sive peregrinus.

DEU 1:17 Removed trailing space in v~: Nulla erit distantia personarum: ita parvum audietis ut magnum, nec accipietis cujusquam personam, quia Dei judicium est. Quod si difficile vobis visum aliquid fuerit, referte ad me, et ego audiam.\f + \fr 1.17 \fk Quia Dei judicium est; \ft non hominum, quia judicando Dei vicarii estis, qui personam non accipit. \fk Quod si difficile. \ft Majora quæque et difficilia discernere et judicare debent majores, parva et facilia minores.\f*

DEU 1:18 Removed trailing space in v~: Præcepique omnia quæ facere deberetis.

DEU 1:19 Removed trailing space in v~: Profecti autem de Horeb, transivimus per eremum terribilem et maximam, quam vidistis, per viam montis Amorrhæi, sicut præceperat Dominus Deus noster nobis. Cumque venissemus in Cadesbarne,\f + \fr 1.19 \fk Cumque venissemus in Cadesbarne, \ft etc. Quod secundo anno egressionis suæ populus in deserto Pharan, quod est Cades, venerit; ubi reversis exploratoribus cum fructibus terræ, et quæ viderant nuntiantibus, murmuraverunt contra Moysen et Aaron, et ideo longi itineris tædio et mortalitate affecti interierint: hic locus manifestum dabit indicium. Ubi notandum quod quadraginta duæ mansiones, quas ab Ægypto usque ad Jordanem habuerunt, trium tantum congruere videntur curriculis annorum: primi scilicet, secundi, et quadragesimi egressionis de Ægypto. Primus certa distinctione continet duodecim, primam Ramesse, quintodecimo die primi mensis ingressam, ultimam solitudinem Sinai, prima die tertii mensis additam; et per undecim continuos menses construendi tabernaculi, et docendæ legis gratia, minime relictam. Quarum duodecim mansionum novem tantum in Exodo exprimuntur nominatim, tres in vocabulo deserti Sin quod dicitur esse inter Elim et Sinai indiscrete significantur. Secundus annus complectitur mansiones viginti et unam. Quibus in ordine historiæ cunctis indifferenter sub nomine solitudinis Pharan comprehensis, prima tantum et secunda, et ultima, id est, Sepulcra concupiscentiæ, Haseroth, et Cades, distinguuntur nomine. Sed in catalogo mansionum pariter omnes quot in numero fiunt, vel quo nomine dictæ ostenditur. Prima mansio, id est, Sepulcra concupiscentiæ, secundo mense ejusdem secundi anni secunda vicesima die mensis introita est. Anno enim secundo ut Scriptura dicit mense secundo vicesima die mensis moverunt castra de deserto Sinai, et recubuit in solitudine Pharan nubes, profectique sunt de monte Domini viam trium dierum, donec venirent ad locum mansionis, quæ merito populi carnes concupiscentis sepulcrorum concupiscentiæ nomen accepit. Ultimam harum, id est, Cades, quoto die vel mense ejusdem anni ingressi sunt, non dicitur: quæ tamen in solitudine Pharan sita est, quia eodem anno adita fuerit, non tacetur. Scriptum est enim: \fk Populus non est motus de illo loco donec revocata est Maria. Profectusque est de Haseroth fixis tentoriis in deserto Pharan, ubi locutus est Dominus ad Moysen dicens: Mitte viros gui considerent terram Chanaan\ft Num. 12, 13.. Quod ne proxima post Haseroth mansione jussum factumque putetur, sed in ultima eorum, quæ sub nomine Pharan continetur, impletum, infra scriptum est: \fk Reversique exploratores terræ post quadraginta dies omni regione circumita, venerunt ad Moysen in Pharan, quod est Cades. \ft In Deuteronomio quoque dicit Moyses populo: \fk Cum venissetis in Cadesbarne, dixi vobis: Venistis ad montem Amorrhæi, \ft etc., \fk et dixistis: Mitte viros qui considerent terram, \ft etc. Deut. 1.. Quod autem eamdem mansionem secundo anno egressionis adierunt, a quo tamen peccato murmurationis reverti, et diu per desertum errare, et passim cadere meruerunt, testatur Moyses in sequentibus, dicens: \fk Sedistis in Cadesbarne multo tempore, profectique inde venimus in solitudinem quæ ducit ad mare Rubrum, sicut dixerat mihi Dominus, et circumivimus montem Seir longo tempore, et intra tempus quo ambulavimus de Cadesbarne usque ad torrentem Zareth\ft octavo tricesimo anno fuit, donec consumeretur omnis generatio bellatorum. Zareth autem non est nomen alicujus mansionis de quadraginta duabus, sed torrentis ad quem sicut in libro Numerorum legitur transgressa octava decima mansione nomine Jeabarim venerunt, quem relinquentes, inquit, castrametati sunt contra Arnon, quæ est in deserto, et prominet in finibus Amorrhæi, quod quadragesimo anno gestum fuisse non latet, qui ultimus per desertum longissimæ viæ mansiones continet decem: quarum prima magno labore repetita, eadem scilicet ipsa Cades deserti Sin, quam ante annos octo et triginta culpa exigente post se reversi reliquerunt, de qua scriptum est: \fk Venerunt filii Isræl in desertum Sin mense primo, et mansit populus in Cades, et mortua est ibi Maria et sepulta in eodem loco. Cumque indigeret aqua populus, coierunt adversum Moysen et Aaron, \ft etc., usque ad hoc, \fk Hæc est aqua contradictionis, \ft etc. Num. 20.. Notandum quod eadem Cades, et in deserto Pharan, et in deserto Sin facta est, sicut Scriptura refert, unde conjicimus partem deserti Pharan ubi Cades est, specialiter Sin appellari: sin autem non est ipsa Cades, quam mox transgresso mari Rubro inter Elim et Sinai pertransierunt, sed alia prorsus, et aliis apud Hebræos scripta litteris. Secunda vero ejusdem quadragesimi anni mansio est mons Hor, in quo occubuit Aaron primo die quinti mensis: ultima, campestria Moab super Jordanem contra Jericho, ubi Deuteronomium meditantes, manserunt, donec mortuo Moyse, Josue duce, primo die decimi mensis Jordanem transierunt. Fiunt ergo mansiones primi anni duodecim, secundi viginti et una, ultimi et ipsa vicesima prima quæ est Cades, et aliæ novem, simul scilicet omnes quadraginta duæ.\f*

DEU 1:20 Removed trailing space in v~: dixi vobis: Venistis ad montem Amorrhæi, quem Dominus Deus noster daturus est nobis:

DEU 1:21 Removed trailing space in v~: vide terram, quam Dominus Deus tuus dat tibi: ascende et posside eam, sicut locutus est Dominus Deus noster patribus tuis: noli timere, nec quidquam paveas.

DEU 1:22 Removed trailing space in v~: Et accessistis ad me omnes, atque dixistis: Mittamus viros qui considerent terram: et renuntient per quod iter debeamus ascendere, et ad quas pergere civitates.\f + \fr 1.22 \fk Et accessistis ad me. \ft In libro Numeri scriptum est, Dominum dixisse Moysi, ut mitteret viros, qui considerarent terram: hic vero populus dixisse legitur: \fk Mittamus viros qui considerent terram, \ft sed populus hoc prius Moysi suggessit, Moyses ad Dominum retulit, secundum cujus præceptum postea exploratores misit.\f*

DEU 1:23 Removed trailing space in v~: Cumque mihi sermo placuisset, misi ex vobis duodecim viros, singulos de tribubus suis.\f + \fr 1.23 \fk Misi ex vobis. \ft ISID. Duodecim exploratores missi ad explorandam uberem terram, etc., usque ad quia nec Christus sine lege, nec lex sine Christo. \fk Duodecim. \ft Hi doctores Ecclesiæ significant, quorum alii prava docendo populum pervertunt: alii recta prædicando proficiunt.\f*

DEU 1:24 Removed trailing space in v~: Qui cum perrexissent, et ascendissent in montana, venerunt usque ad Vallem botri: et considerata terra,

DEU 1:25 Removed trailing space in v~: sumentes de fructibus ejus, ut ostenderent ubertatem, attulerunt ad nos, atque dixerunt: Bona est terra, quam Dominus Deus noster daturus est nobis.

DEU 1:26 Removed trailing space in v~: Et noluistis ascendere, sed increduli ad sermonem Domini Dei nostri,

DEU 1:27 Removed trailing space in v~: murmurastis in tabernaculis vestris, atque dixistis: Odit nos Dominus, et idcirco eduxit nos de terra Ægypti, ut traderet nos in manu Amorrhæi, atque deleret.

DEU 1:28 Removed trailing space in v~: Quo ascendemus? nuntii terruerunt cor nostrum, dicentes: Maxima multitudo est, et nobis statura procerior; urbes magnæ, et ad cælum usque munitæ: filios Enacim vidimus ibi.

DEU 1:29 Removed trailing space in v~: Et dixi vobis: Nolite metuere, nec timeatis eos:

DEU 1:30 Removed trailing space in v~: Dominus Deus, qui ductor est vester, pro vobis ipse pugnabit, sicut fecit in Ægypto cunctis videntibus.

DEU 1:31 Removed trailing space in v~: Et in solitudine (ipse vidisti) portavit te Dominus Deus tuus, ut solet homo gestare parvulum filium suum, in omni via per quam ambulastis, donec veniretis ad locum istum.

DEU 1:32 Removed trailing space in v~: Et nec sic quidem credidistis Domino Deo vestro,

DEU 1:33 Removed trailing space in v~: qui præcessit vos in via, et metatus est locum in quo tentoria figere deberetis, nocte ostendens vobis iter per ignem, et die per columnam nubis.\f + \fr 1.33 \fk Nocte ostendens. \ft Nox peccatoris, dies vita justi. In columna ignis malorum damnatio, quibus terribilis apparebit Dominus in judicio: in columna nubis levis et blanda visio, qua consolabuntur electi. \fk Die per columnam. \ft In æstu hujus sæculi obumbrans, et sustentans fortitudine, et propitiatione suæ carnis.\f*

DEU 1:34 Removed trailing space in v~: Cumque audisset Dominus vocem sermonum vestrorum, iratus juravit, et ait:\f + \fr 1.34 \fk Juravit. \ft Non est Deus passibilis, nec vitio iracundiæ subjectus. Sed per hæc charitas Moysi erga populum manifestatur, et Dei bonitas, quæ omnem sensum superat.\f*

DEU 1:35 Removed trailing space in v~: Non videbit quispiam de hominibus generationis hujus pessimæ terram bonam, quam sub juramento pollicitus sum patribus vestris,\f + \fr 1.35 \fk Non videbit quispiam. \ft Simile dicitur de illis, qui invitati ad cœnam excusaverunt se: \fk Nemo virorum illorum qui vocati sunt gustabit cœnam meam\ft Luc. 14.. Pessima generatio non possidet terram bonam, quia Christi non credit incarnationem.\f*

DEU 1:36 Removed trailing space in v~: præter Caleb filium Jephone: ipse enim videbit eam, et ipsi dabo terram, quam calcavit, et filiis ejus, quia secutus est Dominum.

DEU 1:37 Removed trailing space in v~: Nec miranda indignatio in populum, cum mihi quoque iratus Dominus propter vos dixerit: Nec tu ingredieris illuc:\f + \fr 1.37 \fk Nec miranda. \ft Hic dicit Moyses, propter populum, iratum sibi Dominum dixisse, quod in terram promissionis non ingrederetur, cum in libro Numeri legatur: \fk Dixit Dominus ad Moysen et Aaron: Quia non credidistis mihi, ut sanctificaretis me coram filiis Isræl, non introducetis hos populos in terram quam dabo eis. \ft Sed sententia sequens videtur solvere quæstionem: \fk Hæc est, \ft inquit, \fk aqua contradictionis, ubi jurgati sunt filii Isræl contra Dominum, \ft etc. Num. 20.. Jurgium enim et rebellio populi causa fuit iræ et vindictæ, tam in populum quam in Moysen et Aaron. \fk Nec tu ingrederis. \ft ISID. Videtur in Maria, etc., usque ad cum tanquam montis eminentia Christus excelsus agnoscitur.\f*

DEU 1:38 Removed trailing space in v~: sed Josue filius Nun minister tuus, ipse intrabit pro te. Hunc exhortare et robora, et ipse sorte terram dividet Israëli.

DEU 1:39 Removed trailing space in v~: Parvuli vestri, de quibus dixistis quod captivi ducerentur, et filii qui hodie boni ac mali ignorant distantiam, ipsi ingredientur: et ipsis dabo terram, et possidebunt eam.

DEU 1:40 Removed trailing space in v~: Vos autem revertimini, et abite in solitudinem per viam maris Rubri.

DEU 1:41 Removed trailing space in v~: Et respondistis mihi: Peccavimus Domino: ascendemus et pugnabimus, sicut præcepit Dominus Deus noster. Cumque instructi armis pergeretis in montem,\f + \fr 1.41 \fk Cumque instructi. \ft Hæc sententia humanam percutit superbiam, quæ de suis viribus præsumit, nec in Dei confidit potentia. Amorrhæi enim, id est, amaricantes, hostes sunt spiritales, qui habitant in montibus superbiæ, et præsumptuosos necant, de Seir usque Horma, id est a squalore vitiorum usque ad damnationem pœnarum: Seir namque pilosus, Horma interpretatur anathema. Quisquis enim vitiorum sordibus non metuit pollui, hunc necesse est, pro meritis, ignibus gehennæ tradi. Dæmones namque volunt nos implicare cupiditatibus terrenis, et si perseveramus in peccatis, et in montem superbiæ ascendere non desistimus, ignitis jaculis concidunt et perducunt ad anathema perpetuum. Ideo non secundum Pelagianistas de nostra præsumamus potentia, sed infirmitatem nostram considerantes, Domino per omnia obsequamur, ut superatis hostibus, cœlestis patriæ gaudia promissa consequamur. Cavendum est ne murmurantes contra Dominum ascendamus in montem superbiæ, putantes nos propriis viribus salvari posse, ne continuo tradamur Amorrhæis, id est dæmonibus.\f*

DEU 1:42 Removed trailing space in v~: ait mihi Dominus: Dic ad eos: Nolite ascendere, neque pugnetis: non enim sum vobiscum: ne cadatis coram inimicis vestris.

DEU 1:43 Removed trailing space in v~: Locutus sum, et non audistis: sed adversantes imperio Domini, et tumentes superbia, ascendistis in montem.

DEU 1:44 Removed trailing space in v~: Itaque egressus Amorrhæus, qui habitabat in montibus, et obviam veniens, persecutus est vos, sicut solent apes persequi: et cecidit de Seir usque Horma.

DEU 1:45 Removed trailing space in v~: Cumque reversi ploraretis coram Domino, non audivit vos, nec voci vestræ voluit acquiescere.

DEU 1:46 Removed trailing space in v~: Sedistis ergo in Cadesbarne multo tempore.

DEU 2:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 2:0 Removed trailing space in c: 2

DEU 2:1 Removed trailing space in v~: Profectique inde, venimus in solitudinem, quæ ducit ad mare Rubrum, sicut mihi dixerat Dominus: et circuivimus montem Seir longo tempore.\f + \fr 2.1 \fk Et circuivimus montem Seir, \ft etc. Seir est mons in terra Edom, in quo habitavit Esau in regione Gabalena, ubi habitavit antea Chorræus quem interfecit Chodorlahomor; qui ab Esau piloso et hispido, Seir, id est pilosi, nomen accepit. Chorræi sicut cæteræ gentes, quas superaverunt, qui de patriarcharum semine descenderunt, malignos spiritus vel vitia exprimunt, quæ illi exsuperare possunt, qui sanctorum Patrum vestigiis et doctrinis insistunt, et spiritalem militiam sub rege Christo agunt, de qua dicitur: \fk Non est nobis colluctatio adversus carnem et sanguinem, sed adversus principes et potestates, \ft etc. Ephes. 6..\f*

DEU 2:2 Removed trailing space in v~: Dixitque Dominus ad me:

DEU 2:3 Removed trailing space in v~: Sufficit vobis circuire montem istum: ite contra aquilonem:

DEU 2:4 Removed trailing space in v~: et populo præcipe, dicens: Transibitis per terminos fratrum vestrorum filiorum Esau, qui habitant in Seir, et timebunt vos.

DEU 2:5 Removed trailing space in v~: Videte ergo diligenter ne moveamini contra eos. Neque enim dabo vobis de terra eorum quantum potest unius pedis calcare vestigium, quia in possessionem Esau dedi montem Seir.

DEU 2:6 Removed trailing space in v~: Cibos emetis ab eis pecunia, et comedetis: aquam emptam haurietis, et bibetis.

DEU 2:7 Removed trailing space in v~: Dominus Deus tuus benedixit tibi in omni opere manuum tuarum: novit iter tuum, quomodo transieris solitudinem hanc magnam, per quadraginta annos habitans tecum Dominus Deus tuus, et nihil tibi defuit.

DEU 2:8 Removed trailing space in v~: Cumque transissemus fratres nostros filios Esau, qui habitabant in Seir, per viam campestrem de Elath, et de Asiongaber, venimus ad iter quod ducit in desertum Moab.

DEU 2:9 Removed trailing space in v~: Dixitque Dominus ad me: Non pugnes contra Moabitas, nec ineas adversus eos prælium: non enim dabo tibi quidquam de terra eorum, quia filiis Loth tradidi Ar in possessionem.\f + \fr 2.9 \fk Filiis Loth tradidi. \ft Ar metropolis est Moabitarum, super ripam torrentis Arnon: olim possessa a gente veterrima Emim, postea retenta a filiis Loth, id est Moabitis, subversis accolis. Hæc ostenditur hodie in vertice montis, torrens vero per abrupta descendens, in mare Mortuum fluit. \fk Ar\ft interpretatur \fk suscitavit; Emim, \ft id est terribiles: hi sunt dæmones, qui lites suscitant, et contentiones, et tela nequitiæ parant contra fideles. \fk Enacim\ft quoque de stirpe \fk Enac\ft procreati, et gigantibus proceritate æquati, secundum nomen suum significant dæmones, nam monile collo sublimi interpretantur. Superbiæ enim fastu elati omnem militiæ suæ paraturam ascribunt propriæ virtuti, et ideo illis facile cedunt, qui in virtute Dei confidunt, et cum Psalmista dicunt: \fk Fortitudo mea et laus mea Dominus, et factus est mihi in salutem\ft Psal. 117..\f*

DEU 2:10 Removed trailing space in v~: Emim primi fuerunt habitatores ejus, populus magnus, et validus, et tam excelsus ut de Enacim stirpe,

DEU 2:11 Removed trailing space in v~: quasi gigantes crederentur, et essent similes filiorum Enacim. Denique Moabitæ appellant eos Emim.

DEU 2:12 Removed trailing space in v~: In Seir autem prius habitaverunt Horrhæi: quibus expulsis atque deletis, habitaverunt filii Esau, sicut fecit Israël in terra possessionis suæ, quam dedit illi Dominus.

DEU 2:13 Removed trailing space in v~: Surgentes ergo ut transiremus torrentem Zared, venimus ad eum.

DEU 2:14 Removed trailing space in v~: Tempus autem, quo ambulavimus de Cadesbarne usque ad transitum torrentis Zared, triginta et octo annorum fuit: donec consumeretur omnis generatio hominum bellatorum de castris, sicut juraverat Dominus:\f + \fr 2.14 \fk De Cadesbarne. \ft HIERON., epist. ad Fabiolam. Cabesbarne est locus in deserto, qui conjungitur civitati Petræ in Arabia: ubi occubuit Maria, et Moyses rupe percussa aquam sitienti populo dedit. Monstratur etiam usque hodie ibidem sepulcrum Mariæ, sed et principes Amalec ibi cæsi sunt a Chodorlahomor.\f*

DEU 2:15 Removed trailing space in v~: cujus manus fuit adversum eos, ut interirent de castrorum medio.

DEU 2:16 Removed trailing space in v~: Postquam autem universi ceciderunt pugnatores,

DEU 2:17 Removed trailing space in v~: locutus est Dominus ad me, dicens:

DEU 2:18 Removed trailing space in v~: Tu transibis hodie terminos Moab, urbem nomine Ar:

DEU 2:19 Removed trailing space in v~: et accedens in vicina filiorum Ammon, cave ne pugnes contra eos, nec movearis ad prælium: non enim dabo tibi de terra filiorum Ammon, quia filiis Loth dedi eam in possessionem.

DEU 2:20 Removed trailing space in v~: Terra gigantum reputata est: et in ipsa olim habitaverunt gigantes, quos Ammonitæ vocant Zomzommim,

DEU 2:21 Removed trailing space in v~: populus magnus, et multus, et proceræ longitudinis, sicut Enacim, quos delevit Dominus a facie eorum: et fecit illos habitare pro eis,

DEU 2:22 Removed trailing space in v~: sicut fecerat filiis Esau, qui habitant in Seir, delens Horrhæos, et terram eorum illis tradens, quam possident usque in præsens.

DEU 2:23 Removed trailing space in v~: Hevæos quoque, qui habitabant in Haserim usque Gazan, Cappadoces expulerunt: qui egressi de Cappadocia deleverunt eos, et habitaverunt pro illis.

DEU 2:24 Removed trailing space in v~: Surgite, et transite torrentem Arnon: ecce tradidi in manu tua Sehon regem Hesebon Amorrhæum, et terram ejus incipe possidere, et committe adversus eum prælium.

DEU 2:25 Removed trailing space in v~: Hodie incipiam mittere terrorem atque formidinem tuam in populos, qui habitant sub omni cælo: ut audito nomine tuo paveant, et in morem parturientium contremiscant, et dolore teneantur.

DEU 2:26 Removed trailing space in v~: Misi ergo nuntios de solitudine Cademoth ad Sehon regem Hesebon verbis pacificis, dicens:\f + \fr 2.26 \fk Misi ergo nuntios, \ft etc. Sehon diabolum significat, quod est germen inutile, vel arbor infructuosa, vel elatus. Isræl populum Christianum, qui per viam mundi hujus cupit transire, et ad cœlestia regna pervenire. Hic mittit ad Sehon verbis pacificis, promittens se non habitaturum in terra ejus, sed tantum transiturum, et regali via incessurum. Hoc quisque promisit, cum primum ad aquam baptismi pervenit, et prima fidei signacula suscepit. Abrenuntiavit enim diabolo et pompis ejus, et operibus ejus, et omni servitio, et voluptatibus ejus. Hoc est quod dicitur: \fk Quia Isræl non declinabit in agrum ejus, vel in vineam ejus, et aquam de lacu ejus non potabit\ft Num. 21., id est, disciplinam vel astrologicæ vel magicæ, vel cujuslibet doctrinæ, quæ contra pietatem est, amplius non sumet: sed bibet de fontibus Salvatoris, non derelinquet fontem aquæ vivæ, ut bibat de fonte Sehon, sed incedet via regia, quæ est Christus, qui dicit: \fk Ego sum via, veritas, et vita\ft Joan. 14., et rex, secundum illud, \fk Deus, judicium tuum regi da\ft Psal. 71.. Non declinabit in agrum, neque in vineam ejus, ad opera scilicet, vel ad pravos sensus ejus. Amorrhæi loquentes interpretantur, vel amaricantes, quia Deum ad amaritudinem provocant, et in verbis tantum confidunt, ut pœtæ, astrologi, philosophi, qui inania loquuntur; regnum autem Dei non est in sermone, sed virtute. Volunt fideles cum pace transire, et pacifici esse etiam cum inimicis pacis: sed eo magis principem mundi offendunt, quo se cum illo nolle morari dicunt, nec aliquid ejus contingere. Inde exacerbatus magis persequitur, pericula suscitat, cruciatus intentat, congregat populum suum, exit confligere adversum Isræl: populus ejus sunt principes, et judices mundi, cunctique nequitiæ ministri, qui persequuntur populum Dei: sed et ipse venit in Jasa, quod interpretatur mandati impletio. Qui enim ad expletionem mandatorum Dei venerit, Sehon vel exercitum ejus sævientem non timebit. Mandata enim Dei complere, est diabolum, et exercitum ejus superare. Sic enim conterit Deus Satan sub pedibus nostris, et dat nobis potentiam calcandi super serpentes et scorpiones, et super omnem virtutem inimici.\f*

DEU 2:27 Removed trailing space in v~: Transibimus per terram tuam: publica gradiemur via; non declinabimus neque ad dexteram, neque ad sinistram.

DEU 2:28 Removed trailing space in v~: Alimenta pretio vende nobis, ut vescamur: aquam pecunia tribue, et sic bibemus. Tantum est ut nobis concedas transitum,

DEU 2:29 Removed trailing space in v~: sicut fecerunt filii Esau, qui habitant in Seir, et Moabitæ, qui morantur in Ar: donec veniamus ad Jordanem, et transeamus ad terram, quam Dominus Deus noster daturus est nobis.

DEU 2:30 Removed trailing space in v~: Noluitque Sehon rex Hesebon dare nobis transitum: quia induraverat Dominus Deus tuus spiritum ejus, et obfirmaverat cor illius, ut traderetur in manus tuas, sicut nunc vides.\f + \fr 2.30 \fk Quia induraverat. \ft Longa patientia, non corrigendo, unde in Exodo: \fk Ego induravi cor Pharaonis\ft Exod. 10.; et Psalmista: \fk Convertit cor eorum, ut odirent populum ejus\ft Psal. 104.. Causa vero indurationis additur, \fk ut traderetur in manus tuas, \ft id est ut contereretur a te; quod non fieret nisi resisteret, nec resisteret nisi induratus esset. Hujus rei justitiam si quæsierimus, inscrutabilia sunt judicia ejus, sed iniquitas non est apud Deum.\f*

DEU 2:31 Removed trailing space in v~: Dixitque Dominus ad me: Ecce cœpi tibi tradere Sehon, et terram ejus: incipe possidere eam.

DEU 2:32 Removed trailing space in v~: Egressusque est Sehon obviam nobis cum omni populo suo ad prælium in Jasa.

DEU 2:33 Removed trailing space in v~: Et tradidit eum Dominus Deus noster nobis: percussimusque eum cum filiis suis et omni populo suo.\f + \fr 2.33 \fk Percussimusque eum. \ft Qui sunt veri Isrælitæ, non carne Judæi, sed spiritu, habitant in omnibus civitatibus Amorrhæorum, cum in omni orbe terrarum Christi Ecclesiæ propagantur, et unusquisque nostrum civitas fuit regis Sehon: quia regnabat in nobis stultitia, superbia, impietas, et omnia quæ diabolus suggerit. Sed ubi victus est fortis, et vasa ejus direpta, facti sumus civitates Isræl, hæreditas sanctorum, excisa prius arbore infructuosa, et dejecto elato rege, et regnante in nobis mansueto, qui dicit: \fk Discite a me, quia mitis sum et humilis corde, \ft etc. Matth. 11.. Nomina quoque locorum conveniunt: Arœr namque sublevans interpretatur; Arnon, acervus tristitiæ; Galaad, acervus testimonii. Ab Arœr ergo, \fk quæ est super ripam torrentis Arnon, \ft etc. Quia omnis persona cujuslibet dignitatis fastu superbiæ vel pompa confidens mundana, cum persecutoribus qui variis tribulationibus Christianos angustiant; usque ad hæreticorum conciliabula, qui testimoniis Scripturarum depravatis contra Ecclesiam pugnant, sed resistere non valent, traduntur victi in manus sanctorum cum habitaculis suis.\f*

DEU 2:34 Removed trailing space in v~: Cunctasque urbes in tempore illo cepimus, interfectis habitatoribus earum, viris ac mulieribus et parvulis: non reliquimus in eis quidquam,

DEU 2:35 Removed trailing space in v~: absque jumentis, quæ in partem venere prædantium: et spoliis urbium, quas cepimus

DEU 2:36 Removed trailing space in v~: ab Aroër, quæ est super ripam torrentis Arnon, oppido quod in valle situm est, usque Galaad. Non fuit vicus et civitas, quæ nostras effugeret manus: omnes tradidit Dominus Deus noster nobis,

DEU 2:37 Removed trailing space in v~: absque terra filiorum Ammon, ad quam non accessimus: et cunctis quæ adjacent torrenti Jeboc, et urbibus montanis, universisque locis, a quibus nos prohibuit Dominus Deus noster.

DEU 3:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 3:0 Removed trailing space in c: 3

DEU 3:1 Removed trailing space in v~: Itaque conversi ascendimus per iter Basan: egressusque est Og rex Basan in occursum nobis cum populo suo ad bellandum in Edrai.\f + \fr 3.1 \fk Itaque conversi. \ft Ad Og, qui est rex Basan, nec legatos dignantur mittere, nec transitum per terram ejus petere: continuo confligunt cum eo, superantes eum et populum suum. Basan interpretatur turpitudo: merito ergo nec legati mittuntur ad gentem istam, nec transitus petitur; nullus enim transitus debet nobis esse, vel ascensus ad turpitudinem, quæ statim expugnanda, et omnino cavenda est. Og autem interpretatur conclusio; carnalia significat, quorum desiderio anima excluditur, et separatur a Deo. Adversus hæc sic est bellandum, ut nullum relinquatur vitium. Nullum enim oportet relinqui in regno turpitudinis; debent enim turpia resecari, ut honesta et religiosa possint ædificari. In regno Sehon vel Moab non hoc præcipitur. Forte enim ex illis aliquid nobis opus est, quo multiplex præsentis vitæ usus eget: alioquin deberemus exire de hoc mundo. De Basan vero, id est de turpitudine, nihil relinquimus, quia nihilo indigemus. Honestum etiam esse non potest, quod turpe est.\f*

DEU 3:2 Removed trailing space in v~: Dixitque Dominus ad me: Ne timeas eum: quia in manu tua traditus est cum omni populo ac terra sua: faciesque ei sicut fecisti Sehon regi Amorrhæorum, qui habitavit in Hesebon.

DEU 3:3 Removed trailing space in v~: Tradidit ergo Dominus Deus noster in manibus nostris etiam Og regem Basan, et universum populum ejus: percussimusque eos usque ad internecionem,

DEU 3:4 Removed trailing space in v~: vastantes cunctas civitates illius uno tempore. Non fuit oppidum, quod nos effugeret: sexaginta urbes, omnem regionem Argob regni Og in Basan.\f + \fr 3.4 \fk Sexaginta. \ft Superiorem sensum confirmat. Sexagenarius quippe numerus, sicut senarius, perfectionem significat. Bene autem sexaginta urbes memorat vastatas in regione Og regis Basan, id est diaboli, qui est rex turpitudinis; quia perfecte omnium vitiorum delectationem destruendam esse significat. Argob, id est maledicta sublimitas, terrenam superbiam significat, quæ in filiis iræ regnat: destructis urbibus, viros ac mulieres ac parvulos dicit interfectos, jumenta et spolia direpta, quia, munitione diaboli superata, quidquid in carne nostra rebelle, quidquid lascivum senserimus cum parvulis cogitationibus, zelo Dei est conterendum; quidquid autem in simplicitate puri sensus, vel membrorum ornatu, servitio Dei aptum inveniemus, reservare debemus.\f*

DEU 3:5 Removed trailing space in v~: Cunctæ urbes erant munitæ muris altissimis, portisque et vectibus, absque oppidis innumeris, quæ non habebant muros.

DEU 3:6 Removed trailing space in v~: Et delevimus eos, sicut feceramus Sehon regi Hesebon, disperdentes omnem civitatem, virosque ac mulieres et parvulos:

DEU 3:7 Removed trailing space in v~: jumenta autem et spolia urbium diripuimus.

DEU 3:8 Removed trailing space in v~: Tulimusque illo in tempore terram de manu duorum regum Amorrhæorum, qui erant trans Jordanem: a torrente Arnon usque ad montem Hernon,

DEU 3:9 Removed trailing space in v~: quem Sidonii Sarion vocant, et Amorrhæi Sanir:

DEU 3:10 Removed trailing space in v~: omnes civitates, quæ sitæ sunt in planitie, et universam terram Galaad et Basan usque ad Selcha, et Edrai civitates regni Og in Basan.

DEU 3:11 Removed trailing space in v~: Solus quippe Og rex Basan restiterat de stirpe gigantum. Monstratur lectus ejus ferreus, qui est in Rabbath filiorum Ammon, novem cubitos habens longitudinis, et quatuor latitudinis ad mensuram cubiti virilis manus.

DEU 3:12 Removed trailing space in v~: Terramque possedimus tempore illo ab Aroër, quæ est super ripam torrentis Arnon, usque ad mediam partem montis Galaad: et civitates illius dedi Ruben et Gad.\f + \fr 3.12 \fk Terramque. \ft GREG., lib. XXVII Moral., cap. 10. Sunt multi in Ecclesia, etc., usque ad vana scilicet desideria et irrationabiles animi motus. \fk Ruben et Gad. \ft RAB. Ruben primogenitus Jacob, etc., usque ad sed cum ipsis mulieribus et infantibus contendunt transire et ad patriam pervenire.\f*

DEU 3:13 Removed trailing space in v~: Reliquam autem partem Galaad, et omnem Basan regni Og, tradidi mediæ tribui Manasse, omnem regionem Argob: cunctaque Basan vocatur Terra gigantum.

DEU 3:14 Removed trailing space in v~: Jair filius Manasse possedit omnem regionem Argob usque ad terminos Gessuri et Machati. Vocavitque ex nomine suo Basan, Havoth Jair, id est, Villas Jair, usque in præsentem diem.

DEU 3:15 Removed trailing space in v~: Machir quoque dedi Galaad.

DEU 3:16 Removed trailing space in v~: Et tribubus Ruben et Gad dedi de terra Galaad usque ad torrentem Arnon medium torrentis, et confinium usque ad torrentem Jeboc, qui est terminus filiorum Ammon:

DEU 3:17 Removed trailing space in v~: et planitiem solitudinis, atque Jordanem, et terminos Cenereth usque ad mare deserti, quod est salsissimum, ad radices montis Phasga contra orientem.

DEU 3:18 Removed trailing space in v~: Præcepique vobis in tempore illo, dicens: Dominus Deus vester dat vobis terram hanc in hæreditatem: expediti præcedite fratres vestros filios Israël omnes viri robusti,

DEU 3:19 Removed trailing space in v~: absque uxoribus, et parvulis, atque jumentis. Novi enim quod plura habeatis pecora, et in urbibus remanere debebunt, quas tradidi vobis,

DEU 3:20 Removed trailing space in v~: donec requiem tribuat Dominus fratribus vestris, sicut vobis tribuit: et possideant ipsi etiam terram, quam daturus est eis trans Jordanem: tunc revertetur unusquisque in possessionem suam, quam dedi vobis.

DEU 3:21 Removed trailing space in v~: Josue quoque in tempore illo præcepi, dicens: Oculi tui viderunt quæ fecit Dominus Deus vester duobus his regibus: sic faciet omnibus regnis, ad quæ transiturus es.

DEU 3:22 Removed trailing space in v~: Ne timeas eos: Dominus enim Deus vester pugnabit pro vobis.

DEU 3:23 Removed trailing space in v~: Precatusque sum Dominum in tempore illo, dicens:

DEU 3:24 Removed trailing space in v~: Domine Deus, tu cœpisti ostendere servo tuo magnitudinem tuam, manumque fortissimam: neque enim est alius deus vel in cælo, vel in terra, qui possit facere opera tua, et comparari fortitudini tuæ.

DEU 3:25 Removed trailing space in v~: Transibo igitur, et videbo terram hanc optimam trans Jordanem, et montem istum egregium, et Libanum.

DEU 3:26 Removed trailing space in v~: Iratusque est Dominus mihi propter vos, nec exaudivit me, sed dixit mihi: Sufficit tibi: nequaquam ultra loquaris de hac re ad me.

DEU 3:27 Removed trailing space in v~: Ascende cacumen Phasgæ, et oculos tuos circumfer ad occidentem, et ad aquilonem, austrumque et orientem, et aspice; nec enim transibis Jordanem istum.

DEU 3:28 Removed trailing space in v~: Præcipe Josue, et corrobora eum atque conforta: quia ipse præcedet populum istum, et dividet eis terram quam visurus es.\f + \fr 3.28 \fk Præcipe Josue, \ft etc. Magna dispensatione Dei factum est, ne Moses, qui est typus legis, introduceret populum in terram promissionis, quia lex neminem ad perfectum adduxit; Josue autem typus Christi, qui salvator interpretatur. Christus enim populum suum salvavit, convenienter dux et princeps in terram promissionis introduxit\f*

DEU 3:29 Removed trailing space in v~: Mansimusque in valle contra fanum Phogor.

DEU 4:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 4:0 Removed trailing space in c: 4

DEU 4:1 Removed trailing space in v~: Et nunc, Israël, audi præcepta et judicia, quæ ego doceo te: ut faciens ea, vivas, et ingrediens possideas terram, quam Dominus Deus patrum vestrorum daturus est vobis.\f + \fr 4.1 \fk Et nunc, Isræl, audi præcepta et judicia. Non addetis. \ft Docet normam æquitatis, et omnem hæresim percutit. Vetat enim rectæ doctrinæ aliquid pravæ intentionis addere, vel aliquid veritatis subtrahere: via enim regia incedendum est, non ad dexteram vel ad sinistram; unde: \fk Quia rectæ viæ Domini, et justi ambulabunt in eis\ft Ose. 14.. Similiter ait Joannes: \fk Si quis apposuerit ad hæc, apponet Deus super illum plagas scriptas in libro isto; si quis diminuerit, auferet Deus partem ejus de libro vitæ\ft Apoc. 22..\f*

DEU 4:2 Removed trailing space in v~: Non addetis ad verbum, quod vobis loquor, nec auferetis ex eo: custodite mandata Domini Dei vestri, quæ ego præcipio vobis.

DEU 4:3 Removed trailing space in v~: Oculi vestri viderunt omnia quæ fecit Dominus contra Beelphegor, quomodo contriverit omnes cultores ejus de medio vestri.

DEU 4:4 Removed trailing space in v~: Vos autem qui adhæretis Domino Deo vestro, vivitis universi usque in præsentem diem.

DEU 4:5 Removed trailing space in v~: Scitis quod docuerim vos præcepta atque justitias, sicut mandavit mihi Dominus Deus meus: sic facietis ea in terra, quam possessuri estis:

DEU 4:6 Removed trailing space in v~: et observabitis et implebitis opere. Hæc est enim vestra sapientia, et intellectus coram populis, ut audientes universa præcepta hæc, dicant: En populus sapiens et intelligens, gens magna.

DEU 4:7 Removed trailing space in v~: Nec est alia natio tam grandis, quæ habeat deos appropinquantes sibi, sicut Deus noster adest cunctis obsecrationibus nostris.\f + \fr 4.7 \fk Nec est alia, \ft etc. Non est alia natio tam grandis, dignitate, scilicet donorum, non multitudine populorum. Nec enim gens Judæorum numero vincebat alias gentes aut potentia, sed patrum prærogativa et dignatione divina.\f*

DEU 4:8 Removed trailing space in v~: Quæ est enim alia gens sic inclyta, ut habeat cæremonias, justaque judicia, et universam legem, quam ego proponam hodie ante oculos vestros?

DEU 4:9 Removed trailing space in v~: Custodi igitur temetipsum, et animam tuam sollicite. Ne obliviscaris verborum, quæ viderunt oculi tui, et ne excidant de corde tuo cunctis diebus vitæ tuæ. Docebis ea filios ac nepotes tuos,\f + \fr 4.9 \fk Quæ viderunt. \ft Visus inter omnes sensus obtinet principatum: ideo pro omni sensu ponitur.\f*

DEU 4:10 Removed trailing space in v~: a die in quo stetisti coram Domino Deo tuo in Horeb, quando Dominus locutus est mihi, dicens: Congrega ad me populum, ut audiant sermones meos, et discant timere me omni tempore quo vivunt in terra, doceantque filios suos.

DEU 4:11 Removed trailing space in v~: Et accessistis ad radices montis, qui ardebat usque ad cælum: erantque in eo tenebræ, et nubes, et caligo.

DEU 4:12 Removed trailing space in v~: Locutusque est Dominus ad vos de medio ignis. Vocem verborum ejus audistis, et formam penitus non vidistis.

DEU 4:13 Removed trailing space in v~: Et ostendit vobis pactum suum, quod præcepit ut faceretis, et decem verba, quæ scripsit in duabus tabulis lapideis.

DEU 4:14 Removed trailing space in v~: Mihique mandavit in illo tempore ut docerem vos cæremonias et judicia, quæ facere deberetis in terra, quam possessuri estis.

DEU 4:15 Removed trailing space in v~: Custodite igitur sollicite animas vestras. Non vidistis aliquam similitudinem in die, qua locutus est vobis Dominus in Horeb de medio ignis:

DEU 4:16 Removed trailing space in v~: ne forte decepti faciatis vobis sculptam similitudinem, aut imaginem masculi vel feminæ:\f + \fr 4.16 \fk Sculptam similitudinem. \ft AUG., quæst. 4 in Deut. Forsitan his duobus vocabulis unam rem significavit, etc., usque ad quod de hominibus usitatum est.\f*

DEU 4:17 Removed trailing space in v~: similitudinem omnium jumentorum, quæ sunt super terram, vel avium sub cælo volantium,

DEU 4:18 Removed trailing space in v~: atque reptilium, quæ moventur in terra, sive piscium qui sub terra morantur in aquis:\f + \fr 4.18 \fk Qui sub. \ft AUG., quæst. 5. An aquam terram intelligi voluit, etc., usque ad et animalia terrena habere non posset.\f*

DEU 4:19 Removed trailing space in v~: ne forte elevatis oculis ad cælum, videas solem et lunam, et omnia astra cæli, et errore deceptus adores ea, et colas quæ creavit Dominus Deus tuus in ministerium cunctis gentibus, quæ sub cælo sunt.\f + \fr 4.19 \fk Quæ creavit. \ft AUG., quæst. 6. Non ita dictum est, etc., usque ad sed non cultum quem habent aliæ gentes.\f*

DEU 4:20 Removed trailing space in v~: Vos autem tulit Dominus, et eduxit de fornace ferrea Ægypti, ut haberet populum hæreditarium, sicut est in præsenti die.

DEU 4:21 Removed trailing space in v~: Iratusque est Dominus contra me propter sermones vestros, et juravit ut non transirem Jordanem, nec ingrederer terram optimam, quam daturus est vobis.

DEU 4:22 Removed trailing space in v~: Ecce morior in hac humo; non transibo Jordanem: vos transibitis, et possidebitis terram egregiam.

DEU 4:23 Removed trailing space in v~: Cave nequando obliviscaris pacti Domini Dei tui, quod pepigit tecum, et facias tibi sculptam similitudinem eorum, quæ fieri Dominus prohibuit:\f + \fr 4.23 \fk Sculptam similitudinem. \ft AUG., q. 7. Hic generaliter loquens similitudinem posuit, imaginem tacuit, quia si sit nulla similitudo, nec imago.\f*

DEU 4:24 Removed trailing space in v~: quia Dominus Deus tuus ignis consumens est, Deus æmulator.

DEU 4:25 Removed trailing space in v~: Si genueritis filios ac nepotes, et morati fueritis in terra, deceptique feceritis vobis aliquam similitudinem, patrantes malum coram Domino Deo vestro, ut eum ad iracundiam provocetis:

DEU 4:26 Removed trailing space in v~: testes invoco hodie cælum et terram, cito perituros vos esse de terra, quam transito Jordane possessuri estis: non habitabitis in ea longo tempore, sed delebit vos Dominus,\f + \fr 4.26 \fk Testes invoco hodie cœlum, \ft etc. per id quod continet id quod continetur significat.\f*

DEU 4:27 Removed trailing space in v~: atque disperget in omnes gentes, et remanebitis pauci in nationibus, ad quas vos ducturus est Dominus.

DEU 4:28 Removed trailing space in v~: Ibique servietis diis, qui hominum manu fabricati sunt, ligno et lapidi qui non vident, nec audiunt, nec comedunt, nec odorantur.

DEU 4:29 Removed trailing space in v~: Cumque quæsieris ibi Dominum Deum tuum, invenies eum: si tamen toto corde quæsieris, et tota tribulatione animæ tuæ.

DEU 4:30 Removed trailing space in v~: Postquam te invenerint omnia quæ prædicta sunt, novissimo tempore reverteris ad Dominum Deum tuum, et audies vocem ejus.\f + \fr 4.30 \fk Novissimo autem. \ft Conversionem Isrælis ad fidem Christi prænuntiat, ut postquam plenitudo gentium intraverit, omnis Isræl salvus fiat.\f*

DEU 4:31 Removed trailing space in v~: Quia Deus misericors Dominus Deus tuus est: non dimittet te, nec omnino delebit, neque obliviscetur pacti, in quo juravit patribus tuis.

DEU 4:32 Removed trailing space in v~: Interroga de diebus antiquis, qui fuerunt ante te ex die quo creavit Deus hominem super terram, a summo cælo usque ad summum ejus, si facta est aliquando hujuscemodi res, aut umquam cognitum est,\f + \fr 4.32 \fk A summo cœlo. \ft AUG., quæst. 8. Cur non dixerit similiter a summo terræ, etc., usque ad cum hoc de novissima electorum congregatione dicatur.\f*

DEU 4:33 Removed trailing space in v~: ut audiret populus vocem Dei loquentis de medio ignis, sicut tu audisti, et vixisti:

DEU 4:34 Removed trailing space in v~: si fecit Deus ut ingrederetur, et tolleret sibi gentem de medio nationum, per tentationes, signa atque portenta, per pugnam et robustam manum, extentumque brachium, et horribiles visiones juxta omnia quæ fecit pro vobis Dominus Deus vester in Ægypto, videntibus oculis tuis:

DEU 4:35 Removed trailing space in v~: ut scires quoniam Dominus ipse est Deus, et non est alius præter eum.

DEU 4:36 Removed trailing space in v~: De cælo te fecit audire vocem suam, ut doceret te, et in terra ostendit tibi ignem suum maximum, et audisti verba illius de medio ignis:

DEU 4:37 Removed trailing space in v~: quia dilexit patres tuos, et elegit semen eorum post eos. Eduxitque te præcedens in virtute sua magna ex Ægypto,

DEU 4:38 Removed trailing space in v~: ut deleret nationes maximas et fortiores te in introitu tuo: et introduceret te, daretque tibi terram earum in possessionem, sicut cernis in præsenti die.

DEU 4:39 Removed trailing space in v~: Scito ergo hodie, et cogitato in corde tuo quod Dominus ipse sit Deus in cælo sursum, et in terra deorsum, et non sit alius.

DEU 4:40 Removed trailing space in v~: Custodi præcepta ejus atque mandata, quæ ego præcipio tibi: ut bene sit tibi, et filiis tuis post te, et permaneas multo tempore super terram, quam Dominus Deus tuus daturus est tibi.

DEU 4:41 Removed trailing space in v~: Tunc separavit Moyses tres civitates trans Jordanem ad orientalem plagam,

DEU 4:42 Removed trailing space in v~: ut confugiat ad eas qui occiderit nolens proximum suum, nec sibi fuerit inimicus ante unum et alterum diem, et ad harum aliquam urbium possit evadere:

DEU 4:43 Removed trailing space in v~: Bosor in solitudine, quæ sita est in terra campestri de tribu Ruben: et Ramoth in Galaad, quæ est in tribu Gad: et Golan in Basan, quæ est in tribu Manasse.

DEU 4:44 Removed trailing space in v~: Ista est lex, quam proposuit Moyses coram filiis Israël:

DEU 4:45 Removed trailing space in v~: et hæc testimonia et cæremoniæ atque judicia, quæ locutus est ad filios Israël, quando egressi sunt de Ægypto,

DEU 4:46 Removed trailing space in v~: trans Jordanem in valle contra fanum Phogor in terra Sehon regis Amorrhæi, qui habitavit in Hesebon, quem percussit Moyses. Filii quoque Israël egressi ex Ægypto

DEU 4:47 Removed trailing space in v~: possederunt terram ejus, et terram Og regis Basan, duorum regum Amorrhæorum, qui erant trans Jordanem ad solis ortum:

DEU 4:48 Removed trailing space in v~: ab Aroër, quæ sita est super ripam torrentis Arnon, usque ad montem Sion, qui est et Hermon,

DEU 4:49 Removed trailing space in v~: omnem planitiem trans Jordanem ad orientalem plagam, usque ad mare solitudinis, et usque ad radices montis Phasga.

DEU 5:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 5:0 Removed trailing space in c: 5

DEU 5:1 Removed trailing space in v~: Vocavitque Moyses omnem Israëlem, et dixit ad eum: Audi, Israël, cæremonias atque judicia, quæ ego loquor in auribus vestris hodie: discite ea, et opere complete.\f + \fr 5.1 \fk Audi, Isræl, \ft etc. AUG., quæst. 9 in Deut. An ideo dictum est, etc., usque ad et videre, et audire, et memoria retinere?\f*

DEU 5:2 Removed trailing space in v~: Dominus Deus noster pepigit nobiscum fœdus in Horeb.

DEU 5:3 Removed trailing space in v~: Non cum patribus nostris iniit pactum, sed nobiscum qui in præsentiarum sumus, et vivimus.

DEU 5:4 Removed trailing space in v~: Facie ad faciem locutus est nobis in monte de medio ignis.\f + \fr 5.4 \fk Facie ad faciem, \ft etc. AUG. Paulo ante admonere curavit, etc., usque ad quamvis aliqui hoc speraverint.\f*

DEU 5:5 Removed trailing space in v~: Ego sequester et medius fui inter Dominum et vos in tempore illo, ut annuntiarem vobis verba ejus: timuistis enim ignem, et non ascendistis in montem. Et ait:\f + \fr 5.5 \fk Inter vos et Deum. \ft ID., quæst. 10. Tanquam Dominus esset in loco, etc., usque ad audiens de medio ignis vocem Dei dicentis decalogum legis.\f*

DEU 5:6 Removed trailing space in v~: Ego Dominus Deus tuus, qui eduxi te de terra Ægypti, de domo servitutis.

DEU 5:7 Removed trailing space in v~: Non habebis deos alienos in conspectu meo.

DEU 5:8 Removed trailing space in v~: Non facies tibi sculptile, nec similitudinem omnium, quæ in cælo sunt desuper, et quæ in terra deorsum, et quæ versantur in aquis sub terra.

DEU 5:9 Removed trailing space in v~: Non adorabis ea, et non coles. Ego enim sum Dominus Deus tuus: Deus æmulator, reddens iniquitatem patrum super filios in tertiam et quartam generationem his qui oderunt me:\f + \fr 5.9 \fk Reddens iniquitatem, \ft etc. ISID. Sunt qui ita edisserant, etc., usque ad sed sententiam diu differat. \fk His qui oderunt me, et faciens misericordiam in multa millia diligentibus me, \ft etc. His scilicet, qui hæreditaria impietate Dominum oderunt. Perversum est enim peccata patrum filiis non peccantibus imputari, cum per Ezechielem dictum sit: \fk Filius non portabit iniquitatem, \ft etc. Ezech. 18..\f*

DEU 5:10 Removed trailing space in v~: et faciens misericordiam in multa millia diligentibus me, et custodientibus præcepta mea.

DEU 5:11 Removed trailing space in v~: Non usurpabis nomen Domini Dei tui frustra: quia non erit impunitus qui super re vana nomen ejus assumpserit.\f + \fr 5.11 \fk Non usurpabis nomen Domini Dei frustra, \ft etc. Primum mandatum ad Patrem pertinet quod dicitur in sequentibus: \fk Audi, Isræl, Dominus Deus tuus unus est\ft Deut. 6.; ut hoc scilicet audiens, unum Deum Patrem colas, non multos deos suscipias. Secundum pertinet ad Filium, de quo hic dicitur: \fk Non assumes nomen Dei tui in vanum, \ft id est, non æstimes creaturam esse Dei Filium. Omnis enim creatura subjecta est vanitati, sed credas eum æqualem Patri, Deum deorum, Deum apud Deum, per quem omnia facta sunt. Tertium ad Spiritum, cujus dono requies æterna promittitur: quia enim Spiritus sanctus dicitur septiformis, ideo septimum diem sanctificavit Deus. In aliis enim diebus operum sanctificatio non nominatur, nisi in sabbato, in quo requievit Deus. Recte ergo hoc mandatum pertinet ad Spiritum: tum propter sanctificationis nomen; tum propter æternam requiem, ad donum sancti Spiritus pertinentem. Dicitur enim sic: \fk Memento ut diem sabbati sanctifices: sex diebus operaberis, \ft etc. In opere sex dierum, etc., videtur sex millium annorum operatio signari, in septimo tempus æternæ quietis, in quo post bona opera quies æterna promittitur. Quidquid ergo agimus, si propter futuram requiem facimus, sabbatum observamus.\f*

DEU 5:12 Removed trailing space in v~: Observa diem sabbati, ut sanctifices eum, sicut præcepit tibi Dominus Deus tuus.

DEU 5:13 Removed trailing space in v~: Sex diebus operaberis, et facies omnia opera tua.

DEU 5:14 Removed trailing space in v~: Septimus dies sabbati est, id est, requies Domini Dei tui. Non facies in eo quidquam operis tu, et filius tuus, et filia, servus et ancilla, et bos, et asinus, et omne jumentum tuum, et peregrinus qui est intra portas tuas: ut requiescat servus tuus, et ancilla tua, sicut et tu.

DEU 5:15 Removed trailing space in v~: Memento quod et ipse servieris in Ægypto, et eduxerit te inde Dominus Deus tuus in manu forti, et brachio extento. Idcirco præcepit tibi ut observares diem sabbati.

DEU 5:16 Removed trailing space in v~: Honora patrem tuum et matrem, sicut præcepit tibi Dominus Deus tuus, ut longo vivas tempore, et bene sit tibi in terra, quam Dominus Deus tuus daturus est tibi.\f + \fr 5.16 \fk Honora patrem tuum et matrem, sicut præcepit tibi. \ft Post tria præcepta succedunt septem quæ ad proximum pertinent. Inter septem primum, sed in ordine omnium quartum est: \fk Honora patrem tuum, \ft etc. A parentibus enim homo oculos aperit, et vita hæc ab eorum dilectione exordium sumit: unde hoc mandatum, maximum et primum dicitur in altera scilicet tabula. Jubemur ergo parentes honorare, et officium pietatis et reverentiam eis exhibere; qui enim hoc parentibus non facit, quomodo faciet aliis? Quintum: \fk Non mæchaberis. \ft Id est præter legitimam uxorem nulli misceberis. Sextum: \fk Non occides. \ft Occidit etiam qui fame vel nuditate proximum mori videt, nec subvenit in quantum potest. Septimum: \fk Non furtum facies. \ft In quo omnem rapinam prohibet. Octavum: \fk Non falsum testimonium dices. \ft Crimen mendacii et falsitatis abominatur. Nonum: \fk Non concupisces uxorem proximi tui. \ft In quo etiam adulterinam cogitationem interdicit. Decimum: \fk Non concupisces rem proximi tui. \ft In quo ambitionem et concupiscentiam percutit. Primum ergo prohibet subreptionem; secundum, errorem; tertium sæculi amorem; quartum, impietatem; quintum, fornicationem; sextum, crudelitatem; septimum, rapacitatem; octavum, falsitatem; nonum, cogitationem adulterii; decimum, cupiditatem mundi. Et notandum, quod sicut decem plagis percutiuntur Ægyptii, sic decem præceptis regitur populus Dei, et dæmones occiduntur.\f*

DEU 5:17 Removed trailing space in v~: Non occides,

DEU 5:18 Removed trailing space in v~: neque mœchaberis,

DEU 5:19 Removed trailing space in v~: furtumque non facies:

DEU 5:20 Removed trailing space in v~: nec loqueris contra proximum tuum falsum testimonium.

DEU 5:21 Removed trailing space in v~: Non concupisces uxorem proximi tui: non domum, non agrum, non servum, non ancillam, non bovem, non asinum, et universa quæ illius sunt.

DEU 5:22 Removed trailing space in v~: Hæc verba locutus est Dominus ad omnem multitudinem vestram in monte de medio ignis et nubis, et caliginis, voce magna, nihil addens amplius: et scripsit ea in duabus tabulis lapideis, quas tradidit mihi.\f + \fr 5.22 \fk In duabus tabulis lapideis quas tradidit mihi. \ft ISID. Duo Testamenta, etc., usque ad sensibile scilicet et intelligibile.\f*

DEU 5:23 Removed trailing space in v~: Vos autem postquam audistis vocem de medio tenebrarum, et montem ardere vidistis, accessistis ad me omnes principes tribuum et majores natu, atque dixistis:

DEU 5:24 Removed trailing space in v~: Ecce ostendit nobis Dominus Deus noster majestatem et magnitudinem suam: vocem ejus audivimus de medio ignis, et probavimus hodie, quod loquente Deo cum homine, vixerit homo.

DEU 5:25 Removed trailing space in v~: Cur ergo moriemur, et devorabit nos ignis hic maximus? si enim audierimus ultra vocem Domini Dei nostri, moriemur.

DEU 5:26 Removed trailing space in v~: Quid est omnis caro, ut audiat vocem Dei viventis, qui de medio ignis loquitur sicut nos audivimus, et possit vivere?

DEU 5:27 Removed trailing space in v~: Tu magis accede: et audi cuncta quæ dixerit Dominus Deus noster tibi: loquerisque ad nos, et nos audientes faciemus ea.

DEU 5:28 Removed trailing space in v~: Quod cum audisset Dominus, ait ad me: Audivi vocem verborum populi hujus quæ locuti sunt tibi: bene omnia sunt locuti.

DEU 5:29 Removed trailing space in v~: Quis det talem eos habere mentem, ut timeant me, et custodiant universa mandata mea in omni tempore, ut bene sit eis et filiis eorum in sempiternum?\f + \fr 5.29 \fk Quis det talem eos habere mentem? \ft Vult Deus intelligi gratia sua hoc beneficium concedi, ut in omnibus sit justitia Dei ex fide, non quasi propria ex lege, unde: \fk Auferam eis cor lapideum, et dabo cor carneum\ft Ezech. 36., id est, sensatum, caro enim sensum habet, lapis vero non habet; et alibi: \fk Idoneos nos fecit ministros Novi Testamenti, non littera sed spiritu. \f*

DEU 5:29 Found footnote ending with space in \v~: Quis det talem eos habere mentem, ut timeant me, et custodiant universa mandata mea in omni tempore, ut bene sit eis et filiis eorum in sempiternum?\f + \fr 5.29 \fk Quis det talem eos habere mentem? \ft Vult Deus intelligi gratia sua hoc beneficium concedi, ut in omnibus sit justitia Dei ex fide, non quasi propria ex lege, unde: \fk Auferam eis cor lapideum, et dabo cor carneum\ft Ezech. 36., id est, sensatum, caro enim sensum habet, lapis vero non habet; et alibi: \fk Idoneos nos fecit ministros Novi Testamenti, non littera sed spiritu. \f*

DEU 5:30 Removed trailing space in v~: Vade et dic eis: Revertimini in tentoria vestra.

DEU 5:31 Removed trailing space in v~: Tu vero hic sta mecum, et loquar tibi omnia mandata mea, et cæremonias atque judicia: quæ docebis eos, ut faciant ea in terra, quam dabo illis in possessionem.

DEU 5:32 Removed trailing space in v~: Custodite igitur et facite quæ præcepit Dominus Deus vobis: non declinabitis neque ad dexteram, neque ad sinistram:

DEU 5:33 Removed trailing space in v~: sed per viam, quam præcepit Dominus Deus vester, ambulabitis, ut vivatis, et bene sit vobis, et protelentur dies in terra possessionis vestræ.

DEU 6:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 6:0 Removed trailing space in c: 6

DEU 6:1 Removed trailing space in v~: Hæc sunt præcepta, et cæremoniæ, atque judicia, quæ mandavit Dominus Deus vester ut docerem vos, et faciatis ea in terra, ad quam transgredimini possidendam:

DEU 6:2 Removed trailing space in v~: ut timeas Dominum Deum tuum, et custodias omnia mandata et præcepta ejus, quæ ego præcipio tibi, et filiis, ac nepotibus tuis, cunctis diebus vitæ tuæ, ut prolongentur dies tui.

DEU 6:3 Removed trailing space in v~: Audi, Israël, et observa ut facias quæ præcepit tibi Dominus, et bene sit tibi, et multipliceris amplius, sicut pollicitus est Dominus Deus patrum tuorum tibi terram lacte et melle manantem.

DEU 6:4 Removed trailing space in v~: Audi, Israël: Dominus Deus noster, Dominus unus est.

DEU 6:5 Removed trailing space in v~: Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo, et ex tota anima tua, et ex tota fortitudine tua.\f + \fr 6.5 \fk Diliges Dominum. \ft AUG., lib. I de Doctrina Christiana, c. 26, 27, 28. Charitas non auferetur, etc., usque ad qui pro locorum et temporum vel quarumlibet rerum opportunitate magis nobis conjuncti sunt. GREG., lib. VII Moral., cap. 10. \fk Diliges Dominum Deum tuum, \ft etc. Per amorem Dei gignitur amor proximi, etc., usque ad in bonis enim non agnoscitur amicus, et in malis non absconditur inimicus. Triplicis naturæ est anima: ideo jubetur diligere tripliciter. Non vult Deus amorem suum partiri, ut simul diligamus Deum, et aurum, vel uxorem, vel filios. \fk Nemo potest duobus dominis servire\ft Matth. 6., ipse super omnia diligendus, ejus dilectio præponitur.\f*

DEU 6:6 Removed trailing space in v~: Eruntque verba hæc, quæ ego præcipio tibi hodie, in corde tuo:

DEU 6:7 Removed trailing space in v~: et narrabis ea filiis tuis, et meditaberis in eis sedens in domo tua, et ambulans in itinere, dormiens atque consurgens.

DEU 6:8 Removed trailing space in v~: Et ligabis ea quasi signum in manu tua, eruntque et movebuntur inter oculos tuos,\f + \fr 6.8 \fk Et ligabis ea quasi signum. \ft Hoc Pharisæi male interpretantes, in membranulis decalogum id est, decem verba scribebant, et ligata in fronte portabant. Quod usque hodie faciunt Babylonii, ut putentur religiosi. Unde: \fk Dilatant enim phylacteria sua, et magnificant fimbrias\ft Matth. 23..\f*

DEU 6:9 Removed trailing space in v~: scribesque ea in limine, et ostiis domus tuæ.

DEU 6:10 Removed trailing space in v~: Cumque introduxerit te Dominus Deus tuus in terram, pro qua juravit patribus tuis Abraham, Isaac, et Jacob, et dederit tibi civitates magnas et optimas, quas non ædificasti,

DEU 6:11 Removed trailing space in v~: domos plenas cunctarum opum, quas non exstruxisti, cisternas, quas non fodisti, vineta et oliveta, quæ non plantasti,

DEU 6:12 Removed trailing space in v~: et comederis, et saturatus fueris:

DEU 6:13 Removed trailing space in v~: cave diligenter ne obliviscaris Domini, qui eduxit te de terra Ægypti, de domo servitutis. Dominum Deum tuum timebis, et illi soli servies, ac per nomen illius jurabis.\f + \fr 6.13 \fk Per nomen illius jurabis. \ft AUG., quæst. 12. Permittuntur jurare per nomen Dei, etc., usque ad qui autem omnino non jurat, longe a perjurio est.\f*

DEU 6:14 Removed trailing space in v~: Non ibitis post deos alienos cunctarum gentium, quæ in circuitu vestro sunt:

DEU 6:15 Removed trailing space in v~: quoniam Deus æmulator Dominus Deus tuus in medio tui: nequando irascatur furor Domini Dei tui contra te, et auferat te de superficie terræ.

DEU 6:16 Removed trailing space in v~: Non tentabis Dominum Deum tuum, sicut tentasti in loco tentationis.\f + \fr 6.16 \fk Non tentabis Dominum Deum. \ft Deum tentat, qui habens quod faciat, sine ratione se committit periculo, experiens utrum possit liberari a Deo.\f*

DEU 6:17 Removed trailing space in v~: Custodi præcepta Domini Dei tui, ac testimonia et cæremonias, quas præcepit tibi:

DEU 6:18 Removed trailing space in v~: et fac quod placitum est et bonum in conspectu Domini, ut bene sit tibi: et ingressus possideas terram optimam, de qua juravit Dominus patribus tuis,

DEU 6:19 Removed trailing space in v~: ut deleret omnes inimicos tuos coram te, sicut locutus est.

DEU 6:20 Removed trailing space in v~: Cumque interrogaverit te filius tuus cras, dicens: Quid sibi volunt testimonia hæc, et cæremoniæ, atque judicia, quæ præcepit Dominus Deus noster nobis?

DEU 6:21 Removed trailing space in v~: dices ei: Servi eramus Pharaonis in Ægypto, et eduxit nos Dominus de Ægypto in manu forti:

DEU 6:22 Removed trailing space in v~: fecitque signa atque prodigia magna et pessima in Ægypto contra Pharaonem, et omnem domum illius in conspectu nostro,

DEU 6:23 Removed trailing space in v~: et eduxit nos inde, ut introductis daret terram, super qua juravit patribus nostris.

DEU 6:24 Removed trailing space in v~: Præcepitque nobis Dominus ut faciamus omnia legitima hæc, et timeamus Dominum Deum nostrum, ut bene sit nobis cunctis diebus vitæ nostræ, sicut est hodie.

DEU 6:25 Removed trailing space in v~: Eritque nostri misericors, si custodierimus et fecerimus omnia præcepta ejus coram Domino Deo nostro, sicut mandavit nobis.

DEU 7:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 7:0 Removed trailing space in c: 7

DEU 7:1 Removed trailing space in v~: Cum introduxerit te Dominus Deus tuus in terram, quam possessurus ingredieris, et deleverit gentes multas coram te, Hethæum, et Gergezæum, et Amorrhæum, Chananæum, et Pherezæum, et Hevæum, et Jebusæum, septem gentes multo majoris numeri quam tu es, et robustiores te:\f + \fr 7.1 \fk Gentes multas. \ft Septem gentes sunt septem principalia vitia, quæ per Dei gratiam spiritalis miles exsuperans exterminare jubetur. Majoris numeri dicuntur, quia plura sunt vitia quam virtutes. In catalogo dicuntur septem nationes, in expugnatione sine numero ponuntur; sed, \fk cum deleverit gentes multas coram te. \ft Numerosior enim est, quam Isræl, populus carnalium passionum, qui multiplicatur de septenario fomite vitiorum. De gastrimargia, comessatio, ebrietas; de fornicatione, turpiloquia, scurrilitas, ludicra, et stultiloquia; de philargyria, mendacium, fraus, furta, perjuria, turpis lucri appetitus, falsa testimonia, violentia, inhumanitas, et rapacitas; de ira homicidium, clamor et indignatio; de tristitia, rancor, pusillanimitas, amaritudo, et desperatio, et pigritia; de acedia, otiositas, somnolentia, importunitas, inquietudo mentis et corporis, instabilitas, verbositas, et curiositas; de cenodoxia, contentiones, hæreses, jactantia, et præsumptio novitatum; de superbia, contemptus, invidia, inobedientia, blasphemia, murmuratio, detractio, et alia plura. Hæc cum majoris numeri sint quam virtutes, devictis tamen principalibus omnes quiescunt, et perpetua nece delentur. Quod autem hæ pestes robustiores sint, in tentatione sentimus: fortius enim militat in membris nostris carnalium delectatio passionum, quam studia virtutum, quæ summa cordis et corporis contritione acquiruntur. Harum gentium regiones possidemus, cum Isrælis exercitu, id est virtutibus vitia superamus. Ut in corde nostro locum fornicationis castitas obtineat; locum furoris, patientia; locum tristitiæ, salutaris lætitia; acediæ locum incolat fortitudo; locum superbiæ, humilitas, sic singulis vitiis expulsis loco eorum regnent filii Isræl, id est, animæ Deum videntes. Cum vero Abrahæ de futuris loqueretur Deus, non septem sed decem gentes numerasse legitur, quorum terra semini ejus promittitur, abjectis scilicet idololatriis gentium, blasphemia Judæorum, errore hæreticorum, quibus ante notitiam Dei et gratiam baptismi, in spirituali Ægypto commorantur, subjecti sunt. Sed qui inde egreditur, et per gratiam Dei ad eremum spiritualem pervenit, ab impugnatione trium gentium liberatur, contra septem congreditur. \fk Hætheum et Gergezæum, \ft etc. HIERON. de Nom. Hebr., tom. 3. Hethæum, etc., usque ad id est, calcatum sive præsepe eorum. \fk Septem gentes. \ft Abrahæ permissum est quod decem delerentur: tunc enim decem erant, sed cum filii Isræl transirent ad Jordanem, jam tres deletæ erant. Filii enim Loth deleverunt gigantes; filii Esau Horræos; Cappadocesve partem Hevæorum. \fk Et robustiores. \ft Spiritales nequitiæ subtiliores sunt, et plus valent ad decipiendum, quam infirmitas hominum ad sustinendum.\f*

DEU 7:2 Removed trailing space in v~: tradideritque eas Dominus Deus tuus tibi, percuties eas usque ad internecionem. Non inibis cum eis fœdus, nec misereberis earum,

DEU 7:3 Removed trailing space in v~: neque sociabis cum eis conjugia. Filiam tuam non dabis filio ejus, nec filiam illius accipies filio tuo:

DEU 7:4 Removed trailing space in v~: quia seducet filium tuum, ne sequatur me, et ut magis serviat diis alienis: irasceturque furor Domini, et delebit te cito.

DEU 7:5 Removed trailing space in v~: Quin potius hæc facietis eis: aras eorum subvertite, et confringite statuas, lucosque succidite, et sculptilia comburite:

DEU 7:6 Removed trailing space in v~: quia populus sanctus es Domino Deo tuo. Te elegit Dominus Deus tuus, ut sis ei populus peculiaris de cunctis populis, qui sunt super terram.

DEU 7:7 Removed trailing space in v~: Non quia cunctas gentes numero vincebatis, vobis junctus est Dominus, et elegit vos, cum omnibus sitis populis pauciores:

DEU 7:8 Removed trailing space in v~: sed quia dilexit vos Dominus, et custodivit juramentum, quod juravit patribus vestris: eduxitque vos in manu forti, et redemit de domo servitutis, de manu Pharaonis regis Ægypti.

DEU 7:9 Removed trailing space in v~: Et scies, quia Dominus Deus tuus, ipse est Deus fortis et fidelis, custodiens pactum et misericordiam diligentibus se, et his qui custodiunt præcepta ejus in mille generationes:

DEU 7:10 Removed trailing space in v~: et reddens odientibus se statim, ita ut disperdat eos, et ultra non differat, protinus eis restituens quod merentur.

DEU 7:11 Removed trailing space in v~: Custodi ergo præcepta et cæremonias atque judicia, quæ ego mando tibi hodie ut facias.

DEU 7:12 Removed trailing space in v~: Si postquam audieris hæc judicia, custodieris ea, et feceris, custodiet et Dominus Deus tuus pactum tibi, et misericordiam quam juravit patribus tuis:

DEU 7:13 Removed trailing space in v~: et diliget te, ac multiplicabit, benedicetque fructui ventris tui, et fructui terræ tuæ, frumento tuo, atque vindemiæ, oleo, et armentis, gregibus ovium tuarum super terram, pro qua juravit patribus tuis ut daret eam tibi.

DEU 7:14 Removed trailing space in v~: Benedictus eris inter omnes populos. Non erit apud te sterilis utriusque sexus, tam in hominibus quam in gregibus tuis.\f + \fr 7.14 \fk Sterilis. \ft Quædam steriles apud Judæos fuerunt, sed adeo paucæ, ut ad comparationem fecundarum viderentur nullæ.\f*

DEU 7:15 Removed trailing space in v~: Auferet Dominus a te omnem languorem: et infirmitates Ægypti pessimas, quas novisti, non inferet tibi, sed cunctis hostibus tuis.

DEU 7:16 Removed trailing space in v~: Devorabis omnes populos, quos Dominus Deus tuus daturus est tibi. Non parcet eis oculus tuus, nec servies diis eorum, ne sint in ruinam tui.

DEU 7:17 Removed trailing space in v~: Si dixeris in corde tuo: Plures sunt gentes istæ quam ego: quomodo potero delere eas?

DEU 7:18 Removed trailing space in v~: noli metuere, sed recordare quæ fecerit Dominus Deus tuus Pharaoni, et cunctis Ægyptiis,

DEU 7:19 Removed trailing space in v~: plagas maximas, quas viderunt oculi tui, et signa atque portenta, manumque robustam, et extentum brachium, ut educeret te Dominus Deus tuus: sic faciet cunctis populis, quos metuis.

DEU 7:20 Removed trailing space in v~: Insuper et crabrones mittet Dominus Deus tuus in eos, donec deleat omnes atque disperdat qui te fugerint, et latere potuerint.\f + \fr 7.20 \fk Insuper et crabrones, \ft etc. Non legitur alicubi in historia, quod crabrones vel vespas in hostes eorum Deus præmiserit. Sed per animalia aculeata timoris compunctiones designat, quibus hostes territos fugabat.\f*

DEU 7:21 Removed trailing space in v~: Non timebis eos, quia Dominus Deus tuus in medio tui est, Deus magnus et terribilis:

DEU 7:22 Removed trailing space in v~: ipse consumet nationes has in conspectu tuo paulatim atque per partes. Non poteris eas delere pariter: ne forte multiplicentur contra te bestiæ terræ.\f + \fr 7.22 \fk Non poteris, \ft etc. Cavendum esse ostendit, ne forte, expulsis peccatis a carne nostra, insurgat spiritalis bestia, id est jactantia, superbia, vel vana gloria, quæ difficilius exstirpantur quam carnalia vitia. Loth enim, qui in Sodomis continuit, in monte fornicatione pollutus est Gen. 19.. Expulso vitio statim virtus plantetur ne immundus spiritus redeat, et domum vacantem inveniat. Matth. 12.. RAB., GREG. Quibusdam majora bona Deus dat, nec minora concedit, ut semper animus eorum habeat unde se reprehendat, et dum perfecti esse appetunt nec possunt, minime se extollant in his quæ habent, qui per se parva non habere valent. Hinc est quod fortes et potentes adversarios exstinxit Philisthæos; et Chananæos diu reservavit, ut in eis erudiretur Isræl habens contra quos pugnaret, ne de majoribus devictis sese extolleret. Eadem ergo mens pollet ex virtute, lassescit ex infirmitate, ut dum quærit quod habere non valet, quod habet humiliter servet. Superna quoque regio in civibus suis ex parte damna pertulit, ex parte fortiter stetit: ut electi angeli dum alios per superbiam cecidisse conspicerent, tanto robustius quanto humilius starent. Sic in unaquaque anima agitur, ut maxima lucra conferant, aliquando minima damnant.\f*

DEU 7:23 Removed trailing space in v~: Dabitque eos Dominus Deus tuus in conspectu tuo: et interficiet illos, donec penitus deleantur.

DEU 7:24 Removed trailing space in v~: Tradetque reges eorum in manus tuas, et disperdes nomina eorum sub cælo: nullus poterit resistere tibi, donec conteras eos.

DEU 7:25 Removed trailing space in v~: Sculptilia eorum igne combures: non concupisces argentum et aurum, de quibus facta sunt, neque assumes ex eis tibi quidquam, ne offendas, propterea quia abominatio est Domini tui:

DEU 7:26 Removed trailing space in v~: nec inferes quippiam ex idolo in domum tuam, ne fias anathema, sicut et illud est. Quasi spurcitiam detestaberis, et velut inquinamentum ac sordes abominationi habebis, quia anathema est.\f + \fr 7.26 \fk Anathema\ft , id est, a sursum ponendo, vel suspendendo, sicut donaria in templis suspendebantur, et ab eis qui dabant alienabantur.\f*

DEU 8:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 8:0 Removed trailing space in c: 8

DEU 8:1 Removed trailing space in v~: Omne mandatum, quod ego præcipio tibi hodie, cave diligenter ut facias, ut possitis vivere, et multiplicemini, ingressique possideatis terram, pro qua juravit Dominus patribus vestris.

DEU 8:2 Removed trailing space in v~: Et recordaberis cuncti itineris, per quod adduxit te Dominus Deus tuus quadraginta annis per desertum, ut affligeret te, atque tentaret, et nota fierent quæ in tuo animo versabantur, utrum custodires mandata illius, an non.\f + \fr 8.2 \fk Quadraginta annis. \ft Ideo enim per quadraginta annos permisit eos affligi, ut cognoscerent quantæ fragilitatis essent. \fk Ut affligeret te. \ft AUG., quæst. 13. Hic apertius dictum est, etc., usque ad quod si dixisset, intelligendum erat, cognita faceret.\f*

DEU 8:3 Removed trailing space in v~: Afflixit te penuria, et dedit tibi cibum manna, quod ignorabas tu et patres tui: ut ostenderet tibi quod non in solo pane vivat homo, sed in omni verbo quod egreditur de ore Dei.\f + \fr 8.3 \fk Manna. \ft Carnem Christi, qua refecti ad veram promissionis terram veniamus. Quadraginta annis manna comedimus, id est, toto tempore nostro, quod quatuor vicissitudinibus volvitur, Dominici corporis sacramento pascimur. \fk Non in solo pane vivit homo, sed in omni, \ft etc. Spiritalis cibus commendatur, unde animæ in æternum victuræ satiantur. Manna de cœlo datum carnem Christi significat, qui ait: \fk Ego sum panis vitæ, hic est panis qui de cœlo descendit\ft Joan. 6., quia Verbum caro factum est, et habitavit in nobis. \fk Qui manducat hanc carnem, habet vitam æternam. \fk Non in solo pane, \ft etc. Significat geminam naturæ nostræ substantiam. Homo enim ex anima et corpore constat: corpus, quod ex terra est, terreno alitur cibo; anima vero vivit de verbo Dei; spiritum vero hominis vivificat spiritus Dei, si tamen homo est in corpore Ecclesiæ, id est Christi, et in fide Filii Dei. Ideo addit: \fk Vestimentum ejus vetustate non deficere; \ft quia novi hominis conversatio in novitate vitæ debet permanere, cujus pes non est subtritus, quia gressus operum ejus servatur illæsus: \fk Quia novit Dominus viam justorum, et iter impiorum peribit\ft Psal. 1..\f*

DEU 8:4 Removed trailing space in v~: Vestimentum tuum, quo operiebaris, nequaquam vetustate defecit, et pes tuus non est subtritus, en quadragesimus annus est:

DEU 8:5 Removed trailing space in v~: ut recogites in corde tuo, quia sicut erudit filium suum homo, sic Dominus Deus tuus erudivit te,

DEU 8:6 Removed trailing space in v~: ut custodias mandata Domini Dei tui, et ambules in viis ejus, et timeas eum.

DEU 8:7 Removed trailing space in v~: Dominus enim Deus tuus introducet te in terram bonam, terram rivorum, aquarumque et fontium, in cujus campis et montibus erumpunt fluviorum abyssi:

DEU 8:8 Removed trailing space in v~: terram frumenti, hordei ac vinearum, in qua ficus, et malogranata, et oliveta nascuntur: terram olei ac mellis,

DEU 8:9 Removed trailing space in v~: ubi absque ulla penuria comedes panem tuum, et rerum omnium abundantia perfrueris: cujus lapides ferrum sunt, et de montibus ejus æris metalla fodiuntur:

DEU 8:10 Removed trailing space in v~: ut cum comederis, et satiatus fueris, benedicas Domino Deo tuo pro terra optima, quam dedit tibi.

DEU 8:11 Removed trailing space in v~: Observa, et cave nequando obliviscaris Domini Dei tui, et negligas mandata ejus atque judicia et cæremonias, quas ego præcipio tibi hodie:\f + \fr 8.11 \fk Judicia. \ft Quæ per Moysen post legem datam diversis temporibus populo præcepta sunt, quæ in Exodo justificationes appellantur. \fk Et cæremonias. \ft Circumcisionem, ritus sacrificiorum. Unde Ambrosius super Epistolam ad Romanos: Triplex inquit lex est, prima pars de sacramento divinitatis; secunda congruit legi naturali, quæ peccatum interdicit; tertia festorum legis, id est, sabbata, neomeniæ, et circumcisio.\f*

DEU 8:12 Removed trailing space in v~: ne postquam comederis et satiatus fueris, domos pulchras ædificaveris, et habitaveris in eis,

DEU 8:13 Removed trailing space in v~: habuerisque armenta boum, et ovium greges, argenti et auri, cunctarumque rerum copiam,

DEU 8:14 Removed trailing space in v~: elevetur cor tuum, et non reminiscaris Domini Dei tui, qui eduxit te de terra Ægypti, de domo servitutis,

DEU 8:15 Removed trailing space in v~: et ductor tuus fuit in solitudine magna atque terribili, in qua erat serpens flatu adurens, et scorpio, ac dipsas, et nullæ omnino aquæ: qui eduxit rivos de petra durissima,\f + \fr 8.15 \fk Ac dipsas. \ft Genus aspidis quæ Latine dicitur situla, quemcunque momorderit, siti perit; adeo parva ut cum calcatur non videatur. Cujus venenum ante exstinguit, quam sentiatur, nec tristitiam sentit moriturus. Mystice. Varii serpentes hæreses sunt inter se quidem diversæ, sed omnes mortiferæ.\f*

DEU 8:16 Removed trailing space in v~: et cibavit te manna in solitudine, quod nescierunt patres tui. Et postquam afflixit ac probavit, ad extremum misertus est tui,

DEU 8:17 Removed trailing space in v~: ne diceres in corde tuo: Fortitudo mea, et robur manus meæ, hæc mihi omnia præstiterunt:

DEU 8:18 Removed trailing space in v~: sed recorderis Domini Dei tui, quod ipse vires tibi præbuerit, ut impleret pactum suum, super quo juravit patribus tuis, sicut præsens indicat dies.

DEU 8:19 Removed trailing space in v~: Sin autem oblitus Domini Dei tui, secutus fueris deos alienos, coluerisque illos et adoraveris: ecce nunc prædico tibi quod omnino dispereas.

DEU 8:20 Removed trailing space in v~: Sicut gentes, quas delevit Dominus in introitu tuo, ita et vos peribitis, si inobedientes fueritis voci Domini Dei vestri.

DEU 9:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 9:0 Removed trailing space in c: 9

DEU 9:1 Removed trailing space in v~: Audi, Israël: tu transgredieris hodie Jordanem, ut possideas nationes maximas et fortiores te, civitates ingentes, et ad cælum usque muratas,

DEU 9:2 Removed trailing space in v~: populum magnum atque sublimem, filios Enacim, quos ipse vidisti et audisti, quibus nullus potest ex adverso resistere.

DEU 9:3 Removed trailing space in v~: Scies ergo hodie quod Dominus Deus tuus ipse transibit ante te, ignis devorans atque consumens, qui conterat eos, et deleat atque disperdat ante faciem tuam velociter, sicut locutus est tibi:

DEU 9:4 Removed trailing space in v~: ne dicas in corde tuo, cum deleverit eos Dominus Deus tuus in conspectu tuo: Propter justitiam meam introduxit me Dominus ut terram hanc possiderem, cum propter impietates suas istæ deletæ sint nationes.

DEU 9:5 Removed trailing space in v~: Neque enim propter justitias tuas, et æquitatem cordis tui ingredieris, ut possideas terras earum: sed quia illæ egerunt impie, introëunte te deletæ sunt: et ut compleret verbum suum Dominus, quod sub juramento pollicitus est patribus tuis, Abraham, Isaac, et Jacob.\f + \fr 9.5 \fk Neque enim, \ft etc. AUG., quæst. 14. Isti sunt qui non meruerunt perire in deserto, etc., usque ad ubi illi exacerbaverunt Dominum, qui merito suo in terram promissionis introducti non sunt.\f*

DEU 9:6 Removed trailing space in v~: Scito ergo quod non propter justitias tuas Dominus Deus tuus dederit tibi terram hanc optimam in possessionem, cum durissimæ cervicis sis populus.

DEU 9:7 Removed trailing space in v~: Memento, et ne obliviscaris, quomodo ad iracundiam provocaveris Dominum Deum tuum in solitudine. Ex eo die, quo egressus es ex Ægypto usque ad locum istum, semper adversum Dominum contendisti.

DEU 9:8 Removed trailing space in v~: Nam et in Horeb provocasti eum, et iratus delere te voluit,

DEU 9:9 Removed trailing space in v~: quando ascendi in montem, ut acciperem tabulas lapideas, tabulas pacti quod pepigit vobiscum Dominus: et perseveravi in monte quadraginta diebus ac noctibus, panem non comedens, et aquam non bibens.

DEU 9:10 Removed trailing space in v~: Deditque mihi Dominus duas tabulas lapideas scriptas digito Dei, et continentes omnia verba quæ vobis locutus est in monte de medio ignis, quando concio populi congregata est.\f + \fr 9.10 \fk Deditque, \ft etc. AUG., quæst. 15. In Exodo legitur quod tabulas Moysi Dominus dederit, etc., usque ad durat in sæculum.\f*

DEU 9:11 Removed trailing space in v~: Cumque transissent quadraginta dies, et totidem noctes, dedit mihi Dominus duas tabulas lapideas, tabulas fœderis,

DEU 9:12 Removed trailing space in v~: dixitque mihi: Surge, et descende hinc cito: quia populus tuus, quem eduxisti de Ægypto, deseruerunt velociter viam, quam demonstrasti eis, feceruntque sibi conflatile.

DEU 9:13 Removed trailing space in v~: Rursumque ait Dominus ad me: Cerno quod populus iste duræ cervicis sit:

DEU 9:14 Removed trailing space in v~: dimitte me ut conteram eum, et deleam nomen ejus de sub cælo, et constituam te super gentem, quæ hac major et fortior sit.

DEU 9:15 Removed trailing space in v~: Cumque de monte ardente descenderem, et duas tabulas fœderis utraque tenerem manu,

DEU 9:16 Removed trailing space in v~: vidissemque vos peccasse Domino Deo vestro, et fecisse vobis vitulum conflatilem, ac deseruisse velociter viam ejus, quam vobis ostenderat:

DEU 9:17 Removed trailing space in v~: projeci tabulas de manibus meis, confregique eas in conspectu vestro.

DEU 9:18 Removed trailing space in v~: Et procidi ante Dominum sicut prius, quadraginta diebus et noctibus panem non comedens, et aquam non bibens, propter omnia peccata vestra quæ gessistis contra Dominum, et eum ad iracundiam provocastis:

DEU 9:19 Removed trailing space in v~: timui enim indignationem et iram illius, qua adversum vos concitatus, delere vos voluit. Et exaudivit me Dominus etiam hac vice.

DEU 9:20 Removed trailing space in v~: Adversum Aaron quoque vehementer iratus, voluit eum conterere, et pro illo similiter deprecatus sum.

DEU 9:21 Removed trailing space in v~: Peccatum autem vestrum quod feceratis, id est, vitulum, arripiens, igne combussi, et in frusta comminuens, omninoque in pulverem redigens, projeci in torrentem, qui de monte descendit.

DEU 9:22 Removed trailing space in v~: In incendio quoque, et in tentatione, et in Sepulchris concupiscentiæ provocastis Dominum:

DEU 9:23 Removed trailing space in v~: et quando misit vos de Cadesbarne, dicens: Ascendite, et possidete terram, quam dedi vobis, et contempsistis imperium Domini Dei vestri, et non credidistis ei, neque vocem ejus audire voluistis:

DEU 9:24 Removed trailing space in v~: sed semper fuistis rebelles a die qua nosse vos cœpi.

DEU 9:25 Removed trailing space in v~: Et jacui coram Domino quadraginta diebus ac noctibus, quibus eum suppliciter deprecabar, ne deleret vos ut fuerat comminatus:

DEU 9:26 Removed trailing space in v~: et orans dixi: Domine Deus, ne disperdas populum tuum, et hæreditatem tuam, quam redemisti in magnitudine tua, quos eduxisti de Ægypto in manu forti.

DEU 9:27 Removed trailing space in v~: Recordare servorum tuorum Abraham, Isaac, et Jacob: ne aspicias duritiam populi hujus, et impietatem atque peccatum:

DEU 9:28 Removed trailing space in v~: ne forte dicant habitatores terræ, de qua eduxisti nos: Non poterat Dominus introducere eos in terram, quam pollicitus est eis, et oderat illos: idcirco eduxit, ut interficeret eos in solitudine:

DEU 9:29 Removed trailing space in v~: qui sunt populus tuus et hæreditas tua, quos eduxisti in fortitudine tua magna, et in brachio tuo extento.

DEU 10:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 10:0 Removed trailing space in c: 10

DEU 10:1 Removed trailing space in v~: In tempore illo dixit Dominus ad me: Dola tibi duas tabulas lapideas, sicut priores fuerunt, et ascende ad me in montem: faciesque arcam ligneam,

DEU 10:2 Removed trailing space in v~: et scribam in tabulis verba quæ fuerunt in his qui ante confregisti: ponesque eas in arca.

DEU 10:3 Removed trailing space in v~: Feci igitur arcam de lignis setim. Cumque dolassem duas tabulas lapideas instar priorum, ascendi in montem, habens eas in manibus.

DEU 10:4 Removed trailing space in v~: Scripsitque in tabulis, juxta id quod prius scripserat, verba decem, quæ locutus est Dominus ad vos in monte de medio ignis, quando populus congregatus est: et dedit eas mihi.\f + \fr 10.4 \fk Scripsitque in. \ft AUG. quæst. 14 in Deut. In Exodo Moyses, etc., usque ad ipse autem adjuvat bonæ voluntatis arbitrium.\f*

DEU 10:5 Removed trailing space in v~: Reversusque de monte, descendi, et posui tabulas in arcam, quam feceram, quæ hucusque ibi sunt, sicut mihi præcepit Dominus.

DEU 10:6 Removed trailing space in v~: Filii autem Israël moverunt castra ex Beroth filiorum Jacan in Mosera, ubi Aaron mortuus ac sepultus est, pro quo sacerdotio functus est Eleazar filius ejus.\f + \fr 10.6 \fk In Mosera, \ft etc. In libro Numeri in monte Hor mortuus scribitur, sed forsitan locus est binomius. Beroth enim filiorum Jacan locus est in deserto, sicut Mosera, ubi obiit Aaron, sicut in libris locorum legitur. Et ostenditur usque hodie in decimo lapide urbis Petræ in montis vertice\f*

DEU 10:7 Removed trailing space in v~: Inde venerunt in Gadgad: de quo loco profecti, castrametati sunt in Jetebatha, in terra aquarum atque torrentium.

DEU 10:8 Removed trailing space in v~: Eo tempore separavit tribum Levi, ut portaret arcam fœderis Domini, et staret coram eo in ministerio, ac benediceret in nomine illius usque in præsentem diem.\f + \fr 10.8 \fk Tribum Levi. \ft Nisi per hanc significaretur omne regale sacerdotium, quod pertinet ad Novum Testamentum, non auderet homo dicere, qui de ea tribu non erat: \fk Pars mea Dominus\ft Psal. 72.; et alibi: \fk Dominus pars hæreditatis meæ, \ft etc. Ibid., 15.\f*

DEU 10:9 Removed trailing space in v~: Quam ob rem non habuit Levi partem, neque possessionem cum fratribus suis: quia ipse Dominus possessio ejus est, sicut promisit ei Dominus Deus tuus.

DEU 10:10 Removed trailing space in v~: Ego autem steti in monte, sicut prius, quadraginta diebus ac noctibus: exaudivitque me Dominus etiam hac vice, et te perdere noluit.

DEU 10:11 Removed trailing space in v~: Dixitque mihi: Vade, et præcede populum, ut ingrediatur, et possideat terram, quam juravi patribus eorum ut traderem eis.

DEU 10:12 Removed trailing space in v~: Et nunc Israël, quid Dominus Deus tuus petit a te, nisi ut timeas Dominum Deum tuum, et ambules in viis ejus, et diligas eum, ac servias Domino Deo tuo in toto corde tuo, et in tota anima tua:

DEU 10:13 Removed trailing space in v~: custodiasque mandata Domini, et cæremonias ejus, quas ego hodie præcipio tibi, ut bene sit tibi?

DEU 10:14 Removed trailing space in v~: En Domini Dei tui cælum est, et cælum cæli, terra, et omnia quæ in ea sunt:\f + \fr 10.14 \fk Cœlum cœli, \ft etc. Quidam dicunt tres esse cœlos, æreum, æthereum, et sidereum. Nonnulli septem, primum æreum, secundum æthereum, tertium olympium, quartum igneum, quintum firmamentum, sextum aqueum, septimum angelorum.\f*

DEU 10:15 Removed trailing space in v~: et tamen patribus tuis conglutinatus est Dominus, et amavit eos, elegitque semen eorum post eos, id est, vos, de cunctis gentibus, sicut hodie comprobatur.

DEU 10:16 Removed trailing space in v~: Circumcidite igitur præputium cordis vestri, et cervicem vestram ne induretis amplius:\f + \fr 10.16 \fk Circumcidite, \ft etc. Spiritalem circumcisionem significat, id est mentis custodiam, et veram abstinentiam. Quasi, cum luxuriam carnis exstinxeritis, etiam mentis superflua resecato. Circumcidendi sunt omnes sensus. Unde Moyses se incircumcisum labiis conqueritur; et Stephanus Judæis: \fk Incircumcisi, \ft inquit, \fk corde et auribus, \ft etc. Act. 7.. Vere ergo circumcisus est, qui \fk obturat aures ne audiat sanguinem, et claudit oculos, ne videat malum; \ft qui non delinquit in lingua, cujus cor non gravatur crapula et ebrietate, qui lavat inter innocentes manus suas, et ab omni via mala prohibet pedes suos; qui castigat corpus suum et servituti subjicit, et omni custodia servat cor suum. Bina quoque circumcisione indigemus, ne ex his quæramus vanam gloriam, ne foris mundi, et intus immundi simus, et simulatæ sanctitatis pœnas sustineamus, sicut Sichimitæ qui patriarcharum circumcisionem imitati sunt, non Dei amore, sed ob causam luxuriæ: ideo nihil mercedis acquisiverunt, sed die tertia intra civitatis suæ ruinas perierunt. Tales enim in tempore resurrectionis evacuatis, quibus confidebant, virtutibus, in æternum moriuntur.\f*

DEU 10:17 Removed trailing space in v~: quia Dominus Deus vester ipse est Deus deorum, et Dominus dominantium, Deus magnus, et potens, et terribilis, qui personam non accipit, nec munera.

DEU 10:18 Removed trailing space in v~: Facit judicium pupillo et viduæ; amat peregrinum, et dat ei victum atque vestitum.

DEU 10:19 Removed trailing space in v~: Et vos ergo amate peregrinos, quia et ipsi fuistis advenæ in terra Ægypti.

DEU 10:20 Removed trailing space in v~: Dominum Deum tuum timebis, et ei soli servies: ipsi adhærebis, jurabisque in nomine illius.

DEU 10:21 Removed trailing space in v~: Ipse est laus tua, et Deus tuus, qui fecit tibi hæc magnalia et terribilia, quæ viderunt oculi tui.

DEU 10:22 Removed trailing space in v~: In septuaginta animabus descenderunt patres tui in Ægyptum, et ecce nunc multiplicavit te Dominus Deus tuus sicut astra cæli.\f + \fr 10.22 \fk Descenderunt patres tui in Ægyptum. \ft Descenditur in Ægyptum: \fk Facilis est descensus Averni. \ft In Jerusalem ascenditur, quia arcta est via quæ ducit ad vitam, et tendit in ardua virtus\f*

DEU 11:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 11:0 Removed trailing space in c: 11

DEU 11:1 Removed trailing space in v~: Ama itaque Dominum Deum tuum, et observa præcepta ejus et cæremonias, judicia atque mandata, omni tempore.

DEU 11:2 Removed trailing space in v~: Cognoscite hodie quæ ignorant filii vestri, qui non viderunt disciplinam Domini Dei vestri, magnalia ejus et robustam manum, extentumque brachium,

DEU 11:3 Removed trailing space in v~: signa et opera quæ fecit in medio Ægypti Pharaoni regi, et universæ terræ ejus,

DEU 11:4 Removed trailing space in v~: omnique exercitui Ægyptiorum, et equis ac curribus: quomodo operuerint eos aquæ maris Rubri, cum vos persequerentur, et deleverit eos Dominus usque in præsentem diem:

DEU 11:5 Removed trailing space in v~: vobisque quæ fecerit in solitudine donec veniretis ad hunc locum:

DEU 11:6 Removed trailing space in v~: et Dathan atque Abiron filiis Eliab, qui fuit filius Ruben: quos aperto ore suo terra absorbuit, cum domibus et tabernaculis, et universa substantia eorum, quam habebant in medio Israël.

DEU 11:7 Removed trailing space in v~: Oculi vestri viderunt opera Domini magna quæ fecit,

DEU 11:8 Removed trailing space in v~: ut custodiatis universa mandata illius, quæ ego hodie præcipio vobis, et possitis introire, et possidere terram, ad quam ingredimini,

DEU 11:9 Removed trailing space in v~: multoque in ea vivatis tempore: quam sub juramento pollicitus est Dominus patribus vestris, et semini eorum, lacte et melle manantem.

DEU 11:10 Removed trailing space in v~: Terra enim, ad quam ingrederis possidendam, non est sicut terra Ægypti, de qua existi, ubi jacto semine in hortorum morem aquæ ducuntur irriguæ:\f + \fr 11.10 \fk De qua existi. \ft Mente, duce Moyse, id est docente lege terrenas voluptates despicere, et terram promissionis duce Jesu intrare. \fk In hortorum. \ft Quia carnales quique præsentem felicitatem et copiam rerum temporalium appetunt sibi multiplicare.\f*

DEU 11:11 Removed trailing space in v~: sed montuosa est et campestris, de cælo expectans pluvias,

DEU 11:12 Removed trailing space in v~: quam Dominus Deus tuus semper invisit, et oculi illius in ea sunt a principio anni usque ad finem ejus.\f + \fr 11.12 \fk A principio anni. \ft Ab initio scilicet bonæ voluntatis usque ad perfectionem boni operis cursum vitæ dirigit. \fk Deus enim est qui operatur in nobis velle et perficere pro bona voluntate\ft Philip. 2..\f*

DEU 11:13 Removed trailing space in v~: Si ergo obedieritis mandatis meis, quæ ego hodie præcipio vobis, ut diligatis Dominum Deum vestrum, et serviatis ei in toto corde vestro, et in tota anima vestra:

DEU 11:14 Removed trailing space in v~: dabit pluviam terræ vestræ temporaneam et serotinam, ut colligatis frumentum, et vinum, et oleum,\f + \fr 11.14 \fk Temporaneam, \ft etc. Quia electis suis priore tempore legis intellectum contulit; serotinam pluviam tribuit, quia ultimo tempore incarnationis suæ mysterium patefecit nobis. \fk Et serotinam, \ft etc. Quia novissima hora est, cum prædicatio ejus ad nos pervenit, qui dicit: \fk Elevatio manuum mearum sacrificium vespertinum\ft Psal. 140..\f*

DEU 11:15 Removed trailing space in v~: fœnumque ex agris ad pascenda jumenta, et ut ipsi comedatis ac saturemini.

DEU 11:16 Removed trailing space in v~: Cavete ne forte decipiatur cor vestrum, et recedatis a Domino, serviatisque diis alienis, et adoretis eos:

DEU 11:17 Removed trailing space in v~: iratusque Dominus claudat cælum, et pluviæ non descendant, nec terra det germen suum, pereatisque velociter de terra optima, quam Dominus daturus est vobis.

DEU 11:18 Removed trailing space in v~: Ponite hæc verba mea in cordibus et in animis vestris, et suspendite ea pro signo in manibus, et inter oculos vestros collocate.

DEU 11:19 Removed trailing space in v~: Docete filios vestros ut illa meditentur: quando sederis in domo tua, et ambulaveris in via, et accubueris atque surrexeris.

DEU 11:20 Removed trailing space in v~: Scribes ea super postes et januas domus tuæ,\f + \fr 11.20 \fk Scribes ea super postes. \ft AUG., quæst. 17. Hoc secundum litteram an hyperbolica commendatio est, sicut multa dicuntur?\f*

DEU 11:21 Removed trailing space in v~: ut multiplicentur dies tui, et filiorum tuorum in terra, quam juravit Dominus patribus tuis, ut daret eis quamdiu cælum imminet terræ.

DEU 11:22 Removed trailing space in v~: Si enim custodieritis mandata quæ ego præcipio vobis, et feceritis ea, ut diligatis Dominum Deum vestrum, et ambuletis in omnibus viis ejus, adhærentes ei,

DEU 11:23 Removed trailing space in v~: disperdet Dominus omnes gentes istas ante faciem vestram, et possidebitis eas, quæ majores et fortiores vobis sunt.

DEU 11:24 Removed trailing space in v~: Omnis locus, quem calcaverit pes vester, vester erit. A deserto, et a Libano, a flumine magno Euphrate usque ad mare occidentale erunt termini vestri.

DEU 11:25 Removed trailing space in v~: Nullus stabit contra vos: terrorem vestrum et formidinem dabit Dominus Deus vester super omnem terram quam calcaturi estis, sicut locutus est vobis.

DEU 11:26 Removed trailing space in v~: En propono in conspectu vestro hodie benedictionem et maledictionem:

DEU 11:27 Removed trailing space in v~: benedictionem, si obedieritis mandatis Domini Dei vestri, quæ ego hodie præcipio vobis:

DEU 11:28 Removed trailing space in v~: maledictionem, si non obedieritis mandatis Domini Dei vestri, sed recesseritis de via, quam ego nunc ostendo vobis, et ambulaveritis post deos alienos, quos ignoratis.

DEU 11:29 Removed trailing space in v~: Cum vero introduxerit te Dominus Deus tuus in terram, ad quam pergis habitandam, pones benedictionem super montem Garizim, maledictionem super montem Hebal:\f + \fr 11.29 \fk Montem Garizim. \ft Garizim interpretatur Divisio vel Advena; Hebal, Vorago vetus interpretatur. Qui enim a vitiis se separant, et se advenas et peregrinos in hoc mundo judicant, etiam æternam merentur benedictionem. Qui vero in voraginem veteris vitæ se præcipitant, carnalibus desideriis servientes, æternæ maledictioni subjacebunt\f*

DEU 11:30 Removed trailing space in v~: qui sunt trans Jordanem, post viam quæ vergit ad solis occubitum in terra Chananæi, qui habitat in campestribus contra Galgalam, quæ est juxta vallem tendentem et intrantem procul.

DEU 11:31 Removed trailing space in v~: Vos enim transibitis Jordanem, ut possideatis terram quam Dominus Deus vester daturus est vobis, ut habeatis et possideatis illam.

DEU 11:32 Removed trailing space in v~: Videte ergo ut impleatis cæremonias atque judicia, quæ ego hodie ponam in conspectu vestro.

DEU 12:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 12:0 Removed trailing space in c: 12

DEU 12:1 Removed trailing space in v~: Hæc sunt præcepta atque judicia, quæ facere debetis in terra, quam Dominus Deus patrum tuorum daturus est tibi, ut possideas eam cunctis diebus, quibus super humum gradieris.

DEU 12:2 Removed trailing space in v~: Subvertite omnia loca, in quibus coluerunt gentes, quas possessuri estis, deos suos super montes excelsos, et colles, et subter omne lignum frondosum.

DEU 12:3 Removed trailing space in v~: Dissipate aras eorum, et confringite statuas: lucos igne comburite, et idola comminuite: disperdite nomina eorum de locis illis.

DEU 12:4 Removed trailing space in v~: Non facietis ita Domino Deo vestro:

DEU 12:5 Removed trailing space in v~: sed ad locum, quem elegerit Dominus Deus vester de cunctis tribubus vestris, ut ponat nomen suum ibi, et habitet in eo, venietis:

DEU 12:6 Removed trailing space in v~: et offeretis in loco illo holocausta et victimas vestras, decimas et primitias manuum vestrarum, et vota atque donaria, primogenita boum et ovium.\f + \fr 12.6 \fk Decimas et primitias, \ft etc. AUG., quæst. 18. Quærendum est quomodo jubeat decimationes omnium fructuum et primitiva omnium pecorum non manducari, nisi in civitate ubi templum erat, cum eas Levitis dari in lege præceperit.\f*

DEU 12:7 Removed trailing space in v~: Et comedetis ibi in conspectu Domini Dei vestri: ac lætabimini in cunctis, ad quæ miseritis manum vos et domus vestræ, in quibus benedixerit vobis Dominus Deus vester.

DEU 12:8 Removed trailing space in v~: Non facietis ibi quæ nos hic facimus hodie, singuli quod sibi rectum videtur:

DEU 12:9 Removed trailing space in v~: neque enim usque in præsens tempus venistis ad requiem, et possessionem, quam Dominus Deus vester daturus est vobis.

DEU 12:10 Removed trailing space in v~: Transibitis Jordanem, et habitabitis in terra, quam Dominus Deus vester daturus est vobis, ut requiescatis a cunctis hostibus per circuitum: et absque ullo timore habitetis

DEU 12:11 Removed trailing space in v~: in loco, quem elegerit Dominus Deus vester, ut sit nomen ejus in eo: illuc omnia, quæ præcipio, conferetis, holocausta, et hostias, ac decimas, et primitias manuum vestrarum: et quidquid præcipuum est in muneribus, quæ vovebitis Domino.

DEU 12:12 Removed trailing space in v~: Ibi epulabimini coram Domino Deo vestro, vos et filii ac filiæ vestræ, famuli et famulæ, atque Levites qui in urbibus vestris commoratur: neque enim habet aliam partem et possessionem inter vos.

DEU 12:13 Removed trailing space in v~: Cave ne offeras holocausta tua in omni loco, quem videris:\f + \fr 12.13 \fk Cave ne offeras. \ft Occasionem amputat idolis sacrificandi. Ideo enim præcipit in templo et ad altare Domini hostias offerri, ut ubi integra est religio, ibi cultus congruus exhibeatur. Mystice autem innuit nullum munus acceptabile esse Deo extra catholicam Ecclesiam, hic enim est locus quem Deus elegit, ut poneret nomen suum ibi, et habitet in eo.\f*

DEU 12:14 Removed trailing space in v~: sed in eo, quem elegerit Dominus, in una tribuum tuarum offeres hostias, et facies quæcumque præcipio tibi.

DEU 12:15 Removed trailing space in v~: Sin autem comedere volueris, et te esus carnium delectaverit, occide, comede juxta benedictionem Domini Dei tui, quam dedit tibi in urbibus tuis: sive immundum fuerit, hoc est, maculatum et debile: sive mundum, hoc est, integrum et sine macula, quod offerri licet, sicut capream et cervum, comedes:

DEU 12:16 Removed trailing space in v~: absque esu dumtaxat sanguinis, quem super terram quasi aquam effundes.\f + \fr 12.16 \fk Absque esu. \ft Homicidium prohibet. Sanguis pro anima ponitur, quia sedes animæ, id est humanæ vitæ, in sanguine est.\f*

DEU 12:17 Removed trailing space in v~: Non poteris comedere in oppidis tuis decimam frumenti, et vini, et olei tui, primogenita armentorum et pecorum, et omnia quæ voveris, et sponte offerre volueris, et primitias manuum tuarum:\f + \fr 12.17 \fk In oppidis. \ft Id est, meritis tuis non assignabis, quæ divina largitate perceperis, non viribus tuis, sed Deo, cujus munere hoc habueris Gal. 6..\f*

DEU 12:18 Removed trailing space in v~: sed coram Domino Deo tuo comedes ea in loco, quem elegerit Dominus Deus tuus, tu et filius tuus, et filia tua, et servus et famula, atque Levites qui manet in urbibus tuis: et lætaberis et reficieris coram Domino Deo tuo in cunctis ad quæ extenderis manum tuam.

DEU 12:19 Removed trailing space in v~: Cave ne derelinquas Levitem in omni tempore quo versaris in terra.

DEU 12:20 Removed trailing space in v~: Quando dilataverit Dominus Deus tuus terminos tuos, sicut locutus est tibi, et volueris vesci carnibus, quas desiderat anima tua:

DEU 12:21 Removed trailing space in v~: locus autem, quem elegerit Dominus Deus tuus ut sit nomen ejus ibi, si procul fuerit, occides de armentis et pecoribus, quæ habueris, sicut præcepi tibi, et comedes in oppidis tuis, ut tibi placet.

DEU 12:22 Removed trailing space in v~: Sicut comeditur caprea et cervus, ita vesceris eis: et mundus et immundus in commune vescentur.

DEU 12:23 Removed trailing space in v~: Hoc solum cave, ne sanguinem comedas: sanguis enim eorum pro anima est, et idcirco non debes animam comedere cum carnibus:\f + \fr 12.23 \fk Hoc solum cave. \ft Ad litteram apostoli hoc præceperunt: Et in sanguine prohibetur homicidium, et odium fratrum. Qui enim odit fratrem suum homicida est I Joan. 3.. \fk Sanguis enim eorum. \ft Quia aliquod vitale est in sanguine, et per ipsum maxime in hac carne vivitur, qui per omnes venas diffunditur: ipsum animam vocat, id est, corporis vitam, quæ morte finitur. Mystice autem innuitur, ut carnales homines a pristina conversatione discedentes, in unitate fidei et bonorum operum sociantes, eorum errores in usum nostrum non convertamus; sed effundamus, id est, per confessionem prolatos terrenæ fragilitati deputemus, et quasi indignos viris spiritualibus abjiciamus.\f*

DEU 12:24 Removed trailing space in v~: sed super terram fundes quasi aquam,

DEU 12:25 Removed trailing space in v~: ut bene sit tibi et filiis tuis post te, cum feceris quod placet in conspectu Domini.

DEU 12:26 Removed trailing space in v~: Quæ autem sanctificaveris, et voveris Domino, tolles, et venies ad locum, quem elegerit Dominus:

DEU 12:27 Removed trailing space in v~: et offeres oblationes tuas carnem et sanguinem super altare Domini Dei tui: sanguinem hostiarum fundes in altari; carnibus autem ipse vesceris.

DEU 12:28 Removed trailing space in v~: Observa et audi omnia quæ ego præcipio tibi, ut bene sit tibi et filiis tuis post te in sempiternum, cum feceris quod bonum est et placitum in conspectu Domini Dei tui.

DEU 12:29 Removed trailing space in v~: Quando disperdiderit Dominus Deus tuus ante faciem tuam gentes, ad quas ingredieris possidendas, et possederis eas, atque habitaveris in terra earum:

DEU 12:30 Removed trailing space in v~: cave ne imiteris eas, postquam te fuerint introëunte subversæ, et requiras cæremonias earum, dicens: Sicut coluerunt gentes istæ deos suos, ita et ego colam.

DEU 12:31 Removed trailing space in v~: Non facies similiter Domino Deo tuo. Omnes enim abominationes, quas aversatur Dominus, fecerunt diis suis, offerentes filios et filias, et comburentes igni.

DEU 12:32 Removed trailing space in v~: Quod præcipio tibi, hoc tantum facito Domino: nec addas quidquam, nec minuas.

DEU 13:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 13:0 Removed trailing space in c: 13

DEU 13:1 Removed trailing space in v~: Si surrexerit in medio tui prophetes, aut qui somnium vidisse se dicat, et prædixerit signum atque portentum,\f + \fr 13.1 \fk Si surrexerit. \ft Vult intelligi, ea quæ a divinis non secundum Deum dicuntur, etiamsi evenerint, non esse sic accipienda, ut fiant quæ ab eis prædicuntur, nec præter potestatem suam ostendit esse, quæ ita contingunt. Sed quare permittat supponit, ad cognoscendum scilicet quantum diligant Deum servientes ipsis, non illi qui omnia novit.\f*

DEU 13:2 Removed trailing space in v~: et evenerit quod locutus est, et dixerit tibi: Eamus, et sequamur deos alienos quos ignoras, et serviamus eis:

DEU 13:3 Removed trailing space in v~: non audies verba prophetæ illius aut somniatoris: quia tentat vos Dominus Deus vester, ut palam fiat utrum diligatis eum an non, in toto corde, et in tota anima vestra.

DEU 13:4 Removed trailing space in v~: Dominum Deum vestrum sequimini, et ipsum timete, et mandata illius custodite, et audite vocem ejus: ipsi servietis, et ipsi adhærebitis.

DEU 13:5 Removed trailing space in v~: Propheta autem ille aut fictor somniorum interficietur: quia locutus est ut vos averteret a Domino Deo vestro, qui eduxit vos de terra Ægypti, et redemit vos de domo servitutis: ut errare te faceret de via, quam tibi præcepit Dominus Deus tuus: et auferes malum de medio tui.

DEU 13:6 Removed trailing space in v~: Si tibi voluerit persuadere frater tuus filius matris tuæ, aut filius tuus vel filia, sive uxor quæ est in sinu tuo, aut amicus, quem diligis ut animam tuam, clam dicens: Eamus, et serviamus diis alienis, quos ignoras tu, et patres tui,

DEU 13:7 Removed trailing space in v~: cunctarum in circuitu gentium, quæ juxta vel procul sunt, ab initio usque ad finem terræ,

DEU 13:8 Removed trailing space in v~: non acquiescas ei, nec audias, neque parcat ei oculus tuus ut miserearis et occultes eum,

DEU 13:9 Removed trailing space in v~: sed statim interficies: sit primum manus tua super eum, et postea omnis populus mittat manum.

DEU 13:10 Removed trailing space in v~: Lapidibus obrutus necabitur: quia voluit te abstrahere a Domino Deo tuo, qui eduxit te de terra Ægypti, de domo servitutis:

DEU 13:11 Removed trailing space in v~: ut omnis Israël audiens timeat, et nequaquam ultra faciat quippiam hujus rei simile.

DEU 13:12 Removed trailing space in v~: Si audieris in una urbium tuarum, quas Dominus Deus tuus dabit tibi ad habitandum, dicentes aliquos:

DEU 13:13 Removed trailing space in v~: Egressi sunt filii Belial de medio tui, et averterunt habitatores urbis suæ, atque dixerunt: Eamus, et serviamus diis alienis quos ignoratis:

DEU 13:14 Removed trailing space in v~: quare sollicite et diligenter, rei veritate perspecta, si inveneris certum esse quod dicitur, et abominationem hanc opere perpetratam,

DEU 13:15 Removed trailing space in v~: statim percuties habitatores urbis illius in ore gladii, et delebis eam ac omnia quæ in illa sunt, usque ad pecora.

DEU 13:16 Removed trailing space in v~: Quidquid etiam supellectilis fuerit, congregabis in medio platearum ejus, et cum ipsa civitate succendes, ita ut universa consumas Domino Deo tuo, et sit tumulus sempiternus. Non ædificabitur amplius,

DEU 13:17 Removed trailing space in v~: et non adhærebit de illo anathemate quidquam in manu tua: ut avertatur Dominus ab ira furoris sui, et misereatur tui, multiplicetque te sicut juravit patribus tuis,

DEU 13:18 Removed trailing space in v~: quando audieris vocem Domini Dei tui custodiens omnia præcepta ejus, quæ ego præcipio tibi hodie, ut facias quod placitum est in conspectu Domini Dei tui.

DEU 14:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 14:0 Removed trailing space in c: 14

DEU 14:1 Removed trailing space in v~: Filii estote Domini Dei vestri: non vos incidetis, nec facietis calvitium super mortuo:\f + \fr 14.1 \fk Non vos incidetis. \ft Usque hodie multæ gentes incidunt se in funeribus mortuorum. Unde: \fk Non vos contristemini sicut et cæteri, qui spem non habent. \ft Hæc autem facere, eorum est qui desperant de resurrectione. \fk Nec facietis. Capilli capitis vestri numerati sunt\ft Matth. 10., id est cogitationes, quas non oportet ab honestate capitis auferre et diabolo offerre, sicut quidam corporales capillos diabolo offerunt.\f*

DEU 14:2 Removed trailing space in v~: quoniam populus sanctus es Domino Deo tuo, et te elegit ut sis ei in populum peculiarem de cunctis gentibus, quæ sunt super terram.

DEU 14:3 Removed trailing space in v~: Ne comedatis quæ immunda sunt.\f + \fr 14.3 \fk Ne comedatis. \ft Animalia immunda sunt, sed quæ significando exprimunt, mores, scilicet hominum, et actus, et voluntates.\f*

DEU 14:4 Removed trailing space in v~: Hoc est animal quod comedere debetis: bovem, et ovem, et capram,

DEU 14:5 Removed trailing space in v~: cervum et capream, bubalum, tragelaphum, pygargum, orygem, camelopardalum.\f + \fr 14.5 \fk Camelopardalum. \ft Qui albis maculis respersus, capite camelo similis, collo equino, pedibus bubalo, per cætera pardus: in Æthiopia nascitur. \fk Omne animal quod in duas. \ft Illos recipit Ecclesia et membris suis incorporat, qui ungulam findunt, qui discretionem boni et mali habere sciunt, et qui ruminant, id est meditantur in lege die ac nocte.\f*

DEU 14:6 Removed trailing space in v~: Omne animal, quod in duas partes findit ungulam, et ruminat, comedetis.\f + \fr 14.6 \fk Quod in duas partes. \ft Qui scilicet duo testamenta suscipiens firmo gradu justitiæ et innocentiæ sese constituit\f*

DEU 14:7 Removed trailing space in v~: De his autem, quæ ruminant, et ungulam non findunt, comedere non debetis, ut camelum, leporem, chœrogryllum: hæc, quia ruminant et non dividunt ungulam, immunda erunt vobis.\f + \fr 14.7 \fk Camelum. \ft Judæum qui liquat culicem, et glutit camelum, qui litteram ruminat, sed non habet fissam ungulam, quia a spiritu litteram non dividit, hi sunt scribæ et Pharisæi. \fk Leporem. \ft Per chœrogyllum et leporem multitudinem significat Judæorum, utrumque enim animal debile et infirmum. \fk Quia ruminant. \ft Ruminant Judæi verba legis, sed ungulam non dividunt, quia in Patrem et Filium non credunt, nec duo testamenta recipiunt. Quidam autem hæretici ungulam findunt, sed doctrinam veritatis in ore non ruminant Levit. 11..\f*

DEU 14:8 Removed trailing space in v~: Sus quoque, quoniam dividat ungulam et non ruminat, immunda erit. Carnibus eorum non vescemini, et cadavera non tangetis.

DEU 14:9 Removed trailing space in v~: Hæc comedetis ex omnibus quæ morantur in aquis: quæ habent pinnulas et squamas, comedite:\f + \fr 14.9 \fk Hæc comedetis ex omnibus quæ moventur in aquis. \ft Per hæc gentiles intelliguntur, qui in aquis baptismi renascuntur. \fk Quæ habent pinnulas. \ft Meditantes legem vitæ sublimis et cœlestis; quia ignorantia divinæ legis diu in gentibus fuerat, pinnulas et squamas adjungit: sicut enim pisces squamati sunt et pinnati, sic quibus est ignorantia temporalis, cito additur cognitio sublimis et vitæ cœlestis.\f*

DEU 14:10 Removed trailing space in v~: quæ absque pinnulis et squamis sunt, ne comedatis, quia immunda sunt.

DEU 14:11 Removed trailing space in v~: Omnes aves mundas comedite.

DEU 14:12 Removed trailing space in v~: Immundas ne comedatis: aquilam scilicet, et gryphem, et haliæetum,\f + \fr 14.12 \fk Et gryphem. \ft Quæ est quadrupes, capite et alis aquilæ similis, reliquo corpore leoni, et abundat in Hyperboreis montibus, equis maxime infensa et hominibus.\f*

DEU 14:13 Removed trailing space in v~: ixion et vulturem ac milvum juxta genus suum:

DEU 14:14 Removed trailing space in v~: et omne corvini generis,

DEU 14:15 Removed trailing space in v~: et struthionem, ac noctuam, et larum, atque accipitrem juxta genus suum:\f + \fr 14.15 \fk Struthionem. \ft Qui a terra non levatur, sed sæcularibus negotiis implicatur. \fk Noctuam. \ft Quæ in nocte acute videt, et non in die. Sicut qui scientia legis gloriantur, et lucem Evangelii non capiunt. \fk Larum. \ft Qui ut avis volat, ut aquatile natat, qui scilicet circumcisionem veneratur et baptisma. Talibus Paulus ait: \fk Si circumcidimini, Christus vobis non prodest\ft Gal. 5.. \fk Accipitrem, \ft etc. Qui mansueti videntur, sed potentibus et avaris sociantur.\f*

DEU 14:16 Removed trailing space in v~: herodium ac cygnum, et ibin,\f + \fr 14.16 \fk Cygnum et ibin. \ft Hæ longi colli esse, et cibum de profundo terræ trahere dicuntur: nos autem debemus quærere panem qui de cœlo descendit, nec esse solliciti quid manducemus Joan. VI Matth. 6.\f*

DEU 14:17 Removed trailing space in v~: ac mergulum, porphyrionem, et nycticoracem,\f + \fr 14.17 \fk Nycticoracem. \ft Quæ nocte repit et operatur, significans eos qui noctis operibus dedicantur, quæ sunt fornicatio, immunditia, idolorum cultus et similia.\f*

DEU 14:18 Removed trailing space in v~: onocrotalum, et charadrium, singula in genere suo: upupam quoque et vespertilionem.\f + \fr 14.18 \fk Upupam. \ft Quæ luctum amat. Sæculi autem tristitia mortem operatur: \fk Nos vero debemus in Domino gaudere, in omnibus gratias agere\ft II Cor. VII; I Thes. 5.. \fk Vespertilionem, \ft etc. Quæ circa terram volat, et pennis ambulat. Nostra autem conversatio in cœlis debet esse Phil. 3..\f*

DEU 14:19 Removed trailing space in v~: Et omne quod reptat et pennulas habet, immundum erit, et non comedetur.

DEU 14:20 Removed trailing space in v~: Omne quod mundum est, comedite.

DEU 14:21 Removed trailing space in v~: Quidquid autem morticinum est, ne vescamini ex eo. Peregrino, qui intra portas tuas est, da ut comedat, aut vende ei: quia tu populus sanctus Domini Dei tui es. Non coques hædum in lacte matris suæ.\f + \fr 14.21 \fk Quidquid autem. \ft Mystice præcipitur ecclesiastico viro, ut se in sanctitate servet, et omnem peccati immunditiam devitet, peregrinum, id est, gentilem in suis sordibus remanere permittat. \fk Peregrino qui intra portas tuas est. \ft Quasi paganis et hæreticis immunda relinque. Hinc dæmones in Evangelio permittuntur ire in gregem porcorum Matth. 8., et dicitur: \fk Sine mortuos sepelire mortuos suos\ft Luc. 9.. \fk In lacte, \ft mediocribus disciplinis, sed austerioribus, ut restaurarent amara quæ perdiderunt dulcia.\f*

DEU 14:22 Removed trailing space in v~: Decimam partem separabis de cunctis fructibus tuis qui nascuntur in terra per annos singulos,\f + \fr 14.22 \fk Decimam. \ft Quasi, bona quæ facis secundum divinæ legis præcepta facias, et Domino separes, ut ad ejus laudem omnia facias.\f*

DEU 14:23 Removed trailing space in v~: et comedes in conspectu Domini Dei tui in loco quem elegerit, ut in eo nomen illius invocetur, decimam frumenti tui, et vini, et olei, et primogenita de armentis et ovibus tuis: ut discas timere Dominum Deum tuum omni tempore.\f + \fr 14.23 \fk Primogenita. \ft Id est boni operis initia, quæ decimanda sunt, id est, Domino consecranda.\f*

DEU 14:24 Removed trailing space in v~: Cum autem longior fuerit via, et locus quem elegerit Dominus Deus tuus, tibique benedixerit, nec potueris ad eum hæc cuncta portare,\f + \fr 14.24 \fk Portare. \ft Quasi, qui longe sunt a perfectione sanctorum, nec possunt ascendere culmen virtutum, nec contemplationi vacare: quod possunt, agant humiliter, et devote, et faciant sibi amicos de mammona iniquitatis, et thesauros in cœlis, ut recipiantur in æterna tabernacula, ubi epulandum et lætandum cum amicis, id est sanctis et electis Dei.\f*

DEU 14:25 Removed trailing space in v~: vendes omnia, et in pretium rediges, portabisque manu tua, et proficisceris ad locum quem elegerit Dominus Deus tuus:

DEU 14:26 Removed trailing space in v~: et emes ex eadem pecunia quidquid tibi placuerit, sive ex armentis, sive ex ovibus, vinum quoque et siceram, et omne quod desiderat anima tua: et comedes coram Domino Deo tuo, et epulaberis tu et domus tua:\f + \fr 14.26 \fk Et emes ex eadem pecunia, \ft etc. Spiritualiter præcipitur, ut semper bonis operibus insistamus, quatenus post hanc vitam ad domum nostram, id est ad cœlestem patriam revertamur.\f*

DEU 14:27 Removed trailing space in v~: et Levites qui intra portas tuas est, cave ne derelinquas eum, quia non habet aliam partem in possessione tua.

DEU 14:28 Removed trailing space in v~: Anno tertio separabis aliam decimam ex omnibus quæ nascuntur tibi eo tempore, et repones intra januas tuas.\f + \fr 14.28 \fk Aliam decimam. \ft Extra illam, scilicet quam manducas cum tuis et Levitis, in loco quem elegerit Dominus.\f*

DEU 14:29 Removed trailing space in v~: Venietque Levites qui aliam non habet partem nec possessionem tecum, et peregrinus ac pupillus et vidua, qui intra portas tuas sunt, et comedent et saturabuntur: ut benedicat tibi Dominus Deus tuus in cunctis operibus manuum tuarum quæ feceris.\f + \fr 14.29 \fk Venietque Levites. \ft Manifeste ostendit hanc decimam non esse ei qui offert communicandam, sed tantum illis quibus præcepit erogari, in quibus præcipue Leviten posuit.\f*

DEU 15:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 15:0 Removed trailing space in c: 15

DEU 15:1 Removed trailing space in v~: Septimo anno facies remissionem,\f + \fr 15.1 \fk Septimo anno. \ft In hoc capite pietas et dilectio commendatur, ut proximis misereamur, et præmium a Domino exspectemus. Tempore enim suo metemus non deficientes, si, dum tempus habemus, operemur bonum ad omnes, maxime autem ad domesticos fidei I Tim. 5.; unde: \fk Dimittite et dimittetur vobis, date et dabitur vobis\ft Luc. 6.. \fk Septimo anno. \ft Quia in septiformi Spiritu remissio est. Omnes pene legis solemnitates in septenario numero sunt: sabbatum enim in die septima est; et Pentecoste finitis septem hebdomadibus; septimus quoque annus celebratur; et jubilæus septies septem annis succedit.\f*

DEU 15:2 Removed trailing space in v~: quæ hoc ordine celebrabitur. Cui debetur aliquid ab amico vel proximo ac fratre suo, repetere non poterit, quia annus remissionis est Domini.

DEU 15:3 Removed trailing space in v~: A peregrino et advena exiges: civem et propinquum repetendi non habebis potestatem.\f + \fr 15.3 \fk A peregrino. \ft Licet sint omnes proximi nostri, maxime tamen illis misericordia impendenda est, qui Christi sunt nobiscum membra. \fk Qui enim habet substantiam mundi, et fratri indigenti non impendit, quomodo manet in eo charitas Dei? \ft I Joan. 3.\f*

DEU 15:4 Removed trailing space in v~: Et omnino indigens et mendicus non erit inter vos: ut benedicat tibi Dominus Deus tuus in terra, quam traditurus est tibi in possessionem.

DEU 15:5 Removed trailing space in v~: Si tamen audieris vocem Domini Dei tui, et custodieris universa quæ jussit, et quæ ego hodie præcipio tibi, benedicet tibi, ut pollicitus est.

DEU 15:6 Removed trailing space in v~: Fœnerabis gentibus multis, et ipse a nullo accipies mutuum. Dominaberis nationibus plurimis, et tui nemo dominabitur.\f + \fr 15.6 \fk Fœnerabis. \ft Quasi: ditior eris omnibus gentibus. Ecclesia quoque abundat spiritalibus divitiis: ipsa docet, nec habet necesse doceri.\f*

DEU 15:7 Removed trailing space in v~: Si unus de fratribus tuis, qui morantur intra portas civitatis tuæ in terra quam Dominus Deus tuus daturus est tibi, ad paupertatem venerit, non obdurabis cor tuum, nec contrahes manum,

DEU 15:8 Removed trailing space in v~: sed aperies eam pauperi, et dabis mutuum, quo eum indigere perspexeris.

DEU 15:9 Removed trailing space in v~: Cave ne forte subrepat tibi impia cogitatio, et dicas in corde tuo: Appropinquat septimus annus remissionis: et avertas oculos tuos a paupere fratre tuo, nolens ei quod postulat mutuum commodare: ne clamet contra te ad Dominum, et fiat tibi in peccatum.\f + \fr 15.9 \fk Cave. \ft AUG., quæst. 21. LXX: \fk Attende tibi ipsi, ne fiat verbum occultum, \ft etc., usque ad si crudeliter cogitat illo tempore dandum non esse, quo dandum est?\f*

DEU 15:10 Removed trailing space in v~: Sed dabis ei: nec ages quippiam callide in ejus necessitatibus sublevandis, ut benedicat tibi Dominus Deus tuus in omni tempore, et in cunctis ad quæ manum miseris.

DEU 15:11 Removed trailing space in v~: Non deerunt pauperes in terra habitationis tuæ: idcirco ego præcipio tibi, ut aperias manum fratri tuo egeno et pauperi, qui tecum versatur in terra.

DEU 15:12 Removed trailing space in v~: Cum tibi venditus fuerit frater tuus Hebræus aut Hebræa, et sex annis servierit tibi, in septimo anno dimittes eum liberum:\f + \fr 15.12 \fk Cum tibi venditus, \ft etc. ISID. Si Hebræus puer in servitutem devenerit, etc., \fk usque ad\ft scilicet peccatis in æternum serviemus. \fk Cum tibi venditus, \ft etc. Hebræus transitor qui ad æternam scilicet patriam tendit, et de vitiis ad virtutes, de terrenis ad cœlestia transit; si talis se tibi vendiderit, id est magisterio tuo se addixerit, docebis eum, ut in præsenti vita studeat operari, ut ad requiem pervenire possit. Hoc est, sex annis serviet tibi, septimo dimittes eum liberum, nec vacuum abire patieris; quasi: æterna præmia et veram libertatem promittes ei in alia vita. Si autem dixerit, Nolo egredi, eo quod diligat te et domum tuam, id est si bona quæ fecit non pro æterna mercede, sed pro humana laude, quasi diligens præsentem vitam fecerit, perforabis aurem ejus subula, id est mentem ejus terrore judicii; compunges in janua domus, quia judicium erit in hujus vitæ egressu et alterius ingressu, et serviet tibi usque in æternum, id est docebis eum si sæculum plus amaverit quam Deum, æternis suppliciis mancipandum. GREG., hom. 3 in Ezech. Cum activa vita et contemplativa sit nobis ex Dei gratia, etc., usque ad ubi subula recusantis libertatem aurem perfodi præcipitur.\f*

DEU 15:13 Removed trailing space in v~: et quem libertate donaveris, nequaquam vacuum abire patieris:

DEU 15:14 Removed trailing space in v~: sed dabis viaticum de gregibus, et de area, et torculari tuo, quibus Dominus Deus tuus benedixerit tibi.

DEU 15:15 Removed trailing space in v~: Memento quod et ipse servieris in terra Ægypti, et liberaverit te Dominus Deus tuus, et idcirco ego nunc præcipio tibi.

DEU 15:16 Removed trailing space in v~: Sin autem dixerit: Nolo egredi: eo quod diligat te, et domum tuam, et bene sibi apud te esse sentiat:\f + \fr 15.16 \fk Sin autem habuerit. \ft Sunt quædam opera quæ licet minus placeant Deo, prosunt tamen proximo; et si Deo offerri non possunt, comedi possunt. Cum enim Deo minus placeant pro fuscata intentione quam Deus intuetur, proximis tamen exemplo opitulantur. \fk Quasi caprea et cervo. \ft Caprea saltatim incedit, cervus inimicus est serpenti, et aspera et spinosa transiliens, montana transcendit, et ideo in bonam partem accipiuntur.\f*

DEU 15:17 Removed trailing space in v~: assumes subulam, et perforabis aurem ejus in janua domus tuæ, et serviet tibi usque in æternum. Ancillæ quoque similiter facies.

DEU 15:18 Removed trailing space in v~: Non avertas ab eis oculos tuos, quando dimiseris eos liberos, quoniam juxta mercedem mercenarii per sex annos servivit tibi: ut benedicat tibi Dominus Deus tuus in cunctis operibus quæ agis.

DEU 15:19 Removed trailing space in v~: De primogenitis, quæ nascuntur in armentis, et in ovibus tuis, quidquid est sexus masculini, sanctificabis Domino Deo tuo. Non operaberis in primogenito bovis, et non tondebis primogenita ovium.\f + \fr 15.19 \fk De primogenitis. \ft AUG., quæst. 23. Primogenita dicit, etc., usque ad quia solus de substantia Patris, et æqualis et coæternus. \fk Sanctificabis Domino Deo tuo. \ft Non tibi, sed omnium largitori: \fk Quia omne datum optimum desursum est\ft Jac. 1.. Quod autem leve in nostra cogitatione, vel maculosum in nostra conversatione, vel claudum in operum progressione, vel cæcum ignorantia mentis aut aliqua parte deforme vel debile, non debemus Deo immolare, id est, imputare, sed nobis. \fk Non operaberis. \ft GREG., lib. VIII Moral., cap. 34. In primogenito bovis arare, etc., usque ad deceptus animus non deprehendat quæ in eis sunt mala.\f*

DEU 15:20 Removed trailing space in v~: In conspectu Domini Dei tui comedes ea per annos singulos in loco quem elegerit Dominus, tu et domus tua.

DEU 15:21 Removed trailing space in v~: Sin autem habuerit maculam, vel claudum fuerit, vel cæcum, aut in aliqua parte deforme vel debile, non immolabitur Domino Deo tuo:

DEU 15:22 Removed trailing space in v~: sed intra portas urbis tuæ comedes illud: tam mundus quam immundus similiter vescentur eis, quasi caprea et cervo.

DEU 15:23 Removed trailing space in v~: Hoc solum observabis, ut sanguinem eorum non comedas, sed effundes in terram quasi aquam.

DEU 16:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 16:0 Removed trailing space in c: 16

DEU 16:1 Removed trailing space in v~: Observa mensem novarum frugum, et verni primum temporis, ut facias Phase Domino Deo tuo: quoniam in isto mense eduxit te Dominus Deus tuus de Ægypto nocte.\f + \fr 16.1 \fk Observa mensem novarum frugum. \ft Quia in eo manipuli spicarum, id est primitiæ, per sacerdotem offerebantur Domino. Mensem primum, scilicet Hebræorum qui apud eos nisan apud Græcos quoque, apud Latinos Aprilis dicitur, in quo agnus paschalis occidebatur. \fk Eduxit te. \ft Allegorice. Nos quoque de Ægypto hujus mundi liberati, novum hominem induti, in novitate vitæ ambulemus, primitias bonorum operum consecrantes, et phase, id est, transitum bonum celebrantes, ut, relicta Ægypto, ad terram promissionis veniamus.\f*

DEU 16:2 Removed trailing space in v~: Immolabisque Phase Domino Deo tuo de ovibus, et de bobus, in loco quem elegerit Dominus Deus tuus, ut habitet nomen ejus ibi.\f + \fr 16.2 \fk Et de bobus in loco. \ft AUG., quæst. 24. Boves addit, cum de ove tantum præceperit, quam jussit accipi ex ovibus et hædis vel capris, vel propter Christum, qui secundum carnem ex justis fuit et peccatoribus. Non enim ait ex ovibus vel capris, sed ex ovibus et capris, licet proprie non intelligatur ovis ex capris, ne Judæi dicerent subaudiendum esse caprum. Quare ergo additi sunt boves? an propter alia sacrificia, quæ diebus azymorum sunt immolanda?\f*

DEU 16:3 Removed trailing space in v~: Non comedes in eo panem fermentatum: septem diebus comedes absque fermento afflictionis panem, quoniam in pavore egressus es de Ægypto: ut memineris diei egressionis tuæ de Ægypto, omnibus diebus vitæ tuæ.\f + \fr 16.3 \fk Panem fermentatum. \ft Corruptam doctrinam vel veterem conversationem, unde: \fk Epulemur in azymis, non in fermento veteri, \ft etc. I Cor. 5.. \fk Septem. \ft Toto tempore præsentis vitæ. Sicut illi septem diebus azyma comedebant, sic nos pure et simpliciter septem diebus hujus vitæ conversemur, quibus quotidie agnus occiditur, et pascha celebratur, si innovati nihil ex veteri corruptione retinemus. Quid enim est aliud fermentum, quam naturæ corruptio? Fermentatum enim recedit a naturali dulcedine, et corrumpitur adulterino rancore.\f*

DEU 16:4 Removed trailing space in v~: Non apparebit fermentum in omnibus terminis tuis septem diebus, et non remanebit de carnibus ejus, quod immolatum est vespere in die primo, usque mane.\f + \fr 16.4 \fk Non apparebit. Epulemur non in fermento veteri, neque in fermento malitiæ et nequitiæ, \ft etc. I Cor. 5., quasi: relinquite veterem hominem, et induite novum. \fk Non remanebit. \ft In hac vita omnia sacramenta Dominicæ incarnationis perscrutanda, et cuncta præcepta ejus implenda sunt Ephes. 4., antequam mane, id est finis sæculi, adveniat.\f*

DEU 16:5 Removed trailing space in v~: Non poteris immolare Phase in qualibet urbium tuarum, quas Dominus Deus tuus daturus est tibi,\f + \fr 16.5 \fk Non poteris. \ft In una domo agnus paschalis editur, et in uno loco phase immolatur, id est in catholica Ecclesia: extra illam non recte pascha celebratur. Vetat celebrare mysteria Christi in conventiculis hæreticorum.\f*

DEU 16:6 Removed trailing space in v~: sed in loco quem elegerit Dominus Deus tuus, ut habitet nomen ejus ibi: immolabis Phase vespere ad solis occasum, quando egressus es de Ægypto.\f + \fr 16.6 \fk Vespere ad solis. \ft Novissima ætate mundi, quando verus Sol in passione occubuit, et Ægyptiacam captivitatem solvit, cum pascha nostrum immolatus est Christus.\f*

DEU 16:7 Removed trailing space in v~: Et coques, et comedes in loco quem elegerit Dominus Deus tuus, maneque consurgens vades in tabernacula tua.\f + \fr 16.7 \fk Vades in tabernacula. \ft Peracto servitio Domini mane resurrectionis transibimus in æterna tabernacula, ut quiescamus ab omni labore, lætantes de percepta retributione.\f*

DEU 16:8 Removed trailing space in v~: Sex diebus comedes azyma: et in die septima, quia collecta est Domini Dei tui, non facies opus.\f + \fr 16.8 \fk Die septima. \ft Æterna requie, quam septenarius significat: propter sabbatum ubi nullus labor, nulla operandi ratio.\f*

DEU 16:9 Removed trailing space in v~: Septem hebdomadas numerabis tibi ab ea die qua falcem in segetem miseris.\f + \fr 16.9 \fk Septem hebdomadas. \ft In Levitico plenius. \fk Numerabis ergo ab altero die sabbati septem hebdomadas plenas ad alteram diem explorationis hebdomadæ septimæ. \ft AUG., quæst. 25. \fk Septem hebdomadas, \ft etc. Si ab universo populo hæc Pentecoste jussa est observari, nunquid omnes credendum est uno die falcem jussos mittere in messem? Si autem sibi quisque observat istam quinquagesimam, dinumerans ab illo die quo falcem mittit, non una est universo populo. Illa vero una est quæ computatur ab immolatione paschæ usque in diem datæ legis in Sina. Nos quoque celebramus Pentecosten, id est, adventum Spiritus sancti, qui est digitus Dei, quo scripta est lex in tabulis.\f*

DEU 16:10 Removed trailing space in v~: Et celebraris diem festum hebdomadarum Domino Deo tuo, oblationem spontaneam manus tuæ, quam offeres juxta benedictionem Domini Dei tui:

DEU 16:11 Removed trailing space in v~: et epulaberis coram Domino Deo tuo, tu, filius tuus et filia tua, servus tuus et ancilla tua, et Levites qui est intra portas tuas, advena ac pupillus et vidua, qui morantur vobiscum: in loco quem elegerit Dominus Deus tuus, ut habitet nomen ejus ibi.

DEU 16:12 Removed trailing space in v~: Et recordaberis quoniam servus fueris in Ægypto: custodiesque ac facies quæ præcepta sunt.

DEU 16:13 Removed trailing space in v~: Solemnitatem quoque tabernaculorum celebrabis per septem dies, quando collegeris de area et torculari fruges tuas:\f + \fr 16.13 \fk Solemnitatem. \ft Qui ut tabernaculo, præsenti mundo utitur, festivitatem agere, et lætari in eo potest, propter futuri exspectationem: \fk Quia si terrena domus hujus habitationis dissolvatur, habebit domum non manufactam in cœlis\ft I Cor. 5.. \fk Quando. \ft Consummata perfectione omnium bonorum et multarum collectione virtutum, lætandum et exsultandum esse cum amicis significat. Cum exsultabit quisque de percepta retributione qui hic largus fuerit in munere, tunc vere tabernaculorum solemnitas agetur, non mutabilium scilicet, sed æternorum, unde: \fk Ut recipiant vos in æterna tabernacula\ft Luc. 16..\f*

DEU 16:14 Removed trailing space in v~: et epulaberis in festivitate tua, tu, filius tuus et filia, servus tuus et ancilla, Levites quoque et advena, pupillus et vidua qui intra portas tuas sunt.

DEU 16:15 Removed trailing space in v~: Septem diebus Domino Deo tuo festa celebrabis in loco quem elegerit Dominus: benedicetque tibi Dominus Deus tuus in cunctis frugibus tuis, et in omni opere manuum tuarum, erisque in lætitia.

DEU 16:16 Removed trailing space in v~: Tribus vicibus per annum apparebit omne masculinum tuum in conspectu Domini Dei tui in loco quem elegerit: in solemnitate azymorum, in solemnitate hebdomadarum, et in solemnitate tabernaculorum. Non apparebit ante Dominum vacuus:\f + \fr 16.16 \fk Masculinum. \ft Non femineum; nihil enim molle, fragile et infirmum in nostra conversatione debet esse: fortia quæque a nobis exigit Deus Exod. 23, XXXIV; Eccli. 35.. Si autem in fide Trinitatis Patris et Filii et Spiritus sancti æternæ mercedis respectu tempore præsentis vitæ bonis operibus insudamus, masculum in conspectu Domini statuimus. \fk In omnibus. \ft Ut advenientes undique statim in introitu, paratos inveniant, a quibus justa judicia accipiant.\f*

DEU 16:17 Removed trailing space in v~: sed offeret unusquisque secundum quod habuerit juxta benedictionem Domini Dei sui, quam dederit ei.

DEU 16:18 Removed trailing space in v~: Judices et magistros constitues in omnibus portis tuis, quas Dominus Deus tuus dederit tibi, per singulas tribus tuas: ut judicent populum justo judicio,

DEU 16:19 Removed trailing space in v~: nec in alteram partem declinent. Non accipies personam, nec munera: quia munera excæcant oculos sapientum, et mutant verba justorum.\f + \fr 16.19 \fk Oculos sapientum. \ft Apud homines, non apud Deum, quibus dicitur: \fk Væ qui sapientes estis in oculis vestris\ft Isa. 5..\f*

DEU 16:20 Removed trailing space in v~: Juste quod justum est persequeris: ut vivas, et possideas terram, quam Dominus Deus tuus dederit tibi.\f + \fr 16.20 \fk Juste. \ft GREG., lib. X Moral., cap. 19. Injuste quod justum est exsequitur, qui ad defensionem justitiæ non virtutis æmulatione, sed amore præmii temporalis excitatur, et justitiam quam prætendit, vendere non veretur. Juste ergo justum exsequi est in assertione justitiæ ipsam justitiam quærere: \fk Sunt viæ quæ videntur hominibus justæ, \ft etc. Prov. 14.. Et: \fk Væ qui justificatis vos coram hominibus\ft Luc. 16..\f*

DEU 16:21 Removed trailing space in v~: Non plantabis lucum, et omnem arborem juxta altare Domini Dei tui.\f + \fr 16.21 \fk Non plantabis. \ft Occasionem idololatriæ amputat. Solebant enim gentes immolare, et in delubris statuas adorare. \fk Lucum. \ft ISID. Nemus, frondentes arbores infructuosæ, etc., usque ad nec permittit fictionem falsitatis vel erroris veritati catholicæ sociare.\f*

DEU 16:22 Removed trailing space in v~: Nec facies tibi, neque constitues statuam: quæ odit Dominus Deus tuus.

DEU 17:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 17:0 Removed trailing space in c: 17

DEU 17:1 Removed trailing space in v~: Non immolabis Domino Deo tuo ovem, et bovem, in quo est macula, aut quippiam vitii: quia abominatio est Domino Deo tuo.

DEU 17:2 Removed trailing space in v~: Cum reperti fuerint apud te intra unam portarum tuarum, quas Dominus Deus tuus dabit tibi, vir aut mulier qui faciant malum in conspectu Domini Dei tui, et transgrediantur pactum illius,\f + \fr 17.2 \fk Cumque reperti fuerint. \ft Lex errorem et idololatriam maxime detestatur: maximum enim scelus est honorem Creatoris impendere creaturæ; quod faciunt gentiles, vel mali catholici, qui, licet ab Ecclesia non recedant, tamen magis inveniuntur per diversa vitia servire diabolo, quam per bona opera militare Deo. Hos lapidibus jubet obrui quos irrevocabilis sententia damnandos esse prævidit.\f*

DEU 17:3 Removed trailing space in v~: ut vadant et servant diis alienis, et adorent eos, solem et lunam, et omnem militiam cæli, quæ non præcepi:

DEU 17:4 Removed trailing space in v~: et hoc tibi fuerit nuntiatum, audiensque inquisieris diligenter et verum esse repereris, et abominatio facta est in Israël:

DEU 17:5 Removed trailing space in v~: educes virum ac mulierem, qui rem sceleratissimam perpetrarunt, ad portas civitatis tuæ, et lapidibus obruentur.

DEU 17:6 Removed trailing space in v~: In ore duorum aut trium testium peribit qui interficietur. Nemo occidatur, uno contra se dicente testimonium.\f + \fr 17.6 \fk In ore duorum aut trium testium. \ft Attestatione scilicet legis prophetarum et Evangelii, secundum illud: \fk Sermo quem locutus est, ipse judicabit eum in novissimo die\ft Joan. 12.. In titulo quoque crucis tres linguæ testantur Christum esse regem Judæorum: Hebraica, Græca et Latina Joan. 19.. \fk Nemo occidatur. \ft Tanta concordia est Veteris ac Novi Testamenti, ut neutrum sine altero sit. In humano judicio primum divinæ Scripturæ auctoritas requirenda est.\f*

DEU 17:7 Removed trailing space in v~: Manus testium prima interficiet eum, et manus reliqui populi extrema mittetur: ut auferas malum de medio tui.

DEU 17:8 Removed trailing space in v~: Si difficile et ambiguum apud te judicium esse perspexeris inter sanguinem et sanguinem, causam et causam, lepram et lepram: et judicum intra portas tuas videris verba variari: surge, et ascende ad locum, quem elegerit Dominus Deus tuus.\f + \fr 17.8 \fk Si difficile. \ft Sacerdotes Ecclesiæ Dei instruit, ut judicia ecclesiastica secundum potestatem sibi a Deo datam reverenter agant, et juste decernant, non ad libitum suum, sed secundum legis decretum, ne suscipiendo personam mutent sententiam.\f*

DEU 17:9 Removed trailing space in v~: Veniesque ad sacerdotes Levitici generis, et ad judicem qui fuerit illo tempore: quæresque ab eis, qui indicabunt tibi judicii veritatem.

DEU 17:10 Removed trailing space in v~: Et facies quodcumque dixerint qui præsunt loco quem elegerit Dominus, et docuerint te

DEU 17:11 Removed trailing space in v~: juxta legem ejus, sequerisque sententiam eorum, nec declinabis ad dexteram neque ad sinistram.\f + \fr 17.11 \fk Juxta. \ft Nota, non dicitur tibi, ut obedias, nisi juxta legem docuerint, unde: \fk Supra cathedram Moysi sederunt scribæ et pharisæi\ft Matth. 23..\f*

DEU 17:12 Removed trailing space in v~: Qui autem superbierit, nolens obedire sacerdotis imperio, qui eo tempore ministrat Domino Deo tuo, et decreto judicis, morietur homo ille, et auferes malum de Israël:\f + \fr 17.12 \fk Sacerdotis imperio. \ft Christi qui est sacerdos in æternum secundum ordinem Melchisedech, qui vicarios sibi substituit, quibus ait: \fk Qui vos audit, me audit; et qui vos spernit, me spernit, \ft etc. Luc. 10.. Jure ergo damnationis sustinet sententiam, qui contemnit divinitatis potentiam.\f*

DEU 17:13 Removed trailing space in v~: cunctusque populus audiens timebit, ut nullus deinceps intumescat superbia.

DEU 17:14 Removed trailing space in v~: Cum ingressus fueris terram, quam Dominus Deus tuus dabit tibi, et possederis eam, habitaverisque in illa, et dixeris: Constituam super me regem, sicut habent omnes per circuitum nationes:\f + \fr 17.14 \fk Cum ingressus fueris terram, \ft etc. AUG., quæst. 26. Quæri potest cur displicuit populus Deo, cum regem desideravit, cum hic inveniatur esse permissus? Sed intelligendum est merito non fuisse secundum voluntatem Dei, quia hoc fieri non præcepit, sed desiderantibus permisit. Verumtamen præcepit ne fieret alienus, sed frater ex eodem populo indigena non alienigena. Quod autem ait: \fk Non poteris: \ft intelligendum est, non debebis. \fk Constituam super. \ft Habitatores terræ constituunt sibi regem contra Dei sententiam.\f*

DEU 17:15 Removed trailing space in v~: eum constitues, quem Dominus Deus tuus elegerit de numero fratrum tuorum. Non poteris alterius gentis hominem regem facere, qui non sit frater tuus.

DEU 17:16 Removed trailing space in v~: Cumque fuerit constitutus, non multiplicabit sibi equos, nec reducet populum in Ægyptum, equitatus numero sublevatus, præsertim cum Dominus præceperit vobis ut nequaquam amplius per eamdem viam revertamini.

DEU 17:17 Removed trailing space in v~: Non habebit uxores plurimas, quæ alliciant animum ejus, neque argenti et auri immensa pondera.\f + \fr 17.17 \fk Non habebit, \ft etc. AUG., quæst. 27. Manifestum est Salomonem hoc præceptum transisse, etc., usque ad perveniat ad alienigenas. \fk Neque argenti. Nolite thesaurizare vobis thesauros in terra\ft Matth. 6..\f*

DEU 17:18 Removed trailing space in v~: Postquam autem sederit in solio regni sui, describet sibi Deuteronomium legis hujus in volumine, accipiens exemplar a sacerdotibus Leviticæ tribus,

DEU 17:19 Removed trailing space in v~: et habebit secum, legetque illud omnibus diebus vitæ suæ, ut discat timere Dominum Deum suum, et custodire verba et cæremonias ejus, quæ in lege præcepta sunt.\f + \fr 17.19 \fk Legetque. \ft Nota quanta assiduitate legere debent sacerdotes, cum assidue legant reges. Lectio ipsa lux est et vita, unde: \fk Verba, quæ ego loquor vobis, spiritus et vita sunt\ft Joan. 6..\f*

DEU 17:20 Removed trailing space in v~: Nec elevetur cor ejus in superbiam super fratres suos, neque declinet in partem dexteram vel sinistram, ut longo tempore regnet ipse et filii ejus super Israël.\f + \fr 17.20 \fk Superbiam. \ft Quasi, sciat se esse fratrem. Unum patrem Deum omnes habemus, cui dicimus: \fk Pater noster, qui es in cœlis, \ft etc. Luc. 11.. \fk Superbiam. \ft Benedictio est regnare super Isræl, scilicet regnando facere Isræl, scilicet Deum videntes.\f*

DEU 18:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 18:0 Removed trailing space in c: 18

DEU 18:1 Removed trailing space in v~: Non habebunt sacerdotes et Levitæ, et omnes qui de eadem tribu sunt, partem et hæreditatem cum reliquo Israël, quia sacrificia Domini, et oblationes ejus comedent,\f + \fr 18.1 \fk Non habebunt. \ft Et in Veteri et in Novo Testamento ministris altaris præceptum est de oblationibus et decimis vivere, nec terrenis possessionibus acquirendis concessum est inhiare: Unde: \fk Nolite possidere aurum neque argentum, \ft etc. Matth. 10.; et post pauca: \fk Dignus est enim operarius cibo suo\ft I Cor. 9. Et alibi: \fk Qui altario serviunt cum altario participant\ft Num. 18.. Non enim oportet, ut qui semper astare debet officio divino, inhiet terreno lucro, cui Deus hæreditas est. Quid ergo deesse potest illi qui omnia habentem habet.\f*

DEU 18:2 Removed trailing space in v~: et nihil aliud accipient de possessione fratrum suorum: Dominus enim ipse est hæreditas eorum, sicut locutus est illis.\f + \fr 18.2 \fk Hæreditas. \ft Pro operatione bona, ut quod mente conceperit, opere probet, unde: \fk Cœpit Jesus facere et docere\ft Act. 1..\f*

DEU 18:3 Removed trailing space in v~: Hoc erit judicium sacerdotum a populo, et ab his qui offerunt victimas: sive bovem, sive ovem immolaverint, dabunt sacerdoti armum ac ventriculum:\f + \fr 18.3 \fk Dabunt. \ft Quia in corporalibus solatiis et spiritualibus emolumentis devote doctoribus nostris communicare debemus, unde: \fk Communicet is qui catechizatur verbo, ei qui se catechizat, in omni opere bono\ft Gal. 6.. \fk Ventriculum. \ft Venter receptaculum ciborum, omnes hominum labores, et momentanea gulæ blandimenta sunt, quorum finem condemnat: et mentibus Deo sacratis ostendit totum quod voramus in successum projici, unde: \fk Esca ventri, et venter escis: Deus autem et hunc et hanc destruet. \f*

DEU 18:3 Found footnote ending with space in \v~: Hoc erit judicium sacerdotum a populo, et ab his qui offerunt victimas: sive bovem, sive ovem immolaverint, dabunt sacerdoti armum ac ventriculum:\f + \fr 18.3 \fk Dabunt. \ft Quia in corporalibus solatiis et spiritualibus emolumentis devote doctoribus nostris communicare debemus, unde: \fk Communicet is qui catechizatur verbo, ei qui se catechizat, in omni opere bono\ft Gal. 6.. \fk Ventriculum. \ft Venter receptaculum ciborum, omnes hominum labores, et momentanea gulæ blandimenta sunt, quorum finem condemnat: et mentibus Deo sacratis ostendit totum quod voramus in successum projici, unde: \fk Esca ventri, et venter escis: Deus autem et hunc et hanc destruet. \f*

DEU 18:4 Removed trailing space in v~: primitias frumenti, vini, et olei, et lanarum partem ex ovium tonsione.\f + \fr 18.4 \fk Primitias. \ft Primitias frugum laborantem agricolam oportet primum de fructibus accipere.\f*

DEU 18:5 Removed trailing space in v~: Ipsum enim elegit Dominus Deus tuus de cunctis tribubus tuis, ut stet, et ministret nomini Domini, ipse, et filii ejus in sempiternum.

DEU 18:6 Removed trailing space in v~: Si exierit Levites ex una urbium tuarum ex omni Israël in qua habitat, et voluerit venire, desiderans locum quem elegerit Dominus,\f + \fr 18.6 \fk Si exierit. \ft Quasi urbem et domum deserit, qui gratis Deo servit, et sine sumptu Evangelium ponit.\f*

DEU 18:7 Removed trailing space in v~: ministrabit in nomine Domini Dei sui, sicut omnes fratres ejus Levitæ, qui stabunt eo tempore coram Domino.

DEU 18:8 Removed trailing space in v~: Partem ciborum eamdem accipiet, quam et ceteri: excepto eo, quod in urbe sua ex paterna ei successione debetur.\f + \fr 18.8 \fk Excepto. \ft AUG., quæst. 38. Quod LXX, etc., usque ad eum servari oportet quod parentibus exhibitum est.\f*

DEU 18:9 Removed trailing space in v~: Quando ingressus fueris terram, quam Dominus Deus tuus dabit tibi, cave ne imitari velis abominationes illarum gentium.\f + \fr 18.9 \fk Quando ingressus. \ft AUG., quæst. 29. Quoniam portentorum inspectores interdicuntur, etc., usque ad sic illæ inspectiones prodigorum a significationibus miraculorum discernendæ sunt.\f*

DEU 18:10 Removed trailing space in v~: Nec inveniatur in te qui lustret filium suum, aut filiam, ducens per ignem: aut qui ariolos sciscitetur, et observet somnia atque auguria, nec sit maleficus,\f + \fr 18.10 \fk Ariolos. \ft Qui circumeunt aras nefandis precibus, et divinationem in extis animalium quærunt. \fk Auguria. \ft Quasi avigeria, quæ in vocibus avium gerantur. Vel avigaria, ab avium garritu.\f*

DEU 18:11 Removed trailing space in v~: nec incantator, nec qui pythones consulat, nec divinos, aut quærat a mortuis veritatem.\f + \fr 18.11 \fk Pythones. \ft Ventriloquos, de quorum ventre dæmones loquuntur, a Pythone sic dictos, id est Apolline, quem deum divinationis credebant esse.\f*

DEU 18:12 Removed trailing space in v~: Omnia enim hæc abominatur Dominus, et propter istiusmodi scelera delebit eos in introitu tuo.

DEU 18:13 Removed trailing space in v~: Perfectus eris, et absque macula cum Domino Deo tuo.

DEU 18:14 Removed trailing space in v~: Gentes istæ, quarum possidebis terram, augures et divinos audiunt: tu autem a Domino Deo tuo aliter institutus es.

DEU 18:15 Removed trailing space in v~: Prophetam de gente tua et de fratribus tuis, sicut me, suscitabit tibi Dominus Deus tuus: ipsum audies,\f + \fr 18.15 \fk Prophetam de. \ft Licet historialiter de prophetis accipi possit, qui post Moysen in populo Isræl repleti sunt Spiritu Dei, melius tamen de Domino prophetarum accipitur, de quo turbæ ab ipso satiatæ dixerunt: \fk Hic est vere propheta qui venturus est in mundum\ft Joan. 6.. Et alibi: \fk Propheta magnus surrexit in nobis\ft Luc. 7..\f*

DEU 18:16 Removed trailing space in v~: ut petisti a Domino Deo tuo in Horeb, quando concio congregata est, atque dixisti: Ultra non audiam vocem Domini Dei mei, et ignem hunc maximum amplius non videbo, ne moriar.

DEU 18:17 Removed trailing space in v~: Et ait Dominus mihi: Bene omnia sunt locuti.

DEU 18:18 Removed trailing space in v~: Prophetam suscitabo eis de medio fratrum suorum similem tui: et ponam verba mea in ore ejus, loqueturque ad eos omnia quæ præcepero illi.

DEU 18:19 Removed trailing space in v~: Qui autem verba ejus, quæ loquetur in nomine meo, audire noluerit, ego ultor existam.

DEU 18:20 Removed trailing space in v~: Propheta autem qui arrogantia depravatus voluerit loqui in nomine meo, quæ ego non præcepi illi ut diceret, aut ex nomine alienorum deorum, interficietur.

DEU 18:21 Removed trailing space in v~: Quod si tacita cogitatione responderis: Quomodo possum intelligere verbum, quod Dominus non est locutus?

DEU 18:22 Removed trailing space in v~: hoc habebis signum: quod in nomine Domini propheta ille prædixerit, et non evenerit: hoc Dominus non est locutus, sed per tumorem animi sui propheta confinxit: et idcirco non timebis eum.

DEU 19:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 19:0 Removed trailing space in c: 19

DEU 19:1 Removed trailing space in v~: Cum disperdiderit Dominus Deus tuus gentes, quarum tibi traditurus est terram, et possederis eam, habitaverisque in urbibus ejus et in ædibus:

DEU 19:2 Removed trailing space in v~: tres civitates separabis tibi in medio terræ, quam Dominus Deus tuus dabit tibi in possessionem,\f + \fr 19.2 \fk Tres. \ft Fidem, spem et charitatem, ad quas omnes pœnitentes debent confugere. Tres civitates refugii ultra Jordanem constituit Moyses homicidis qui non sponte homicidium commiserunt, alias tres circa Jordanem jubet separari Num. XXXV; Josue. 20., mystice insinuans quod ante perceptionem baptismi, qui vult a peccato salvari et ab hostibus spiritualibus liberari, sanctæ Trinitatis fidem debet sincera mente confiteri, et post baptismum in fide, spe et charitate viriliter operari. Sicque religiose coversans in mundo, qui senario conditus est numero, post perfectionem bonorum operum requiem æternam exspectat in sabbatismo.\f*

DEU 19:3 Removed trailing space in v~: sternens diligenter viam: et in tres æqualiter partes totam terræ tuæ provinciam divides: ut habeat e vicino qui propter homicidium profugus est, quo possit evadere.\f + \fr 19.3 \fk In tres. \ft Ut qui salvandus est facilius evadat. Prædicatores quoque verbo et exemplo debent peccatoribus consulere et æqualiter in tota terra Ecclesiæ fidem Trinitatis omnibus insinuare, ut viam veritatis et portam fidei agnoscant patere sibi, et se merito damnandos si intrare noluerint. \fk Sed abiisse. \ft Exemplo enim ostendit qualis homicida salvandus sit. GREG., Past. part. 2, cap. 10, tom. 3. Ad silvam cum amico imus, etc., usque ad quæ non malitiose perpetratur. AMBR., lib. de Fuga sæculi, cap. 2. Congrue provisum liquet, etc., usque ad percussus Levitico gladio moriatur sensus carnis, ut vivat anima vestra.\f*

DEU 19:4 Removed trailing space in v~: Hæc erit lex homicidæ fugientis, cujus vita servanda est: qui percusserit proximum suum nesciens, et qui heri et nudiustertius nullum contra eum odium habuisse comprobatur:

DEU 19:5 Removed trailing space in v~: sed abiisse cum eo simpliciter in silvam ad ligna cædenda, et in succisione lignorum securis fugerit manu, ferrumque lapsum de manubrio amicum ejus percusserit, et occiderit: hic ad unam supradictarum urbium confugiet, et vivet:

DEU 19:6 Removed trailing space in v~: ne forsitan proximus ejus, cujus effusus est sanguis, dolore stimulatus, persequatur, et apprehendat eum si longior via fuerit, et percutiat animam ejus, qui non est reus mortis: quia nullum contra eum, qui occisus est, odium prius habuisse monstratur.

DEU 19:7 Removed trailing space in v~: Idcirco præcipio tibi, ut tres civitates æqualis inter se spatii dividas.

DEU 19:8 Removed trailing space in v~: Cum autem dilataverit Dominus Deus tuus terminos tuos, sicut juravit patribus tuis, et dederit tibi cunctam terram, quam eis pollicitus est

DEU 19:9 Removed trailing space in v~: (si tamen custodieris mandata ejus, et feceris, quæ hodie præcipio tibi, ut diligas Dominum Deum tuum, et ambules in viis ejus omni tempore), addes tibi tres alias civitates, et supradictarum trium urbium numerum duplicabis:\f + \fr 19.9 \fk Addes tibi. \ft In libro Jesu Nave, sex civitates refugii decernuntur talibus homicidis Josue 20.. Cades in Galilæa montis Nepthali, Sichem in monte Ephraim, et Cariatharbe, quæ est Hebron, in monte Juda. Et trans Jordanem Bosor de tribu Ruben, et Ramoth in Galaad de tribu Gad, et Gaulon in Basan, de tribu Manasse. AMBR., ubi supra. Sex autem civitatum refugia sunt, etc., usque ad vel interdictorum declinatione veneremur.\f*

DEU 19:10 Removed trailing space in v~: ut non effundatur sanguis innoxius in medio terræ, quam Dominus Deus tuus dabit tibi possidendam, ne sis sanguinis reus.

DEU 19:11 Removed trailing space in v~: Si quis autem, odio habens proximum suum, insidiatus fuerit vitæ ejus, surgensque percusserit illum, et mortuus fuerit, fugeritque ad unam de supradictis urbibus,\f + \fr 19.11 \fk Si quis autem odio habens proximum. \ft Qui malitia aliquem percutit, et in mortem animæ ducit, reus est æternæ mortis, unde: \fk Si quis scandalizaverit unum de pusillis qui in me credunt, \ft etc. Et alibi: \fk Qui odit fratrem homicida est, et non habebit vitam æternam\ft Matth. XVIII; I Joan. 3.. Hic ab altari divellitur, tanquam sacramentis Dominicis indignus, nec veniam nisi per condignam pœnitentiam promeretur. Qui autem non sponte occidit, habet urbes refugii, Ecclesiam scilicet catholicam, ubi se angustia pœnitentiæ cœrcens, per omne tempus præsentis vitæ bonis operibus studeat, et si spem in morte summi pontificis, scilicet Redemptoris sui, posuerit, tandem merebitur salvari. Qui fraternum odium retinet in corde, non potest fructuosam pœnitentiam agere, nec Deum sibi placare.\f*

DEU 19:12 Removed trailing space in v~: mittent seniores civitatis illius, et arripient eum de loco effugii, tradentque in manu proximi, cujus sanguis effusus est, et morietur.

DEU 19:13 Removed trailing space in v~: Non miseraberis ejus, et auferes innoxium sanguinem de Israël, ut bene sit tibi.

DEU 19:14 Removed trailing space in v~: Non assumes, et transferes terminos proximi tui, quos fixerunt priores in possessione tua, quam Dominus Deus tuus dabit tibi in terra quam acceperis possidendam.\f + \fr 19.14 \fk Non assumes et transferes terminos, \ft etc. Unde: \fk Ne transgrediaris terminos quos posuerunt patres tui\ft Prov. 22., id est, præcedentium patrum regulas et definitiones vivendi.\f*

DEU 19:15 Removed trailing space in v~: Non stabit testis unus contra aliquem, quidquid illud peccati, et facinoris fuerit: sed in ore duorum aut trium testium stabit omne verbum.\f + \fr 19.15 \fk Non stabit testis unus. \ft Hoc etiam historialiter servare debemus. Et contra impios vel hæreticos, cum testimoniis Scripturarum indigemus, duos testes, id est, Vetus et Novum Testamentum adhibemus, vel tres, id est, Evangelium, prophetas, apostolum, et sic stat verbum.\f*

DEU 19:16 Removed trailing space in v~: Si steterit testis mendax contra hominem, accusans eum prævaricationis,

DEU 19:17 Removed trailing space in v~: stabunt ambo, quorum causa est, ante Dominum in conspectu sacerdotum et judicum qui fuerint in diebus illis.

DEU 19:18 Removed trailing space in v~: Cumque diligentissime perscrutantes, invenerint falsum testem dixisse contra fratrem suum mendacium,

DEU 19:19 Removed trailing space in v~: reddent ei sicut fratri suo facere cogitavit, et auferes malum de medio tui:

DEU 19:20 Removed trailing space in v~: ut audientes ceteri timorem habeant, et nequaquam talia audeant facere.

DEU 19:21 Removed trailing space in v~: Non misereberis ejus, sed animam pro anima, oculum pro oculo, dentem pro dente, manum pro manu, pedem pro pede exiges.\f + \fr 19.21 \fk Animam pro anima. \ft Qui enim animam errare fecit, venia dignus non est. \fk Dentem pro dente\ft Exod. XXI; Lev. XXIV; Matth. 5.. Verborum virtutem. Dentes enim verba significant secundum illud: \fk Filii hominum, dentes eorum arma\ft Psal. 56.. Et alibi: \fk Dentes ejus lacte, \ft id est lege, \fk candidiores\ft Gen. 29.. \fk Manum, \ft etc. Operationem, ut ea, scilicet. sunt ei utilia aut nociva quæ in alio pervertit.\f*

DEU 20:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 20:0 Removed trailing space in c: 20

DEU 20:1 Removed trailing space in v~: Si exieris ad bellum contra hostes tuos, et videris equitatus et currus, et majorem quam tu habeas adversarii exercitus multitudinem, non timebis eos: quia Dominus Deus tuus tecum est, qui eduxit te de terra Ægypti.\f + \fr 20.1 \fk Quia Dominus. \ft Mystice. AUG., quæst. 30. LXX: \fk Quoniam Dominus, \ft etc., usque ad ut etiam ipsos acturos ostenderet.\f*

DEU 20:2 Removed trailing space in v~: Appropinquante autem jam prælio, stabit sacerdos ante aciem, et sic loquetur ad populum:

DEU 20:3 Removed trailing space in v~: Audi, Israël: vos hodie contra inimicos vestros pugnam committitis: non pertimescat cor vestrum, nolite metuere, nolite cedere, nec formidetis eos:

DEU 20:4 Removed trailing space in v~: quia Dominus Deus vester in medio vestri est, et pro vobis contra adversarios dimicabit, ut eruat vos de periculo.

DEU 20:5 Removed trailing space in v~: Duces quoque per singulas turmas audiente exercitu proclamabunt: Quis est homo qui ædificavit domum novam, et non dedicavit eam? vadat, et revertatur in domum suam, ne forte moriatur in bello, et alius dedicet eam.\f + \fr 20.5 \fk Quis est homo. \ft ID., quæst. 31. Non est melior in bello qui jam ædificia dedicavit, etc., usque ad sed hæc instituta sunt propter virorum animos explorandos. \fk Quis est homo. \ft ISID. Docet non posse quemquam professionem contemplationis vel militiæ spiritalis arripere, etc., \fk usque ad: ut ei placeat cui se probavit\ft II Tim. 2.. Melius est professionem vel persecutionem devitare, quam in ea succumbere. Ad disputationem quoque contra hæreticos venire non debet, nisi doctus et perfectus, ne scandalizet alios superatus.\f*

DEU 20:6 Removed trailing space in v~: Quis est homo qui plantavit vineam, et necdum fecit eam esse communem, de qua vesci omnibus liceat? vadat, et revertatur in domum suam, ne forte moriatur in bello, et alius homo ejus fungatur officio.

DEU 20:7 Removed trailing space in v~: Quis est homo, qui despondit uxorem, et non accepit eam? vadat, et revertatur in domum suam, ne forte moriatur in bello, et alius homo accipiat eam.

DEU 20:8 Removed trailing space in v~: His dictis addent reliqua, et loquentur ad populum: Quis est homo formidolosus, et corde pavido? vadat, et revertatur in domum suam, ne pavere faciat corda fratrum suorum, sicut ipse timore perterritus est.

DEU 20:9 Removed trailing space in v~: Cumque siluerint duces exercitus, et finem loquendi fecerint, unusquisque suos ad bellandum cuneos præparabit.

DEU 20:10 Removed trailing space in v~: Siquando accesseris ad expugnandam civitatem, offeres ei primum pacem.

DEU 20:11 Removed trailing space in v~: Si receperit, et aperuerit tibi portas, cunctus populus, qui in ea est, salvabitur, et serviet tibi sub tributo.

DEU 20:12 Removed trailing space in v~: Sin autem fœdus inire noluerit, et cœperit contra te bellum, oppugnabis eam.

DEU 20:13 Removed trailing space in v~: Cumque tradiderit Dominus Deus tuus illam in manu tua, percuties omne quod in ea generis masculini est, in ore gladii,

DEU 20:14 Removed trailing space in v~: absque mulieribus et infantibus, jumentis et ceteris quæ in civitate sunt. Omnem prædam exercitui divides, et comedes de spoliis hostium tuorum, quæ Dominus Deus tuus dederit tibi.

DEU 20:15 Removed trailing space in v~: Sic facies cunctis civitatibus, quæ a te procul valde sunt, et non sunt de his urbibus, quas in possessionem accepturus es.

DEU 20:16 Removed trailing space in v~: De his autem civitatibus, quæ dabuntur tibi, nullum omnino permittes vivere:\f + \fr 20.16 \fk Nullum omnino permittes. \ft Nulli vitio in nostra conversatione parcendum, ne coram oculis Domini voluptatibus corrupti et abominabiles appareamus, et exsultantes inimici de ruina nostra dicant: \fk Euge, euge animæ nostræ, devorabimus eum\ft Psal. 34..\f*

DEU 20:17 Removed trailing space in v~: sed interficies in ore gladii, Hethæum videlicet, et Amorrhæum, et Chananæum, Pherezæum, et Hevæum, et Jebusæum, sicut præcepit tibi Dominus Deus tuus:

DEU 20:18 Removed trailing space in v~: ne forte doceant vos facere cunctas abominationes, quas ipsi operati sunt diis suis, et peccetis in Dominum Deum vestrum.

DEU 20:19 Removed trailing space in v~: Quando obsederis civitatem multo tempore, et munitionibus circumdederis ut expugnes eam, non succides arbores, de quibus vesci potest, nec securibus per circuitum debes vastare regionem: quoniam lignum est, et non homo, nec potest bellantium contra te augere numerum.

DEU 20:20 Removed trailing space in v~: Si qua autem ligna non sunt pomifera, sed agrestia, et in ceteros apta usus, succide, et instrue machinas, donec capias civitatem, quæ contra te dimicat.

DEU 21:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 21:0 Removed trailing space in c: 21

DEU 21:1 Removed trailing space in v~: Quando inventum fuerit in terra, quam Dominus Deus tuus daturus est tibi, hominis cadaver occisi, et ignorabitur cædis reus,\f + \fr 21.1 \fk Quando inventum, \ft etc. Cadaver, corpus sine anima, et anima sine Deo, qui est ejus vita. \fk In terra quam Dominus Deus tuus daturus est tibi, \ft hoc est in Ecclesia. \fk Cædis reus, \ft actor seditionis; \fk Majores natu, \ft vita et sapientia majores. \fk Judices, \ft id est sacerdotes, quorum officium est de singulis judicare, id est, discernere. \fk Metientur a loco cadaveris, \ft id est, cum summa discretione investigabunt actorem seditionis. \fk Tollent vitulam de armento, \ft id est, carnem Christi, quam de patribus sumpsit. \fk Quæ non traxit jugum, \ft quia \fk peccatum non fecit, nec inventus est dolus in ore ejus. Nec terram scidit vomere\ft I Petr. 2., nullam scilicet seditionis maculam admisit. \fk Et ignorabitur cædis reus. \ft Diabolus qui invisibilis, et ideo ignorari dicitur, scitur enim quia misit in cor, ut traderet eum Judas Joan. 13.. \fk Majores natu, \ft etc. Apostoli et doctores qui Scripturæ attestatione perceperunt nullam nationem sic promptam ad cædem ut Judæorum gentem, qui et prophetarum et Domini sanguinem fuderunt.\f*

DEU 21:2 Removed trailing space in v~: egredientur majores natu, et judices tui, et metientur a loco cadaveris singularum per circuitum spatia civitatum:

DEU 21:3 Removed trailing space in v~: et quam viciniorem ceteris esse perspexerint, seniores civitatis illius tollent vitulam de armento, quæ non traxit jugum, nec terram scidit vomere,

DEU 21:4 Removed trailing space in v~: et ducent eam ad vallem asperam atque saxosam, quæ numquam arata est, nec sementem recepit: et cædent in ea cervices vitulæ:\f + \fr 21.4 \fk Et ducent eam ad vallem asperam, \ft etc. Mortem scilicet despectam et turpissimam, unde: \fk Morte turpissima condemnemus eum. Quæ nunquam arata est\ft Sap. 2., quia mors Christi absque culpa fuit. Nec \fk sementem recepit\ft Matth. 13., id est, zizania peccati, quæ inimicus homo superseminavit. Possumus per vallem asperam gentilitatem accipere, quæ aspera erat; saxosa, quia saxa adorabat; in qua cæsa est cervix vitulæ, quia pro salute gentium mors Christi celebrata est. Cervix robur carnis quod in morte deposuit. \fk Lavabunt manus super vitulam, \ft id est, purgabunt opera per passionis Christi confidentiam.\f*

DEU 21:5 Removed trailing space in v~: accedentque sacerdotes filii Levi, quos elegerit Dominus Deus tuus ut ministrent ei, et benedicant in nomine ejus, et ad verbum eorum omne negotium, et quidquid mundum, vel immundum est, judicetur.

DEU 21:6 Removed trailing space in v~: Et venient majores natu civitatis illius ad interfectum, lavabuntque manus suas super vitulam, quæ in valle percussa est,\f + \fr 21.6 \fk Lavabuntque manus suas, \ft etc. Id est, opera sua in passione Christi demonstrabunt esse munda. Licet enim ejusdem passionis sacramenta quotidie iterentur, ab omni tamen fraude Judæorum corda et opera habent mundissima.\f*

DEU 21:7 Removed trailing space in v~: et dicent: Manus nostræ non effuderunt sanguinem hunc, nec oculi viderunt:

DEU 21:8 Removed trailing space in v~: propitius esto populo tuo Israël, quem redemisti, Domine, et ne reputes sanguinem innocentem in medio populi tui Israël. Et auferetur ab eis reatus sanguinis:\f + \fr 21.8 \fk Propitius esto. \ft Pro officio suo benedicunt populo, ut non reddatur vindicta pro scelere, sed salus pro redemptione.\f*

DEU 21:9 Removed trailing space in v~: tu autem alienus eris ab innocentis cruore, qui fusus est, cum feceris quod præcepit Dominus.

DEU 21:10 Removed trailing space in v~: Si egressus fueris ad pugnam contra inimicos tuos, et tradiderit eos Dominus Deus tuus in manu tua, captivosque duxeris,\f + \fr 21.10 \fk Si egressus fuerit ad pugnam. \ft ISID. Dicant Judæi, quomodo hæc servent? quid causæ sit mulierem decalvari et ungues circumcidi? quid si sine capillis et unguibus inventa fuerit?\f*

DEU 21:11 Removed trailing space in v~: et videris in numero captivorum mulierem pulchram, et adamaveris eam, voluerisque habere uxorem,\f + \fr 21.11 \fk Mulierem pulchram. \ft Sicut Paulus qui de Menandro sumpsit: \fk Corrumpunt bonos mores colloquia mala\ft I Cor. 15.. Et de Arato: \fk In ipso vivimus, movemur, et sumus: ipsius enim et genus sumus\ft Act. 17.. Alii putant hanc mulierem specie decoram significare rationabilem disciplinam apud Gentiles inventam: ab ea enim oportet recidi omnem superstitionis immunditiam, ut ad studium veritatis assumatur. Nihil enim mundum habent disciplinæ gentilium, quia nulla apud eos disciplina est, cui non sit aliquid immunditiæ vel superstitionis admistum.\f*

DEU 21:12 Removed trailing space in v~: introduces eam in domum tuam: quæ radet cæsariem, et circumcidet ungues,

DEU 21:13 Removed trailing space in v~: et deponet vestem, in qua capta est: sedensque in domo tua, flebit patrem et matrem suam uno mense: et postea intrabis ad eam, dormiesque cum illa, et erit uxor tua.\f + \fr 21.13 \fk Uno mense, \ft id est, triginta diebus, ut post fidem Trinitatis et opus legis, mereatur Ecclesiæ sociari; ter enim decem triginta efficiunt. \fk Et postea. \ft Cum nec in capite, id est sensibus, nec in manibus, id est operibus, aliquid superfluum aut immundum erit.\f*

DEU 21:14 Removed trailing space in v~: Si autem postea non sederit animo tuo, dimittes eam liberam, nec vendere poteris pecunia, nec opprimere per potentiam: quia humiliasti eam.

DEU 21:15 Removed trailing space in v~: Si habuerit homo uxores duas, unam dilectam, et alteram odiosam, genuerintque ex eo liberos, et fuerit filius odiosæ primogenitus,\f + \fr 21.15 \fk Si habuerit homo uxores duas, \ft etc. Christus sibi duas uxores, populum scilicet Judæorum et gentium, conjugii copulavit nomine. Odiosa est synagoga, semper contentiosa, dura cervice, incircumcisa corde; dilecta gentilis Ecclesia. Sed non potest filium dilectæ præferre filio odiosæ, id est Ecclesiam de gentibus et filios ejus præferre apostolis et aliis primitivis, qui sunt filii synagogæ. Agnoscit odiosæ primogenitum, dat ei duplicia, quia primitivis synagogæ filiis dedit legem et prophetas, et notitiam nominis sui, et primo eis Evangelium prædicavit. Hic enim est primogenitus liberorum ejus. \fk Unam dilectam. \ft Animalitatem, quæ dulcis videtur et delectabilis: omnia voluptuosa cupit et nullo mœrore afficit. \fk Alteram odiosam. \ft Rationalitatem, quæ non indulget corpori, nec servit voluptati, sed abdicat occulta dedecoris.\f*

DEU 21:16 Removed trailing space in v~: volueritque substantiam inter filios suos dividere, non poterit filium dilectæ facere primogenitum, et præferre filio odiosæ:\f + \fr 21.16 \fk Primogenitum. \ft Apostoli et apostolici viri, qui locum primogeniti obtinent, quorum Ecclesia sequitur auctoritatem.\f*

DEU 21:17 Removed trailing space in v~: sed filium odiosæ agnoscet primogenitum, dabitque ei de his quæ habuerit cuncta duplicia: iste est enim principium liberorum ejus, et huic debentur primogenita.\f + \fr 21.17 \fk Sed filium. \ft Hoc ad litteram faciendum est, ne sequatur quis animi sui motum, vel amorem, vel odium, sed naturam. \fk Cuncta duplicia. \ft Apostoli cuncta duplicia susceperunt, qui doctrina et operatione præditi sunt. Alii dabit ut vivat, non ut abundet, sicut Abraham filium ancillæ super nationes præfecit: filio Saræ, non solum temporalia, sed spiritualia accumulavit Gen. 12..\f*

DEU 21:18 Removed trailing space in v~: Si genuerit homo filium contumacem et protervum, qui non audiat patris aut matris imperium, et coërcitus obedire contempserit:\f + \fr 21.18 \fk Si genuerit. Melior est obedientia quam victimæ, et auscultare magis quam offerre adipem arietum, quoniam quasi peccatum ariolandi est repugnare, \ft etc. I Reg. 15. Inobedientem ergo filium et vitiosum Moyses jubet obrui lapidibus: Evangelium quoque duris increpationibus, quasi lapidibus tales arguit: \fk Genimina viperarum, quis docebit vos fugere a ventura ira\ft Luc. 3.?\f*

DEU 21:19 Removed trailing space in v~: apprehendent eum, et ducent ad seniores civitatis illius, et ad portam judicii,

DEU 21:20 Removed trailing space in v~: dicentque ad eos: Filius noster iste protervus et contumax est: monita nostra audire contemnit, comessationibus vacat, et luxuriæ atque conviviis:

DEU 21:21 Removed trailing space in v~: lapidibus eum obruet populus civitatis, et morietur, ut auferatis malum de medio vestri, et universus Israël audiens pertimescat.

DEU 21:22 Removed trailing space in v~: Quando peccaverit homo quod morte plectendum est, et adjudicatus morti appensus fuerit in patibulo:\f + \fr 21.22 \fk Appensus. \ft Cruciatum ejus vidente populo, unde: \fk Peccantes coram omnibus argue, ut cæteri metum habeant\ft II Tim. 5..\f*

DEU 21:23 Removed trailing space in v~: non permanebit cadaver ejus in ligno, sed in eadem die sepelietur: quia maledictus a Deo est qui pendet in ligno: et nequaquam contaminabis terram tuam, quam Dominus Deus tuus dederit tibi in possessionem.\f + \fr 21.23 \fk Non permanebit. \ft Hoc est non debet relinqui in eadem damnatione, sed revocari doctorum exhortatione, ut nulli, dum vivit, reconciliatio negetur. \fk Non permanebit. \ft Non est de die in diem differenda pœnitentia, sed statim agenda, ut per pœnitentiam infructuosam ab oculis Dei abscondantur delicta, unde: \fk Beati quorum tecta sunt peccata\ft Psal. 31.. \fk Maledictus a Deo. \ft AUG., lib. XIV contra Faustum. Christus nos redemit de maledicto legis, factus pro nobis maledictum Gal. 3.. Adam namque in ligno prævaricationis corruit: ideo sibi et posteris suis maledictionem meruit, de qua dicit: Maledictus omnis qui pendet in ligno. Maledictam namque, id est, exsecrabilem et turpissimam mortem suscepit. ID., ubi supra, cap. 3, 4. \fk Maledictus a Deo est qui pendet, \ft etc. Quidam hæretici ad calumniam passionis Christi hanc sententiam transferunt, etc., usque ad bene ergo maledictum dicitur, quod odit Deus, hoc pependit in ligno. \fk Contaminabis. \ft Pœnitentiæ lacrymis fetorem peccatorum abluere debemus, ne aliis scandalum et nobis germinet cruciatum.\f*

DEU 22:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 22:0 Removed trailing space in c: 22

DEU 22:1 Removed trailing space in v~: Non videbis bovem fratris tui, aut ovem errantem, et præteribis: sed reduces fratri tuo,\f + \fr 22.1 \fk Non videbis. \ft Moraliter. Frater tuus doctor Ecclesiæ, cujus discipulum vel doctum, qui significatur per bovem, vel indoctum, qui significatur per ovem, si videris errare, noli negligere, sed exhortare ut fratri, id est, magistro possis reconciliare. \fk Duc in domum tuam\ft I Cor. 11., id est, adhibe curam. Et \fk si non est propinquus, \ft id est Ecclesiæ tuæ, sed alterius doctor.\f*

DEU 22:2 Removed trailing space in v~: etiamsi non est propinquus frater tuus, nec nosti eum: duces in domum tuam, et erunt apud te quamdiu quærat ea frater tuus, et recipiat.

DEU 22:3 Removed trailing space in v~: Similiter facies de asino, et de vestimento, et de omni re fratris tui, quæ perierit: si inveneris eam, ne negligas quasi alienam.\f + \fr 22.3 \fk Similiter. \ft Gentili, scilicet, cujus utilitatem et immunditiam non debemus despicere. \fk Vestimento. \ft Plebe qua ornatur doctor. Ad litteram quoque omnia hæc et similia servanda sunt.\f*

DEU 22:4 Removed trailing space in v~: Si videris asinum fratris tui aut bovem cecidisse in via, non despicies, sed sublevabis cum eo.

DEU 22:5 Removed trailing space in v~: Non induetur mulier veste virili, nec vir utetur veste feminea: abominabilis enim apud Deum est qui facit hæc.\f + \fr 22.5 \fk Non induetur mulier, \ft etc. AUG., quæst. 32. Alia editio, etc., usque ad non debet aliquid femineum vel molle in doctrina sua habere. \fk Mulier. \ft Cujus naturaliter diversus color, motus incestus, vires, cui non permittitur docere, nec dominari in virum, nec usurpet officium prædicandi I Cor. 13.. Contra naturam est virum muliebria facere, comam crispare, torquere capillos, unde Apostolus: \fk Vir, si comam nutrierit, ignominia est illi. \ft Mulieri autem capilli pro velamine dati sunt; non ergo induetur vir veste feminea, operatione scilicet fluxa et dissoluta. RAB. Per viam imus, etc., usque ad sed ex ea allegoricum sensum in mente retinemus.\f*

DEU 22:6 Removed trailing space in v~: Si ambulans per viam, in arbore vel in terra nidum avis inveneris, et matrem pullis vel ovis desuper incubantem: non tenebis eam cum filiis,

DEU 22:7 Removed trailing space in v~: sed abire patieris, captos tenens filios: ut bene sit tibi, et longo vivas tempore.

DEU 22:8 Removed trailing space in v~: Cum ædificaveris domum novam, facies murum tecti per circuitum: ne effundatur sanguis in domo tua, et sis reus labente alio, et in præceps ruente.\f + \fr 22.8 \fk Domum novam, \ft id est Ecclesiam. \fk Murum tecti, \ft id est virtutum custodiam. \fk Ne effundatur sanguis in domo tua, \ft hoc est ne alio peccante reus tenearis. GREG., lib. VIII Moral., cap. 39. \fk Ne effundatur. \ft Per incuriam atque desidiam. Unde qui virtutes sine humilitate congregat, quasi pulverem in ventum portat.\f*

DEU 22:9 Removed trailing space in v~: Non seres vineam tuam altero semine: ne et sementis quam sevisti, et quæ nascuntur ex vinea, pariter sanctificentur.\f + \fr 22.9 \fk Vineam, \ft doctrinam, vel plebem doctoribus commissam, ubi vinum spiritalis gratiæ abundare debet. \fk Altero semine, \ft id est hæretico. Semen bonum verbum Dei; semen nequam quod inimicus seminavit Matth. 13.: cavendum ergo ne immisceatur aliquid erroris, et corrumpatur semen Dei.\f*

DEU 22:10 Removed trailing space in v~: Non arabis in bove simul et asino.\f + \fr 22.10 \fk Non arabis. \ft ISID. In bove et asino arat, qui recipit Evangelia cum Judæorum observantia, quæ præcessit in umbra. In bove quoque bene operantium vita, in asino stultorum socordia: quasi, fatuum sapienti in prædicatione non socies, ne per eum qui rem implere non valet ei obsistas qui prævalet. Stultus vero et sapiens bene conjunguntur, ut unus præcipiat et alter obediat, non ut æquali potestate verbum Dei annuntient. Allegorice lineis vestibus lanam vel purpuram miscet, qui inordinate vivit, et profectionibus diversi generis, ut si sanctimonialis habeat ornamenta uxoris, vel uxor gerat speciem virginis. Hoc autem figurabatur in vestibus, quod nunc declaratur in moribus.\f*

DEU 22:11 Removed trailing space in v~: Non indueris vestimento, quod ex lana linoque contextum est.

DEU 22:12 Removed trailing space in v~: Funiculos in fimbriis facies per quatuor angulos pallii tui, quo operieris.\f + \fr 22.12 \fk Funiculos. \ft Ad differentiam scilicet, sicut signum circumcisionis Isrælitas separat a cæteris. Superstitiosi vero magistri captantes auram populi, et lucra ex mulierculis, dilatabant fimbrias et eis alligabant spinas, ut vel ambulantes vel sedentes pungerentur, et sic ad serviendum Deo monerentur, unde: \fk Dilatant phylacteria sua et magnificam fimbrias. \f*

DEU 22:12 Found footnote ending with space in \v~: Funiculos in fimbriis facies per quatuor angulos pallii tui, quo operieris.\f + \fr 22.12 \fk Funiculos. \ft Ad differentiam scilicet, sicut signum circumcisionis Isrælitas separat a cæteris. Superstitiosi vero magistri captantes auram populi, et lucra ex mulierculis, dilatabant fimbrias et eis alligabant spinas, ut vel ambulantes vel sedentes pungerentur, et sic ad serviendum Deo monerentur, unde: \fk Dilatant phylacteria sua et magnificam fimbrias. \f*

DEU 22:13 Removed trailing space in v~: Si duxerit vir uxorem, et postea odio habuerit eam,\f + \fr 22.13 \fk Si duxerit. \ft AUG., quæst. 33. Apparet quomodo subditas viris feminas, etc., usque ad qua fuerat alter plectendus.\f*

DEU 22:14 Removed trailing space in v~: quæsieritque occasiones quibus dimittat eam, objiciens ei nomen pessimum, et dixerit: Uxorem hanc accepi, et ingressus ad eam non inveni virginem:

DEU 22:15 Removed trailing space in v~: tollent eam pater et mater ejus, et ferent secum signa virginitatis ejus ad seniores urbis qui in porta sunt:\f + \fr 22.15 \fk Pater et mater ejus. \ft Doctores Ecclesiæ qui quasi pater et mater fovent plebem: patres auctoritate, matres pietate.\f*

DEU 22:16 Removed trailing space in v~: et dicet pater: Filiam meam dedi huic uxorem: quam quia odit,

DEU 22:17 Removed trailing space in v~: imponit ei nomen pessimum, ut dicat: Non inveni filiam tuam virginem: et ecce hæc sunt signa virginitatis filiæ meæ. Expandent vestimentum coram senioribus civitatis:

DEU 22:18 Removed trailing space in v~: apprehendentque senes urbis illius virum, et verberabunt illum,\f + \fr 22.18 \fk Et verberabunt. \ft Non mirum, si vir, qui falso accusat, jubetur cædi, et multam reddere; puella vero, si culpabilis sit, lapidari: quia per feminam initium peccati, quæ virum seduxit et dupliciter peccavit, prius in Deum, postea in virum, vir tantum in Deum\f*

DEU 22:19 Removed trailing space in v~: condemnantes insuper centum siclis argenti, quos dabit patri puellæ, quoniam diffamavit nomen pessimum super virginem Israël: habebitque eam uxorem, et non poterit dimittere eam omnibus diebus vitæ suæ.\f + \fr 22.19 \fk Centum siclis, \ft etc. Perfectione doctrinæ et sollicitudinis, quam impendat subjectæ plebi, vel pœnitentiæ. Centenarius enim perfectus est, quinquagenarius pœnitentiæ consecratus.\f*

DEU 22:20 Removed trailing space in v~: Quod si verum est quod objicit, et non est in puella inventa virginitas,

DEU 22:21 Removed trailing space in v~: ejicient eam extra fores domus patris sui, et lapidibus obruent viri civitatis illius, et morietur: quoniam fecit nefas in Israël, ut fornicaretur in domo patris sui: et auferes malum de medio tui.

DEU 22:22 Removed trailing space in v~: Si dormierit vir cum uxore alterius, uterque morietur, id est, adulter et adultera: et auferes malum de Israël.

DEU 22:23 Removed trailing space in v~: Si puellam virginem desponderit vir, et invenerit eam aliquis in civitate, et concubuerit cum ea,\f + \fr 22.23 \fk Si puellam virginem desponderit. \ft In hoc capitulo, sicut in duobus præcedentibus et duobus succedentibus, corporalem condemnat fornicationem.\f*

DEU 22:24 Removed trailing space in v~: educes utrumque ad portam civitatis illius, et lapidibus obruentur: puella, quia non clamavit, cum esset in civitate: vir, quia humiliavit uxorem proximi sui: et auferes malum de medio tui.

DEU 22:25 Removed trailing space in v~: Sin autem in agro repererit vir puellam, quæ desponsata est, et apprehendens concubuerit cum ea, ipse morietur solus:

DEU 22:26 Removed trailing space in v~: puella nihil patietur, nec est rea mortis: quoniam sicut latro consurgit contra fratrem suum, et occidit animam ejus, ita et puella perpessa est.\f + \fr 22.26 \fk Nihil patietur. \ft Sed ad incœptam fidem revocabitur per gratiam baptismi liberata ab hostibus.\f*

DEU 22:27 Removed trailing space in v~: Sola erat in agro: clamavit, et nullus affuit qui liberaret eam.

DEU 22:28 Removed trailing space in v~: Si invenerit vir puellam virginem, quæ non habet sponsum, et apprehendens concubuerit cum illa, et res ad judicium venerit:

DEU 22:29 Removed trailing space in v~: dabit qui dormivit cum ea, patri puellæ quinquaginta siclos argenti, et habebit eam uxorem, quia humiliavit illam: non poterit dimittere eam cunctis diebus vitæ suæ.\f + \fr 22.29 \fk Non poterit. \ft AUG., quæst. 34. Merito quæritur utrum ista pœna sit, ut non eam possit dimittere per omne tempus, quam inordinate et illicite violavit; si enim intelligimus eam non posse, id est non debere dimitti per omne tempus, quia uxor effecta est, occurrit quod Moyses permisit dare libellum repudii et dimittere. In his autem quæ illicite vitiant noluit licere, ne videatur ad ludibrium fecisse, et potius finxisse quod eam duxerit. Hoc quoque de illa jussit, cui vir calumniatus fuerit de virginalibus non inventis.\f*

DEU 22:30 Removed trailing space in v~: Non accipiet homo uxorem patris sui, nec revelabit operimentum ejus.\f + \fr 22.30 \fk Non. \ft Pater noster Christus est, cujus Ecclesia uxor est; non licet homini dignitatem istius sponsi transferre in se, nec sponsam ejus violare, ut amorem ejus commutet in se, ex dono virtutum vel ex prædicatione laudem suam quærendo non Dei; cui dicere convenit: \fk Non nobis, Domine, non nobis, sed nomini tuo da gloriam\ft Psal. 103..\f*

DEU 23:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 23:0 Removed trailing space in c: 23

DEU 23:1 Removed trailing space in v~: Non intravit eunuchus, attritis vel amputatis testiculis et abscisso veretro, ecclesiam Domini.\f + \fr 23.1 \fk Non intrabit. \ft Omnes qui molliter vivunt, nec virile opus perficiunt, non possunt permanere in congregatione sanctorum nec digni sunt introitu regni cœlorum, quod violentiam patitur, et violenti diripiunt illud. \fk Mamzer. \ft Degener sensu vel moribus; vel quem hæreticorum pravitas in perceptione sacramentorum degenerem fecit; vel ritus gentilitatis aut Judaismi maculavit. Is in Ecclesiam recipietur, cum integra fide decalogum legis secundum Evangelii institutionem servaverit, et carnalem conversationem Spiritu sancto roboratus abdicaverit; unde: \fk Si vis ad vitam ingredi, serva mandata\ft Matth. 19.. Et alibi: \fk Ego sum ostium: per me si quis intrat, salvabitur\ft Joan. 10..\f*

DEU 23:2 Removed trailing space in v~: Non ingredietur mamzer, hoc est, de scorto natus, in ecclesiam Domini, usque ad decimam generationem.

DEU 23:3 Removed trailing space in v~: Ammonites et Moabites etiam post decimam generationem non intrabunt ecclesiam Domini in æternum:\f + \fr 23.3 \fk Ammonites et Moabites. \ft AUG., quæst. 33. Alia editio, etc., usque ad feminis imputaverunt, quas conservare maluerunt. \fk Moabites. \ft Hæreticos semper ab Ecclesia esse pellendos significat, quasi, \fk Hæreticum hominem post unam et alteram correctionem devita. \f*

DEU 23:3 Found footnote ending with space in \v~: Ammonites et Moabites etiam post decimam generationem non intrabunt ecclesiam Domini in æternum:\f + \fr 23.3 \fk Ammonites et Moabites. \ft AUG., quæst. 33. Alia editio, etc., usque ad feminis imputaverunt, quas conservare maluerunt. \fk Moabites. \ft Hæreticos semper ab Ecclesia esse pellendos significat, quasi, \fk Hæreticum hominem post unam et alteram correctionem devita. \f*

DEU 23:4 Removed trailing space in v~: quia noluerunt vobis occurrere cum pane et aqua in via quando egressi estis de Ægypto: et quia conduxerunt contra te Balaam filium Beor de Mesopotamia Syriæ, ut malediceret tibi:\f + \fr 23.4 \fk Quia noluerunt nobis occurrere cum, \ft etc. Tradunt Hebræi quod hæ gentes propinquæ sibi exeuntibus de Ægypto occurrerunt cum pane tantum, cum scirent nos in deserto maxime siti laborare, et ideo huic maledictioni subjecti sunt. Mystice designant hæreticos, qui fugientibus de Ægypto hujus mundi ad veram terram promissionis offerunt panem pollutum, non aqua sapientiæ dulcoratum, et ideo ab Ecclesia alienati sunt.\f*

DEU 23:5 Removed trailing space in v~: et noluit Dominus Deus tuus audire Balaam, vertitque maledictionem ejus in benedictionem tuam, eo quod diligeret te.\f + \fr 23.5 \fk Vertitque. \ft Quia sæpe persecutio causa majoris prosperitatis est. \fk Quia diligentibus Deum omnia cooperantur in bonum\ft Rom. 8..\f*

DEU 23:6 Removed trailing space in v~: Non facies cum eis pacem, nec quæras eis bona cunctis diebus vitæ tuæ in sempiternum.

DEU 23:7 Removed trailing space in v~: Non abominaberis Idumæum, quia frater tuus est: nec Ægyptium, quia advena fuisti in terra ejus.\f + \fr 23.7 \fk Non abominaberis Idumæum. \ft Idumæus sanguineus vel terrenus carnem cujus est terrena materia significat: Ægyptius, id est tenebrosus, corpus morbidum. Carnem nostram non debemus abominari, sed fovere et necessaria illi præbere, curam tamen ejus in desideriis non facere: Frater, inquit, tuus est, quia ex carne sumus et anima. Ægyptium, id est corpus non abominemur, in cujus terra advenæ fuimus; anima enim, quæ cœlestem habet originem, quasi advena moratur in corpore, unde Apostolus: \fk Dum sumus in corpore, peregrinamur a Domino\ft II Cor. 5.. \fk Qui nati fuerint ex eis, \ft etc., id est paulatim fient spirituales. Per Idumæum et Ægyptium significatur præsens vita, cui quamvis renuntiantes Ægyptiam terram, id est conversationem pristinam et concupiscentiam mundi declinemus; dum tamen hujus mundi necessitatibus subdimur, non omnino Ægyptiam nationem exstinguimus: sed quodammodo separati, quotidiano victu et vestitu contenti sumus; tertia generatione in Ecclesiam intrabunt, quia sæcularis potest sanctis Dei conjungi, cum perfecte in Patrem et Filium et Spiritum sanctum crediderit, vel cum spe, fide, et charitate ornatus fuerit.\f*

DEU 23:8 Removed trailing space in v~: Qui nati fuerint ex eis, tertia generatione intrabunt in ecclesiam Domini.

DEU 23:9 Removed trailing space in v~: Quando egressus fueris adversus hostes tuos in pugnam, custodies te ab omni re mala.\f + \fr 23.9 \fk Quando. \ft Spiritales Christi milites instruit, quibus alibi dicitur: \fk Omnis qui in agone contendit, ab omnibus se abstinet\ft I Cor. 9.. \fk Si. \ft AUG., lib. de bono conjugali, cap. 20. Multa ponit lex in sacramentis et umbris futurorum, etc., usque ad non quia corpus mortuum peccatum est, sed significat peccatum animæ a justitia desertæ. Mystice GREG., lib. IX Moral., cap. 40. \fk Si fuerit inter vos homo, qui nocturno pollutus, \ft etc. Nocturnum somnium tentatio occulta, etc., usque ad et ad fidelium merita reparetur præsumenda.\f*

DEU 23:10 Removed trailing space in v~: Si fuerit inter vos homo, qui nocturno pollutus sit somnio, egredietur extra castra,

DEU 23:11 Removed trailing space in v~: et non revertetur, priusquam ad vesperam lavetur aqua: et post solis occasum regredietur in castra.

DEU 23:12 Removed trailing space in v~: Habebis locum extra castra, ad quem egrediaris ad requisita naturæ,\f + \fr 23.12 \fk Habebis. \ft Corporalem enim munditiam diligit Deus: ideo præcepit nihil fœdum remanere in castris. Mystice. GREG., lib. XXXI Mor., cap. 32. \fk Habebis locum, \ft etc. Naturæ corruptibilis pondere gravatæ a nostræ mentis utero quædam cogitationum superflua quasi ventris gravamen erumpunt. Sed portare sub balteo paxillum debemus, ut ad reprehendendos nosmetipsos semper accincti acutum circa nos stimulum compunctionis habeamus, quod terram nostræ mentis pœnitentiæ dolore confodiat, et quod a nobis fetidum erumpit, abscondat.\f*

DEU 23:13 Removed trailing space in v~: gerens paxillum in balteo: cumque sederis, fodies per circuitum, et egesta humo operies\f + \fr 23.13 \fk In balteo. \ft Balteo enim renes accinguntur, ideo per balteum, malæ voluntatis contritio designatur, unde Job: \fk Balteum regum dissolvit, et præcinxit fune renes eorum\ft Job. 2.. \fk Humo operies. \ft Terrena fragilitate considerata, sordes debemus operire.\f*

DEU 23:14 Removed trailing space in v~: quo revelatus es: Dominus enim Deus tuus ambulat in medio castrorum, ut eruat te, et tradat tibi inimicos tuos: et sint castra tua sancta, et nihil in eis appareat fœditatis, ne derelinquat te.

DEU 23:15 Removed trailing space in v~: Non trades servum domino suo, qui ad te confugerit.\f + \fr 23.15 \fk Non trades servum\ft AUG., quæst. 36. LXX: \fk Non trades puerum domino suo qui appositus est tibi a domino suo. \ft Non quod dominus eum apposuerit, etc., usque ad hoc explanat dicens: \fk In vobis habitabit in omni loco ubi placuerit ei\ft I Reg. 27..\f*

DEU 23:16 Removed trailing space in v~: Habitabit tecum in loco, qui ei placuerit, et in una urbium tuarum requiescet: ne contristes eum.

DEU 23:17 Removed trailing space in v~: Non erit meretrix de filiabus Israël, nec scortator de filiis Israël.\f + \fr 23.17 \fk Non erit meretrix. \ft AUG., quæst. 37. LXX: \fk Non erit meretrix, \ft etc., usque ad unde quid nobis videretur, ibi tractavimus. \fk Non offeres mercedem prostibuli. \ft AUG. quæst. 38. LXX: \fk Non offeres, \ft etc., usque ad dicendum fuit, quod Domino abominatio sit. \fk Pretium canis, \ft rapacis. Dona iniquorum non probat Altissimus. \fk Qui offert sacrificium ex substantia pauperum, quasi qui victimat filium in conspectu patris\ft Eccli. 34..\f*

DEU 23:18 Removed trailing space in v~: Non offeres mercedem prostibuli, nec pretium canis in domo Domini Dei tui, quidquid illud est quod voveris: quia abominatio est utrumque apud Dominum Deum tuum.

DEU 23:19 Removed trailing space in v~: Non fœnerabis fratri tuo ad usuram pecuniam, nec fruges, nec quamlibet aliam rem:\f + \fr 23.19 \fk Non fœnerabis fratri tuo. \ft Usuram et avaritiam removet, et charitatem impendere jubet. Et pecunia, quæ ad usuram dari prohibetur, quia vitium cupiditatis est exigere velle, quod cognoscis te non commodasse. Hanc Dominus habuit, et inde pauperibus erogandam tradidit, et nos ad liberalitatem largitatis invitavit. Altera est quam ad usuram dare debemus; unde: \fk Nonne oportuit te pecuniam committere nummulariis ut ego veniens exigerem quod meum est cum usura? \ft Matth. 25..\f*

DEU 23:20 Removed trailing space in v~: sed alieno. Fratri autem tuo absque usura id quo indiget, commodabis: ut benedicat tibi Dominus Deus tuus in omni opere tuo in terra, ad quam ingredieris possidendam.\f + \fr 23.20 \fk Sed alieno. \ft Infideli vel iniquo cui pecuniam damus ad usuram, cum pro verbo prædicationis exigimus fidem, pœnitentiam et operationem bonam.\f*

DEU 23:21 Removed trailing space in v~: Cum votum voveris Domino Deo tuo, non tardabis reddere: quia requiret illud Dominus Deus tuus, et si moratus fueris, reputabitur tibi in peccatum.\f + \fr 23.21 \fk Non tardabis reddere. \ft Unde Salomon: \fk Ruina est homini post vota tractare vel tardare\ft Proverb. 10..\f*

DEU 23:22 Removed trailing space in v~: Si nolueris polliceri, absque peccato eris.

DEU 23:23 Removed trailing space in v~: Quod autem semel egressum est de labiis tuis, observabis, et facies sicut promisisti Domino Deo tuo, et propria voluntate et ore tuo locutus es.

DEU 23:24 Removed trailing space in v~: Ingressus vineam proximi tui, comede uvas, quantum tibi placuerit: foras autem ne efferas tecum.\f + \fr 23.24 \fk Ingressus vineam proximi. \ft In ecclesia alterius episcopi, potest alter aliquos corrigere vel confirmare, totam plebem non licet ei regere, vel magna negotia tractare. \fk Foras. \ft Extra ecclesiam hanc gratiam efferre non licet, quia in una domo carnes agni edi jubentur.\f*

DEU 23:25 Removed trailing space in v~: Si intraveris in segetem amici tui, franges spicas, et manu conteres: falce autem non metes.\f + \fr 23.25 \fk Si intraveris. \ft Sunt quædam loca Scripturæ quæ historialiter fidem imbuunt, quædam moraliter sanctam conversationem instruunt: quædam non secundum historiam, sed secundum allegoriam veneranda mysteria ostendunt. Caute ergo in segete proximi intrandum est, ut discernendo carpas cibum, non præcipitandum succisæ messis incurras judicium.\f*

DEU 24:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 24:0 Removed trailing space in c: 24

DEU 24:1 Removed trailing space in v~: Si acceperit homo uxorem, et habuerit eam, et non invenerit gratiam ante oculos ejus propter aliquam fœditatem: scribet libellum repudii, et dabit in manu illius, et dimittet eam de domo sua.\f + \fr 24.1 \fk Si acceperit. \ft RAB. in Deut., tom. 2. Homo uxorem accepit, etc., usque ad tanquam indigna et errore polluta abominabilis permansit; unde: \fk Vobis oportebat primum loqui verbum Dei, sed quoniam, \ft etc. Act. 13. AUG., lib. I de sermone Domini in monte. Multæ erant in lege causæ dimittendi uxores, etc., usque ad ut qui habent uxores, sint quasi non habentes I Cor. 7.. \fk Scribet. \ft Ad duritiam cordis vestri scripsit Moyses præceptum istud, malens scilicet indulgere dissidium, quam committi homicidium.\f*

DEU 24:2 Removed trailing space in v~: Cumque egressa alterum maritum duxerit,

DEU 24:3 Removed trailing space in v~: et ille quoque oderit eam, dederitque ei libellum repudii, et dimiserit de domo sua, vel certe mortuus fuerit:

DEU 24:4 Removed trailing space in v~: non poterit prior maritus recipere eam in uxorem: quia polluta est, et abominabilis facta est coram Domino: ne peccare facias terram tuam, quam Dominus Deus tuus tradiderit tibi possidendam.\f + \fr 24.4 \fk Ne peccare. \ft Polluit terram suam, qui concupiscentiis carnalibus inquinat corpus suum. Ideo necesse est ambitionem præsentis vitæ citius domari, ne valeat dominari. Et cum terrena actio semel fuerit repulsa, non est repetenda: ne post tergum respiciat, qui in aratro manum posuerat.\f*

DEU 24:5 Removed trailing space in v~: Cum acceperit homo nuper uxorem, non procedet ad bellum, nec ei quippiam necessitatis injungetur publicæ, sed vacabit absque culpa domi suæ, ut uno anno lætetur cum uxore sua.\f + \fr 24.5 \fk Cum acceperit. \ft Quasi, quicunque carnalibus desideriis se obligat ad regimen Ecclesiæ, et ad spiritalem militiam se non habilem esse cognoscat: Quia \fk nemo militans Deo implicat se sæcularibus negotiis, ut ei placeat cui se probavit\ft II Tim. 2.; unde: \fk Nemini cito manum imposueris. \ft ISID. Tollit molam superiorem qui peccatum flenti dicit: Non habebis veniam de commissis. Tollit inferiorem qui peccatum palpando dicit: Age mala quantum vis, Deus pius est et ad veniam paratus; utiliter utraque mola habetur, si spes sit cum emendante formidine, et formido cum spe. GREG., lib. XXXIII Moral., cap. 16. \fk Non accipies loco pignoris inferiorem, \ft etc. Accipere aliquando offerre dicimus, etc., usque ad et incassum metuit qui non confidit.\f*

DEU 24:6 Removed trailing space in v~: Non accipies loco pignoris inferiorem, et superiorem molam: quia animam suam opposuit tibi.

DEU 24:7 Removed trailing space in v~: Si deprehensus fuerit homo sollicitans fratrem suum de filiis Israël, et vendito eo acceperit pretium, interficietur, et auferes malum de medio tui.\f + \fr 24.7 \fk Auferes. \ft AUG., quæst. 39. Assidue hoc Scriptura dicit, etc., usque ad quod exponens ait: \fk Qui furabatur jam non furetur\ft Ephes. 4..\f*

DEU 24:8 Removed trailing space in v~: Observa diligenter ne incurras plagam lepræ, sed facies quæcumque docuerint te sacerdotes Levitici generis, juxta id quod præcepi eis, et imple sollicite.\f + \fr 24.8 \fk Plagam lepræ. \ft Nota propter peccatum hanc infirmitatem hominibus accidere, sicut Oziæ qui sacerdotium usurpavit.\f*

DEU 24:9 Removed trailing space in v~: Mementote quæ fecerit Dominus Deus vester Mariæ in via cum egrederemini de Ægypto.

DEU 24:10 Removed trailing space in v~: Cum repetes a proximo tuo rem aliquam, quam debet tibi, non ingredieris domum ejus ut pignus auferas:\f + \fr 24.10 \fk Cum repetes. \ft AUG., quæst. 41. Ad opus misericordiæ pertinet ut pignorator in domum non intret, etc., usque ad non habens ubi dormiat. \fk Nonne. Qui Evangelium annuntiat, de Evangelio vivat\ft I Cor. 9.. \fk Dignus est enim operarius mercede sua\ft Luc. 10..\f*

DEU 24:11 Removed trailing space in v~: sed stabis foris, et ille tibi proferet quod habuerit.

DEU 24:12 Removed trailing space in v~: Sin autem pauper est, non pernoctabit apud te pignus,

DEU 24:13 Removed trailing space in v~: sed statim reddes ei ante solis occasum: ut dormiens in vestimento suo, benedicat tibi, et habeas justitiam coram Domino Deo tuo.

DEU 24:14 Removed trailing space in v~: Non negabis mercedem indigentis, et pauperis fratris tui, sive advenæ, qui tecum moratur in terra, et intra portas tuas est:

DEU 24:15 Removed trailing space in v~: sed eadem die reddes ei pretium laboris sui ante solis occasum, quia pauper est, et ex eo sustentat animam suam: ne clamet contra te ad Dominum, et reputetur tibi in peccatum.

DEU 24:16 Removed trailing space in v~: Non occidentur patres pro filiis, nec filii pro patribus, sed unusquisque pro peccato suo morietur.\f + \fr 24.16 \fk Non occidentur. \ft AUG., quæst. 42. Etiam lex dicit, etc., usque ad non tres vel quatuor intelligi voluit.\f*

DEU 24:17 Removed trailing space in v~: Non pervertes judicium advenæ et pupilli, nec auferes pignoris loco viduæ vestimentum.\f + \fr 24.17 \fk Non pervertes. \ft AUG., quæst. 43. LXX: \fk Non declinabis judicium advenæ et orphani et viduæ. Non pignorabis vestimentum viduæ. \ft Cur non ait, etc., usque ad continentia in eis laudatur, non desolatio commendatur. \fk Viduæ. \ft Vidua anima ante diabolo juncta, cui conversæ fidei vestimentum non est auferendum.\f*

DEU 24:18 Removed trailing space in v~: Memento quod servieris in Ægypto, et eruerit te Dominus Deus tuus inde. Idcirco præcipio tibi ut facias hanc rem.

DEU 24:19 Removed trailing space in v~: Quando messueris segetem in agro tuo, et oblitus manipulum reliqueris, non reverteris, ut tollas illum: sed advenam, et pupillum, et viduam auferre patieris, ut benedicat tibi Dominus Deus tuus in omni opere manuum tuarum.\f + \fr 24.19 \fk Non reverteris. \ft Invidendo gentibus, qui sunt advenæ testamentorum Dei.\f*

DEU 24:20 Removed trailing space in v~: Si fruges collegeris olivarum, quidquid remanserit in arboribus, non reverteris ut colligas: sed relinques advenæ, pupillo, ac viduæ.\f + \fr 24.20 \fk Si fruges collegeris. \ft Etsi superbi colligant et improbi, ille misericordiam facit qui hoc animo dimittit, ut egentes habeant. Præterea cum hæc populo præcipiuntur; qui non indigent, admonentur ne ista quærant. Si autem quæsierunt, tanquam prædones pauperum judicandi sunt. \fk Vineam tuam. \ft Vineam de qua colligitur vinum, quod lætificat cor hominis Psal. 103..\f*

DEU 24:21 Removed trailing space in v~: Si vindemiaveris vineam tuam, non colliges remanentes racemos: sed cedent in usus advenæ, pupilli, ac viduæ.

DEU 24:22 Removed trailing space in v~: Memento quod et tu servieris in Ægypto, et idcirco præcipio tibi ut facias hanc rem.

DEU 25:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 25:0 Removed trailing space in c: 25

DEU 25:1 Removed trailing space in v~: Si fuerit causa inter aliquos, et interpellaverint judices: quem justum esse perspexerint, illi justitiæ palmam dabunt: quem impium, condemnabunt impietatis.\f + \fr 25.1 \fk Si fuerit causa. \ft AUG., quæst. 45. LXX: \fk Si autem fuerit altercatio inter homines, \ft etc., usque ad sic et peccata quæ non in Deum, sed in hominem videntur admitti, quædam sunt digna morte, quædam verbere.\f*

DEU 25:2 Removed trailing space in v~: Sin autem eum, qui peccavit, dignum viderint plagis: prosternent, et coram se facient verberari. Pro mensura peccati erit et plagarum modus:

DEU 25:3 Removed trailing space in v~: ita dumtaxat, ut quadragenarium numerum non excedant: ne fœde laceratus ante oculos tuos abeat frater tuus.\f + \fr 25.3 \fk Quadragenarium. \ft Quadragenarius denario quater ducto perficitur. Nos vero de quatuor elementis secundum corpus consistimus: præcepta decalogi per denarium accipiuntur. Jubet ergo judicium vel vindictam, in qua carnis peccatum plectitur, secundum præcepta ordinari, et omnia præcepta in decalogo vult intelligi. ISID. In quadragenario hoc tempus figuratur, etc., usque ad illic sine peccato invenimur.\f*

DEU 25:4 Removed trailing space in v~: Non ligabis os bovis terentis in area fruges tuas.\f + \fr 25.4 \fk Os bovis triturantis. \ft ISID. In bove vita operantium exprimitur, de quo dicitur: \fk Dignus est enim operarius mercede sua\ft Luc. 10.. Vult ergo Scriptura præstari carnalia iis a quibus accipimus spiritualia, qui occupati in doctrina non possunt sibi providere necessaria.\f*

DEU 25:5 Removed trailing space in v~: Quando habitaverint fratres simul, et unus ex eis absque liberis mortuus fuerit, uxor defuncti non nubet alteri: sed accipiet eam frater ejus, et suscitabit semen fratris sui:\f + \fr 25.5 \fk Quando. \ft AUG., quæst. 46. LXX \fk Si ante habitaverunt fratres, \ft etc., usque ad aut adoptio fecit alterum patrem quem posset habere Joseph. \fk Mortuus fuerit. \ft Passus est et ascendit in cœlum adhuc synagoga sterili permanente. \fk Sed accipiet, \ft etc. Qui regere valet, cui nolenti in faciem mulier exspuit. Qui enim donis spiritalibus non curat prodesse aliis, hujus etiam bonis Ecclesia exprobrans quasi in faciem jactat salivam.\f*

DEU 25:6 Removed trailing space in v~: et primogenitum ex ea filium nomine illius appellabit, ut non deleatur nomen ejus ex Israël.

DEU 25:7 Removed trailing space in v~: Sin autem noluerit accipere uxorem fratris sui, quæ ei lege debetur, perget mulier ad portam civitatis, et interpellabit majores natu, dicetque: Non vult frater viri mei suscitare nomen fratris sui in Israël, nec me in conjugem sumere.

DEU 25:8 Removed trailing space in v~: Statimque accersiri eum facient, et interrogabunt. Si responderit: Nolo eam uxorem accipere:

DEU 25:9 Removed trailing space in v~: accedet mulier ad eum coram senioribus, et tollet calceamentum de pede ejus, spuetque in faciem illius, et dicet: Sic fiet homini, qui non ædificat domum fratris sui.\f + \fr 25.9 \fk Calceamentum. \ft De quo dicitur: \fk Catceati pedes in præparatione Evangelii pacis\ft Ezech. 6.. Si ut nostram, sic curam proximi gerimus, utrumque pedem calceamento munimus; qui vero suam cogitans utilitatem proximorum negligit, quasi unius pedis calceamentum cum dedecore amittit. \fk De pede, \ft id est mercede prædicationis privatum ostendet. Doctorum enim pedes calceati sunt, quia exemplis præcedentium patrum muniti gressus prædicationis eorum imitati sunt. Utroque pede calceatus est, qui sibi et aliis prodest.\f*

DEU 25:10 Removed trailing space in v~: Et vocabitur nomen illius in Israël, Domus discalceati.

DEU 25:11 Removed trailing space in v~: Si habuerint inter se jurgium viri duo, et unus contra alterum rixari cœperit, volensque uxor alterius eruere virum suum de manu fortioris, miseritque manum, et apprehenderit verenda ejus:\f + \fr 25.11 \fk Et unus contra alterum. \ft Catholicus hæreticusque quorum perpetua contentio, quia dispar intentio: alter enim falsitatem, alter defendit veritatem, et resistere oportet errori, ne sibi stultus sapiens videatur. \fk Miseritque. \ft Per falsam ignominiam vel actionem abominandam voluerit catholici conversationem maculare vel doctrinam diffamare. \fk Verenda. \ft Infirmiora membra Ecclesiæ, scilicet volent blandiendo decipere vel insultando deridere.\f*

DEU 25:12 Removed trailing space in v~: abscides manum illius, nec flecteris super eam ulla misericordia.

DEU 25:13 Removed trailing space in v~: Non habebis in sacculo diversa pondera, majus et minus:\f + \fr 25.13 \fk Non habebis in sacculo. \ft In Levitico idem interdicitur. Salomon quoque ait: \fk Pondus magnum et pusillium, et mensuræ duplices, immundæ sunt apud Deum\ft Prov. 20.. ISID. \fk Non habebis in sacculo. \ft Spiritualiter quo que studendum est, ne diversa pondera in corde habeamus, id est, districtionis regulam nobis mollientes, eos quibus verbum Dei prædicamus districtioribus præceptis quasi gravioribus ponderibus obruamus. Quod cum facimus, diverso pondere præceptorum Domini mercedem frugemque appendimus, unde: \fk Abominatio est Domino pondus duplex\ft Prov. 20..\f*

DEU 25:14 Removed trailing space in v~: nec erit in domo tua modius major, et minor.

DEU 25:15 Removed trailing space in v~: Pondus habebis justum et verum, et modius æqualis et verus erit tibi: ut multo vivas tempore super terram, quam Dominus Deus tuus dederit tibi.

DEU 25:16 Removed trailing space in v~: Abominatur enim Dominus tuus eum qui facit hæc, et aversatur omnem injustitiam.

DEU 25:17 Removed trailing space in v~: Memento quæ fecerit tibi Amalec in via quando egrediebaris ex Ægypto:\f + \fr 25.17 \fk Memento quæ. \ft Tradunt Hebræi quod leprosos et semine fluentes, et alios extra castra positos interfecerit Amalec, et hos dicunt esse extremos agminis Domini. Amalec lingens sanguinem. Hi sunt dæmones qui nobis per baptismum de spiritali Ægypto exeuntibus adversantur, et in virtutibus extremos, et in itinere hujus vitæ lassatos peccata suggerendo student occidere. Hos cum Dominus facultatem dederit, omnino debemus subvertere et suggestiones eorum omni modo ejicere atque delere, ne si aliquas reliquias, sicut Saul, servaverimus, quasi inobedientes cum eis subvertamur.\f*

DEU 25:18 Removed trailing space in v~: quomodo occurrerit tibi, et extremos agminis tui, qui lassi residebant, ceciderit, quando tu eras fame et labore confectus: et non timuerit Deum.

DEU 25:19 Removed trailing space in v~: Cum ergo Dominus Deus tuus dederit tibi requiem, et subjecerit cunctas per circuitum nationes in terra, quam tibi pollicitus est: delebis nomen ejus sub cælo. Cave ne obliviscaris.

DEU 26:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 26:0 Removed trailing space in c: 26

DEU 26:1 Removed trailing space in v~: Cumque intraveris terram, quam Dominus Deus tuus tibi daturus est possidendam, et obtinueris eam, atque habitaveris in ea:\f + \fr 26.1 \fk Cumque intraveris, \ft etc. Sicut Isrælitæ in terra promissionis suas primitias jubentur offerre pro gratiarum actione, quia erepti sunt de Ægypto sic nos per spiritalem Jordanem, id est baptismum, terram Ecclesiæ intrantes ponamus in cartalo conversationis nostræ primitias operationis bonæ, et offeramus Deo in altari fidei catholicæ, ut sacerdos noster Christus suscipiat, ibique confiteamur Domino dicentes quod Syrus, qui interpretatur sublimis, vel humectans, id est diabolus, persequebatur patrem nostrum, id est protoplastum, ut deceptum per superbiam, gulam et avaritiam, paradisi possessione privaret, unde exsul in Ægypto hujus mundi peregrinatus est in parvo numero, quia multi idololatriam secuti sunt, et pauci fideles remanserunt. Sed postquam lege data plures surrexerunt, scientiam et fidem unius Dei accipientes, afflixerunt eos Ægyptii, id est dæmones, onera peccatorum gravissima imponentes. Sed respexit Deus humani generis afflictionem et laborem, et misit Filium suum, qui manus ejus et brachium dicitur, ut eriperet de potestate tenebrarum, et transferret in regnum lucis. Sic tradidit nobis terram lacte et melle manantem, id est, potentem Ecclesiam, ubi lac innocentiæ et favus doctrinæ, unde nutriantur parvuli, et mel dulcis et multiplicis sapientiæ, unde satientur perfecti.\f*

DEU 26:2 Removed trailing space in v~: tolles de cunctis frugibus tuis primitias, et pones in cartallo, pergesque ad locum quem Dominus Deus tuus elegerit, ut ibi invocetur nomen ejus:

DEU 26:3 Removed trailing space in v~: accedesque ad sacerdotem, qui fuerit in diebus illis, et dices ad eum: Profiteor hodie coram Domino Deo tuo, quod ingressus sum in terram, pro qua juravit patribus nostris, ut daret eam nobis.

DEU 26:4 Removed trailing space in v~: Suscipiensque sacerdos cartallum de manu tua, ponet ante altare Domini Dei tui:

DEU 26:5 Removed trailing space in v~: et loqueris in conspectu Domini Dei tui: Syrus persequebatur patrem meum, qui descendit in Ægyptum, et ibi peregrinatus est in paucissimo numero: crevitque in gentem magnam ac robustam et infinitæ multitudinis.

DEU 26:6 Removed trailing space in v~: Afflixeruntque nos Ægyptii, et persecuti sunt, imponentes onera gravissima:

DEU 26:7 Removed trailing space in v~: et clamavimus ad Dominum Deum patrum nostrorum: qui exaudivit nos, et respexit humilitatem nostram, et laborem, atque angustiam:

DEU 26:8 Removed trailing space in v~: et eduxit nos de Ægypto in manu forti, et brachio extento, in ingenti pavore, in signis atque portentis:

DEU 26:9 Removed trailing space in v~: et introduxit ad locum istum, et tradidit nobis terram lacte et melle manantem.

DEU 26:10 Removed trailing space in v~: Et idcirco nunc offero primitias frugum terræ, quam Dominus dedit mihi. Et dimittes eas in conspectu Domini Dei tui, et adorato Domino Deo tuo.\f + \fr 26.10 \fk Quam Dominus Deus dedit, \ft etc. Quasi non offero nisi quod dedit: omne enim bonum a Deo est. \fk Domini Dei tui. \ft Qui quasi sub oculis servabit, et reddet in illa die justus judex.\f*

DEU 26:11 Removed trailing space in v~: Et epulaberis in omnibus bonis, quæ Dominus Deus tuus dederit tibi et domui tuæ, tu et Levites, et advena qui tecum est.\f + \fr 26.11 \fk Epulaberis, \ft spiritali convivio, de quo dicitur: \fk Comedite, amici, et inebriamini, charissimi\ft Cantic. 5.. \fk Et Levites, \ft verus Dei minister assumptus ex hominibus, et constitutus pro hominibus in his quæ ad Deum sunt.\f*

DEU 26:12 Removed trailing space in v~: Quando compleveris decimam cunctarum frugum tuarum, anno decimarum tertio, dabis Levitæ, et advenæ, et pupillo et viduæ, ut comedant intra portas tuas, et saturentur:\f + \fr 26.12 \fk Quando compleveris: \ft hoc legis implesse Tobiam, sed qui longe erant a templo tertio anno collectas trium annorum decimas dabant pauperibus et Levitis qui secum morabantur.\f*

DEU 26:13 Removed trailing space in v~: loquerisque in conspectu Domini Deo tui: Abstuli quod sanctificatum est de domo mea, et dedi illud Levitæ et advenæ, et pupillo ac viduæ, sicut jussisti mihi: non præterivi mandata tua, nec sum oblitus imperii tui.

DEU 26:14 Removed trailing space in v~: Non comedi ex eis in luctu meo, nec separavi ea in qualibet immunditia, nec expendi ex his quidquam in re funebri. Obedivi voci Domini Dei mei, et feci omnia sicut præcepisti mihi.

DEU 26:15 Removed trailing space in v~: Respice de sanctuario tuo, et de excelso cælorum habitaculo, et benedic populo tuo Israël, et terræ, quam dedisti nobis, sicut jurasti patribus nostris, terræ lacte et melle mananti.

DEU 26:16 Removed trailing space in v~: Hodie Dominus Deus tuus præcepit tibi ut facias mandata hæc atque judicia: et custodias et impleas ex toto corde tuo, et ex tota anima tua.

DEU 26:17 Removed trailing space in v~: Dominum elegisti hodie, ut sit tibi Deus, et ambules in viis ejus, et custodias cæremonias illius, et mandata atque judicia, et obedias ejus imperio.

DEU 26:18 Removed trailing space in v~: Et Dominus elegit te hodie ut sis ei populus peculiaris, sicut locutus est tibi, et custodias omnia præcepta illius:

DEU 26:19 Removed trailing space in v~: et faciat te excelsiorem cunctis gentibus quas creavit, in laudem, et nomen, et gloriam suam: ut sis populus sanctus Domini Dei tui, sicut locutus est.

DEU 27:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 27:0 Removed trailing space in c: 27

DEU 27:1 Removed trailing space in v~: Præcepit autem Moyses et seniores Israël populo, dicentes: Custodite omne mandatum quod præcipio vobis hodie.

DEU 27:2 Removed trailing space in v~: Cumque transieritis Jordanem in terram, quam Dominus Deus tuus dabit tibi, eriges ingentes lapides, et calce lævigabis eos,\f + \fr 27.2 \fk Lapides. \ft Doctores debent omnem asperitatem deponere, et ideo splendidi apparere habentes legem scriptam in cordibus suis.\f*

DEU 27:3 Removed trailing space in v~: ut possis in eis scribere omnia verba legis hujus, Jordane transmisso: ut introëas terram, quam Dominus Deus tuus dabit tibi, terram lacte et melle manantem, sicut juravit patribus tuis.

DEU 27:4 Removed trailing space in v~: Quando ergo transieritis Jordanem, erigite lapides, quos ego hodie præcipio vobis in monte Hebal, et lævigabis eos calce:\f + \fr 27.4 \fk Quando ergo. \ft ISID. Quomodo hoc factum fuerit, etc., usque ad qui altaris constructione digni sunt. Qui juxta montem Garizim incedunt electi ad benedicendum, figurant eos qui non metu pœnæ, sed cœlestis promissionis amore succensi, veniunt ad salutem. Qui juxta montem Hebal incedunt, in quo maledictiones prolatæ sunt; hi sunt qui non amore benedictionum vel promissionum, sed suppliciorum timore, legis præcepta faciunt. Omnes autem circa arcam incedunt, quia ab Ecclesiæ sinu non recedunt. Sed nobiliores, qui ex charitate, quam qui pœnæ timore serviunt. Solus vero Jesus potest hujusmodi mentes cognoscere, et alios in monte Garizim ad benedicendum, alios in monte Hebal ad maledicendum statuere, non ut maledictionem accipiant, sed ut maledictiones scriptas et peccatoribus constitutas caveant, et timore supplicii pœniteant.\f*

DEU 27:5 Removed trailing space in v~: et ædificabis ibi altare Domino Deo tuo de lapidibus, quos ferrum non tetigit,

DEU 27:6 Removed trailing space in v~: et de saxis informibus et impolitis: et offeres super eo holocausta Domino Deo tuo,

DEU 27:7 Removed trailing space in v~: et immolabis hostias pacificas, comedesque ibi, et epulaberis coram Domino Deo tuo.

DEU 27:8 Removed trailing space in v~: Et scribes super lapides omnia verba legis hujus plane et lucide.

DEU 27:9 Removed trailing space in v~: Dixeruntque Moyses et sacerdotes Levitici generis ad omnem Israëlem: Attende, et audi, Israël: hodie factus es populus Domini Dei tui:

DEU 27:10 Removed trailing space in v~: audies vocem ejus, et facies mandata atque justitias, quas ego præcipio tibi.

DEU 27:11 Removed trailing space in v~: Præcepitque Moyses populo in die illo, dicens:

DEU 27:12 Removed trailing space in v~: Hi stabunt ad benedicendum populo super montem Garizim, Jordane transmisso: Simeon, Levi, Judas, Issachar, Joseph, et Benjamin.

DEU 27:13 Removed trailing space in v~: Et e regione isti stabunt ad maledicendum in monte Hebal: Ruben, Gad, et Aser, et Zabulon, Dan, et Nephthali.\f + \fr 27.13 \fk Et pronuntiabunt. \ft Quia sacerdos verbum instanter et valenter populis prædicare debet, ut sciant, si mandata Dei præterierint, quæ pericula maneant; si obedierint, quæ sequantur beneficia, scilicet in præsenti vita solatium, et in futura præmium æternum. Maledictiones autem et benedictiones historialiter pertinent ad eos qui felicitatem terrenam amant vel infelicitatem formidant. Sed maxime Christianis cavendum, ne per inobedientiam spiritualium patiantur penuriam; perfectis enim viris terrenorum sæpe contingit indigentia, cum semper adsit virtutum copia, unde: \fk Usque in hanc horam esurimus et sitimus et nudi sumus, \ft etc. I Cor. 4.. \fk Maledictus. \ft Non solum idololatria simulacrorum prohibetur, sed omnis hæreticorum error. Hi enim artifices vanitatis et superstitiosi dogmatis, qui de corde suo, quos volunt, fingunt sibi deos.\f*

DEU 27:14 Removed trailing space in v~: Et pronuntiabunt Levitæ, dicentque ad omnes viros Israël excelsa voce:

DEU 27:15 Removed trailing space in v~: Maledictus homo qui facit sculptile et conflatile, abominationem Domini, opus manuum artificum, ponetque illud in abscondito: et respondebit omnis populus, et dicet: Amen.

DEU 27:16 Removed trailing space in v~: Maledictus qui non honorat patrem suum, et matrem: et dicet omnis populus: Amen.\f + \fr 27.16 \fk Omnis populus. \ft Omnes debent laudare bona, et detestari mala, tam prælati quam subditi.\f*

DEU 27:17 Removed trailing space in v~: Maledictus qui transfert terminos proximi sui: et dicet omnis populus: Amen.\f + \fr 27.17 \fk Maledictus qui transfert terminos. \ft Hic est qui non contentus fide catholica et doctrina, superstitiones et sectas inducit.\f*

DEU 27:18 Removed trailing space in v~: Maledictus qui errare facit cæcum in itinere: et dicet omnis populus: Amen.

DEU 27:19 Removed trailing space in v~: Maledictus qui pervertit judicium advenæ, pupilli et viduæ: et dicet omnis populus: Amen.

DEU 27:20 Removed trailing space in v~: Maledictus qui dormit cum uxore patris sui, et revelat operimentum lectuli ejus: et dicet omnis populus: Amen.\f + \fr 27.20 \fk Maledictus qui dormit cum. \ft Omnis incestus abominatio est, sed specialiter hæreticos atque schismaticos percutit, qui sponsam Christi qui omnium pater et creator est errore corrumpunt. Tropologice vero prohibet ne quis actionem pravam patris sui imitando diffamet, et ignominiam ejus revelet.\f*

DEU 27:21 Removed trailing space in v~: Maledictus qui dormit cum omni jumento: et dicet omnis populus: Amen.\f + \fr 27.21 \fk Maledictus. \ft Maledictus est, qui gentilium stultitiam sequitur. Vir aut mulier, non per fragilitatem, sed perseveranter tali commistione inhærens, reus est mortis.\f*

DEU 27:22 Removed trailing space in v~: Maledictus qui dormit cum sorore sua, filia patris sui, vel matris suæ: et dicet omnis populus: Amen.\f + \fr 27.22 \fk Dormit, \ft id est maculat, prave docendo, aut prava exempla demonstrando, alterius animam. Pater enim noster unus est Deus, et mater Ecclesia, nos autem omnes fratres aut sorores sumus.\f*

DEU 27:23 Removed trailing space in v~: Maledictus qui dormit cum socru sua: et dicet omnis populus: Amen.\f + \fr 27.23 \fk Cum socru sua. \ft Socrus, pravæ actionis concupiscentia, quia omnis peccati concupiscentia mater est. Diligenter ergo attendamus ut concupiscentiæ resistamus, ne cupita impleamus.\f*

DEU 27:24 Removed trailing space in v~: Maledictus qui clam percusserit proximum suum: et dicet omnis populus: Amen.\f + \fr 27.24 \fk Maledictus. \ft Quocunque modo hominem occidere peccatum est. Mirum ergo videtur quare maledictum tantum dixit, qui clam percusserit. Sed forte clam percutere est corde odisse, unde: \fk Qui odit fratrem suum, homicida est\ft Joan. 3.. Et alibi: \fk Ne oderis fratrem tuum in corde tuo\ft Lev. 19..\f*

DEU 27:25 Removed trailing space in v~: Maledictus qui accipit munera, ut percutiat animam sanguinis innocentis: et dicet omnis populus: Amen.

DEU 27:26 Removed trailing space in v~: Maledictus qui non permanet in sermonibus legis hujus, nec eos opere perficit: et dicet omnis populus: Amen.\f + \fr 27.26 \fk Maledictus qui non permanet. \ft Hæc sententia generaliter et præterita et præsentia et dicenda legis mandata complectitur, tanto gravior quanto generalior. Quis enim potest sine trangressione omnibus sermonibus legis permanere, cum et Paulus dicat: \fk Quicunque ex operibus legis sunt, sub maledicto sunt? \ft Galat. 3. Nemo hanc maledictionem evadere potuit, nec legislator, nisi Christus, unde: \fk Christus nos redemit de maledicto legis, factus pro nobis maledictum, \ft etc.\f*

DEU 28:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 28:0 Removed trailing space in c: 28

DEU 28:1 Removed trailing space in v~: Si autem audieris vocem Domini Dei tui, ut facias atque custodias omnia mandata ejus, quæ ego præcipio tibi hodie, faciet te Dominus Deus tuus excelsiorem cunctis gentibus, quæ versantur in terra.\f + \fr 28.1 \fk Si autem audieris. \ft Sicut inobedientibus prædicit maledictiones et supplicia, sic obedientibus promittit benedictiones et præmia.\f*

DEU 28:2 Removed trailing space in v~: Venientque super te universæ benedictiones istæ, et apprehendent te: si tamen præcepta ejus audieris.

DEU 28:3 Removed trailing space in v~: Benedictus tu in civitate, et benedictus in agro.

DEU 28:4 Removed trailing space in v~: Benedictus fructus ventris tui, et fructus terræ tuæ, fructusque jumentorum tuorum, greges armentorum tuorum, et caulæ ovium tuarum.\f + \fr 28.4 \fk Fructus ventris. \ft Diversos ordines notat subditorum. Alii enim doctoribus corporalia præbent adjumenta; alii laborare possunt quod sibi fuerit præceptum; alii simplicitate contenti per innocentiam vitæ student Deo placere: unusquisque proprium donum habet ex Deo.\f*

DEU 28:5 Removed trailing space in v~: Benedicta horrea tua, et benedictæ reliquiæ tuæ.\f + \fr 28.5 \fk Benedictæ reliquiæ. \ft Bonæ intentionis præmium, etsi voluntas non habeat effectum, quia \fk pax hominibus bonæ voluntatis, \ft etc. Luc. 2.\f*

DEU 28:6 Removed trailing space in v~: Benedictus eris tu ingrediens et egrediens.\f + \fr 28.6 \fk Ingrediens. \ft Ingreditur ille per ostium, qui per fidem catholicam quam juxta voluntatem Dei intus meditatur et tractat: egreditur quando idem coram hominibus ad laudem Dei manifestat.\f*

DEU 28:7 Removed trailing space in v~: Dabit Dominus inimicos tuos, qui consurgunt adversum te, corruentes in conspectu tuo: per unam viam venient contra te, et per septem fugient a facie tua.\f + \fr 28.7 \fk In conspectu tuo. \ft Ut gaudeas: \fk Lætabitur justus cum viderit vindictam\ft Psal. 57..\f*

DEU 28:8 Removed trailing space in v~: Emittet Dominus benedictionem super cellaria tua, et super omnia opera manuum tuarum: benedicetque tibi in terra, quam acceperis.\f + \fr 28.8 \fk Benedicetque. \ft Bonis operibus tribuens incrementum et felicem successum. \fk Cœlum. \ft Prophetas et apostolos, de quibus dicitur, \fk Cœli enarrant gloriam Dei: \ft quos Dominus aperit, cum per eos doctrinæ abundantiam tribuit, ut carnalium corda hoc imbre irrigata proferant germina bonorum operum. \fk Fænerabis. \ft Id est tanta erit abundantia tibi, quod poteris dare pecuniam gentibus, illis vero non tanta. Vel, doctrina ecclesiastica intelligitur. \fk Fænerabis gentibus. \ft Fœnerat Ecclesia gentibus multis, quando divina charismata expendit nationibus. Nec fœnus accipit, quia non præsentem remunerationem, sed futuram inquirit. Excellit enim omnibus, et caput est orbis, non cauda. Semper supra est, et non infra; quia licet pressuras et persecutiones malorum in mundo patiatur, fortior tamen adversariis est, fide et virtute præeminet universis. Unde, \fk constituet te Dominus in caput, \ft etc.\f*

DEU 28:9 Removed trailing space in v~: Suscitabit te Dominus sibi in populum sanctum, sicut juravit tibi: si custodieris mandata Domini Dei tui, et ambulaveris in viis ejus.

DEU 28:10 Removed trailing space in v~: Videbuntque omnes terrarum populi quod nomen Domini invocatum sit super te, et timebunt te.

DEU 28:11 Removed trailing space in v~: Abundare te faciet Dominus omnibus bonis, fructu uteri tui, et fructu jumentorum tuorum, fructu terræ tuæ, quam juravit Dominus patribus tuis ut daret tibi.

DEU 28:12 Removed trailing space in v~: Aperiet Dominus thesaurum suum optimum, cælum, ut tribuat pluviam terræ tuæ in tempore suo: benedicetque cunctis operibus manuum tuarum. Et fœnerabis gentibus multis, et ipse a nullo fœnus accipies.

DEU 28:13 Removed trailing space in v~: Constituet te Dominus in caput, et non in caudam: et eris semper supra, et non subter: si tamen audieris mandata Domini Dei tui quæ ego præcipio tibi hodie, et custodieris et feceris,

DEU 28:14 Removed trailing space in v~: ac non declinaveris ab eis nec ad dexteram, nec ad sinistram, nec secutus fueris deos alienos, neque colueris eos.\f + \fr 28.14 \fk Non æctinaveris. \ft AUG., quæst., 48. LXX: \fk Non præteribis ab omnibus verbis, \ft etc., usque ad nec propter ista colendi sunt.\f*

DEU 28:15 Removed trailing space in v~: Quod si audire nolueris vocem Domini Dei tui, ut custodias, et facias omnia mandata ejus et cæremonias, quas ego præcipio tibi hodie, venient super te omnes maledictiones istæ, et apprehendent te.\f + \fr 28.15 \fk Quod si audire nolueris. \ft Sicut custodientibus mandata promisit benedictionem, sic negligentibus pronuntiat maledictionem.\f*

DEU 28:16 Removed trailing space in v~: Maledictus eris in civitate, maledictus in agro.

DEU 28:17 Removed trailing space in v~: Maledictum horreum tuum, et maledictæ reliquiæ tuæ.

DEU 28:18 Removed trailing space in v~: Maledictus fructus ventris tui, et fructus terræ tuæ, armenta boum tuorum, et greges ovium tuarum.

DEU 28:19 Removed trailing space in v~: Maledictus eris ingrediens, et maledictus egrediens.

DEU 28:20 Removed trailing space in v~: Mittet Dominus super te famem et esuriem, et increpationem in omnia opera tua, quæ tu facies: donec conterat te, et perdat velociter, propter adinventiones tuas pessimas in quibus reliquisti me.

DEU 28:21 Removed trailing space in v~: Adjungat tibi Dominus pestilentiam, donec consumat te de terra ad quam ingredieris possidendam.

DEU 28:22 Removed trailing space in v~: Percutiat te Dominus egestate, febri et frigore, ardore et æstu, et aëre corrupto ac rubigine, et persequatur donec pereas.\f + \fr 28.22 \fk Percutiat te Dominus. \ft AUG. in Enchirid., cap. 98. Quis tam impie desipiat, ut dicat Deum malas hominum voluntates, quas voluerit, quando voluerit, ubi voluerit, in bonum non posse convertere? Sed cum facit, per misericordiam facit: Cum non facit, per judicium non facit, \fk qui cui vult miseretur, et quem vult obdurat. \fk Et ære corrupto. \ft Vita polluta ex carnali immunditia. Carnalis vita polluta ex carnali immunditia. Carnalis vita per ærem exprimitur, quia æris spiramine humanum corpus vivificatur.\f*

DEU 28:23 Removed trailing space in v~: Sit cælum, quod supra te est, æneum: et terra, quam calcas, ferrea.\f + \fr 28.23 \fk Sit cœlum. \ft Elementa, quibus fructus nutriuntur, comparat durissimis metallis, quia peccata hominum commutant ordinem rerum, et quæ ad solatium condita sunt humano generi, unde: \fk Pugnavit pro eo orbis terrarum contra insensatos. \ft Cœlum est æneum prævaricatoribus legis, cum nullam a sanctis doctoribus merentur clementiam, sed durissimam disciplinam, quoniam ipsi non cor carneum et mollem animum, sed lapideum habent et ferreum. Sicut duro populo lex in lapide dabatur, ut ex munere acceptor figuraretur.\f*

DEU 28:24 Removed trailing space in v~: Det Dominus imbrem terræ tuæ pulverem, et de cælo descendat super te cinis, donec conteraris.\f + \fr 28.24 \fk Det Dominus imbrem terræ tuæ pulverem: \ft quasi, sicut pulvis et cinis non faciunt fructum, sic doctrina tibi infusa non excitet germina virtutum, sed æternum prænuntiet interitum. Pulvis enim bonorum operum sterilitatem, cinis designat combustionem; quia paleæ peccatorum comburentur igni inexstinguibili.\f*

DEU 28:25 Removed trailing space in v~: Tradat te Dominus corruentem ante hostes tuos: per unam viam egrediaris contra eos, et per septem fugias, et dispergaris per omnia regna terræ,\f + \fr 28.25 \fk Et dispergaris. \ft Sicut Judæi captivati per latitudinem orbis dispersi sunt quia contra Deum collecti sunt, sic generatio malorum a spiritibus immundis dispersa per pœnarum genera perturbatur, unde: \fk Inimici tui peribunt et dispergentur omnes qui operantur iniquitatem\ft Psal. 91..\f*

DEU 28:26 Removed trailing space in v~: sitque cadaver tuum in escam cunctis volatilibus cæli, et bestiis terræ, et non sit qui abigat.

DEU 28:27 Removed trailing space in v~: Percutiat te Dominus ulcere Ægypti, et partem corporis, per quam stercora egeruntur, scabie quoque et prurigine: ita ut curari nequeas.\f + \fr 28.27 \fk Percutiat te Dominus ulcere Ægypti. \ft Ulcera dolorosa et purulenta malitia. Vesicæ, inflata superbia. Scabies et prurigo, ira fervida et furoris insania. Hæc in præsenti congrua pœna peccatis infligitur: post hanc vitam quod signatur in posterioribus fetorem scelerum in æternis cruciatibus sustinebunt. \fk Percutiat te Dominus. \ft Hæretici et schismatici clarescente Evangelio in toto orbe erroris cæcitate involuti, amentiam suam exercentes catholicæ fidei contradicunt. Ideo Ecclesiæ calumniam sustinent et a veritate opprimuntur. Amentes et cæci fuerunt, cum Christi miracula videntes, in Beelzebub ea fieri dicebant, et Christum Deum esse negabant Matth. 7., nec veritatem videbant, id est intelligebant.\f*

DEU 28:28 Removed trailing space in v~: Percutiat te Dominus amentia et cæcitate ac furore mentis,

DEU 28:29 Removed trailing space in v~: et palpes in meridie sicut palpare solet cæcus in tenebris, et non dirigas vias tuas. Omnique tempore calumniam sustineas, et opprimaris violentia, nec habeas qui liberet te.\f + \fr 28.29 \fk Et palpes. \ft Tenebræ factæ sunt cum crucifigeretur Jesus usque in horam nonam, sicut tenebræ erant in cordibus Judæorum. \fk Non dirigas: \ft nec Christo prædicante crediderunt, nec per pœnitentiam dirigi voluerunt.\f*

DEU 28:30 Removed trailing space in v~: Uxorem accipias, et alius dormiat cum ea. Domum ædifices, et non habites in ea. Plantes vineam, et non vindemies eam.\f + \fr 28.30 \fk Uxorem accipias, et alius, \ft etc. In uxore plebs hæreticis sociata accipitur, cum qua diabolus fornicatur, dum in errorem seducitur. Animalia hæreticis rapiuntur, cum subjecti ab eis liberantur: cum ipsi vita et doctrina privantur. Substantiam quoque, quam Judæi sibi docendo et scribendo singulariter præparaverunt, Ecclesia sibi convertit in usum.\f*

DEU 28:31 Removed trailing space in v~: Bos tuus immoletur coram te, et non comedas ex eo. Asinus tuus rapiatur in conspectu tuo, et non reddatur tibi. Oves tuæ dentur inimicis tuis, et non sit qui te adjuvet.

DEU 28:32 Removed trailing space in v~: Filii tui et filiæ tuæ tradantur alteri populo, videntibus oculis tuis, et deficientibus ad conspectum eorum tota die, et non sit fortitudo in manu tua.

DEU 28:33 Removed trailing space in v~: Fructus terræ tuæ, et omnes labores tuos, comedat populus quem ignoras: et sis semper calumniam sustinens, et oppressus cunctis diebus,\f + \fr 28.33 \fk Fructus terræ tuæ. \ft Tota cæremoniarum utilitas ad Ecclesiam translata est. Hæc abundantia fruitur, Judæi egestate pereunt, unde per Isaiam dicitur: \fk Servi mei comedent, et vos esurietis\ft Isai. 65..\f*

DEU 28:34 Removed trailing space in v~: et stupens ad terrorem eorum quæ videbunt oculi tui.

DEU 28:35 Removed trailing space in v~: Percutiat te Dominus ulcere pessimo in genibus et in suris, sanarique non possis a planta pedis usque ad verticem tuum.\f + \fr 28.35 \fk In genibus et in suris. \ft Fortitudinem, scilicet et statibilitatem auferat. Vel in genibus percutiatur, cujus novissima opera damnantur. \fk A planta pedis. \ft Sicut ab initio pravæ voluntatis usque ad perfectionem operis malitiam exercuisti, unde \fk a planta pedis usque ad verticem non est in eo sanitas\ft Isai. 1.. Hoc in ultima captivitate completum est.\f*

DEU 28:36 Removed trailing space in v~: Ducet te Dominus, et regem tuum, quem constitueris super te, in gentem, quam ignoras tu et patres tui: et servies ibi diis alienis, ligno et lapidi.\f + \fr 28.36 \fk Ducetque te. \ft Hæretici vel mali catholici, qui contemnunt præcepta Dei, a dæmonibus et vitiis variis captivantur. Sicut servus, ita et dominus, et rex sicut populus, magister sicut discipulus. \fk Et regem. \ft Osee regem Samariæ Salmanasar rex Assyriorum cum decem tribubus duxit in captivitatem: Nabuchodonosor, Joachin, et Sedeciam regem Juda cum populo captivavit.\f*

DEU 28:37 Removed trailing space in v~: Et eris perditus in proverbium ac fabulam omnibus populis, ad quos te introduxerit Dominus.

DEU 28:38 Removed trailing space in v~: Sementem multam jacies in terram, et modicum congregabis: quia locustæ devorabunt omnia.\f + \fr 28.38 \fk Sementem, \ft etc. Nobis quoque cavendum est, ne perdamus panem qui confirmat cor hominis, et vinum quod lætificat, et oleum quod exhilarat faciem.\f*

DEU 28:39 Removed trailing space in v~: Vineam plantabis, et fodies: et vinum non bibes, nec colliges ex ea quippiam: quoniam vastabitur vermibus.

DEU 28:40 Removed trailing space in v~: Olivas habebis in omnibus terminis tuis, et non ungeris oleo: quia defluent, et peribunt.

DEU 28:41 Removed trailing space in v~: Filios generabis et filias, et non frueris eis: quoniam ducentur in captivitatem.

DEU 28:42 Removed trailing space in v~: Omnes arbores tuas et fruges terræ tuæ rubigo consumet.

DEU 28:43 Removed trailing space in v~: Advena, qui tecum versatur in terra, ascendet super te, eritque sublimior: tu autem descendes, et eris inferior.\f + \fr 28.43 \fk Advena. \ft Aperte significatur abjectio Judæorum et electio gentium, unde: \fk Auferetur a vobis regnum Dei, et dabitur genti facienti fructus ejus, \ft et alibi: \fk Sic erunt novissimi primi, et primi novissimi. \ft RAB. in Deut., tom. 2. \fk Advena qui tecum versatur, \ft etc. Creator omnium per incarnationis suæ mysterium, etc., usque ad et sanguinem testamenti pollutum duxerit.\f*

DEU 28:44 Removed trailing space in v~: Ipse fœnerabit tibi, et tu non fœnerabis ei. Ipse erit in caput, et tu eris in caudam.

DEU 28:45 Removed trailing space in v~: Et venient super te omnes maledictiones istæ, et persequentes apprehendent te, donec intereas: quia non audisti vocem Domini Dei tui, nec servasti mandata ejus et cæremonias, quas præcepit tibi.

DEU 28:46 Removed trailing space in v~: Et erunt in te signa atque prodigia, et in semine tuo usque in sempiternum:

DEU 28:47 Removed trailing space in v~: eo quod non servieris Domino Deo tuo in gaudio, cordisque lætitia, propter rerum omnium abundantiam.

DEU 28:48 Removed trailing space in v~: Servies inimico tuo, quem immittet tibi Dominus, in fame, et siti, et nuditate, et omni penuria: et ponet jugum ferreum super cervicem tuam, donec te conterat.

DEU 28:49 Removed trailing space in v~: Adducet Dominus super te gentem de longinquo, et de extremis terræ finibus in similitudinem aquilæ volantis cum impetu, cujus linguam intelligere non possis:

DEU 28:50 Removed trailing space in v~: gentem procacissimam, quæ non deferat seni, nec misereatur parvuli,

DEU 28:51 Removed trailing space in v~: et devoret fructum jumentorum tuorum, ac fruges terræ tuæ: donec intereas, et non relinquat tibi triticum, vinum, et oleum, armenta boum, et greges ovium: donec te disperdat,

DEU 28:52 Removed trailing space in v~: et conterat in cunctis urbibus tuis, et destruantur muri tui firmi atque sublimes, in quibus habebas fiduciam in omni terra tua. Obsideberis intra portas tuas in omni terra tua, quam dabit tibi Dominus Deus tuus:

DEU 28:53 Removed trailing space in v~: et comedes fructum uteri tui, et carnes filiorum tuorum et filiarum tuarum, quas dederit tibi Dominus Deus tuus, in angustia et vastitate qua opprimet te hostis tuus.

DEU 28:54 Removed trailing space in v~: Homo delicatus in te, et luxuriosus valde, invidebit fratri suo, et uxori, quæ cubat in sinu suo,

DEU 28:55 Removed trailing space in v~: ne det eis de carnibus filiorum suorum, quas comedet: eo quod nihil aliud habeat in obsidione et penuria, qua vastaverint te inimici tui intra omnes portas tuas.

DEU 28:56 Removed trailing space in v~: Tenera mulier et delicata, quæ super terram ingredi non valebat, nec pedis vestigium figere, propter mollitiem et teneritudinem nimiam, invidebit viro suo, qui cubat in sinu ejus, super filii et filiæ carnibus,

DEU 28:57 Removed trailing space in v~: et illuvie secundarum, quæ egrediuntur de medio feminum ejus, et super liberis qui eadem hora nati sunt. Comedent enim eos clam propter rerum omnium penuriam in obsidione et vastitate, qua opprimet te inimicus tuus intra portas tuas.

DEU 28:58 Removed trailing space in v~: Nisi custodieris et feceris omnia verba legis hujus, quæ scripta sunt in hoc volumine, et timueris nomen ejus gloriosum et terribile, hoc est, Dominum Deum tuum:

DEU 28:59 Removed trailing space in v~: augebit Dominus plagas tuas, et plagas seminis tui, plagas magnas et perseverantes, infirmitates pessimas et perpetuas:

DEU 28:60 Removed trailing space in v~: et convertet in te omnes afflictiones Ægypti, quas timuisti, et adhærebunt tibi.

DEU 28:61 Removed trailing space in v~: Insuper et universos languores, et plagas, quæ non sunt scriptæ in volumine legis hujus, inducet Dominus super te, donec te conterat:

DEU 28:62 Removed trailing space in v~: et remanebitis pauci numero, qui prius eratis sicut astra cæli præ multitudine, quoniam non audisti vocem Domini Dei tui.

DEU 28:63 Removed trailing space in v~: Et sicut ante lætatus est Dominus super vos, bene vobis faciens, vosque multiplicans: sic lætabitur disperdens vos atque subvertens, ut auferamini de terra, ad quam ingredieris possidendam.

DEU 28:64 Removed trailing space in v~: Disperget te Dominus in omnes populos, a summitate terræ usque ad terminos ejus: et servies ibi diis alienis, quos et tu ignoras et patres tui, lignis et lapidibus.

DEU 28:65 Removed trailing space in v~: In gentibus quoque illis non quiesces, neque erit requies vestigio pedis tui. Dabit enim tibi Dominus ibi cor pavidum, et deficientes oculos, et animam consumptam mœrore:

DEU 28:66 Removed trailing space in v~: et erit vita tua quasi pendens ante te. Timebis nocte et die, et non credes vitæ tuæ.\f + \fr 28.66 \fk Et erit vita. \ft Nihil pejus inter maledicta, quæ Judæis merito superbiæ acciderunt, quam videre vitam suam, id est Filium Dei pendentem, et non credere ei. Maledicta autem cum ex prophetia dicuntur: non de malo voto sunt, sed prædicuntur. Potuit autem sic sonare Judæis: Videbis vitam tuam pendentem, et non credes vitæ tuæ, id est inter minas et dolos hostium vitam tuam videbis pendere ex incerto.\f*

DEU 28:67 Removed trailing space in v~: Mane dices: Quis mihi det vesperum? et vespere: Quis mihi det mane? propter cordis tui formidinem, qua terreberis, et propter ea, quæ tuis videbis oculis.

DEU 28:68 Removed trailing space in v~: Reducet te Dominus classibus in Ægyptum per viam de qua dixit tibi ut eam amplius non videres. Ibi venderis inimicis tuis in servos et ancillas, et non erit qui emat.

DEU 29:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 29:0 Removed trailing space in c: 29

DEU 29:1 Removed trailing space in v~: Hæc sunt verba fœderis quod præcepit Dominus Moysi ut feriret cum filiis Israël in terra Moab: præter illud fœdus, quod cum eis pepigit in Horeb.\f + \fr 29.1 \fk Hæc sunt verba, \ft etc. AUG., quæst. 49 in Deut. LXX: \fk Hæc sunt verba testamenti, \ft etc., usque ad ad Abraham de circumcisione vel ad Nœ.\f*

DEU 29:2 Removed trailing space in v~: Vocavitque Moyses omnem Israël, et dixit ad eos: Vos vidistis universa, quæ fecit Dominus coram vobis in terra Ægypti Pharaoni, et omnibus servis ejus, universæque terræ illius,

DEU 29:3 Removed trailing space in v~: tentationes magnas, quas viderunt oculi tui, signa illa, portentaque ingentia,\f + \fr 29.3 \fk Tentationes magnas, \ft etc. AUG., quæst. 50. \fk Et non dedit Dominus Deus vobis cor scire, \ft etc., usque ad quoniam judicia Dei quamvis occulta, tamen justa sunt.\f*

DEU 29:4 Removed trailing space in v~: et non dedit vobis Dominus cor intelligens, et oculos videntes, et aures quæ possunt audire, usque in præsentem diem.

DEU 29:5 Removed trailing space in v~: Adduxit vos quadraginta annis per desertum: non sunt attrita vestimenta vestra, nec calceamenta pedum vestrorum vetustate consumpta sunt.

DEU 29:6 Removed trailing space in v~: Panem non comedistis, vinum et siceram non bibistis: ut sciretis quia ego sum Dominus Deus vester.\f + \fr 29.6 \fk Panem non comedistis, \ft etc. AUG. Hinc apparet Isrælitas, etc., usque ad principium belli, sed principium vini.\f*

DEU 29:7 Removed trailing space in v~: Et venistis ad hunc locum: egressusque est Sehon rex Hesebon, et Og rex Basan, occurrentes nobis ad pugnam. Et percussimus eos,

DEU 29:8 Removed trailing space in v~: et tulimus terram eorum, ac tradidimus possidendam Ruben et Gad, et dimidiæ tribui Manasse.

DEU 29:9 Removed trailing space in v~: Custodite ergo verba pacti hujus, et implete ea: ut intelligatis universa quæ facitis.

DEU 29:10 Removed trailing space in v~: Vos statis hodie cuncti coram Domino Deo vestro, principes vestri, et tribus, ac majores natu, atque doctores, omnis populus Israël,

DEU 29:11 Removed trailing space in v~: liberi et uxores vestræ, et advena qui tecum moratur in castris, exceptis lignorum cæsoribus, et his qui comportant aquas:

DEU 29:12 Removed trailing space in v~: ut transeas in fœdere Domini Dei tui, et in jurejurando quod hodie Dominus Deus tuus percutit tecum:

DEU 29:13 Removed trailing space in v~: ut suscitet te sibi in populum, et ipse sit Deus tuus sicut locutus est tibi, et sicut juravit patribus tuis, Abraham, Isaac, et Jacob.

DEU 29:14 Removed trailing space in v~: Nec vobis solis ego hoc fœdus ferio, et hæc juramenta confirmo,

DEU 29:15 Removed trailing space in v~: sed cunctis præsentibus et absentibus.

DEU 29:16 Removed trailing space in v~: Vos enim nostis quomodo habitaverimus in terra Ægypti, et quomodo transierimus per medium nationum, quas transeuntes

DEU 29:17 Removed trailing space in v~: vidistis abominationes et sordes, id est, idola eorum, lignum et lapidem, argentum et aurum, quæ colebant.

DEU 29:18 Removed trailing space in v~: Ne forte sit inter vos vir aut mulier, familia aut tribus, cujus cor aversum est hodie a Domino Deo nostro, ut vadat et serviat diis illarum gentium: et sit inter vos radix germinans fel et amaritudinem.\f + \fr 29.18 \fk Ne forte sit. \ft AUG., quæst. 52. LXX: \fk Nunquid aliquis est inter vos, \ft etc., usque ad non conjugem sibi concupiverat alienam.\f*

DEU 29:19 Removed trailing space in v~: Cumque audierit verba juramenti hujus, benedicat sibi in corde suo, dicens: Pax erit mihi, et ambulabo in pravitate cordis mei: et absumat ebria sitientem,\f + \fr 29.19 \fk Ebria sitientem, et Dominus, \ft etc. Id est, ne quis plenus malitia et idololatria seducat eum qui sitit discere et scire veritatem, sicuti faciunt hæretici.\f*

DEU 29:20 Removed trailing space in v~: et Dominus non ignoscat ei: sed tunc quam maxime furor ejus fumet, et zelus contra hominem illum, et sedeant super eum omnia maledicta, quæ scripta sunt in hoc volumine: et deleat Dominus nomen ejus sub cælo,

DEU 29:21 Removed trailing space in v~: et consumat eum in perditionem ex omnibus tribubus Israël, juxta maledictiones, quæ in libro legis hujus ac fœderis continentur.

DEU 29:22 Removed trailing space in v~: Dicetque sequens generatio, et filii qui nascentur deinceps, et peregrini qui de longe venerint, videntes plagas terræ illius, et infirmitates, quibus eam afflixerit Dominus,

DEU 29:23 Removed trailing space in v~: sulphure, et salis ardore comburens, ita ut ultra non seratur, nec virens quippiam germinet, in exemplum subversionis Sodomæ et Gomorrhæ, Adamæ et Seboim, quas subvertit Dominus in ira et furore suo.

DEU 29:24 Removed trailing space in v~: Et dicent omnes gentes: Quare sic fecit Dominus terræ huic? quæ est hæc ira furoris ejus immensa?

DEU 29:25 Removed trailing space in v~: Et respondebunt: Quia dereliquerunt pactum Domini, quod pepigit cum patribus eorum, quando eduxit eos de terra Ægypti:

DEU 29:26 Removed trailing space in v~: et servierunt diis alienis, et adoraverunt eos, quos nesciebant, et quibus non fuerant attributi:

DEU 29:27 Removed trailing space in v~: idcirco iratus est furor Domini contra terram istam, ut induceret super eam omnia maledicta, quæ in hoc volumine scripta sunt:

DEU 29:28 Removed trailing space in v~: et ejecit eos de terra sua in ira et in furore, et in indignatione maxima, projecitque in terram alienam, sicut hodie comprobatur.

DEU 29:29 Removed trailing space in v~: Abscondita, Domino Deo nostro; quæ manifesta sunt, nobis et filiis nostris usque in sempiternum, ut faciamus universa verba legis hujus.

DEU 30:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 30:0 Removed trailing space in c: 30

DEU 30:1 Removed trailing space in v~: Cum ergo venerint super te omnes sermones isti, benedictio sive maledictio, quam proposui in conspectu tuo: et ductus pœnitudine cordis tui in universis gentibus, in quas disperserit te Dominus Deus tuus,

DEU 30:2 Removed trailing space in v~: et reversus fueris ad eum, et obedieris ejus imperiis, sicut ego hodie præcipio tibi, cum filiis tuis, in toto corde tuo, et in tota anima tua:

DEU 30:3 Removed trailing space in v~: reducet Dominus Deus tuus captivitatem tuam, ac miserebitur tui, et rursum congregabit te de cunctis populis, in quos te ante dispersit.

DEU 30:4 Removed trailing space in v~: Si ad cardines cæli fueris dissipatus, inde te retrahet Dominus Deus tuus,

DEU 30:5 Removed trailing space in v~: et assumet, atque introducet in terram, quam possederunt patres tui, et obtinebis eam: et benedicens tibi, majoris numeri te esse faciat quam fuerunt patres tui.

DEU 30:6 Removed trailing space in v~: Circumcidet Dominus Deus tuus cor tuum, et cor seminis tui, ut diligas Dominum Deum tuum in toto corde tuo, et in tota anima tua, ut possis vivere.

DEU 30:7 Removed trailing space in v~: Omnes autem maledictiones has convertet super inimicos tuos, et eos qui oderunt te et persequuntur.

DEU 30:8 Removed trailing space in v~: Tu autem reverteris, et audies vocem Domini Dei tui, faciesque universa mandata quæ ego præcipio tibi hodie:

DEU 30:9 Removed trailing space in v~: et abundare te faciet Dominus Deus tuus in cunctis operibus manuum tuarum, in sobole uteri tui, et in fructu jumentorum tuorum, in ubertate terræ tuæ, et in rerum omnium largitate. Revertetur enim Dominus, ut gaudeat super te in omnibus bonis, sicut gavisus est in patribus tuis:

DEU 30:10 Removed trailing space in v~: si tamen audieris vocem Domini Dei tui, et custodieris præcepta ejus et cæremonias, quæ in hac lege conscripta sunt: et revertaris ad Dominum Deum tuum in toto corde tuo, et in tota anima tua.

DEU 30:11 Removed trailing space in v~: Mandatum hoc, quod ego præcipio tibi hodie, non supra te est, neque procul positum,\f + \fr 30.11 \fk Mandatum hoc, quod ego, \ft etc. AUG., quæst. 54. LXX: \fk Quia mandatum hoc, \ft etc., usque ad sine qua si foris manibus fiant, et in corde non fiant, præcepta Dei non implentur.\f*

DEU 30:12 Removed trailing space in v~: nec in cælo situm, ut possis dicere: Quis nostrum valet ad cælum ascendere, ut deferat illud ad nos, et audiamus atque opere compleamus?

DEU 30:13 Removed trailing space in v~: neque trans mare positum: ut causeris, et dicas: Quis ex nobis poterit transfretare mare, et illud ad nos usque deferre, ut possimus audire et facere quod præceptum est?

DEU 30:14 Removed trailing space in v~: sed juxta te est sermo valde, in ore tuo, et in corde tuo, ut facias illum.\f + \fr 30.14 \fk Juxta te est sermo, \ft etc. Id est mandata Dei moderata et contemperata sunt humanis viribus. Potest hoc de incarnatione Christi accipi, qui assumpta humanitate super terram visus est, et inter homines conversatus.\f*

DEU 30:15 Removed trailing space in v~: Considera quod hodie proposuerim in conspectu tuo, vitam et bonum, et e contrario mortem et malum:

DEU 30:16 Removed trailing space in v~: ut diligas Dominum Deum tuum, et ambules in viis ejus, et custodias mandata illius ac cæremonias atque judicia: et vivas, atque multiplicet te, benedicatque tibi in terra, ad quam ingredieris possidendam.

DEU 30:17 Removed trailing space in v~: Si autem aversum fuerit cor tuum, et audire nolueris, atque errore deceptus adoraveris deos alienos, et servieris eis:

DEU 30:18 Removed trailing space in v~: prædico tibi hodie quod pereas, et parvo tempore moreris in terra, ad quam, Jordane transmisso, ingredieris possidendam.

DEU 30:19 Removed trailing space in v~: Testes invoco hodie cælum et terram, quod proposuerim vobis vitam et mortem, benedictionem et maledictionem. Elige ergo vitam, ut et tu vivas, et semen tuum:

DEU 30:20 Removed trailing space in v~: et diligas Dominum Deum tuum, atque obedias voci ejus, et illi adhæreas (ipse est enim vita tua, et longitudo dierum tuorum), ut habites in terra, pro qua juravit Dominus patribus tuis, Abraham, Isaac, et Jacob, ut daret eam illis.

DEU 31:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 31:0 Removed trailing space in c: 31

DEU 31:1 Removed trailing space in v~: Abiit itaque Moyses, et locutus est omnia verba hæc ad universum Israël,

DEU 31:2 Removed trailing space in v~: et dixit ad eos: Centum viginti annorum sum hodie; non possum ultra egredi et ingredi, præsertim cum et Dominus dixerit mihi: Non transibis Jordanem istum.

DEU 31:3 Removed trailing space in v~: Dominus ergo Deus tuus transibit ante te: ipse delebit omnes gentes has in conspectu tuo, et possidebis eas: et Josue iste transibit ante te, sicut locutus est Dominus.

DEU 31:4 Removed trailing space in v~: Facietque Dominus eis sicut fecit Sehon et Og regibus Amorrhæorum, et terræ eorum, delebitque eos.

DEU 31:5 Removed trailing space in v~: Cum ergo et hos tradiderit vobis, similiter facietis eis, sicut præcepi vobis.

DEU 31:6 Removed trailing space in v~: Viriliter agite, et confortamini: nolite timere, nec paveatis ad conspectum eorum: quia Dominus Deus tuus ipse est ductor tuus, et non dimittet, nec derelinquet te.

DEU 31:7 Removed trailing space in v~: Vocavitque Moyses Josue, et dixit ei coram omni Israël: Confortare, et esto robustus: tu enim introduces populum istum in terram, quam daturum se patribus eorum juravit Dominus, et tu eam sorte divides.\f + \fr 31.7 \fk Vocavitque. \ft Verba Moysi ad Josue significant quod Christus terram viventium singulis secundum propria distribuit merita, et omnia promissa Dei impleat. Ipse enim introducit populum in terram promissam. Eo namque duce cœlestem ingredimur patriam, qui ait: \fk Nemo venit ad Patrem nisi per me\ft Joan. 14.. Et: \fk Nemo ascendit in cœlum nisi qui descendit de cœlo, Filius hominis, qui est in cœlo\ft Joan. 3.; qui enim unitur et per ipsum ascendit.\f*

DEU 31:8 Removed trailing space in v~: Et Dominus qui ductor est vester, ipse erit tecum: non dimittet, nec derelinquet te: noli timere, nec paveas.

DEU 31:9 Removed trailing space in v~: Scripsit itaque Moyses legem hanc, et tradidit eam sacerdotibus filiis Levi, qui portabant arcam fœderis Domini, et cunctis senioribus Israël.

DEU 31:10 Removed trailing space in v~: Præcepitque eis, dicens: Post septem annos, anno remissionis, in solemnitate tabernaculorum,\f + \fr 31.10 \fk Post septem annos. \ft In quibus præsens vita signatur, quæ septenario numero volvitur; vel tempus veteris legis propter sabbatum. Post septem ergo annos in anno remissionis lex in conventu legi præcipitur: quia completa legis observantia, lex spiritualis succedit. Unde: \fk Ubi venit plenitudo temporis, misit Deus Filium suum natum ex muliere, \ft etc. Ephes. 4..\f*

DEU 31:11 Removed trailing space in v~: convenientibus cunctis ex Israël, ut appareant in conspectu Domini Dei tui in loco quem elegerit Dominus, leges verba legis hujus coram omni Israël, audientibus eis,

DEU 31:12 Removed trailing space in v~: et in unum omni populo congregato, tam viris quam mulieribus, parvulis, et advenis, qui sunt intra portas tuas: ut audientes discant, et timeant Dominum Deum vestrum, et custodiant, impleantque omnes sermones legis hujus.

DEU 31:13 Removed trailing space in v~: Filii quoque eorum qui nunc ignorant, ut audire possint, et timeant Dominum Deum suum cunctis diebus quibus versantur in terra, ad quam vos, Jordane transmisso, pergitis obtinendam.

DEU 31:14 Removed trailing space in v~: Et ait Dominus ad Moysen: Ecce prope sunt dies mortis tuæ: voca Josue, et state in tabernaculo testimonii, ut præcipiam ei. Abierunt ergo Moyses et Josue, et steterunt in tabernaculo testimonii:

DEU 31:15 Removed trailing space in v~: apparuitque Dominus ibi in columna nubis, quæ stetit in introitu tabernaculi.

DEU 31:16 Removed trailing space in v~: Dixitque Dominus ad Moysen: Ecce tu dormies cum patribus tuis, et populus iste consurgens fornicabitur post deos alienos in terra, ad quam ingreditur ut habitet in ea: ibi derelinquet me, et irritum faciet fœdus, quod pepigi cum eo.

DEU 31:17 Removed trailing space in v~: Et irascetur furor meus contra eum in die illo: et derelinquam eum, et abscondam faciem meam ab eo, et erit in devorationem: invenient eum omnia mala et afflictiones, ita ut dicat in illo die: Vere quia non est Deus mecum, invenerunt me hæc mala.

DEU 31:18 Removed trailing space in v~: Ego autem abscondam, et celabo faciem meam in die illo propter omnia mala, quæ fecit, quia secutus est deos alienos.

DEU 31:19 Removed trailing space in v~: Nunc itaque scribite vobis canticum istud, et docete filios Israël: ut memoriter teneant, et ore decantent, et sit mihi carmen istud pro testimonio inter filios Israël.

DEU 31:20 Removed trailing space in v~: Introducam enim eum in terram, pro qua juravi patribus ejus, lacte et melle manantem. Cumque comederint, et saturati, crassique fuerint, avertentur ad deos alienos, et servient eis: detrahentque mihi, et irritum facient pactum meum.

DEU 31:21 Removed trailing space in v~: Postquam invenerint eum mala multa et afflictiones, respondebit ei canticum istud pro testimonio, quod nulla delebit oblivio ex ore seminis sui. Scio enim cogitationes ejus, quæ facturus sit hodie, antequam introducam eum in terram, quam ei pollicitus sum.

DEU 31:22 Removed trailing space in v~: Scripsit ergo Moyses canticum, et docuit filios Israël.

DEU 31:23 Removed trailing space in v~: Præcepitque Dominus Josue filio Nun, et ait: Confortare, et esto robustus: tu enim introduces filios Israël in terram, quam pollicitus sum, et ego ero tecum.

DEU 31:24 Removed trailing space in v~: Postquam ergo scripsit Moyses verba legis hujus in volumine, atque complevit,\f + \fr 31.24 \fk Postquam ergo scripsit Moyses. \ft Deuteronomium commendatur Levitis, quia Evangelium Christi per verorum sacerdotum ministerium in memoria reconditur Ecclesiæ, quæ est arca Domini, ubi cœlestes thesauri reconduntur. Ibi duæ tabulæ testamenti, libri scilicet legis et Evangelii. Ibi urna quæ continet manna, id est caro Christi, in qua cibus vitæ æternæ; ibi virga Aaron, quæ fronduerat, quia ibi sacerdotium Christi, quod manet in æternum, vel, in perpetuum, ut sit ibi contra te in testimonium. Verba legis custodientibus sunt ad salutem, contemptoribus in testimonium contumaciæ et inobedientiæ: unde: \fk Est qui accusat vos, Moyses, in quo speratis. Si enim crederetis Moysi, crederetis et mihi forsitan: de me enim ille scripsit\ft Joan. 5.; et alibi: \fk Sermo quem ego locutus sum, ipse judicabit\ft Joan 12..\f*

DEU 31:25 Removed trailing space in v~: præcepit Levitis, qui portabant arcam fœderis Domini, dicens:

DEU 31:26 Removed trailing space in v~: Tollite librum istum, et ponite eum in latere arcæ fœderis Domini Dei vestri: ut sit ibi contra te in testimonium.

DEU 31:27 Removed trailing space in v~: Ego enim scio contentionem tuam, et cervicem tuam durissimam. Adhuc vivente me et ingrediente vobiscum, semper contentiose egistis contra Dominum: quanto magis cum mortuus fuero?

DEU 31:28 Removed trailing space in v~: Congregate ad me omnes majores natu per tribus vestras, atque doctores, et loquar audientibus eis sermones istos, et invocabo contra eos cælum et terram.

DEU 31:29 Removed trailing space in v~: Novi enim quod post mortem meam inique agetis, et declinabitis cito de via, quam præcepi vobis: et occurrent vobis mala in extremo tempore, quando feceritis malum in conspectu Domini, ut irritetis eum per opera manuum vestrarum.

DEU 31:30 Removed trailing space in v~: Locutus est ergo Moyses, audiente universo cœtu Israël, verba carminis hujus, et ad finem usque complevit.\f + \fr 31.30 \fk Locutus est ergo Moyses. \ft Verba Moysi non simpliciter sunt accipienda, quia secundum historiam Isrælitis largitori Deo ingratis exprobrat perfidiam, et allegorice sanctam instruit Ecclesiam, et ad morum honestatem provocat per tropologiam. Servanda est ergo in historia veritas, in allegoria mysteria, in tropologia disciplinæ utilitas, ut sic ad cœlestem theoriam provehamur. Notandum quoque quod dicitur: \fk Locutus est Moyses verba carminis hujus, \ft etc., ut qui Deum ore laudat, opere non contradicat. \fk Non est speciosa laus in ore peccatoris\ft Eccli. 13..\f*

DEU 32:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 32:0 Removed trailing space in c: 32

DEU 32:1 Removed trailing space in v~: [Audite, cæli, quæ loquor: audiat terra verba oris mei.\f + \fr 32.1 \fk Audite, cœli. \ft In principio maxima elementa in testimonium vocat, ut si mandata neglexerint, eorum testimonio convictos puniat. Hebraice \fk samaiim\ft id est cœli, quod est plurale et masculini generis, sed voluit singulariter intelligi, sicut singulas civitates Thebas et Athenas dicimus. \fk Audite, cœli. \ft RAB. Audiant cœli allegoriam, terra historiam. \fk Audite, cœli, \ft etc. Quidam cœlum et terram quasi animata ad audiendum provocari putant, secundum illud: \fk Qui respicit terram et facit eam tremere\ft Psal. 103., cum hoc Dei potestatis sit, non eorum intelligentiæ.\f*

DEU 32:2 Removed trailing space in v~: Concrescat ut pluvia doctrina mea, fluat ut ros eloquium meum, quasi imber super herbam, et quasi stillæ super gramina.\f + \fr 32.2 \fk Concrescat. \ft Doctrinam legis pluviæ et rori comparat, quia a fidelium cordibus germina spiritalis fructus exigit. Hæc enim sunt ager et vinea Dei. Tale est illud Isaiæ: \fk Quomodo descendit imber, et nix de cœlo, et illuc ultra non revertitur, sed inebriat terram, irrigat faciem ejus, et germinare eam facit\ft Isa. 55..\f*

DEU 32:3 Removed trailing space in v~: Quia nomen Domini invocabo: date magnificentiam Deo nostro.]\f + \fr 32.3 \fk Nomen. \ft Demonstrat quæ sit pluvia. Nomen enim Domini invocare, est Evangelium prædicare: quod qui audit et facit, fructum vitæ possidebit. \fk Dei. \ft Unde: \fk Perfecti sunt cœli, et terra, et omnis ornatus eorum: complevitque Deus die septimo opus suum\ft Gen. 2., quod est redemptio humani generis, quam ostendit nobis quando, perficiens spirituale sabbatum, in sepulcro requievit.\f*

DEU 32:4 Removed trailing space in v~: [Dei perfecta sunt opera, et omnes viæ ejus judicia: Deus fidelis, et absque ulla iniquitate, justus et rectus.

DEU 32:5 Removed trailing space in v~: Peccaverunt ei, et non filii ejus in sordibus: generatio prava atque perversa.\f + \fr 32.5 \fk Peccaverunt ei, \ft etc. AUG., quæst. 55. LXX: \fk Peccaverunt non ei filii vituperabiles. \ft Qui enim peccat, etc., usque ad secundum id quod non ei nocuerunt peccato suo, sed sibi. \fk Et non. \ft Quia non ex fide. \fk Dedit\ft enim \fk eis potestatem filios Dei fieri, his qui credunt in nomine ejus. \ft In fidelibus autem dicitur: \fk Vos ex patre diabolo estis. \fk Generatio prava. \ft De qua in Evangelio: \fk Generatio prava atque perversa signum quærit\ft Matth. 12.. Et alibi: \fk Genimina viperarum, quis ostendit vobis fugere a ventura ira\ft Luc. 3.?\f*

DEU 32:6 Removed trailing space in v~: Hæccine reddis Domino, popule stulte et insipiens? numquid non ipse est pater tuus, qui possedit te, et fecit, et creavit te?\f + \fr 32.6 \fk Nunquid non, \ft etc. Qui omnium creator et conditor unus Deus a quo ipso, et per ipsum, et in ipso sunt omnia. Præposterus ordo. Primo enim creavit Deus disponendo ut esset, secundo fecit formando, tertio dominando possedit. \fk Creavit. \ft Creavit, dum materiam unde formari possit, condidit. Stultus ergo et insipiens, quia Creatorem et factorem suum digna veneratione non colit: immemor ejus beneficii, quo eum Deus de manu inimicorum eruit et possedit, per mare Rubrum duxit, manna de cœlo dedit, ipse ingratus idola coluit dicens: \fk Hi sunt dii tui, Isræl, qui eduxerunt te de terra Ægypti\ft Exod. 32..\f*

DEU 32:7 Removed trailing space in v~: Memento dierum antiquorum, cogita generationes singulas: interroga patrem tuum, et annuntiabit tibi: majores tuos, et dicent tibi.\f + \fr 32.7 \fk Patrem. \ft Doctorem legis et prædicatorem Evangelii, cujus doctrina et exemplo scilicet instruaris.\f*

DEU 32:8 Removed trailing space in v~: Quando dividebat Altissimus gentes, quando separabat filios Adam, constituit terminos populorum juxta numerum filiorum Israël.\f + \fr 32.8 \fk Quando dividebat, \ft etc. Quasi, cum multitudo hominum innumerabilis sit, filios tantum Isræl hæreditatem suam Dominus elegit, quibus potentiam suam et secreta sua per legis et prophetarum manifestabat indicia. \fk Constituit. \ft GREG., hom. 4 in Evang. Alia editio, etc., usque ad et in eorum sortem per conversationis similitudinem ascendunt.\f*

DEU 32:9 Removed trailing space in v~: Pars autem Domini, populus ejus: Jacob funiculus hæreditatis ejus.\f + \fr 32.9 \fk Pars autem Domini populus ejus. \ft Cum Deus universas gentes creavit, solos Isrælitas elegit, quos sua cognitione signis et miraculis glorificavit.\f*

DEU 32:10 Removed trailing space in v~: Invenit eum in terra deserta, in loco horroris, et vastæ solitudinis: circumduxit eum, et docuit: et custodivit quasi pupillam oculi sui.\f + \fr 32.10 \fk Invenit. \ft Quia in Sina pactum cum eo iniit, manna dedit, et aquam de petra produxit, coturnices ministravit; et in eremo quadraginta annis eos circumducendo præcepta sua docuit. \fk Circumduxit. \ft Ecclesiam per orbem terrarum dilatando, in viam mandatorum suorum dirigendo. \fk Custodivit. \ft Multi in deserto prostrati sunt, sed postquam mandata Dei transgressi sunt.\f*

DEU 32:11 Removed trailing space in v~: Sicut aquila provocans ad volandum pullos suos, et super eos volitans, expandit alas suas, et assumpsit eum, atque portavit in humeris suis.\f + \fr 32.11 \fk Sicut aquila. \ft Aquila, secundum physicos, ab acumine oculorum vocata, tam acute videt, ut cum super maria immobili penna fertur, nec humanis visibus patet, pisciculos in mari natare videat, et tormenti instar descendens raptam pennis prædam ad littus pertrahat. Pullos quoque plumescentes alis verberat et ad volandum provocat. Sic Christus nos dictis et exemplis exhortans, ad alta provehit, ut sequamur quo præcessit; unde: \fk Ubi fuerit corpus, ibi congregabuntur et aquilæ\ft Matth. 24.. Super cœlos quoque exaltatus, et humanis subtractus aspectibus, in mari hujus mundi natantes oculis misericordiæ videt, et pennis amoris pertrahit ad littus æternæ securitatis. Unde: \fk Ego si exaltatus fuero a terra, omnia traham ad meipsum\ft Joan. 12.. \fk Sicut aquila, \ft etc. Aquila, ut aiunt, cum plumescere pullos suos videt, ad solem convertit, et illum nutrit qui irreverberata acie aspicit radios solis, et si lumina deflectit, quasi degenerem negligit; pullosque ad volandum provocat, et lassos alis sustentat: sic Deus ad verum Solem nos invitat, infirmitatibus nostris compatitur, et alis gratiæ sustentat. \fk Provocans. \ft Ad terram Chanaan possidendam Dominus populum suum provocavit, adjuvit, et ab inimicis protexit.\f*

DEU 32:12 Removed trailing space in v~: Dominus solus dux ejus fuit, et non erat cum eo deus alienus:\f + \fr 32.12 \fk Dominus. \ft Pater et Filius et Spiritus sanctus unus est Deus. Non dicit solus Pater, ne excludat Filium vel Spiritum sanctum, sed Dominus solus, id est Deus. \fk Dominus. \ft Hæreticorum tot domini sunt, quot errores colunt.\f*

DEU 32:13 Removed trailing space in v~: constituit eum super excelsam terram, ut comederet fructus agrorum: ut sugeret mel de petra, oleumque de saxo durissimo;\f + \fr 32.13 \fk Excelsam. \ft Palæstinam, quæ montuosa; Ægyptus plana et depressa. Ecclesiam, quæ virtute et scientia sublimis. In qua comeditur fructus agrorum, quia ibi germinat semen bonum, id est Dei verbum. Ibi fructus tricesimus, sexagesimus et centesimus, ut quisque pro capacitate sua sufficienter comedat. \fk Et sugeret. \ft GREG., hom. 26 in Evang. \fk Ut sugeret mel de petra, et oleum de firma petra. \ft Hoc juxta historiam factum nusquam legitur, etc., usque ad donatio diaboli per unctionem Spiritus sancti. Mel quidem, ad litteram, omnium rerum copiam significat.\f*

DEU 32:14 Removed trailing space in v~: butyrum de armento, et lac de ovibus cum adipe agnorum, et arietum filiorum Basan: et hircos cum medulla tritici, et sanguinem uvæ biberet meracissimum.]\f + \fr 32.14 \fk Filiorum. \ft Basan regio est quæ pecoribus abundat propter pascua: unde Rubenitis et Gaditis et dimidiæ tribui Manasse tradita est, quia pecora multa habebant. \fk Et hircos. \ft Qui pœnitentes significant, quia pro peccato offerebantur. Non satis est fidelibus dona virtutum percipere, nisi studeant pro commissis pœnitere. Unde: \fk Amplius lava me ab iniquitate mea\ft Psal. 50.. Hircos vocat qui exemplo suo aliis ministrant pœnitentiæ opera, quamvis non commiserint gravia: deflent enim cogitationum peccata tanquam facta. \fk Cum medulla tritici. \ft Corporis Christi; unde: \fk Nisi granum frumenti cadens in terram, \ft etc. Joan. 12..\f*

DEU 32:15 Removed trailing space in v~: [Incrassatus est dilectus, et recalcitravit: incrassatus, impinguatus, dilatatus, dereliquit Deum factorem suum, et recessit a Deo salutari suo.\f + \fr 32.15 \fk Incrassatus est dilectus, \ft etc. Sicut Judæi incrassati beneficiis, idololatræ facti sunt: sic quidam Christiani acceptum mysterium corporis et sanguinis Domini in perditionem sibi convertunt.\f*

DEU 32:16 Removed trailing space in v~: Provocaverunt eum in diis alienis, et in abominationibus ad iracundiam concitaverunt.\f + \fr 32.16 \fk Provocaverunt. \ft Alii fiunt hæretici, alii idololatræ, qui de corde idola et abominationes sibi fingunt.\f*

DEU 32:17 Removed trailing space in v~: Immolaverunt dæmoniis et non Deo, diis quos ignorabant: novi recentesque venerunt, quos non coluerunt patres eorum:\f + \fr 32.17 \fk Novi recentesque. \ft Recedentes a cultura Dei, invenerunt sibi deos quos patres eorum coluerunt.\f*

DEU 32:18 Removed trailing space in v~: Deum qui te genuit dereliquisti, et oblitus es Domini creatoris tui.]

DEU 32:19 Removed trailing space in v~: [Vidit Dominus, et ad iracundiam concitatus est: quia provocaverunt eum filii sui et filiæ.

DEU 32:20 Removed trailing space in v~: Et ait: Abscondam faciem meam ab eis, et considerabo novissima eorum: generatio enim perversa est, et infideles filii.\f + \fr 32.20 \fk Et ait: Abscondam, \ft etc. Nihil gravius est quam visione Dei privari; unde: \fk Ne projicias me a facie tua\ft Psal. 50.. Item: \fk Ne avertas faciem tuam, \ft etc. Psal. 88. \fk Ipsi me provocaverunt, \ft etc. Quasi: sicut irritaverunt me multitudinem falsorum deorum colendo, et me reprobando, sic irritabo eos in multitudinem gentium assumendo illos et reprobando. \fk Et ego provocabo, \ft etc. Tradendo eos gentibus, qui aliquando non populus, nunc autem populus Dei. Similiter Christiani, qui deserta veritate ad errores declinant, malignis spiritibus traduntur, qui dignitatem angelicam perdiderunt. Qui bene gens stulta dicuntur, justitiam odientes, iniquitatem amantes.\f*

DEU 32:21 Removed trailing space in v~: Ipsi me provocaverunt in eo qui non erat Deus, et irritaverunt in vanitatibus suis: et ego provocabo eos in eo qui non est populus, et in gente stulta irritabo illos.

DEU 32:22 Removed trailing space in v~: Ignis succensus est in furore meo, et ardebit usque ad inferni novissima: devorabitque terram cum germine suo, et montium fundamenta comburet.\f + \fr 32.22 \fk Ignis succensus est, \ft etc. GREG. lib. XVIII Moral., cap. 12. De his quos damnant flagella, et non liberant, scriptum est: \fk Percussisti eos nec doluerunt, \ft etc. His flagella in hac vita inchoant, et in æternum permanebunt; unde Moyses: \fk Ignis exarsit ab ira sua, et ardebit usque ad inferos et deorsum. \ft De præsenti enim percussione dicitur: \fk Ignis exarsit ab ira mea\ft Jer. 15.; de æterna sequitur: \fk Et ardebit usque ad inferos et deorsum\ft Psal. 88.. Non tamen judicat Deus bis in idipsum: unum est enim flagellum quod temporaliter incipit, et in æternis suppliciis consummatur. \fk Devorabitque terram. \ft Alii: \fk comedent terram et nascentia ejus, \ft id est carnem, propter opera libidinis, terna flamma comburet; nascentia enim carnis, opera concupiscentiæ carnalis, quæ sunt fornicatio, immunditia et hujusmodi.\f*

DEU 32:23 Removed trailing space in v~: Congregabo super eos mala, et sagittas meas complebo in eis.

DEU 32:24 Removed trailing space in v~: Consumentur fame, et devorabunt eos aves morsu amarissimo: dentes bestiarum immittam in eos, cum furore trahentium super terram, atque serpentium.\f + \fr 32.24 \fk Aves morsu, \ft Quæ juxta viam commedere sementem. \fk Dentes bestiarum, \ft etc. Trahunt bestiæ et serpentes dentibus furiosis reprobos super terram, quando quod prius blandiendo carnalibus persuaserunt ut seducerent, furiose a peccatoribus expetunt ut crucient.\f*

DEU 32:25 Removed trailing space in v~: Foris vastabit eos gladius, et intus pavor, juvenem simul ac virginem, lactentem cum homine sene.]\f + \fr 32.25 \fk Foris. \ft Corpus ignis æterni torquebit exustio, et mentem angustiæ magnitudo; unde: \fk Vermis eorum non morietur, et ignis eorum non exstinguetur\ft Isa. 56.. \fk Juvenem. \ft Nulli scilicet ætati parcetur, quia omnes idololatria maculavit.\f*

DEU 32:26 Removed trailing space in v~: [Dixi: Ubinam sunt? cessare faciam ex hominibus memoriam eorum.\f + \fr 32.26 \fk Cessare faciam ex hominibus. \ft A terra sua ejecti et per totum orbem dispersi sunt. Generaliter vero peccatores tollentur de terra sanctorum, et memoria eorum; unde: \fk Propterea Deus tuus destruet te in finem, evellet, et educet te de terra viventium, \ft etc. Psal. 51.\f*

DEU 32:27 Removed trailing space in v~: Sed propter iram inimicorum distuli: ne forte superbirent hostes eorum, et dicerent: Manus nostra excelsa, et non Dominus, fecit hæc omnia.\f + \fr 32.27 \fk Distuli. \ft Ne blasphemarent nomen meum nec tamen abstuli vindictam.\f*

DEU 32:28 Removed trailing space in v~: Gens absque consilio est, et sine prudentia.

DEU 32:29 Removed trailing space in v~: Utinam saperent, et intelligerent, ac novissima providerent.

DEU 32:30 Removed trailing space in v~: Quomodo persequatur unus mille, et duo fugent decem millia? nonne ideo, quia Deus suus vendidit eos, et Dominus conclusit illos?\f + \fr 32.30 \fk Quomodo. \ft Tantum ostendit timorem Judaicæ gentis, postquam Domino peccaverunt, ut unus hostium mille de eis, et duo fugarent decem millia, hoc est pauci plurimos.\f*

DEU 32:31 Removed trailing space in v~: Non enim est Deus noster ut dii eorum: et inimici nostri sunt judices.\f + \fr 32.31 \fk Judices. \ft Approbatores; etiam qui idola colunt, unum Deum esse intelligunt, qui fecit cœlum et terram.\f*

DEU 32:32 Removed trailing space in v~: De vinea Sodomorum, vinea eorum, et de suburbanis Gomorrhæ: uva eorum, uva fellis, et botri amarissimi.\f + \fr 32.32 \fk De vinea, \ft etc. Hæreticorum nequitiam significat, qui a sanctis doctoribus spiritalem doctrinam puram acceperunt, sed a veneno suo corruperunt, et in fellis et absinthii amaritudinem perverterunt. Sæpe Jerusalem Sodomæ et Gomorrhæ comparatur; unde: \fk Audite verbum Domini, principes Sodomorum Gomorrhæ\ft Isa. 1.. \fk Botri amarissimi. \ft Fructus scilicet opera amarissima sunt, vinum enim cum felle mistum obtulerunt\f*

DEU 32:33 Removed trailing space in v~: Fel draconum vinum eorum, et venenum aspidum insanabile.\f + \fr 32.33 \fk Fel draconum. \ft Quasi intra se retinent venenum malitiæ, ne salutis et correctionis medicinam suscipiant. Hæretici sicut serpentes amaritudinem et venenum occultant, ut incautos lædant.\f*

DEU 32:34 Removed trailing space in v~: Nonne hæc condita sunt apud me, et signata in thesauris meis?

DEU 32:35 Removed trailing space in v~: Mea est ultio, et ego retribuam in tempore, ut labatur pes eorum: juxta est dies perditionis, et adesse festinant tempora.\f + \fr 32.35 \fk Mea est ultio, \ft etc, Paulus de hoc loco sumpsit: \fk Mihi vindictam, et ego retribuam\ft Rom. 12. secundum merita. \fk In tempore. \ft Quasi, \fk cum accepero tempus, ego justitias judicabo\ft Psal. 74.. Hinc Moysi pro populo oranti dixit: \fk In die ultionis visitabo et hoc peccatum eorum\ft Exod. 32. \fk Juxta est dies perditionis. \ft Unicuique. Quidquid enim finitur, brevissimum est, si æternitati comparatur. Secundum historiam Judæorum vindicta festinat, quia locum et gentem et omnem prosperitatem in brevi perdiderunt, quia prophetas et Salvatorem occiderunt.\f*

DEU 32:36 Removed trailing space in v~: Judicabit Dominus populum suum, et in servis suis miserebitur: videbit quod infirmata sit manus, et clausi quoque defecerunt, residuique consumpti sunt.]\f + \fr 32.36 \fk Judicabit. \ft Discernendo a malis, secundum illud: \fk Judica me, Deus, et discerne causam meam\ft Psal. 42.. \fk Videbit quod infirmata sit manus. Quodcunque potest manus tua, instanter operare, quia nec opus, nec ratio, nec sapientia est apud inferos\ft Eccle. 9..\f*

DEU 32:37 Removed trailing space in v~: [Et dicet: Ubi sunt dii eorum, in quibus habebant fiduciam?\f + \fr 32.37 \fk Ubi sunt dii. \ft Quasi, nihil prosunt idola in quibus confidebant, vel opes vel honores vel sæculi voluptates, nihil enim secum ferunt de universo labore.\f*

DEU 32:38 Removed trailing space in v~: de quorum victimis comedebant adipes, et bibebant vinum libaminum: surgant, et opitulentur vobis, et in necessitate vos protegant.

DEU 32:39 Removed trailing space in v~: Videte quod ego sim solus, et non sit alius deus præter me: ego occidam, et ego vivere faciam: percutiam, et ego sanabo, et non est qui de manu mea possit eruere.\f + \fr 32.39 \fk Videte quod ego sim solus, \ft etc. Generalis admonitio, quasi relicta idololatria vel hæresi et omnibus spretis immunditiis, ad verum Deum convertimini. \fk Ego occidam. \ft GREG., lib. VII Moral., cap. 18. Occidit ut vivificet, percutit ut sanet, etc., usque ad et sensibiles per ardorem charitatis facit.\f*

DEU 32:40 Removed trailing space in v~: Levabo ad cælum manum meam, et dicam: Vivo ego in æternum.\f + \fr 32.40 \fk Levabo. \ft Alia editio: \fk Tollam in cœlum manum meam, et jurabo pre dexteram meam, et dicam: Vivo ego in æternum. \ft In cœlum manum Dei levare, vel attollere, est potentiam æternitatis suæ super omnia excellentem ostendere. Jurare per dexteram, id est per Filium, qui est dextera Patris, est promissa ipsius in conspectu hominum confirmare et æternitatem suam credentibus sibi per Evangelium revelare, quia \fk potestas ejus, potestas æterna\ft Dan. 7..\f*

DEU 32:41 Removed trailing space in v~: Si acuero ut fulgur gladium meum, et arripuerit judicium manus mea: reddam ultionem hostibus meis, et his qui oderunt me retribuam.

DEU 32:42 Removed trailing space in v~: Inebriabo sagittas meas sanguine, et gladius meus devorabit carnes; de cruore occisorum et de captivitate, nudati inimicorum capitis.\f + \fr 32.42 \fk Sagittas. \ft Dæmones, de quibus ait Job: \fk Sagittæ Domini in me sunt\ft Job, 6., quasi tantam exercebo vindictam, quæ dæmonibus quoque posset sufficere. \fk Et de captivitate. \ft Captivorum capita radebantur, qui distrahebantur, et sub corona vendi dicebantur. \fk De captivitate. \ft Caput inimicorum nudatur, quando consilium iniquæ mentis vanum esse probatur, quo se impune peccare arbitrabatur. Capita quoque inimicorum sunt magistri, in quos ultio novissima redundabit; unde: \fk Exivit sanguis de lacu usque ad frenos equorum\ft Apoc. 14., id est ultio tormentorum usque ad rectores populorum.\f*

DEU 32:43 Removed trailing space in v~: Laudate, gentes, populum ejus, quia sanguinem servorum suorum ulciscetur: et vindictam retribuet in hostes eorum, et propitius erit terræ populi sui.]\f + \fr 32.43 \fk Quia sanguinem. \ft In judicio populus Dei laudabitur, cum apparebit gloriosus, et inimici justa retributione punientur.\f*

DEU 32:44 Removed trailing space in v~: Venit ergo Moyses, et locutus est omnia verba cantici hujus in auribus populi, ipse et Josue filius Nun.

DEU 32:45 Removed trailing space in v~: Complevitque omnes sermones istos, loquens ad universum Israël,

DEU 32:46 Removed trailing space in v~: et dixit ad eos: Ponite corda vestra in omnia verba, quæ ego testificor vobis hodie: ut mandetis ea filiis vestris custodire et facere, et implere universa quæ scripta sunt legis hujus:

DEU 32:47 Removed trailing space in v~: quia non incassum præcepta sunt vobis, sed ut singuli in eis viverent: quæ facientes longo perseveretis tempore in terra, ad quam, Jordane transmisso, ingredimini possidendam.

DEU 32:48 Removed trailing space in v~: Locutusque est Dominus ad Moysen in eadem die, dicens:

DEU 32:49 Removed trailing space in v~: Ascende in montem istum Abarim, id est, transitum, in montem Nebo, qui est in terra Moab contra Jericho: et vide terram Chanaan, quam ego tradam filiis Israël obtinendam, et morere in monte.\f + \fr 32.49 \fk Ascende in montem. \ft Abarim interpretatur \fk transitus; \ft Nebo \fk in conclusione. \ft Dicitur Nebo mons esse in terra Moab contra Jericho, supra Jordanem, in supercilio Phasga, juxta montem Phogor, a quo circa eum regio usque nunc Phasga appellatur. Moses ergo in Abarim et in monte Nebo contra Jericho ultra Jordanem moritur: quia lex et circumcisio usque ad Christum et baptismi sacramentum processit, ibique conclusa est, quia finis legis Christus. Vidit Moses terram promissionis, sed non ingressus est, quia in spiritu prævidit, et in lege prædixit Christi gratiam futuram, sed præsentem non vidit eum. Unde: \fk Multi justi et prophetæ voluerunt videre quæ vos videtis, et non viderunt\ft Matth. 13..\f*

DEU 32:50 Removed trailing space in v~: Quem conscendens jungeris populis tuis, sicut mortuus est Aaron frater tuus in monte Hor, et appositus populis suis:

DEU 32:51 Removed trailing space in v~: quia prævaricati estis contra me in medio filiorum Israël ad aquas contradictionis in Cades deserti Sin: et non sanctificastis me inter filios Israël.

DEU 32:52 Removed trailing space in v~: E contra videbis terram, et non ingredieris in eam, quam ego dabo filiis Israël.

DEU 33:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 33:0 Removed trailing space in c: 33

DEU 33:1 Removed trailing space in v~: Hæc est benedictio, qua benedixit Moyses, homo Dei, filiis Israël ante mortem suam.\f + \fr 33.1 \fk Hæc est benedictio. \ft Bene in fine Deuteronomii benedictionem posuit, quia Christus post completionem Evangelii ascensurus in cœlum, elevatis manibus discipulos suos benedixit. Benedictio qua filiis Isræl in Deuteronomio quod est secunda lex benedixit, ad gratiam pertinet Novi Testamenti, in quo priscæ legis mysteria reserantur, et veri Isrælitæ benedictionem, per Moysen hominem Dei prædictam, per hominem Christum consequuntur. Bene autem imminente morte Moysi benedictio datur, quia, legis umbra moriente, cœlestium donorum veritas aperitur. Prævidens ergo Moyses Salvatoris adventum et gratiam Novi Testamenti quasi præteritam explicans, voce primitivæ Ecclesiæ lætabundus exsultat, dicens: \fk Dominus de Sina venit, \ft etc. AUG., quæst. 36. Alia littera, etc., usque ad unde: \fk Lætamini, gentes, cum populo ejus. Quia cæcitas contigit ex parte in Isræl, donec plenitudo, \ft etc. Rom. 11. \fk Moyses homo. \ft Moyses significat legem, quæ ante mortem, id est, antequam in ipso finiretur, prædixit Ecclesiam in Christo benedicendam.\f*

DEU 33:2 Removed trailing space in v~: Et ait: [Dominus de Sinai venit, et de Seir ortus est nobis: apparuit de monte Pharan, et cum eo sanctorum millia. In dextera ejus ignea lex.\f + \fr 33.2 \fk Dominus de Sinai venit. \ft Sinai interpretatur \fk amphora mea\ft vel \fk mensura mea\ft vel \fk mandatum. \ft Seir \fk pilosus\ft vel \fk hispidus. \ft Pharan \fk ferocitas eorum\ft vel \fk frugifer. \ft Sina igitur figurat Vetus Testamentum, quia certam mensuram mandatorum juxta decalogi decretum tenens, prohibere novit, non juvare: nec spiritu dilectionis liberat, sed timore pœnæ subditos ligat. Unde: \fk Unum quidem in monte Sina in servitutem generans, \ft etc. Gal. 4. Dominus ergo venit de Sina, id est ex lege et prophetis credentibus innotuit. Inde enim venit, cum ibi legenti et intelligenti innotescit. Unde: \fk Ipse incipiens a Moyse et omnibus prophetis\ft Luc. 24., discipulis exponebat, ad quorum corda venire cupiebat. De Seir ortus secundum carnem, scilicet de Judæis malitiæ et perfidiæ spineto asperrimis, novæ lucis ortu tanquam verus sol justitiæ fideles illuminavit. Unde: \fk Nobis orietur sol justitiæ\ft Mal. 4.. Et alibi: \fk Orietur stella ex Jacob, et consurget homo de Isræl\ft Num. 24.. \fk Dominus, \ft etc. Sina interpretatur \fk tentatio. \ft Dominus ergo de Sina venit, quia carnem nostram, in qua tentaretur, accepit. \fk Et de Seir, \ft etc. Qui et Edom vel Esau. Hic est populus Judæorum, qui gulæ desiderio quasi pro lentis edulio primatus gloriam perdidit, et benedictionis gratiam fide junioris populi supplantatus amisit. \fk De Seir ortus est nobis, \ft etc. Hunc montem longo tempore circumierunt, et in eo aliqua præcepta acceperunt. Seir, id est \fk hispidus\ft vel \fk pilosus, \ft gentilitatem significat, quæ peccatis erat horrenda; de qua ortus est Dominus qui in fine de Ecclesia gentium Judæis prædicabit, quia reliquiæ salvæ fient. \fk Apparuit de monte Pharan, \ft etc. Qui \fk frugifer\ft interpretatur, quia de Ecclesia gentium virtutibus frugifera fides Christi prædicabatur Judæis. Christus ergo de Pharan apparuit; quia quanto contra eum ferocitas infidelium exarsit, tanto altius divinitatis ejus notitia crevit. Quanto enim inter passionis contumelias latuit, tanto per virtutem resurrectionis effulsit; et qui prius incredulitatis ferocitate persecuti sunt, postmodum ei charitatis ardore adhæserunt; de quibus additur: \fk Et cum eo sanctorum millia. \fk In dextera ejus ignea lex. \ft Tabulæ scilicet, in quibus lex, quæ purgat et urit peccata. Dextera quoque Patris est Filius, qui attulit legem charitatis dicens: \fk Ignem veni mittere in terram, \ft etc. Luc. 12. \fk In dextera ejus ignea lex. \ft Dextera, Evangelium, per quod beatitudo æterna promittitur; quæ dextera dicitur, non temporalis, sicut in lege, quæ dicitur læva. Unde: \fk Dextera illius amplexabitur me. \ft In hac dextera lex ignea, id est, charitas a Spiritu sancto in electorum cordibus inflammata. Unde dicit: \fk Plenitudo legis dilectio\ft Rom. 13.. Et alibi: \fk Mandatum novum do vobis, ut diligatis invicem\ft Joan. 13.. Hæc igneis linguis Spiritus sancti apostolis infusa, omnem legis plenitudinem tanquam digito Dei descripsit, et spiritu ferventes et operatione lucentes fecit. Sed quia non uni populo, ut lex Moysi, sed omnibus data est, adjungit: \fk Dilexit populos. \f*

DEU 33:2 Found footnote ending with space in \v~: Et ait: [Dominus de Sinai venit, et de Seir ortus est nobis: apparuit de monte Pharan, et cum eo sanctorum millia. In dextera ejus ignea lex.\f + \fr 33.2 \fk Dominus de Sinai venit. \ft Sinai interpretatur \fk amphora mea\ft vel \fk mensura mea\ft vel \fk mandatum. \ft Seir \fk pilosus\ft vel \fk hispidus. \ft Pharan \fk ferocitas eorum\ft vel \fk frugifer. \ft Sina igitur figurat Vetus Testamentum, quia certam mensuram mandatorum juxta decalogi decretum tenens, prohibere novit, non juvare: nec spiritu dilectionis liberat, sed timore pœnæ subditos ligat. Unde: \fk Unum quidem in monte Sina in servitutem generans, \ft etc. Gal. 4. Dominus ergo venit de Sina, id est ex lege et prophetis credentibus innotuit. Inde enim venit, cum ibi legenti et intelligenti innotescit. Unde: \fk Ipse incipiens a Moyse et omnibus prophetis\ft Luc. 24., discipulis exponebat, ad quorum corda venire cupiebat. De Seir ortus secundum carnem, scilicet de Judæis malitiæ et perfidiæ spineto asperrimis, novæ lucis ortu tanquam verus sol justitiæ fideles illuminavit. Unde: \fk Nobis orietur sol justitiæ\ft Mal. 4.. Et alibi: \fk Orietur stella ex Jacob, et consurget homo de Isræl\ft Num. 24.. \fk Dominus, \ft etc. Sina interpretatur \fk tentatio. \ft Dominus ergo de Sina venit, quia carnem nostram, in qua tentaretur, accepit. \fk Et de Seir, \ft etc. Qui et Edom vel Esau. Hic est populus Judæorum, qui gulæ desiderio quasi pro lentis edulio primatus gloriam perdidit, et benedictionis gratiam fide junioris populi supplantatus amisit. \fk De Seir ortus est nobis, \ft etc. Hunc montem longo tempore circumierunt, et in eo aliqua præcepta acceperunt. Seir, id est \fk hispidus\ft vel \fk pilosus, \ft gentilitatem significat, quæ peccatis erat horrenda; de qua ortus est Dominus qui in fine de Ecclesia gentium Judæis prædicabit, quia reliquiæ salvæ fient. \fk Apparuit de monte Pharan, \ft etc. Qui \fk frugifer\ft interpretatur, quia de Ecclesia gentium virtutibus frugifera fides Christi prædicabatur Judæis. Christus ergo de Pharan apparuit; quia quanto contra eum ferocitas infidelium exarsit, tanto altius divinitatis ejus notitia crevit. Quanto enim inter passionis contumelias latuit, tanto per virtutem resurrectionis effulsit; et qui prius incredulitatis ferocitate persecuti sunt, postmodum ei charitatis ardore adhæserunt; de quibus additur: \fk Et cum eo sanctorum millia. \fk In dextera ejus ignea lex. \ft Tabulæ scilicet, in quibus lex, quæ purgat et urit peccata. Dextera quoque Patris est Filius, qui attulit legem charitatis dicens: \fk Ignem veni mittere in terram, \ft etc. Luc. 12. \fk In dextera ejus ignea lex. \ft Dextera, Evangelium, per quod beatitudo æterna promittitur; quæ dextera dicitur, non temporalis, sicut in lege, quæ dicitur læva. Unde: \fk Dextera illius amplexabitur me. \ft In hac dextera lex ignea, id est, charitas a Spiritu sancto in electorum cordibus inflammata. Unde dicit: \fk Plenitudo legis dilectio\ft Rom. 13.. Et alibi: \fk Mandatum novum do vobis, ut diligatis invicem\ft Joan. 13.. Hæc igneis linguis Spiritus sancti apostolis infusa, omnem legis plenitudinem tanquam digito Dei descripsit, et spiritu ferventes et operatione lucentes fecit. Sed quia non uni populo, ut lex Moysi, sed omnibus data est, adjungit: \fk Dilexit populos. \f*

DEU 33:3 Removed trailing space in v~: Dilexit populos, omnes sancti in manu illius sunt: et qui appropinquant pedibus ejus, accipient de doctrina illius.\f + \fr 33.3 \fk Dilexit. \ft Unde: \fk Majorem hac dilectionem nemo habet, ut animam suam ponat, \ft etc. Joan. 15.. \fk Omnes. \ft Sine personæ acceptione; unde: \fk Qui timet Deum et operatur justitiam, acceptus est illi\ft Act. 10.. \fk Omnes sancti. \ft Sanctificati scilicet in nomine ejus qui audierunt: \fk Sancti estote, quoniam ego sanctus sum, \ft etc. Lev. 19.. \fk In manu. \ft Id est potentia, qua proteguntur. Unde: \fk Non rapiet quisquam de manu mea, \ft etc. Joan. 10.. Hi per charitatem sunt unum regnum in manu Domini; unde Isaias: \fk Et eris corona gloriæ in manu Domini, et diadema regni in manu Dei tui\ft Isa. 62.. \fk Et qui appropinquant, \ft etc. Quasi: Non contristentur qui Christum in carne docentem non audierunt, quasi ab hominibus decipiantur. Per os sanctorum loquitur Christus, per pedes doctrina capitis auditur; unde: \fk Qui vos audit, me audit, \ft etc. Luc. 10. Vel illi appropinquant pedibus ejus ad capiendam doctrinam, qui spirituali desiderio flagrantes, evangelicis et apostolicis Scripturis die noctuque invigilant. Sed quia hæc de Novo Testamento dicta sunt, sequitur quorum voce Moyses loquitur de veteri lege dicens: \fk Legem præcepit nobis, \ft etc.\f*

DEU 33:4 Removed trailing space in v~: Legem præcepit nobis Moyses, hæreditatem multitudinis Jacob.\f + \fr 33.4 \fk Hæreditatem. \ft Quia hæc est utilitas legis, hæreditas Abrahæ promissa: \fk Si volueritis et audieritis, me bona terræ comedetis. \fk Erit apud rectissimum, \ft etc. Jacob, ab angelo benedictus, Isræl vocatus est, id est \fk rectus Dei; \ft et Judæus ad fidem conversus ab eo post resurrectionem benedictus, cui in passione prævaluit, ob justitiæ professionem rectissimus appellatur. Unde: \fk Audi, Jacob, serve meus, et rectissime, quem elegi, \ft etc. Isa. 49.\f*

DEU 33:5 Removed trailing space in v~: Erit apud rectissimum rex, congregatis principibus populi cum tribubus Israël.\f + \fr 33.5 \fk Rex. \ft Christus. Ego autem constitutus sum rex ab eo, ut scilicet faciat regnum et potestatem, qui est rex et potestas prima. \fk Cum tribubus Isræl. \ft De quibus primitiva Ecclesia. Bene prius principes, deinde tribus congregandæ dicuntur, quia primi apostoli, et per eos crediderunt alii.\f*

DEU 33:6 Removed trailing space in v~: Vivat Ruben, et non moriatur, et sit parvus in numero.]\f + \fr 33.6 \fk Vivat Ruben. \ft Prædicta salute primitivæ Ecclesiæ, singulis tribubus proprias benedictiones tribuit; veros Isrælitas de utroque populo prænuntians, nunc de Christo, nunc de apostolis, nunc de primitiva, nunc de tota Ecclesia vaticinatur. \fk Vivat Ruben. \ft Quasi: Licet Ruben cubile patris violaverit, et primogeniti dignitatem amiserit, vivat tamen, et agens pœnitentiam non moriatur. Filii Ruben, id est, Judæi per Ruben significati, lectum Patris violaverunt, id est Christum Filium ejus sputis immundis polluerunt: tamen ad pœnitentiam reservantur, sed pauci numero ad comparationem Ecclesiæ gentium. \fk Ruben. \ft Visionis filius, quia mater ait Gen. 29.: Vidit Deus humilitatem meam. Hic est primogenitus, significans electos ex Judæis, qui Christum negando et crucifigendo mortui, prædicatione apostolorum conversi, ex fide Christi sunt vivificati: hi visionis filii, quia respectu divinæ misericordiæ salvi.\f*

DEU 33:7 Removed trailing space in v~: Hæc est Judæ benedictio: [Audi, Domine, vocem Judæ, et ad populum suum introduc eum: manus ejus pugnabunt pro eo, et adjutor illius contra adversarios ejus erit.]\f + \fr 33.7 \fk Hæc est Judæ. \ft Judas, qui interpretatur \fk confessio, \ft universalem significat Ecclesiam, in qua laudis divinæ confessio et gratiarum actio. De quo mater ait: \fk Modo confitebor Domino\ft Gen. 29.. Hæc est vera sponsa Christi quæ virtutum monilibus adornata, non superbit, sed gratias agit, pro hac orat ut audiatur. \fk Audi, Domine, vocem Judæ. \ft Regum scilicet qui de Juda, qui Christum desiderabant; et ipsius Christi, qui ait: \fk Confitebor tibi, Pater, rex cœli et terræ, \ft etc. Luc. 10. \fk Manus. \ft Oravit Dominum pro Juda, cui nunc Domini promittit auxilia, quasi non præsumat de viribus suis Judas, sed in illo confidat qui ait: \fk Confidite, ego vici mundum\ft Joan. 16.; cujus manus in cruce contra spiritales nequitias pugnaverunt, ut per mortem destrueret eum qui habebat mortis imperium. \fk Adjutor. \ft Ut vincat et dicat: \fk Super excelsa mea deducet me victor\ft Habac. 3.: ipse enim in nobis vincit, et pro victoria sua coronat nos in misericordia et miserationibus.\f*

DEU 33:8 Removed trailing space in v~: Levi quoque ait: [Perfectio tua, et doctrina tua viro sancto tuo, quem probasti in tentatione, et judicasti ad aquas contradictionis.\f + \fr 33.8 \fk Perfectio. \ft Quasi, quam sis perfectus, et quam sancta doctrina tua per Moysen declarasti. Vel a sancto viro tuo, id est Levitis, est perfectio tua et doctrina tua. Illi enim debent legem custodire, facere et docere. \fk Perfectio tua. \ft Choro angelorum et martyrum et omnium perfectorum ista dicuntur, qui perfectionem charitatis moriendo pro Domino impleverunt; et mundo renuntiantes, culmen ecclesiasticæ doctrinæ assecuti sunt, tanquam veri Levitæ in terra partem non habentes, sed cum Propheta dicentes: \fk Dominus pars hæreditatis meæ, \ft etc. Psal. 15.; secundum illud: \fk Si quis vult venire post me, abneget se, \ft etc. Luc. 9. \fk Qui perdiderit animam suam propter me, \ft etc. Matth. 10. Christus autem verus Levi, qui hæc omnia fecit et docuit. Ipsi Levitæ adhærent imitantes illum usque ad sanguinem, de cujus passione subditur: \fk Quem probasti in tentatione, \ft etc. \fk Ad aquas. \ft Locus est ubi Moysi et Aaron ingressum terræ promissionis contradixit. \fk Ad aquas. \ft Legem significat, quæ male viventibus introitum regni cœlestis contradixit. Aquæ, populi, qui contradicentes clamaverunt: \fk Crucifige eum. Sanguis ejus super nos, et super filios nostros\ft Matth. 27.. Ad cumulum perfectionis Levi adjungit:\f*

DEU 33:9 Removed trailing space in v~: Qui dixit patri suo et matri suæ: Nescio vos: et fratribus suis: Ignoro vos: et nescierunt filios suos. Hi custodierunt eloquium tuum, et pactum tuum servaverunt.\f + \fr 33.9 \fk Qui dixit patri suo. \ft Quando fecerunt vitulum aureum, jubente Moyse, Levitæ, accincti gladiis, a porta usque ad portam idololatras interfecerunt. In ultione idololatriæ quasi suos non cognoscebant, quia sine differentia occidebant. Unde: \fk Nisi quis reliquerit patrem et matrem et uxorem et filios propter me, non est meus discipulus\ft Luc. 18.. \fk Qui dixit patri suo et matri, \ft etc. Debemus et temporaliter his cum quibus vicinius conjungimur, plus prodesse. Debemus copulam terrenæ cognationis agnoscere; sed si cursum mentis præpedit, ignorare, ut affectus mentis viscera repleat, sed a spiritali proposito non avertat. Hæc bene vaccæ innuunt, quæ sub arca Domini ad montana tendentes, affectu et rigido sensu gradiuntur: pro vitulis pergentes mugiebant sed accepto, itinere gressus non deflectebant.\f*

DEU 33:10 Removed trailing space in v~: Judicia tua, o Jacob, et legem tuam, o Israël: ponent thymiama in furore tuo, et holocaustum super altare tuum.\f + \fr 33.10 \fk Ponent thymiama. \ft Sicut Aaron stans inter mortuos et viventes pro populo deprecatus est. \fk Ponent thymiama. \ft Sanctorum oratio suavissimum incensum est Domino: quo peccante populo Domini furor mitigatur, quia ab omni terrena sorde defæcata, cœlesti desiderio ignita, quasi thymiama in conspectu Dei flagrat, et quasi holocaustum ab ara pli cordis flamma devotionis in cœlum subvolat. Hoc præcipue apostolis et martyribus congruit, de quibus dicitur: \fk Tanquam aurum in fornace probavit illos, et quasi holocausti hostiam accepit\ft Sap. 3..\f*

DEU 33:11 Removed trailing space in v~: Benedic, Domine, fortitudini ejus: et opera manuum illius suscipe. Percute dorsa inimicorum ejus: et qui oderunt eum, non consurgant.]\f + \fr 33.11 \fk Suscipe. \ft Quasi grata, ut remuneres. Dantur nunc singulis albæ stolæ, scilicet animarum lætitia; et in judicio secundum corpus, recepta immortalitate, \fk fulgebunt sicut sol et tanquam scintillæ in arundineto discurrent, \ft exurendo scilicet vacuos et infructuosos adversarios; de quorum pœna subditur: \fk Percute dorsa. \ft Quasi: videbantur sibi impune martyrum sanguinem fundere, sed quasi post dorsum pœna improvisa parabatur, id est æterna damnatio, in quam ruentes surgere non valebunt. Unde: \fk Virga in dorso imprudentium\ft Prov. 26..\f*

DEU 33:12 Removed trailing space in v~: Et Benjamin ait: [Amantissimus Domini habitabit confidenter in eo: quasi in thalamo tota die morabitur, et inter humeros illius requiescet.]\f + \fr 33.12 \fk Et Benjamin. \ft Videtur historiæ alludere, quia Benjamin patriarcha et propheta Jacob spiritu plenus unice amabat, et dispensatione Dei, locus divino cultui mancipatus, ejus tribui custodiendus decernitur; unde addit: \fk Quasi in thalamo tota die, \ft etc. \fk Amantissimus. \ft Christus est amantissimus Dei Patris, qui de seipso ait: \fk Hic est Filius meus dilectus\ft Matth. 17.. Hic habitat in dextera Patris confidenter, cui dicitur: \fk Sede a dextris meis\ft Psal. 109.. Aliter: Benjamin, de filio doloris \fk filius dextræ\ft dictus, exprimit Paulum de persecutore apostolum et vas electionis factum: ipse enim de hac tribu fuit; dignum autem erat ut sicut Domini præcursor prophetali oraculo prædictus est, ita magister gentium universo mundo profuturus, inter magna Ecclesiæ mysteria prædicaretur. In cujus mente Christus fiducialiter habitavit, cum inter innumera pericula coram gentibus et regibus eum constanter prædicavit. De cujus anima dicitur: \fk Quasi thalamo tota die morabitur. \ft Vel maritali connubio mira oblectatione perfruens, et virtutum prole fecundans, nulliusque vitii inquietudine secretum placidissimi pectoris derelinquens; vel in ea quasi in thalamo residens, tanquam sponsus speciosus, virgineas credentium mentes per prædicationem ejus suis jungit amplexibus. Unde: \fk Adducentur regi virgines post eam\ft Psal. 43.. Ipse quoque ait: \fk Despondi enim vos uni viro virginem castam exhibere Christo\ft II Cor. 11.. Divinitas quoque in humanitate Christi habitat confidenter. \fk In thalamo morabitur, \ft significat quod in utero Virginis cœlesti sponso juncta est Ecclesia, quæ in fortitudine potentiæ Christi et in operibus fiducialiter requiescit. \fk Et inter humeros illius requiscet. \ft Humeris onera portantur, ideo in eis robusta patientia designatur. Tanto autem libentius Christus in illo requievit, quanto pro ipso durissimos labores toleravit: tanto arctius amplexus est, quanto ab illius amplexu nullo terrore avulsus est. Unde ait: \fk Quis nos separabit a charitate Christi? \ft Rom. 8.\f*

DEU 33:13 Removed trailing space in v~: Joseph quoque ait: [De benedictione Domini terra ejus, de pomis cæli, et rore, atque abysso subjacente.\f + \fr 33.13 \fk Joseph quoque ait. \ft Joseph \fk auctus\ft interpretatur. Hic est Christus, qui a Judæis fratribus suis abjectus, in Ægypto hujus sæculi princeps factus est, et genus humanum a famis inopia evangelici frumenti dispensatione liberavit: qui est vere Salvator mundi. \fk De benedictione Domini terra ejus. \ft Ad litteram, fertilitatem significat, quam duæ tribus ex Joseph, id est Ephraim et Manasses, habuerunt in ubertate frugum, pomorum et pastu pecorum. Hæc est Basan, fertilissima regio, unde \fk pinguedo\ft interpretatur. Temperie cœli, et rore fructus, et fontium et fluminum abundantia, homine delectantur, quæ in abysso significantur. \fk Benedixisti, Domine, terram tuam, \ft Ecclesiam scilicet, quæ non propria virtute, sed virtutum benedictione divinitus impletur. Unde: \fk Benedictus Deus qui benedixit nos in omni benedictione spiritali in cœlestibus Christo\ft Ephes. 1.. \fk Cœli. \ft Cœlum dicuntur propter unitatem fidei et doctrinæ apostoli et evangelistæ, de quibus alibi pluraliter dicitur: \fk Cœli enarrant gloriam, \ft etc. Psal. 18. In ipsis enim vita et contemplatione fulgentibus tanquam in cœlo habitat Deus, intonans terrorem, pluens consolationem, et coruscans miraculis. \fk Rore. \ft Cœlesti prædicatione, quæ miræ subtilitatis et gratiæ, qua contra æstum tentationis corda rigantur, et ut semper vireant virtutibus; unde: \fk Det tibi Deus de rore cœli, \ft etc. Gen. 27. \fk Abysso, \ft ut scilicet pinguior fiat, de fonte ascendente irrorata quasi paradisus Dei. Unde: \fk Fons ascendebat de terra irrigans superficiem terræ\ft Gen. 2.. A mari abundavit sensus ejus, et cogitatus illius de abysso magna. Frustra enim exterius irrigat sermo doctoris, nisi riget interius gratia conditoris. Unde subdit: \fk De pomis collium, \ft etc.\f*

DEU 33:14 Removed trailing space in v~: De pomis fructuum solis ac lunæ,\f + \fr 33.14 \fk Solis. \ft Christi, qui est sol justitiæ, qui ait: \fk Fulgebunt justi sicut sol in regno Patris eorum\ft Matth. 13., quia similes ei erimus. \fk Ac lunæ. \ft Ecclesiæ, quæ accipit hos fructus a sole, id est a Christo: semper igitur solem plena devotione respiciat, ne aliquando aversa lumen perdat.\f*

DEU 33:15 Removed trailing space in v~: de vertice antiquorum montium, de pomis collium æternorum:\f + \fr 33.15 \fk De pomis collium æternorum. \ft Colles æterni fideles Veteris Testamenti qui humiles filii immobili firmitate in fide prophetarum et patriarcharum fundati unde: \fk Mons domus Domini elevabitur super colles\ft Isa. II quorum pomis terra Joseph benedicitur, cum Ecclesia Christi doctrina prophetiæ, exemplo virtutis, in fide fructificat. Et notandum, quia supra in pomis et rore cœli doctrina evangelica, hic in vertice antiquorum montium et pomis collium æternorum, legalis et prophetica signatur, et utrisque terra Joseph locupletatur; quia sancta Ecclesia utriusque Testamenti paginis, et novorum et veterum Patrum exemplis informatur; unde: \fk Omnia poma, dilecte mi, \ft id est, \fk nova et vetera servavi tibi\ft Cant. 7. et: \fk Omnis scriba doctus profert de thesauro suo nova et vetera\ft Matth. 13.. Manichæi ergo et Judæi quia illi Vetus, isti Novum Testamentum non recipiunt in hac terra opulenta hæreditare nequeunt.\f*

DEU 33:16 Removed trailing space in v~: et de frugibus terræ, et de plenitudine ejus. Benedictio illius qui apparuit in rubo, veniat super caput Joseph, et super verticem nazaræi inter fratres suos.\f + \fr 33.16 \fk Et de frugibus. \ft Ecclesia in toto orbe justitiæ fruge fecunda et charismatum largitate, de plenitudine sui Joseph accepit; unde sequitur: \fk Benedictio illius qui apparuit. \ft Totus Joseph, id est, caput et corpus benedictione plenus, sed benedictionis plenitudo præcipue in capite; unde: \fk Sicut unguentum in capite quod descendit in barbam Aaron, \ft etc. Psal. 32. Hic privilegio gratiæ, fratribus, id est, fidelibus præeminens, septiformi spiritu tanquam verus Samson ex utero virginis Nazaræus, id est Deo consecratus, quasi septem crinibus intactis effulsit. \fk Super caput Joseph, \ft Christi, qui est caput Ecclesiæ, in quo benedicuntur omnes gentes, de cujus passione et resurrectione subditur: \fk Quasi primogeniti tauri, \ft etc. \fk Quasi. \ft AUG., quæst. 56. Primogenitus tauri pulchritudo ejus. Non est ita legendum ut dicatur primogenitus tauri: sed cum sit primogenitus, pulchritudo ejus pulchritudo tauri est, propter cornua crucis. Christus vitulus saginatus, quem de armento patrum primogenitum regresso Filio Pater immolavit, qui die tertia suscitatus gloriosus apparuit, qui est primogenitus mortuorum et princeps regum terræ, post resurrectionis gloriam de virtute passionis adjungit cornua.\f*

DEU 33:17 Removed trailing space in v~: Quasi primogeniti tauri pulchritudo ejus, cornua rhinocerotis cornua illius: in ipsis ventilabit gentes usque ad terminos terræ. Hæ sunt multitudines Ephraim: et hæc millia Manasse.]\f + \fr 33.17 \fk Cornua. \ft Joseph comparat cornibus rhinocerotis, significans Ephraim habiturum principatum inter decem tribus, in quibus regnavit Jeroboam de tribu Ephraim in tempore Roboam filii Salomonis. \fk Cornua rhinocerotis. \ft Cornua crucis significat, de quibus ait Habacuc: \fk Ibi abscondita est fortitudo ejus\ft Habac. 3.. Per infirmitatem namque carnis quasi aries illusorum spinis coronatur, his cornibus hæsit, sed passionis incomparabili fortitudine unicornis exstitit mortis victor, et ejus qui habebat mortis imperium, unde: \fk Quod infirmum est Dei, fortius est hominibus\ft I Cor. 1. \fk Ventilabit. \ft Prædicatione crucis discernens paleas a frumento: verbum enim crucis pereuntibus stultitia. \fk Gentes. Postula a me, et dabo tibi gentes, \ft etc. Psal. 2. De hæreditate enim veri Joseph quæ est terra inclyta hæc omnia dicuntur, de cujus cultoribus ex utroque populo congregatis, sequitur: \fk Hæ sunt multitudines Ephraim. \ft Hæ duæ tribus ex Joseph, non in se, sed in parente benedicuntur. Filios significant utriusque populi, qui in Christo benedicuntur secundum illud: \fk In semine tuo benedicentur omnes gentes\ft Gen. 22.. Hos patriarcha Jacob Ephraim et Manassen cancellatis manibus in modum crucis benedicens, et primogenito minorem præferens, in fide crucis Christi benedicendos esse signavit, in minore ex gentibus fidelem populum in Christi gratia tempore minorem, sed fide majorem: ad quem Isrælitici populi gratia transivit, de cujus inæstimabili multitudine dicitur: \fk Hæ sunt multitudines, \ft etc., unde: \fk Multi filii desertæ magis quam ejus quæ habet virum\ft Isa. 54.. Manasses primogeniti honore privatus, et tamen benedictus, est Judaicus populus, qui ex majore sui parte pro infidelitate reprobatus, in reliquis tamen benedictionem consecutus, unde: \fk Cæcitas contingit ex parte in Isræl, \ft etc. Rom. 2.\f*

DEU 33:18 Removed trailing space in v~: Et Zabulon ait: [Lætare, Zabulon, in exitu tuo, et Issachar in tabernaculis tuis.\f + \fr 33.18 \fk Et Zabulon. \ft Zabulon et Issachar in Galilæa passionem acceperunt, ubi Christus maxime docuit, unde apostolos elegit. Per eos ergo apostoli designantur, et eis in exitu lætitia promittitur, quia exeuntes de finibus suis populum gentium Christo subjugaverunt, et in tabernaculis pro conversione Judæorum, de quibus et ipsi electi sunt. Pro utroque ergo populo, præsens eis lætitia promittitur, et futura: quia in præsenti de conversione eorum gavisi sunt, et in cœlestibus æterna lætitia remunerati. \fk In tabernaculis, \ft Judæorum, unde: \fk Dilatet Deus Japhet, et habitet in tabernaculis Sem\ft Gen. 9.: quia in ecclesiis de Judæis habitat latitudo minoris populi per unitatem fidei.\f*

DEU 33:19 Removed trailing space in v~: Populos vocabunt ad montem: ibi immolabunt victimas justitiæ. Qui inundationem maris quasi lac sugent, et thesauros absconditos arenarum.]\f + \fr 33.19 \fk Ad montem. \ft Sion scilicet vel Jerusalem, vel contemplationem et virtutum altitudinem. \fk Vocabunt. \ft Justitiam tantum in fide Christi esse docentes. \fk Finis enim legis Christus ad justitiam omni credenti\ft Rom. 10.. In monte immolant victimas justitiæ, dum omnes qui ad Christum veniunt in quo construitur Ecclesia non ex operibus legis sed ex fide Christi justificari docent, secundum illud \fk Justus autem ex fide vivit\ft Habac. 1.. Sunt ergo veri Christiani victimæ justitiæ, quæ ab apostolis immolantur, dum terrena desideria mortificare docentur, ut spiritualia vivificentur; unde: \fk Si spiritu facta carnis mortificaveritis, vivetis\ft Rom. 8.. \fk Ibi immolabunt. \ft Non est locus veri sacrificii extra catholicam Ecclesiam, quæ supra hunc montem posita est. \fk Qui inundationem. \ft Hæ tribus negotiationibus vacaverunt, de transmarinis regionibus mercimonia reportantes, et thesauros absconditos, argentum, scilicet aurum vel gemmas \fk quasi lac sugent, \ft id est, facile accipient. \fk Qui inundationem maris. \ft Gentium vocationem significat. Mare enim universum genus hominum significat; unde: \fk Simile est regnum cœlorum sagenæ missæ in mari, et ex omni genere piscium congreganti\ft Matth. 13.. Mare, mundus, sagena, doctrina, omne genus piscium, omnis sexus, ætas et conditio intelligitur. Maris ergo inundationem apostoli quasi lac suxerunt, quia confluentes ad doctrinam Evangelii turbas populorum in augmentum corporis Christi traxerunt. \fk Absconditos. Novit Dominus qui sunt ejus\ft I Tim. 2.. \fk Multi enim sunt vocati, pauci, \ft etc. Matth. 20. Arenæ, infidelium multitudo; thesauri, pretiosæ electorum animæ. Sic ergo suxerunt, ut ex auditoribus Evangelii alii quasi vasa in honorem thesauris regis transferrentur, alii quasi arenæ steriles et inutiles vacui remanerent.\f*

DEU 33:20 Removed trailing space in v~: Et Gad ait: [Benedictus in latitudine Gad: quasi leo requievit, cepitque brachium et verticem.\f + \fr 33.20 \fk Et Gad ait. \ft In benedictione Gad videtur prædicere potentiam virorum fortium vel judicium, qui de illa tribu fuerunt, sicut Jephte, et alii multi. \fk In latitudine. \ft Quia omnis plenitudo benedictionis supra Christum requievit, unde suos benedixit. \fk Gad. \ft Id est, accinctus, Christum significat, qui contra spirituales nequitias pugnaturus, in infirmitate carnis virtute divinitatis præcinctus apparuit, secundum illud: \fk Indutus est Dominus fortitudinem et præcinxit se\ft Psal. 112.. Et alibi: \fk Dominus fortis et potens in prælio, \ft etc. Hic in latitudine benedictus est, quia non in solis Judæis, sed in omnibus gentibus amplissimum regnum accepit. Inde Prophetia ait: \fk A solis ortu usque ad occasum laudabile nomen Domini. \ft Sed quia per humilitatem passionis ad hanc gloriam pervenit, de morte ejus subjungit: \fk Quasi leo requievit. Potestatem habeo ponendi animam meam\ft Joan. 10.. Potestas mortis, non necessitas exprimitur; unde: \fk Nemo tollit eam a me, sed ego pono eam. \ft Ibid. \fk Quasi leo fremuit. \ft Quidquid enim dixit, potenter implevit. \fk Cepitque brachium et verticem. \ft Cum resurgens a mortuis fortitudinem inimicorum sibi subjugavit. Cepit quoque verticem, id est, mundani imperii sublimitatem ad suscipiendam fidem inclinavit; unde: \fk Et adorabunt eum omnes reges; omnes gentes servient ei\ft Psal. 71.. Sequitur de novo statu regni ejus.\f*

DEU 33:21 Removed trailing space in v~: Et vidit principatum suum, quod in parte sua doctor esset repositus: qui fuit cum principibus populi, et fecit justitias Domini, et judicium suum cum Israël.]\f + \fr 33.21 \fk Et vidit principatum suum, quod in parte sua. \ft Subjectis sibi regnis et gentibus, potentia ejus apparuit, non armorum terrore, sed virtute doctrinæ. \fk Repositus. \ft Occultus, dum scribit leges suas in cordibus fidelium; unde ait: \fk Vos unctionem habetis a sancto, et non necesse habetis ut aliquis doceat vos; unctio ejus docet vos de omnibus\ft Joan. 2.. Vel, \fk Repositus, \ft quia in lege et prophetis in figuris latebat, et docebat absconditus, quæ manifeste in Evangelio declaravit; unde: \fk Incipiens a Moyse et omnibus prophetis interpretabatur illis\ft Luc. 24.. \fk Qui fuit cum principibus populi. \ft Adjutor, unde: \fk Domino cooperante et sermonem confirmante sequentibus signis\ft Marc. 16., quia ait: \fk Sine me nihil potestis facere\ft Joan. 15.. \fk Fecit justitias. \ft Id est justificans in se credentes, et tandem secundum merita judicabit cum Isræl, id est cum populo suo ad visionem Dei electo. \fk Justitias. \ft Justificationes credentium. Ipse enim justificat impium ex fide. Neque enim ex operibus legis justificabitur omnis caro.\f*

DEU 33:22 Removed trailing space in v~: Dan quoque ait: [Dan catulus leonis, fluet largiter de Basan.]\f + \fr 33.22 \fk Dan quoque. \ft Alii per Dan Antichristum signari putant, quem de hac tribu nasciturum æstimant: ipse est catulus leonis, id est diaboli, qui largiter fluet de Basan, quia plenus confusione; Basan quippe confusio, vel pinguedo, vel bruchus interpretatur. Dan quoque judicium, Basan ignominiam. Dan vero Christum significat, qui ait: \fk In judicium ego in hunc mundum veni\ft Joan. 9.. Catulus leonis propter fortitudinem, et quia parvulus fieri dignatus est; sed suscipiens infirmitatem nostram, non amisit virtutem suam, \fk quod enim infirmum est Dei, fortius est hominibus\ft I Cor. 1.. De ipso dicitur: \fk Vicit leo de tribu Juda, \ft etc. Apoc. 5. Ignominiam quidem crucis a Judæis sustinuit, putantibus nomen ejus per mortem deleri: sed qui per infirmitatem ejus carnis, in passione catulus fuit, per divinitatis potentiam leo invictus in resurrectione apparuit; unde Apostolus: \fk Et si crucifixus est ex infirmitate, vivit tamen ex virtute Dei\ft II Cor. 13.. Quasi ergo ex Basan largiter fluxit, cum per ignominiam mortis perveniens ad gloriam immortalitatis, fluentis Evangelii totum orbem irrigavit; unde Isaias: \fk Repleta est terra scientia Domini, sicut aquæ maris operientis\ft Isa. 2.. \fk Dan catulus leonis. \ft Hoc propter Samsonem dicit, qui de tribu Dan fuit, et quasi leo fortis, cujus possessio usque Basan. Antichristus vero fluet largiter de Basan, quia satiabitur pinguedine luxuriæ et omnium vitiorum. \fk Mare et meridiem possidebit. \ft Quia possessio ejus ab australi parte in occidentem usque ad mare Tyrrhenum pertingit. \fk Mare et meridiem possidebit. \ft Per apostolos enim ex Judæis et gentibus Ecclesia acquiritur Christo. Per mare enim occidentale quod hic intelligitur Judæi figurantur, qui umbræ et exemplari deserviunt, nec habent lucem scientiæ et veritatis, et quia eis sol justitiæ occubuit, perpetuis remanserunt in tenebris. Hunc occidentem apostoli possederunt, cum ex eis plurimos gratia fidei illuminatos Christo subjecerunt, ut qui fuerunt aliquando tenebræ, lux essent in Domino. In meridie intelligitur Ecclesia de gentibus collecta, quæ, ablato legis velamine, Evangelii luce perfruitur, et cubans cum sponso in meridie, revelata facie gloriam Domini contemplatur.\f*

DEU 33:23 Removed trailing space in v~: Et Nephthali dixit: [Nephthali abundantia perfruetur, et plenus erit benedictionibus Domini: mare et meridiem possidebit.]

DEU 33:24 Removed trailing space in v~: Aser quoque ait: [Benedictus in filiis Aser, sit placens fratribus suis, et tingat in oleo pedem suum:\f + \fr 33.24 \fk Aser quoque ait: Benedictus in filiis Aser, sit placens fratribus suis. \ft Aser beatus, Christus scilicet nostræ beatitudinis spes, cujus primitias nobis ostendit resurgens a mortuis. Hic est benedictus in filiis, quia credentes, per ejus gratiam renascentes, totum orbem ejus similitudine repleverunt, quibus dicitur: \fk Credite in lucem, filii ut lucis sitis\ft Joan. 12.. Ipsi afferunt fructum lucis in omni bonitate et justitia et veritate. Hoc autem factum est, quia fratribus suis, id est apostolis, quos de Judæa elegit, vera charitate complacuit, ut spretis figuris gauderent de veritate Evangelii, et quia \fk digni essent pro nomine Jesu contumeliam pati. \ft Et unde eis tanta charitatis abundantia, supponit, \fk tingat in oleo pedem, \ft etc. \fk Et tingat in oleo pedem suum. \ft Christus caput nostrum ascendens in cœlum, apostolos, scilicet pedes suos mundum prædicando circumituros in terra adhuc consistentes, oleo Spiritus sancti copiosissime unxit, ut nullo labore deficerent, sed immarcessibilis gaudii claritate pollerent. Incorruptibile quoque præbuit calceamenti munimentum de quo subditur: \fk Ferrum et æs cal. \ft GREG., lib. XXXIV Moral., cap. 5. Hoc de Ecclesia, etc., usque ad his calceamentis verum pascha celebrandum.\f*

DEU 33:25 Removed trailing space in v~: ferrum et æs calceamentum ejus. Sicut dies juventutis tuæ, ita et senectus tua.\f + \fr 33.25 \fk Sicut dies juventutis. \ft Significat hanc tribum prosperitate et deliciis abundasse usque ad senectutem captivitatis. \fk Sicut. \ft Promittitur Ecclesiæ cruda viridisque senectus: ut sicut fortiter in principio omnes impetus evicit, ita eminente fine Antichristi furorem evincat, unde: \fk Ecce ego vobiscum sum omnibus diebus usque ad consummationem sæculi\ft Matth. 28.. Et alibi: \fk Senectus mea in misericordia uberi\ft Psalmus 91..\f*

DEU 33:26 Removed trailing space in v~: Non est deus alius ut Deus rectissimi, ascensor cæli, auxiliator tuus. Magnificentia ejus discurrunt nubes,\f + \fr 33.26 \fk Non est Deus. \ft Supradicta admirans in laude Christi, qui hæc omnia fecit lætabundus erumpit. \fk Ascensor cœli. \ft Propria virtute ascendit, et quotidie Ecclesiam ad se trahit. \fk Trahe me post te, curre in odorem unguentorum tuorum\ft Cant. 1.. \fk Nubes. \ft Apostoli, qui pluunt verbis, coruscant miraculis: quos ascendens in cœlum misit ad prædicandum; unde: \fk Vocem dederunt nubes\ft Psal. 76., quæ scilicet nullo remorante discurrunt, non sua, sed Christi virtute signa et prodigia facientes, et quasi coruscationibus corda mortalium terrentes, unde: \fk Bonum certamen certavi, cursum consummavi\ft II Tim. 4..\f*

DEU 33:27 Removed trailing space in v~: habitaculum ejus sursum, et subter brachia sempiterna ejiciet a facie tua inimicum, dicetque: Conterere.\f + \fr 33.27 \fk Habitaculum ejus sursum, \ft etc. Corpus a mortuis suscitatum in Patris dextera collocatum, de quo dicitur: Solvite templum hoc Joan. 2.. \fk Brachia. \ft Virtus scilicet passionis, quæ omnes defendit, quam in cruce extensis brachiis accepit. \fk Subter brachia. \ft Scilicet hæc brachia contra verum Amalec dimicantes defendunt: nec sicut Moysi lassitudine gravantur, sed indefessa virtute sublevant, donec veram consequantur victoriam. Veneremur ergo in supernis primitias nostræ resurrectionis, in infimis sacramentum nostræ redemptionis, ut et ipsi, debellato adversario, immortalitatis gloriam consequamur, de quo vero Isræli promittitur: \fk Ejiciet a facie tua inimicum. \fk Et solus. \ft Suo scilicet more et suis legibus vivens, unde Balaam: \fk Populus solus habitabit et inter gentes non reputabitur\ft Num. 23..\f*

DEU 33:28 Removed trailing space in v~: Habitabit Israël confidenter, et solus. Oculus Jacob in terra frumenti et vini, cælique caligabunt rore.\f + \fr 33.28 \fk Oculus Jacob. \ft Qui hic vitiis supplantandis desudabat, ibi se levissimo mentis intuitu gloriam Christi, qui propter nos terram veræ carnis accepit, indesinenter contemplabitur: ut cujus hic corpore et sanguine per sacramentum frumenti et vini pascebatur, ibi divinitatis ejus perpetua visione saginetur, unde: \fk Satiabor cum apparuerit gloria tua\ft Psal. 16.. Et alibi: \fk Manifestabo ei meipsum\ft Joan. 14.. Tunc Jacob in perfectum Isræl conversus, facie ad faciem Deum videbit, tam larga, tam subtili, tam delectabili Dei cognitione, quasi levissimo rore repletus, ut prædicatorum scientia qua in præsenti instruimur caligare videatur; unde: \fk Sive scientia destruetur\ft I Cor. 13.. Et alibi: \fk Tenebrosa aqua in nubibus æris, præ fulgorem in conspectu ejus\ft Psal. 17., ad quam cum perventum fuerit, omnis hæc doctrina cessabit, \fk et erunt omnes docibiles Dei\ft Joan. 6.; unde merito adjungit: \fk Beatus es, Isræl, \ft etc \fk Cælique caligabunt, \ft quasi tam abundanter terræ fecundandæ ros infundetur, ut hominum tenebrescat obtuitus. In quo significatur, quia Judæi cum terrenam opulentiam ultra modum diligerent, caligaverunt, et Christum cognoscere non potuerunt; unde: \fk Si dimittimus eum sic, omnes credent in eum, \ft etc.\f*

DEU 33:29 Removed trailing space in v~: Beatus es tu, Israël: quis similis tui, popule, qui salvaris in Domino? Scutum auxilii tui, et gladius gloriæ tuæ: negabunt te inimici tui, et tu eorum colla calcabis.]\f + \fr 33.29 \fk Quis similis tui, popule? \ft Quasi, ideo beatus, ideo tibi similis nullus, quia non de tua virtute, sed de Christi gratia salutem speras, qui salvum facit populum suum a peccatis eorum. \fk Et gladius gloriæ. \ft In futuro adversarios irrevocabili severitate percutiens, quando sanguinem servorum ulciscetur. Gladius modo hic in humilitate patientium occultatur, in gloria resurgentium revelabitur, ideo \fk gladius gloriæ\ft Isræl dicitur. Christus ergo quasi scutum protegit præliantem, et quasi gladius gloriæ ulciscetur triumphantem. Ad eum quasi ad caput, in fine vaticinii refertur gloria corporis, cum dicitur: \fk Negabunt. \ft Abominabuntur et odient, sicut Balac, qui rogavit Balaam, ut Isrælitas maledicendo repelleret. \fk Calcabis. \ft Subjiciendo eos Ecclesiæ, quam abominantur et persequuntur. Notandum undecim tantum esse benedictiones. Simeon namque in his benedictionibus non reperitur, in quo Judas ab apostolis excluditur, undecim tantum remanentibus. Inde quoque undecim mansionibus filii Isræl de Horeb pervenerunt ad locum in quo Deuteronomium acceperunt.\f*

DEU 34:0 Extra whitespace after chapter number

DEU 34:0 Removed trailing space in c: 34

DEU 34:1 Removed trailing space in v~: Ascendit ergo Moyses de campestribus Moab super montem Nebo, in verticem Phasga contra Jericho: ostenditque ei Dominus omnem terram Galaad usque Dan,\f + \fr 34.1 \fk Ascendit ergo. \ft Tam Moyses quam cæteri patres Veteris Testamenti per spiritum in altitudinem contemplationis levati, prævidere potuerunt gratiam Novi Testamenti, quæ in Christo data est, et virtutum collatione et cœlestis regni perceptione: sed eam in carne exspectare non potuerunt, in fide autem et spe mortui sunt, ad inferos deducti, ubi exspectabant Redemptoris adventum, qui per sanguinem suæ redemptionis inde eos liberaret. \fk Ostenditque ei. \ft Terram promissionis vidit Moyses, nec intravit, quia lex adventum Christi et doctrinam Evangelii verbis et figuris præsignavit, sed neminem ad perfectum duxit.\f*

DEU 34:2 Removed trailing space in v~: et universum Nephthali, terramque Ephraim et Manasse, et omnem terram Juda usque ad mare novissimum,\f + \fr 34.2 \fk Omnem terram. \ft Partem omnis terræ, quam ex altissimo monte potuit videre. Vel omnem terram ostendit ei in spiritu.\f*

DEU 34:3 Removed trailing space in v~: et australem partem, et latitudinem campi Jericho civitatis palmarum usque Segor.

DEU 34:4 Removed trailing space in v~: Dixitque Dominus ad eum: Hæc est terra, pro qua juravi Abraham, Isaac, et Jacob, dicens: Semini tuo dabo eam. Vidisti eam oculis tuis, et non transibis ad illam.

DEU 34:5 Removed trailing space in v~: Mortuusque est ibi Moyses servus Domini, in terra Moab, jubente Domino:\f + \fr 34.5 \fk Mortuusque est ibi, \ft etc. Nulli electorum parcit, et minima quoque peccata ulciscitur Deus etiam in amicis; unde: \fk Moyses et Aaron sacerdotibus ejus, \ft et addidit: \fk Propitius fuisti eis, et ulciscens in omnes adinventiones eorum. \ft Lege scilicet finita, quæ servivit Domino in tempore suo, urbs destructa et altare, nusquam sacrificia, nusquam libamina, nusquam sacerdos vel pontifex.\f*

DEU 34:6 Removed trailing space in v~: et sepelivit eum in valle terræ Moab contra Phogor: et non cognovit homo sepulchrum ejus usque in præsentem diem.\f + \fr 34.6 \fk In valle. \ft In monte mortuus est, in valle sepultus est, quia lex tempore suo gloriosa fuit: sed comparata Evangelio abscondita videtur et humilis; unde: \fk Dedi eis præcepta non bona. \fk Et non cognovit homo. \ft Judæi autumant hoc factum, ne Judæi semper ad idololatriam proni mortuum colerent tanquam Deum; sed secundum allegoriam tempus et modum finiendi legis in sola Dei præscientia significat esse abscondita, nec profunditatem sapientiæ Dei, vel secretum consilii alicui patere, quia incomprehensibilia judicia ejus, et investigabiles viæ ejus.\f*

DEU 34:7 Removed trailing space in v~: Moyses centum et viginti annorum erat quando mortuus est: non caligavit oculus ejus, nec dentes illius moti sunt.\f + \fr 34.7 \fk Moyses centum et viginti annorum. \ft Si ab uno per naturalem ordinem usque ad quindecim singulorum numerorum summas conjunxeris, unum scilicet et duo et tria, et deinceps, centum et viginti fiunt. Quindenarius vero ex septem et octo conficitur, septem ad sabbatum refertur, octo ad circumcisionem, quia octava die circumcidebatur puer. Si vero ad Novum Testamentum respicias, habes septem dona Spiritus sancti, et in octavo resurrectionem Christi, centum et viginti ergo eos significant qui vel in Veteri Testamento Legis et Evangelii præcepta implere student. \fk Moyses centum et viginti annorum. \ft Hoc significat tam eum quam cæteros patres Veteris Testamenti post perfectionem mandatorum Dei, quæ est in duobus præceptis charitatis, per gratiam Christi et sanguinis redemptionem, æternæ quieti et futuræ vitæ aptos esse; quorum \fk oculus non caligavit, \ft piæ scilicet intentionis intuitus nubilo non fuit obscuratus, nec \fk dentes\ft malitiæ \fk moti, \ft quia non est perturbatus tempestate vitiorum, ordo discretionis eorum centum et viginti sunt anni legislatoris quo numero confirmata est altitudo Salomonici templi. Primitiva quoque Ecclesia post passionem et resurrectionem, Dominique ascensionem hoc numero virorum gratiam Spiritus sancti accepit. Quindecim namque qui ex septem et octo constant, futuram vitam significant quæ nunc geritur in sabbato animarum et perficietur in resurrectione corporum. In trigonum quoque quindenarius ductus, id est cum partibus suis adnumeratus, efficit centum et viginti. Apte ergo centenario et vicenario electorum beatitudo in futura vita signatur, et tertium domus Dei cœnaculum consummatur, quia post fidelium labores, post requiem animarum plena Ecclesiæ felicitas in resurrectionis gloria complebitur.\f*

DEU 34:8 Removed trailing space in v~: Fleveruntque eum filii Israël in campestribus Moab triginta diebus: et completi sunt dies planctus lugentium Moysen.\f + \fr 34.8 \fk Fleveruntque. \ft Quia regnavit mors etiam in eos qui non peccaverunt ab Adam usque ad Moysen: ideo lacrymæ prosequuntur ad inferos descendentem. HIERON., epist. ad Paulam. Non mirum si Moysi et Aaron, etc., usque ad sed intrinsecus esse, id est voluntati Domini ministrare. \fk Et completi. \ft Hinc videtur orta consuetudo, ut fidelibus mortuis triginta diebus pietatis officia persolvantur.\f*

DEU 34:9 Removed trailing space in v~: Josue vero filius Nun repletus est spiritu sapientiæ, quia Moyses posuit super eum manus suas. Et obedierunt ei filii Israël, feceruntque sicut præcepit Dominus Moysi.\f + \fr 34.9 \fk Posuit super eum. \ft In Scripturis suis testimonium ei perhibuit dicens: \fk Prophetam Deus suscitabit, \ft etc. Deut. 18., unde: \fk Si crederetis Moysi, crederetis forsitan et mihi\ft Joan. 5..\f*

DEU 34:10 Removed trailing space in v~: Et non surrexit ultra propheta in Israël sicut Moyses, quem nosset Dominus facie ad faciem,\f + \fr 34.10 \fk Et non surrexit, \ft etc. Hoc ut fertur Esdras de suo adjecit, qui bibliothecam a Chaldæis exustam divino sensu reparavit, et litteras quibus Judæi nunc utuntur invenit, unde et \fk velox scriba\ft appellatus est. \fk Et non surrexit propheta. \ft Quia Moyses omnibus prophetis Veteris Testamenti præstantior: unde Judæi arroganter dicunt: \fk Nos Moysi discipuli sumus\ft Joan. 9.. Sed postquam Dominus prophetarum incarnatus venit in mundum, omnis illa prior dignitas et umbra futurorum cessavit: quia \fk lex et figura per Mosen data est: gratia et veritas per Jesum Christum, qui est finis legis ad justitiam omni credenti\ft Hebr. X; Joan. I; Rom. 10.. \fk Et sepelivit eum in valle. \ft Scilicet Dominus. Et per hoc significatur quod amoto impedimento naturæ per Christum anima munda separata ascendit ad Deum: et corpus quod sepelitur in terra remanet usque ad judicium. Ecclesiastes 12: Donec pulvis revertatur in pulverem unde erat, et spiritus redeat ad Deum qui dedit illum. Quem reditum prosperum nobis concedat, qui vivit et regnat in sæcula sæculorum. \fk Amen. \f*

DEU 34:10 Found footnote ending with space in \v~: Et non surrexit ultra propheta in Israël sicut Moyses, quem nosset Dominus facie ad faciem,\f + \fr 34.10 \fk Et non surrexit, \ft etc. Hoc ut fertur Esdras de suo adjecit, qui bibliothecam a Chaldæis exustam divino sensu reparavit, et litteras quibus Judæi nunc utuntur invenit, unde et \fk velox scriba\ft appellatus est. \fk Et non surrexit propheta. \ft Quia Moyses omnibus prophetis Veteris Testamenti præstantior: unde Judæi arroganter dicunt: \fk Nos Moysi discipuli sumus\ft Joan. 9.. Sed postquam Dominus prophetarum incarnatus venit in mundum, omnis illa prior dignitas et umbra futurorum cessavit: quia \fk lex et figura per Mosen data est: gratia et veritas per Jesum Christum, qui est finis legis ad justitiam omni credenti\ft Hebr. X; Joan. I; Rom. 10.. \fk Et sepelivit eum in valle. \ft Scilicet Dominus. Et per hoc significatur quod amoto impedimento naturæ per Christum anima munda separata ascendit ad Deum: et corpus quod sepelitur in terra remanet usque ad judicium. Ecclesiastes 12: Donec pulvis revertatur in pulverem unde erat, et spiritus redeat ad Deum qui dedit illum. Quem reditum prosperum nobis concedat, qui vivit et regnat in sæcula sæculorum. \fk Amen. \f*

DEU 34:11 Removed trailing space in v~: in omnibus signis atque portentis, quæ misit per eum, ut faceret in terra Ægypti Pharaoni, et omnibus servis ejus, universæque terræ illius,

DEU 34:12 Removed trailing space in v~: et cunctam manum robustam, magnaque mirabilia, quæ fecit Moyses coram universo Israël.

USFMs

Modified Marker List

All Newline Marker Counts

 c: 34    h: 1    id: 1    mt1: 1    p: 34    toc1: 1    toc2: 1    Total: 1032    v: 959  

All Newline Marker Counts (sorted by count)

 id: 1    h: 1    toc1: 1    toc2: 1    mt1: 1    c: 34    p: 34    v: 959    Total: 1032  

Functional Marker Counts

 Book Header: 1    Book ID: 1    Chapters: 34    Paragraphs: 34    Verses: 959  

Functional Marker Counts (sorted by count)

 Book ID: 1    Book Header: 1    Chapters: 34    Paragraphs: 34    Verses: 959  

Characters

Possible Character Errors

DEU 1:1 Multiple spaces in '1.1··Præfatio Hebraice ELLEH HADDEBARIM id est, HÆC SUNT VERBAFasciculus myrrhæ delectus mihi.··Myrrha, arbor aromatica, quinque cubitis tantum in altum excrescit, cujus cortex et radix et folia et omnia amara sunt. Myrrha amara est et cadaveribus apponitur, ut arceat putredinem vermium. Hæc est lex vetus in quinque libris comprehensa; amara, id est, nemini parcens, unde et Marath designata est; apposita cadaveribus, id est inventa pro peccatoribus, ut corruptionem criminum ab eis arceret. Hujus fasciculus est Deuteronomius, id est ramusculorum plurium in unum collectio. Terminata enim lege in quatuor voluminibus, iste quintus additus est, diffuse dicta in unum breviter colligens, quædam etiam prætermissa supplens. Additus autem est illis ut numero legali satisfaceret. Quinarius enim numerus est legis, quaternarius Evangelii. Unde et refectio quinque millium hominum in Evangelio ad patres Veteris Testamenti spectat: refectio quatuor millium ad patres novi; illis enim promissa sunt et data terrena, quæ quinque sensibus subsunt: illis quadrata, id est, soliditas terræ viventium. Deservit etiam liber iste Evangelio in nomine, in explanationis serie, in sui dignitate. Dicitur enim Hebraice Elleh Haddebarim,··id est, hæc verba, Græce, quod est Latine secunda lex: Non ut quidam dixerunt, altera post prædictam, unde in prædictis dicebatur: Locutus est Dominus;··hic autem, Locutus est Moyses;··sed secunda, id est secundo iterata, hoc nomine Evangelium præfigurans, quod successit legi, cui nullum succedet. Cum etiam multa breviter colligit et supplet quædam, formam Evangelii præfigurat: hoc est enim abbreviatum verbum quod fecit Dominus super terram, et supplet imperfecta legis; unde: Non veni solvere legem, sed adimplere Matth. 5.. Cum autem dicitur hoc opus adeo dignum, quod manibus regis gestari jubeatur, dignitatem Evangelii aperit, quod ordinatum est in manu Mediatoris. Cum ergo sic serviat Evangelio, merito est fasciculus dilectus Christo, non tantum pro se, quantum quia ostendit rotam in medio rotæ. Intentio est recapitulare prædicta triplici fine, ut arctius memoriæ commendetur, ut utilitas prædictorum inculcetur. Quod enim utile est, sæpe dicere, nec pigrum esse debet, ut ait Apostolus Phil. 3., nec molestum audire, et ut duritia Judæorum condemnetur, qui toties dicta non intellexerunt. Modus agendi: Præmittit quasi prologum, quo ostendit quis scripserit, et quid, etc. Post memorat grave delictum pro quo perierunt in deserto, ut hoc timore excitet ad audiendum. Post separat civitates refugii. Post recapitulat dicta et facta bona et mala supplet. Post jubet hunc librum poni in arca, et septimo anno legi omni Isræli in scenophegia. Post subdit canticum: Audite,··etc., in memoriam murmuris eorum et pœnæ, obedientiæ et præmii. Et post benedictiones tribuum. Ultimo de morte Moysi. Hæc sunt verba,··etc. Præmittit legislator titulum quasi prologum, in quo ostendit nomen auctoris, et quid fecerit, et ubi, et quando. Sicut paulo post in glossa distinguetur, et terminatur ut quibusdam videtur, ibi: Quadragesimo,··etc., vel inferius, ibi: Deus noster,··etc. Sed ad eorum evidentiam quæ in prologo, et eorum quæ sequuntur, tangenda est aliquantulum veritas historiæ. Ab exitu filiorum Isræl de Ægypto usque quo pervenerunt ad campestria Moab supra Jordanem: fluxerunt quadraginta duo anni, in quibus diversis temporibus quadraginta duas mansiones fecerunt. Quando nubes levabatur, castra movebantur, et cum stabat, figebantur et manebant in eodem loco quousque iterum levabatur nubes. Prima mansio fuit in Ramesse, ultima in campestribus Moab. A Ramesse usque ad montem Sina, spatio quadraginta septem dierum duodecim mansiones fecerunt et hoc primo anno, et ibi fere totum annum steterunt. Ibi lex data est, ibi Genesis scriptus, Exodus, Numeri scripti sunt, et magna pars hujus. Inde pedem moventes anno secundo pervenerunt in Cadesbarne et in spatio illo fecerunt viginti mansiones; de Cadesbarne miserunt exploratores, qui revertentes nuntiaverunt terram bonam, sed robustos et gigantes homines invenerunt, et territi volentes redire in terram Ægypti, unde iratus Dominus. Abierunt retro et lustraverunt montem Seir per triginta octo annos, ibi mortui et prostrati sunt murmurantes. In quadragesimo anno pervenerunt ad Cadesbarne, unde retro abierunt per desertum, et in illo spatio novem mansiones iterum fecerunt. Undecim vero dies Moyses antequam veniret ad Cadesbarne, legem solo verbo recapitulavit, et de Cadesbarne usque ad campestria Moab, et illo spatio undecim dierum scripto voluit commendare. Ecce de primo anno duodecim, de secundo una et viginti, de reliquis novem, et ita quadraginta duæ mansiones. Hæc fuit causa hujus libri, ut scilicet quæ facta fuerant, breviter collecta, arctius tenerentur in memoria, facile enim retinentur quæ breviter dicuntur. RAB. in Deut. Hæc sunt verba,··etc. Principium Deuteronomii titulus esse videtur totius operis, quia personam indicat auctoris, et quid fecerit, et locum, et tempus. Nomen quoque libri gratiam demonstrat Novi Testamenti. Deuteronomium namque secunda lex interpretatur, et Evangelium significat, quod Veteris Testamenti sacramenta spiritualiter explanat. Sicut liber Deuteronomii repetitio est quatuor librorum legis: illi enim proprias continent in se causas, iste replicat universa, habet et ipse propria sacramenta. ID. Hæc sunt verba.··Hoc de se tanquam de alio, etc., usque ad ut nemo possit dubitare Moysen ista scripsisse. Locutus est.··Moyses lex vetus est, quæ trans Jordanem, id est ante baptismum, Isræliticum docuit populum. In Jordane enim significatur baptismus in quo baptizatus est Christus: in solitudine campestri, id est in sterilitate carnalis populi, qui fructum virtutum non attulit. In solitudine,··sterilitate plebis, cui dicitur: Relinquetur vobis domus vestra deserta Matth. XXXI; Luc. 13.. Contra mare.··Quia generatio prava et perversa ablutionem peccatorum in sanguine Christi credere noluit. Inter Pharan.··Pharan auctus; Thophel, insulsitas; Laban, dealbatio; Haseroth, atria. Auctus est enim populus numero hominum, doctrina legis et prophetarum; sed insulsus fuit, quia sal sapientiæ non habuit, dealbatus vero legis cæremoniis variisque munditiis, quas ex littera legis se habere credidit. Qui bene per atria significatur, tanquam per divinas Scripturas ad introitum fidei paratus, unde multi in adventu Christi facilius susceperunt, quem ante prædictum agnoverunt, unde Philippus: Quem scripsit Moyses in lege, et prophetæ invenimus Jesum filium Joseph a Nazareth Joan. 1.. Quatuor hi montes, quatuor Evangelia significant, quibus Ecclesia circumdatur.'

DEU 1:2 Multiple spaces in '1.2··Undecim diebus.··Lex per Moysen undecim diebus explanata, Judaicæ plebis transgressionem in mandatis Decalogi significat: Undecim dies sunt undecim apostoli per quos Juda reprobato Evangelium Christi prædicatum est in mundo. De Horeb.··Qui Hebraice Choreb; incipiens per Seir, id est pilosum et sordidum vitiis populum transiens venit ad Cadesbarne: qui commutatus vel electus vel nobilis interpretatur, significans litteralem legis sensum in spiritalem per Evangelium commutatum. Omnia enim in figura contingebant illis, scripta ad correctionem nostram, in quos fines sæculorum devenerunt I Cor. 10.. Lex enim non est soluta, sed adimpleta, nec unum iota aut unus apex præteribit donec omnia fiant Matth. 5..'

DEU 1:3 Multiple spaces in '1.3··Quadragesimo anno, undecimo mense, prima,··etc. ISID., in Deut., tom. 5. Quadraginta anni, etc., usque ad sine corruptione manebunt. Quadragenarius ex denario et quaternario constat, et legis Evangelii impletionem significat, quæ fit in Ecclesia, decem namque ad legem pertinent, quatuor vero ad Evangelium. Undecimo mense,··etc. Sicut in undecima expressa est legis transgressio, sic in prima die pervigil ad docendum legislatoris intentio; qui ex quo inobediens populus legem transgredi non timuit, statim, prædicando et corrigendo, voluntatem Domini insinuare studuit, et eos ad meliora trahere vel provocare verbis et exemplis non cessavit.'

DEU 1:4 Multiple spaces in '1.4··Postquam percussit Sehon,··etc. Notandum quod, interfectis duobus Amorrhæorum regibus, lex recapitulatur et populus instruitur, quia, remotis scandalis et superatis vitiorum turmis, competenter doctrinæ insistitur et fidei lumen digne desiderantibus aperitur. Debemus prius in nobis vitia occidere et sic mandata divina populis tradere. Sehon regem Amorrhæorum qui habitavit in Hesebon,··etc. ISID. In his regibus, etc., usque ad sed foris manentes semper operibus insistant pravis.'

DEU 1:5 Multiple spaces in '1.5··In terra Moab.··Exlex siquidem populus fuit, qui legem spiritalem non habuit.'

DEU 1:6 Multiple spaces in '1.6··Dominus Deus noster.··In libro Numerorum de profectione filiorum Isræl de deserto Sinai narratur, sed præceptum Domini ad Moysen de eodem transitu non dicitur; sed de nube quæ tabernaculum tegebat, et quando proficiscendum erat recedebat: et ad locum figendorum castrorum præcedebat. Sic enim scriptum est: Anno secundo, mense secundo, vigesima die mensis, elevata est nubes de tabernaculo fœderis, et recubuit in solitudine Pharan Num. 10.. Sed manifestum est transitum illum Dei præcepto esse dispositum, licet ibi non sit commemoratum. Unde alibi in libro Numeri ad imperium Domini figebant tentoria, et ad imperium illius deponebant Num. 9.. Sufficit vobis,··etc. Præcipitur Moysi ut recedat a monte in quo legem acceperat, quia doctor non semper debet instare contemplationi, sed aliquando descendat ut sui et proximorum curam gerat, unde, Sive mente excedimus Deo, sive sobrii sumus vobis.'

DEU 1:9 Multiple spaces in '1.9··Dixique vobis in illo tempore,··etc. De hac divisione potestatum in Exodo antequam venirent ad montem Sinai, scriptum est quod Jethro sacerdos Madian cognatus Moysi hoc ipsi suggesserit Exod. 18.. Unde merito quæritur quomodo hæc sibi modo, et illo tempore conveniant? Sed quod hic dicitur dixisse Moyses in illo tempore: Non possum solus sustinere vos,··etc., non illud tempus significat, quo de Horeb proficiscebantur, sed totum tempus quo profecti de Ægypto in solitudine morabantur, et Moyses non ex suo cognati sui consilio hoc populo suo persuasit. Illo tempore.··Omnia faciunt sancti in tempore opportuno, sic Deus quoque ubi venit plenitudo temporis, misit Filium suum Gal. 4..'

DEU 1:11 Multiple spaces in '1.11··Dominus Deus patrum vestrorum addat,··etc. Docet doctores de profectu subditorum gaudere, gratias agere et semper meliora optare. Ad hunc numerum,··etc. Diffinitum apud Deum. Novit qui sunt ejus qui numerat multitudinem stellarum II Tim. 2.. RAB. Vide quam observandum sit quod alibi Scriptura dicit: Fili, ne in multis sint actus tui Eccli. 11.. Verba quoque Jethro consilium dantis considera, ait enim: Audi me, et consilium dabo tibi, et erit Deus tecum Exod. 18.. Videtur significari nimis intentum animum actionibus humanis, Deo quodammodo vacuari, quo tanto fit plenior, quanto in superna et æterna liberius extenditur.'

DEU 1:13 Multiple spaces in '1.13··Date ex vobis.··Date vos, non ego; quasi, nolo vobis imperare, sed obedire. Ponam eos.··Nota, subditis electionem tribuit, positionem sibi retinuit, ne plebs contemnat aut oderit, si non licuit habere quem voluit. Tribunos.··Millenarios, Græce, qui de spe scilicet æterni præmii docent subjectos. Et centuriones.··Centuriones, Græce: qui cœlestia mandata perfectis tradunt. Jure præponuntur, qui centenario numero, id est, perfectione præditi: quasi centum regunt, dum ad perfectionem perducunt. Et quinquagenarios.··Græce: qui opera pœnitentiæ annuntiant. Decanos,: qui denarii perfectione vineæ denarium exspectantes, ejusdem denarii multos præparant participes.'

DEU 1:17 Multiple spaces in '1.17··Quia Dei judicium est;··non hominum, quia judicando Dei vicarii estis, qui personam non accipit. Quod si difficile.··Majora quæque et difficilia discernere et judicare debent majores, parva et facilia minores.'

DEU 1:19 Multiple spaces in '1.19··Cumque venissemus in Cadesbarne,··etc. Quod secundo anno egressionis suæ populus in deserto Pharan, quod est Cades, venerit; ubi reversis exploratoribus cum fructibus terræ, et quæ viderant nuntiantibus, murmuraverunt contra Moysen et Aaron, et ideo longi itineris tædio et mortalitate affecti interierint: hic locus manifestum dabit indicium. Ubi notandum quod quadraginta duæ mansiones, quas ab Ægypto usque ad Jordanem habuerunt, trium tantum congruere videntur curriculis annorum: primi scilicet, secundi, et quadragesimi egressionis de Ægypto. Primus certa distinctione continet duodecim, primam Ramesse, quintodecimo die primi mensis ingressam, ultimam solitudinem Sinai, prima die tertii mensis additam; et per undecim continuos menses construendi tabernaculi, et docendæ legis gratia, minime relictam. Quarum duodecim mansionum novem tantum in Exodo exprimuntur nominatim, tres in vocabulo deserti Sin quod dicitur esse inter Elim et Sinai indiscrete significantur. Secundus annus complectitur mansiones viginti et unam. Quibus in ordine historiæ cunctis indifferenter sub nomine solitudinis Pharan comprehensis, prima tantum et secunda, et ultima, id est, Sepulcra concupiscentiæ, Haseroth, et Cades, distinguuntur nomine. Sed in catalogo mansionum pariter omnes quot in numero fiunt, vel quo nomine dictæ ostenditur. Prima mansio, id est, Sepulcra concupiscentiæ, secundo mense ejusdem secundi anni secunda vicesima die mensis introita est. Anno enim secundo ut Scriptura dicit mense secundo vicesima die mensis moverunt castra de deserto Sinai, et recubuit in solitudine Pharan nubes, profectique sunt de monte Domini viam trium dierum, donec venirent ad locum mansionis, quæ merito populi carnes concupiscentis sepulcrorum concupiscentiæ nomen accepit. Ultimam harum, id est, Cades, quoto die vel mense ejusdem anni ingressi sunt, non dicitur: quæ tamen in solitudine Pharan sita est, quia eodem anno adita fuerit, non tacetur. Scriptum est enim: Populus non est motus de illo loco donec revocata est Maria. Profectusque est de Haseroth fixis tentoriis in deserto Pharan, ubi locutus est Dominus ad Moysen dicens: Mitte viros gui considerent terram Chanaan Num. 12, 13.. Quod ne proxima post Haseroth mansione jussum factumque putetur, sed in ultima eorum, quæ sub nomine Pharan continetur, impletum, infra scriptum est: Reversique exploratores terræ post quadraginta dies omni regione circumita, venerunt ad Moysen in Pharan, quod est Cades.··In Deuteronomio quoque dicit Moyses populo: Cum venissetis in Cadesbarne, dixi vobis: Venistis ad montem Amorrhæi,··etc., et dixistis: Mitte viros qui considerent terram,··etc. Deut. 1.. Quod autem eamdem mansionem secundo anno egressionis adierunt, a quo tamen peccato murmurationis reverti, et diu per desertum errare, et passim cadere meruerunt, testatur Moyses in sequentibus, dicens: Sedistis in Cadesbarne multo tempore, profectique inde venimus in solitudinem quæ ducit ad mare Rubrum, sicut dixerat mihi Dominus, et circumivimus montem Seir longo tempore, et intra tempus quo ambulavimus de Cadesbarne usque ad torrentem Zareth octavo tricesimo anno fuit, donec consumeretur omnis generatio bellatorum. Zareth autem non est nomen alicujus mansionis de quadraginta duabus, sed torrentis ad quem sicut in libro Numerorum legitur transgressa octava decima mansione nomine Jeabarim venerunt, quem relinquentes, inquit, castrametati sunt contra Arnon, quæ est in deserto, et prominet in finibus Amorrhæi, quod quadragesimo anno gestum fuisse non latet, qui ultimus per desertum longissimæ viæ mansiones continet decem: quarum prima magno labore repetita, eadem scilicet ipsa Cades deserti Sin, quam ante annos octo et triginta culpa exigente post se reversi reliquerunt, de qua scriptum est: Venerunt filii Isræl in desertum Sin mense primo, et mansit populus in Cades, et mortua est ibi Maria et sepulta in eodem loco. Cumque indigeret aqua populus, coierunt adversum Moysen et Aaron,··etc., usque ad hoc, Hæc est aqua contradictionis,··etc. Num. 20.. Notandum quod eadem Cades, et in deserto Pharan, et in deserto Sin facta est, sicut Scriptura refert, unde conjicimus partem deserti Pharan ubi Cades est, specialiter Sin appellari: sin autem non est ipsa Cades, quam mox transgresso mari Rubro inter Elim et Sinai pertransierunt, sed alia prorsus, et aliis apud Hebræos scripta litteris. Secunda vero ejusdem quadragesimi anni mansio est mons Hor, in quo occubuit Aaron primo die quinti mensis: ultima, campestria Moab super Jordanem contra Jericho, ubi Deuteronomium meditantes, manserunt, donec mortuo Moyse, Josue duce, primo die decimi mensis Jordanem transierunt. Fiunt ergo mansiones primi anni duodecim, secundi viginti et una, ultimi et ipsa vicesima prima quæ est Cades, et aliæ novem, simul scilicet omnes quadraginta duæ.'

DEU 1:22 Multiple spaces in '1.22··Et accessistis ad me.··In libro Numeri scriptum est, Dominum dixisse Moysi, ut mitteret viros, qui considerarent terram: hic vero populus dixisse legitur: Mittamus viros qui considerent terram,··sed populus hoc prius Moysi suggessit, Moyses ad Dominum retulit, secundum cujus præceptum postea exploratores misit.'

DEU 1:23 Multiple spaces in '1.23··Misi ex vobis.··ISID. Duodecim exploratores missi ad explorandam uberem terram, etc., usque ad quia nec Christus sine lege, nec lex sine Christo. Duodecim.··Hi doctores Ecclesiæ significant, quorum alii prava docendo populum pervertunt: alii recta prædicando proficiunt.'

DEU 1:33 Multiple spaces in '1.33··Nocte ostendens.··Nox peccatoris, dies vita justi. In columna ignis malorum damnatio, quibus terribilis apparebit Dominus in judicio: in columna nubis levis et blanda visio, qua consolabuntur electi. Die per columnam.··In æstu hujus sæculi obumbrans, et sustentans fortitudine, et propitiatione suæ carnis.'

DEU 1:34 Multiple spaces in '1.34··Juravit.··Non est Deus passibilis, nec vitio iracundiæ subjectus. Sed per hæc charitas Moysi erga populum manifestatur, et Dei bonitas, quæ omnem sensum superat.'

DEU 1:35 Multiple spaces in '1.35··Non videbit quispiam.··Simile dicitur de illis, qui invitati ad cœnam excusaverunt se: Nemo virorum illorum qui vocati sunt gustabit cœnam meam Luc. 14.. Pessima generatio non possidet terram bonam, quia Christi non credit incarnationem.'

DEU 1:37 Multiple spaces in '1.37··Nec miranda.··Hic dicit Moyses, propter populum, iratum sibi Dominum dixisse, quod in terram promissionis non ingrederetur, cum in libro Numeri legatur: Dixit Dominus ad Moysen et Aaron: Quia non credidistis mihi, ut sanctificaretis me coram filiis Isræl, non introducetis hos populos in terram quam dabo eis.··Sed sententia sequens videtur solvere quæstionem: Hæc est,··inquit, aqua contradictionis, ubi jurgati sunt filii Isræl contra Dominum,··etc. Num. 20.. Jurgium enim et rebellio populi causa fuit iræ et vindictæ, tam in populum quam in Moysen et Aaron. Nec tu ingrederis.··ISID. Videtur in Maria, etc., usque ad cum tanquam montis eminentia Christus excelsus agnoscitur.'

DEU 1:41 Multiple spaces in '1.41··Cumque instructi.··Hæc sententia humanam percutit superbiam, quæ de suis viribus præsumit, nec in Dei confidit potentia. Amorrhæi enim, id est, amaricantes, hostes sunt spiritales, qui habitant in montibus superbiæ, et præsumptuosos necant, de Seir usque Horma, id est a squalore vitiorum usque ad damnationem pœnarum: Seir namque pilosus, Horma interpretatur anathema. Quisquis enim vitiorum sordibus non metuit pollui, hunc necesse est, pro meritis, ignibus gehennæ tradi. Dæmones namque volunt nos implicare cupiditatibus terrenis, et si perseveramus in peccatis, et in montem superbiæ ascendere non desistimus, ignitis jaculis concidunt et perducunt ad anathema perpetuum. Ideo non secundum Pelagianistas de nostra præsumamus potentia, sed infirmitatem nostram considerantes, Domino per omnia obsequamur, ut superatis hostibus, cœlestis patriæ gaudia promissa consequamur. Cavendum est ne murmurantes contra Dominum ascendamus in montem superbiæ, putantes nos propriis viribus salvari posse, ne continuo tradamur Amorrhæis, id est dæmonibus.'

DEU 2:1 Multiple spaces in '2.1··Et circuivimus montem Seir,··etc. Seir est mons in terra Edom, in quo habitavit Esau in regione Gabalena, ubi habitavit antea Chorræus quem interfecit Chodorlahomor; qui ab Esau piloso et hispido, Seir, id est pilosi, nomen accepit. Chorræi sicut cæteræ gentes, quas superaverunt, qui de patriarcharum semine descenderunt, malignos spiritus vel vitia exprimunt, quæ illi exsuperare possunt, qui sanctorum Patrum vestigiis et doctrinis insistunt, et spiritalem militiam sub rege Christo agunt, de qua dicitur: Non est nobis colluctatio adversus carnem et sanguinem, sed adversus principes et potestates,··etc. Ephes. 6..'

DEU 2:9 Multiple spaces in '2.9··Filiis Loth tradidi.··Ar metropolis est Moabitarum, super ripam torrentis Arnon: olim possessa a gente veterrima Emim, postea retenta a filiis Loth, id est Moabitis, subversis accolis. Hæc ostenditur hodie in vertice montis, torrens vero per abrupta descendens, in mare Mortuum fluit. Ar interpretatur suscitavit; Emim,··id est terribiles: hi sunt dæmones, qui lites suscitant, et contentiones, et tela nequitiæ parant contra fideles. Enacim quoque de stirpe Enac procreati, et gigantibus proceritate æquati, secundum nomen suum significant dæmones, nam monile collo sublimi interpretantur. Superbiæ enim fastu elati omnem militiæ suæ paraturam ascribunt propriæ virtuti, et ideo illis facile cedunt, qui in virtute Dei confidunt, et cum Psalmista dicunt: Fortitudo mea et laus mea Dominus, et factus est mihi in salutem Psal. 117..'

DEU 2:14 Multiple spaces in '2.14··De Cadesbarne.··HIERON., epist. ad Fabiolam. Cabesbarne est locus in deserto, qui conjungitur civitati Petræ in Arabia: ubi occubuit Maria, et Moyses rupe percussa aquam sitienti populo dedit. Monstratur etiam usque hodie ibidem sepulcrum Mariæ, sed et principes Amalec ibi cæsi sunt a Chodorlahomor.'

DEU 2:26 Multiple spaces in '2.26··Misi ergo nuntios,··etc. Sehon diabolum significat, quod est germen inutile, vel arbor infructuosa, vel elatus. Isræl populum Christianum, qui per viam mundi hujus cupit transire, et ad cœlestia regna pervenire. Hic mittit ad Sehon verbis pacificis, promittens se non habitaturum in terra ejus, sed tantum transiturum, et regali via incessurum. Hoc quisque promisit, cum primum ad aquam baptismi pervenit, et prima fidei signacula suscepit. Abrenuntiavit enim diabolo et pompis ejus, et operibus ejus, et omni servitio, et voluptatibus ejus. Hoc est quod dicitur: Quia Isræl non declinabit in agrum ejus, vel in vineam ejus, et aquam de lacu ejus non potabit Num. 21., id est, disciplinam vel astrologicæ vel magicæ, vel cujuslibet doctrinæ, quæ contra pietatem est, amplius non sumet: sed bibet de fontibus Salvatoris, non derelinquet fontem aquæ vivæ, ut bibat de fonte Sehon, sed incedet via regia, quæ est Christus, qui dicit: Ego sum via, veritas, et vita Joan. 14., et rex, secundum illud, Deus, judicium tuum regi da Psal. 71.. Non declinabit in agrum, neque in vineam ejus, ad opera scilicet, vel ad pravos sensus ejus. Amorrhæi loquentes interpretantur, vel amaricantes, quia Deum ad amaritudinem provocant, et in verbis tantum confidunt, ut pœtæ, astrologi, philosophi, qui inania loquuntur; regnum autem Dei non est in sermone, sed virtute. Volunt fideles cum pace transire, et pacifici esse etiam cum inimicis pacis: sed eo magis principem mundi offendunt, quo se cum illo nolle morari dicunt, nec aliquid ejus contingere. Inde exacerbatus magis persequitur, pericula suscitat, cruciatus intentat, congregat populum suum, exit confligere adversum Isræl: populus ejus sunt principes, et judices mundi, cunctique nequitiæ ministri, qui persequuntur populum Dei: sed et ipse venit in Jasa, quod interpretatur mandati impletio. Qui enim ad expletionem mandatorum Dei venerit, Sehon vel exercitum ejus sævientem non timebit. Mandata enim Dei complere, est diabolum, et exercitum ejus superare. Sic enim conterit Deus Satan sub pedibus nostris, et dat nobis potentiam calcandi super serpentes et scorpiones, et super omnem virtutem inimici.'

DEU 2:30 Multiple spaces in '2.30··Quia induraverat.··Longa patientia, non corrigendo, unde in Exodo: Ego induravi cor Pharaonis Exod. 10.; et Psalmista: Convertit cor eorum, ut odirent populum ejus Psal. 104.. Causa vero indurationis additur, ut traderetur in manus tuas,··id est ut contereretur a te; quod non fieret nisi resisteret, nec resisteret nisi induratus esset. Hujus rei justitiam si quæsierimus, inscrutabilia sunt judicia ejus, sed iniquitas non est apud Deum.'

DEU 2:33 Multiple spaces in '2.33··Percussimusque eum.··Qui sunt veri Isrælitæ, non carne Judæi, sed spiritu, habitant in omnibus civitatibus Amorrhæorum, cum in omni orbe terrarum Christi Ecclesiæ propagantur, et unusquisque nostrum civitas fuit regis Sehon: quia regnabat in nobis stultitia, superbia, impietas, et omnia quæ diabolus suggerit. Sed ubi victus est fortis, et vasa ejus direpta, facti sumus civitates Isræl, hæreditas sanctorum, excisa prius arbore infructuosa, et dejecto elato rege, et regnante in nobis mansueto, qui dicit: Discite a me, quia mitis sum et humilis corde,··etc. Matth. 11.. Nomina quoque locorum conveniunt: Arœr namque sublevans interpretatur; Arnon, acervus tristitiæ; Galaad, acervus testimonii. Ab Arœr ergo, quæ est super ripam torrentis Arnon,··etc. Quia omnis persona cujuslibet dignitatis fastu superbiæ vel pompa confidens mundana, cum persecutoribus qui variis tribulationibus Christianos angustiant; usque ad hæreticorum conciliabula, qui testimoniis Scripturarum depravatis contra Ecclesiam pugnant, sed resistere non valent, traduntur victi in manus sanctorum cum habitaculis suis.'

DEU 3:1 Multiple spaces in '3.1··Itaque conversi.··Ad Og, qui est rex Basan, nec legatos dignantur mittere, nec transitum per terram ejus petere: continuo confligunt cum eo, superantes eum et populum suum. Basan interpretatur turpitudo: merito ergo nec legati mittuntur ad gentem istam, nec transitus petitur; nullus enim transitus debet nobis esse, vel ascensus ad turpitudinem, quæ statim expugnanda, et omnino cavenda est. Og autem interpretatur conclusio; carnalia significat, quorum desiderio anima excluditur, et separatur a Deo. Adversus hæc sic est bellandum, ut nullum relinquatur vitium. Nullum enim oportet relinqui in regno turpitudinis; debent enim turpia resecari, ut honesta et religiosa possint ædificari. In regno Sehon vel Moab non hoc præcipitur. Forte enim ex illis aliquid nobis opus est, quo multiplex præsentis vitæ usus eget: alioquin deberemus exire de hoc mundo. De Basan vero, id est de turpitudine, nihil relinquimus, quia nihilo indigemus. Honestum etiam esse non potest, quod turpe est.'

DEU 3:4 Multiple spaces in '3.4··Sexaginta.··Superiorem sensum confirmat. Sexagenarius quippe numerus, sicut senarius, perfectionem significat. Bene autem sexaginta urbes memorat vastatas in regione Og regis Basan, id est diaboli, qui est rex turpitudinis; quia perfecte omnium vitiorum delectationem destruendam esse significat. Argob, id est maledicta sublimitas, terrenam superbiam significat, quæ in filiis iræ regnat: destructis urbibus, viros ac mulieres ac parvulos dicit interfectos, jumenta et spolia direpta, quia, munitione diaboli superata, quidquid in carne nostra rebelle, quidquid lascivum senserimus cum parvulis cogitationibus, zelo Dei est conterendum; quidquid autem in simplicitate puri sensus, vel membrorum ornatu, servitio Dei aptum inveniemus, reservare debemus.'

DEU 3:12 Multiple spaces in '3.12··Terramque.··GREG., lib. XXVII Moral., cap. 10. Sunt multi in Ecclesia, etc., usque ad vana scilicet desideria et irrationabiles animi motus. Ruben et Gad.··RAB. Ruben primogenitus Jacob, etc., usque ad sed cum ipsis mulieribus et infantibus contendunt transire et ad patriam pervenire.'

DEU 3:28 Multiple spaces in '3.28··Præcipe Josue,··etc. Magna dispensatione Dei factum est, ne Moses, qui est typus legis, introduceret populum in terram promissionis, quia lex neminem ad perfectum adduxit; Josue autem typus Christi, qui salvator interpretatur. Christus enim populum suum salvavit, convenienter dux et princeps in terram promissionis introduxit'

DEU 4:1 Multiple spaces in '4.1··Et nunc, Isræl, audi præcepta et judicia. Non addetis.··Docet normam æquitatis, et omnem hæresim percutit. Vetat enim rectæ doctrinæ aliquid pravæ intentionis addere, vel aliquid veritatis subtrahere: via enim regia incedendum est, non ad dexteram vel ad sinistram; unde: Quia rectæ viæ Domini, et justi ambulabunt in eis Ose. 14.. Similiter ait Joannes: Si quis apposuerit ad hæc, apponet Deus super illum plagas scriptas in libro isto; si quis diminuerit, auferet Deus partem ejus de libro vitæ Apoc. 22..'

DEU 4:7 Multiple spaces in '4.7··Nec est alia,··etc. Non est alia natio tam grandis, dignitate, scilicet donorum, non multitudine populorum. Nec enim gens Judæorum numero vincebat alias gentes aut potentia, sed patrum prærogativa et dignatione divina.'

DEU 4:9 Multiple spaces in '4.9··Quæ viderunt.··Visus inter omnes sensus obtinet principatum: ideo pro omni sensu ponitur.'

DEU 4:16 Multiple spaces in '4.16··Sculptam similitudinem.··AUG., quæst. 4 in Deut. Forsitan his duobus vocabulis unam rem significavit, etc., usque ad quod de hominibus usitatum est.'

DEU 4:18 Multiple spaces in '4.18··Qui sub.··AUG., quæst. 5. An aquam terram intelligi voluit, etc., usque ad et animalia terrena habere non posset.'

DEU 4:19 Multiple spaces in '4.19··Quæ creavit.··AUG., quæst. 6. Non ita dictum est, etc., usque ad sed non cultum quem habent aliæ gentes.'

DEU 4:23 Multiple spaces in '4.23··Sculptam similitudinem.··AUG., q. 7. Hic generaliter loquens similitudinem posuit, imaginem tacuit, quia si sit nulla similitudo, nec imago.'

DEU 4:26 Multiple spaces in '4.26··Testes invoco hodie cœlum,··etc. per id quod continet id quod continetur significat.'

DEU 4:30 Multiple spaces in '4.30··Novissimo autem.··Conversionem Isrælis ad fidem Christi prænuntiat, ut postquam plenitudo gentium intraverit, omnis Isræl salvus fiat.'

DEU 4:32 Multiple spaces in '4.32··A summo cœlo.··AUG., quæst. 8. Cur non dixerit similiter a summo terræ, etc., usque ad cum hoc de novissima electorum congregatione dicatur.'

DEU 5:1 Multiple spaces in '5.1··Audi, Isræl,··etc. AUG., quæst. 9 in Deut. An ideo dictum est, etc., usque ad et videre, et audire, et memoria retinere?'

DEU 5:4 Multiple spaces in '5.4··Facie ad faciem,··etc. AUG. Paulo ante admonere curavit, etc., usque ad quamvis aliqui hoc speraverint.'

DEU 5:5 Multiple spaces in '5.5··Inter vos et Deum.··ID., quæst. 10. Tanquam Dominus esset in loco, etc., usque ad audiens de medio ignis vocem Dei dicentis decalogum legis.'

DEU 5:9 Multiple spaces in '5.9··Reddens iniquitatem,··etc. ISID. Sunt qui ita edisserant, etc., usque ad sed sententiam diu differat. His qui oderunt me, et faciens misericordiam in multa millia diligentibus me,··etc. His scilicet, qui hæreditaria impietate Dominum oderunt. Perversum est enim peccata patrum filiis non peccantibus imputari, cum per Ezechielem dictum sit: Filius non portabit iniquitatem,··etc. Ezech. 18..'

DEU 5:11 Multiple spaces in '5.11··Non usurpabis nomen Domini Dei frustra,··etc. Primum mandatum ad Patrem pertinet quod dicitur in sequentibus: Audi, Isræl, Dominus Deus tuus unus est Deut. 6.; ut hoc scilicet audiens, unum Deum Patrem colas, non multos deos suscipias. Secundum pertinet ad Filium, de quo hic dicitur: Non assumes nomen Dei tui in vanum,··id est, non æstimes creaturam esse Dei Filium. Omnis enim creatura subjecta est vanitati, sed credas eum æqualem Patri, Deum deorum, Deum apud Deum, per quem omnia facta sunt. Tertium ad Spiritum, cujus dono requies æterna promittitur: quia enim Spiritus sanctus dicitur septiformis, ideo septimum diem sanctificavit Deus. In aliis enim diebus operum sanctificatio non nominatur, nisi in sabbato, in quo requievit Deus. Recte ergo hoc mandatum pertinet ad Spiritum: tum propter sanctificationis nomen; tum propter æternam requiem, ad donum sancti Spiritus pertinentem. Dicitur enim sic: Memento ut diem sabbati sanctifices: sex diebus operaberis,··etc. In opere sex dierum, etc., videtur sex millium annorum operatio signari, in septimo tempus æternæ quietis, in quo post bona opera quies æterna promittitur. Quidquid ergo agimus, si propter futuram requiem facimus, sabbatum observamus.'

DEU 5:16 Multiple spaces in '5.16··Honora patrem tuum et matrem, sicut præcepit tibi.··Post tria præcepta succedunt septem quæ ad proximum pertinent. Inter septem primum, sed in ordine omnium quartum est: Honora patrem tuum,··etc. A parentibus enim homo oculos aperit, et vita hæc ab eorum dilectione exordium sumit: unde hoc mandatum, maximum et primum dicitur in altera scilicet tabula. Jubemur ergo parentes honorare, et officium pietatis et reverentiam eis exhibere; qui enim hoc parentibus non facit, quomodo faciet aliis? Quintum: Non mæchaberis.··Id est præter legitimam uxorem nulli misceberis. Sextum: Non occides.··Occidit etiam qui fame vel nuditate proximum mori videt, nec subvenit in quantum potest. Septimum: Non furtum facies.··In quo omnem rapinam prohibet. Octavum: Non falsum testimonium dices.··Crimen mendacii et falsitatis abominatur. Nonum: Non concupisces uxorem proximi tui.··In quo etiam adulterinam cogitationem interdicit. Decimum: Non concupisces rem proximi tui.··In quo ambitionem et concupiscentiam percutit. Primum ergo prohibet subreptionem; secundum, errorem; tertium sæculi amorem; quartum, impietatem; quintum, fornicationem; sextum, crudelitatem; septimum, rapacitatem; octavum, falsitatem; nonum, cogitationem adulterii; decimum, cupiditatem mundi. Et notandum, quod sicut decem plagis percutiuntur Ægyptii, sic decem præceptis regitur populus Dei, et dæmones occiduntur.'

DEU 5:22 Multiple spaces in '5.22··In duabus tabulis lapideis quas tradidit mihi.··ISID. Duo Testamenta, etc., usque ad sensibile scilicet et intelligibile.'

DEU 5:29 Multiple spaces in '5.29··Quis det talem eos habere mentem?··Vult Deus intelligi gratia sua hoc beneficium concedi, ut in omnibus sit justitia Dei ex fide, non quasi propria ex lege, unde: Auferam eis cor lapideum, et dabo cor carneum Ezech. 36., id est, sensatum, caro enim sensum habet, lapis vero non habet; et alibi: Idoneos nos fecit ministros Novi Testamenti, non littera sed spiritu.'

DEU 6:5 Multiple spaces in '6.5··Diliges Dominum.··AUG., lib. I de Doctrina Christiana, c. 26, 27, 28. Charitas non auferetur, etc., usque ad qui pro locorum et temporum vel quarumlibet rerum opportunitate magis nobis conjuncti sunt. GREG., lib. VII Moral., cap. 10. Diliges Dominum Deum tuum,··etc. Per amorem Dei gignitur amor proximi, etc., usque ad in bonis enim non agnoscitur amicus, et in malis non absconditur inimicus. Triplicis naturæ est anima: ideo jubetur diligere tripliciter. Non vult Deus amorem suum partiri, ut simul diligamus Deum, et aurum, vel uxorem, vel filios. Nemo potest duobus dominis servire Matth. 6., ipse super omnia diligendus, ejus dilectio præponitur.'

DEU 6:8 Multiple spaces in '6.8··Et ligabis ea quasi signum.··Hoc Pharisæi male interpretantes, in membranulis decalogum id est, decem verba scribebant, et ligata in fronte portabant. Quod usque hodie faciunt Babylonii, ut putentur religiosi. Unde: Dilatant enim phylacteria sua, et magnificant fimbrias Matth. 23..'

DEU 6:13 Multiple spaces in '6.13··Per nomen illius jurabis.··AUG., quæst. 12. Permittuntur jurare per nomen Dei, etc., usque ad qui autem omnino non jurat, longe a perjurio est.'

DEU 6:16 Multiple spaces in '6.16··Non tentabis Dominum Deum.··Deum tentat, qui habens quod faciat, sine ratione se committit periculo, experiens utrum possit liberari a Deo.'

DEU 7:1 Multiple spaces in '7.1··Gentes multas.··Septem gentes sunt septem principalia vitia, quæ per Dei gratiam spiritalis miles exsuperans exterminare jubetur. Majoris numeri dicuntur, quia plura sunt vitia quam virtutes. In catalogo dicuntur septem nationes, in expugnatione sine numero ponuntur; sed, cum deleverit gentes multas coram te.··Numerosior enim est, quam Isræl, populus carnalium passionum, qui multiplicatur de septenario fomite vitiorum. De gastrimargia, comessatio, ebrietas; de fornicatione, turpiloquia, scurrilitas, ludicra, et stultiloquia; de philargyria, mendacium, fraus, furta, perjuria, turpis lucri appetitus, falsa testimonia, violentia, inhumanitas, et rapacitas; de ira homicidium, clamor et indignatio; de tristitia, rancor, pusillanimitas, amaritudo, et desperatio, et pigritia; de acedia, otiositas, somnolentia, importunitas, inquietudo mentis et corporis, instabilitas, verbositas, et curiositas; de cenodoxia, contentiones, hæreses, jactantia, et præsumptio novitatum; de superbia, contemptus, invidia, inobedientia, blasphemia, murmuratio, detractio, et alia plura. Hæc cum majoris numeri sint quam virtutes, devictis tamen principalibus omnes quiescunt, et perpetua nece delentur. Quod autem hæ pestes robustiores sint, in tentatione sentimus: fortius enim militat in membris nostris carnalium delectatio passionum, quam studia virtutum, quæ summa cordis et corporis contritione acquiruntur. Harum gentium regiones possidemus, cum Isrælis exercitu, id est virtutibus vitia superamus. Ut in corde nostro locum fornicationis castitas obtineat; locum furoris, patientia; locum tristitiæ, salutaris lætitia; acediæ locum incolat fortitudo; locum superbiæ, humilitas, sic singulis vitiis expulsis loco eorum regnent filii Isræl, id est, animæ Deum videntes. Cum vero Abrahæ de futuris loqueretur Deus, non septem sed decem gentes numerasse legitur, quorum terra semini ejus promittitur, abjectis scilicet idololatriis gentium, blasphemia Judæorum, errore hæreticorum, quibus ante notitiam Dei et gratiam baptismi, in spirituali Ægypto commorantur, subjecti sunt. Sed qui inde egreditur, et per gratiam Dei ad eremum spiritualem pervenit, ab impugnatione trium gentium liberatur, contra septem congreditur. Hætheum et Gergezæum,··etc. HIERON. de Nom. Hebr., tom. 3. Hethæum, etc., usque ad id est, calcatum sive præsepe eorum. Septem gentes.··Abrahæ permissum est quod decem delerentur: tunc enim decem erant, sed cum filii Isræl transirent ad Jordanem, jam tres deletæ erant. Filii enim Loth deleverunt gigantes; filii Esau Horræos; Cappadocesve partem Hevæorum. Et robustiores.··Spiritales nequitiæ subtiliores sunt, et plus valent ad decipiendum, quam infirmitas hominum ad sustinendum.'

DEU 7:14 Multiple spaces in '7.14··Sterilis.··Quædam steriles apud Judæos fuerunt, sed adeo paucæ, ut ad comparationem fecundarum viderentur nullæ.'

DEU 7:20 Multiple spaces in '7.20··Insuper et crabrones,··etc. Non legitur alicubi in historia, quod crabrones vel vespas in hostes eorum Deus præmiserit. Sed per animalia aculeata timoris compunctiones designat, quibus hostes territos fugabat.'

DEU 7:22 Multiple spaces in '7.22··Non poteris,··etc. Cavendum esse ostendit, ne forte, expulsis peccatis a carne nostra, insurgat spiritalis bestia, id est jactantia, superbia, vel vana gloria, quæ difficilius exstirpantur quam carnalia vitia. Loth enim, qui in Sodomis continuit, in monte fornicatione pollutus est Gen. 19.. Expulso vitio statim virtus plantetur ne immundus spiritus redeat, et domum vacantem inveniat. Matth. 12.. RAB., GREG. Quibusdam majora bona Deus dat, nec minora concedit, ut semper animus eorum habeat unde se reprehendat, et dum perfecti esse appetunt nec possunt, minime se extollant in his quæ habent, qui per se parva non habere valent. Hinc est quod fortes et potentes adversarios exstinxit Philisthæos; et Chananæos diu reservavit, ut in eis erudiretur Isræl habens contra quos pugnaret, ne de majoribus devictis sese extolleret. Eadem ergo mens pollet ex virtute, lassescit ex infirmitate, ut dum quærit quod habere non valet, quod habet humiliter servet. Superna quoque regio in civibus suis ex parte damna pertulit, ex parte fortiter stetit: ut electi angeli dum alios per superbiam cecidisse conspicerent, tanto robustius quanto humilius starent. Sic in unaquaque anima agitur, ut maxima lucra conferant, aliquando minima damnant.'

DEU 7:26 Multiple spaces in '7.26··Anathema, id est, a sursum ponendo, vel suspendendo, sicut donaria in templis suspendebantur, et ab eis qui dabant alienabantur.'

DEU 8:2 Multiple spaces in '8.2··Quadraginta annis.··Ideo enim per quadraginta annos permisit eos affligi, ut cognoscerent quantæ fragilitatis essent. Ut affligeret te.··AUG., quæst. 13. Hic apertius dictum est, etc., usque ad quod si dixisset, intelligendum erat, cognita faceret.'

DEU 8:3 Multiple spaces in '8.3··Manna.··Carnem Christi, qua refecti ad veram promissionis terram veniamus. Quadraginta annis manna comedimus, id est, toto tempore nostro, quod quatuor vicissitudinibus volvitur, Dominici corporis sacramento pascimur. Non in solo pane vivit homo, sed in omni,··etc. Spiritalis cibus commendatur, unde animæ in æternum victuræ satiantur. Manna de cœlo datum carnem Christi significat, qui ait: Ego sum panis vitæ, hic est panis qui de cœlo descendit Joan. 6., quia Verbum caro factum est, et habitavit in nobis. Qui manducat hanc carnem, habet vitam æternam. Non in solo pane,··etc. Significat geminam naturæ nostræ substantiam. Homo enim ex anima et corpore constat: corpus, quod ex terra est, terreno alitur cibo; anima vero vivit de verbo Dei; spiritum vero hominis vivificat spiritus Dei, si tamen homo est in corpore Ecclesiæ, id est Christi, et in fide Filii Dei. Ideo addit: Vestimentum ejus vetustate non deficere;··quia novi hominis conversatio in novitate vitæ debet permanere, cujus pes non est subtritus, quia gressus operum ejus servatur illæsus: Quia novit Dominus viam justorum, et iter impiorum peribit Psal. 1..'

DEU 8:11 Multiple spaces in '8.11··Judicia.··Quæ per Moysen post legem datam diversis temporibus populo præcepta sunt, quæ in Exodo justificationes appellantur. Et cæremonias.··Circumcisionem, ritus sacrificiorum. Unde Ambrosius super Epistolam ad Romanos: Triplex inquit lex est, prima pars de sacramento divinitatis; secunda congruit legi naturali, quæ peccatum interdicit; tertia festorum legis, id est, sabbata, neomeniæ, et circumcisio.'

DEU 8:15 Multiple spaces in '8.15··Ac dipsas.··Genus aspidis quæ Latine dicitur situla, quemcunque momorderit, siti perit; adeo parva ut cum calcatur non videatur. Cujus venenum ante exstinguit, quam sentiatur, nec tristitiam sentit moriturus. Mystice. Varii serpentes hæreses sunt inter se quidem diversæ, sed omnes mortiferæ.'

DEU 9:5 Multiple spaces in '9.5··Neque enim,··etc. AUG., quæst. 14. Isti sunt qui non meruerunt perire in deserto, etc., usque ad ubi illi exacerbaverunt Dominum, qui merito suo in terram promissionis introducti non sunt.'

DEU 9:10 Multiple spaces in '9.10··Deditque,··etc. AUG., quæst. 15. In Exodo legitur quod tabulas Moysi Dominus dederit, etc., usque ad durat in sæculum.'

DEU 10:4 Multiple spaces in '10.4··Scripsitque in.··AUG. quæst. 14 in Deut. In Exodo Moyses, etc., usque ad ipse autem adjuvat bonæ voluntatis arbitrium.'

DEU 10:6 Multiple spaces in '10.6··In Mosera,··etc. In libro Numeri in monte Hor mortuus scribitur, sed forsitan locus est binomius. Beroth enim filiorum Jacan locus est in deserto, sicut Mosera, ubi obiit Aaron, sicut in libris locorum legitur. Et ostenditur usque hodie in decimo lapide urbis Petræ in montis vertice'

DEU 10:8 Multiple spaces in '10.8··Tribum Levi.··Nisi per hanc significaretur omne regale sacerdotium, quod pertinet ad Novum Testamentum, non auderet homo dicere, qui de ea tribu non erat: Pars mea Dominus Psal. 72.; et alibi: Dominus pars hæreditatis meæ,··etc. Ibid., 15.'

DEU 10:14 Multiple spaces in '10.14··Cœlum cœli,··etc. Quidam dicunt tres esse cœlos, æreum, æthereum, et sidereum. Nonnulli septem, primum æreum, secundum æthereum, tertium olympium, quartum igneum, quintum firmamentum, sextum aqueum, septimum angelorum.'

DEU 10:16 Multiple spaces in '10.16··Circumcidite,··etc. Spiritalem circumcisionem significat, id est mentis custodiam, et veram abstinentiam. Quasi, cum luxuriam carnis exstinxeritis, etiam mentis superflua resecato. Circumcidendi sunt omnes sensus. Unde Moyses se incircumcisum labiis conqueritur; et Stephanus Judæis: Incircumcisi,··inquit, corde et auribus,··etc. Act. 7.. Vere ergo circumcisus est, qui obturat aures ne audiat sanguinem, et claudit oculos, ne videat malum;··qui non delinquit in lingua, cujus cor non gravatur crapula et ebrietate, qui lavat inter innocentes manus suas, et ab omni via mala prohibet pedes suos; qui castigat corpus suum et servituti subjicit, et omni custodia servat cor suum. Bina quoque circumcisione indigemus, ne ex his quæramus vanam gloriam, ne foris mundi, et intus immundi simus, et simulatæ sanctitatis pœnas sustineamus, sicut Sichimitæ qui patriarcharum circumcisionem imitati sunt, non Dei amore, sed ob causam luxuriæ: ideo nihil mercedis acquisiverunt, sed die tertia intra civitatis suæ ruinas perierunt. Tales enim in tempore resurrectionis evacuatis, quibus confidebant, virtutibus, in æternum moriuntur.'

DEU 10:22 Multiple spaces in '10.22··Descenderunt patres tui in Ægyptum.··Descenditur in Ægyptum: Facilis est descensus Averni.··In Jerusalem ascenditur, quia arcta est via quæ ducit ad vitam, et tendit in ardua virtus'

DEU 11:10 Multiple spaces in '11.10··De qua existi.··Mente, duce Moyse, id est docente lege terrenas voluptates despicere, et terram promissionis duce Jesu intrare. In hortorum.··Quia carnales quique præsentem felicitatem et copiam rerum temporalium appetunt sibi multiplicare.'

DEU 11:12 Multiple spaces in '11.12··A principio anni.··Ab initio scilicet bonæ voluntatis usque ad perfectionem boni operis cursum vitæ dirigit. Deus enim est qui operatur in nobis velle et perficere pro bona voluntate Philip. 2..'

DEU 11:14 Multiple spaces in '11.14··Temporaneam,··etc. Quia electis suis priore tempore legis intellectum contulit; serotinam pluviam tribuit, quia ultimo tempore incarnationis suæ mysterium patefecit nobis. Et serotinam,··etc. Quia novissima hora est, cum prædicatio ejus ad nos pervenit, qui dicit: Elevatio manuum mearum sacrificium vespertinum Psal. 140..'

DEU 11:20 Multiple spaces in '11.20··Scribes ea super postes.··AUG., quæst. 17. Hoc secundum litteram an hyperbolica commendatio est, sicut multa dicuntur?'

DEU 11:29 Multiple spaces in '11.29··Montem Garizim.··Garizim interpretatur Divisio vel Advena; Hebal, Vorago vetus interpretatur. Qui enim a vitiis se separant, et se advenas et peregrinos in hoc mundo judicant, etiam æternam merentur benedictionem. Qui vero in voraginem veteris vitæ se præcipitant, carnalibus desideriis servientes, æternæ maledictioni subjacebunt'

DEU 12:6 Multiple spaces in '12.6··Decimas et primitias,··etc. AUG., quæst. 18. Quærendum est quomodo jubeat decimationes omnium fructuum et primitiva omnium pecorum non manducari, nisi in civitate ubi templum erat, cum eas Levitis dari in lege præceperit.'

DEU 12:13 Multiple spaces in '12.13··Cave ne offeras.··Occasionem amputat idolis sacrificandi. Ideo enim præcipit in templo et ad altare Domini hostias offerri, ut ubi integra est religio, ibi cultus congruus exhibeatur. Mystice autem innuit nullum munus acceptabile esse Deo extra catholicam Ecclesiam, hic enim est locus quem Deus elegit, ut poneret nomen suum ibi, et habitet in eo.'

DEU 12:16 Multiple spaces in '12.16··Absque esu.··Homicidium prohibet. Sanguis pro anima ponitur, quia sedes animæ, id est humanæ vitæ, in sanguine est.'

DEU 12:17 Multiple spaces in '12.17··In oppidis.··Id est, meritis tuis non assignabis, quæ divina largitate perceperis, non viribus tuis, sed Deo, cujus munere hoc habueris Gal. 6..'

DEU 12:23 Multiple spaces in '12.23··Hoc solum cave.··Ad litteram apostoli hoc præceperunt: Et in sanguine prohibetur homicidium, et odium fratrum. Qui enim odit fratrem suum homicida est I Joan. 3.. Sanguis enim eorum.··Quia aliquod vitale est in sanguine, et per ipsum maxime in hac carne vivitur, qui per omnes venas diffunditur: ipsum animam vocat, id est, corporis vitam, quæ morte finitur. Mystice autem innuitur, ut carnales homines a pristina conversatione discedentes, in unitate fidei et bonorum operum sociantes, eorum errores in usum nostrum non convertamus; sed effundamus, id est, per confessionem prolatos terrenæ fragilitati deputemus, et quasi indignos viris spiritualibus abjiciamus.'

DEU 13:1 Multiple spaces in '13.1··Si surrexerit.··Vult intelligi, ea quæ a divinis non secundum Deum dicuntur, etiamsi evenerint, non esse sic accipienda, ut fiant quæ ab eis prædicuntur, nec præter potestatem suam ostendit esse, quæ ita contingunt. Sed quare permittat supponit, ad cognoscendum scilicet quantum diligant Deum servientes ipsis, non illi qui omnia novit.'

DEU 14:1 Multiple spaces in '14.1··Non vos incidetis.··Usque hodie multæ gentes incidunt se in funeribus mortuorum. Unde: Non vos contristemini sicut et cæteri, qui spem non habent.··Hæc autem facere, eorum est qui desperant de resurrectione. Nec facietis. Capilli capitis vestri numerati sunt Matth. 10., id est cogitationes, quas non oportet ab honestate capitis auferre et diabolo offerre, sicut quidam corporales capillos diabolo offerunt.'

DEU 14:3 Multiple spaces in '14.3··Ne comedatis.··Animalia immunda sunt, sed quæ significando exprimunt, mores, scilicet hominum, et actus, et voluntates.'

DEU 14:5 Multiple spaces in '14.5··Camelopardalum.··Qui albis maculis respersus, capite camelo similis, collo equino, pedibus bubalo, per cætera pardus: in Æthiopia nascitur. Omne animal quod in duas.··Illos recipit Ecclesia et membris suis incorporat, qui ungulam findunt, qui discretionem boni et mali habere sciunt, et qui ruminant, id est meditantur in lege die ac nocte.'

DEU 14:6 Multiple spaces in '14.6··Quod in duas partes.··Qui scilicet duo testamenta suscipiens firmo gradu justitiæ et innocentiæ sese constituit'

DEU 14:7 Multiple spaces in '14.7··Camelum.··Judæum qui liquat culicem, et glutit camelum, qui litteram ruminat, sed non habet fissam ungulam, quia a spiritu litteram non dividit, hi sunt scribæ et Pharisæi. Leporem.··Per chœrogyllum et leporem multitudinem significat Judæorum, utrumque enim animal debile et infirmum. Quia ruminant.··Ruminant Judæi verba legis, sed ungulam non dividunt, quia in Patrem et Filium non credunt, nec duo testamenta recipiunt. Quidam autem hæretici ungulam findunt, sed doctrinam veritatis in ore non ruminant Levit. 11..'

DEU 14:9 Multiple spaces in '14.9··Hæc comedetis ex omnibus quæ moventur in aquis.··Per hæc gentiles intelliguntur, qui in aquis baptismi renascuntur. Quæ habent pinnulas.··Meditantes legem vitæ sublimis et cœlestis; quia ignorantia divinæ legis diu in gentibus fuerat, pinnulas et squamas adjungit: sicut enim pisces squamati sunt et pinnati, sic quibus est ignorantia temporalis, cito additur cognitio sublimis et vitæ cœlestis.'

DEU 14:12 Multiple spaces in '14.12··Et gryphem.··Quæ est quadrupes, capite et alis aquilæ similis, reliquo corpore leoni, et abundat in Hyperboreis montibus, equis maxime infensa et hominibus.'

DEU 14:15 Multiple spaces in '14.15··Struthionem.··Qui a terra non levatur, sed sæcularibus negotiis implicatur. Noctuam.··Quæ in nocte acute videt, et non in die. Sicut qui scientia legis gloriantur, et lucem Evangelii non capiunt. Larum.··Qui ut avis volat, ut aquatile natat, qui scilicet circumcisionem veneratur et baptisma. Talibus Paulus ait: Si circumcidimini, Christus vobis non prodest Gal. 5.. Accipitrem,··etc. Qui mansueti videntur, sed potentibus et avaris sociantur.'

DEU 14:16 Multiple spaces in '14.16··Cygnum et ibin.··Hæ longi colli esse, et cibum de profundo terræ trahere dicuntur: nos autem debemus quærere panem qui de cœlo descendit, nec esse solliciti quid manducemus Joan. VI Matth. 6.'

DEU 14:17 Multiple spaces in '14.17··Nycticoracem.··Quæ nocte repit et operatur, significans eos qui noctis operibus dedicantur, quæ sunt fornicatio, immunditia, idolorum cultus et similia.'

DEU 14:18 Multiple spaces in '14.18··Upupam.··Quæ luctum amat. Sæculi autem tristitia mortem operatur: Nos vero debemus in Domino gaudere, in omnibus gratias agere II Cor. VII; I Thes. 5.. Vespertilionem,··etc. Quæ circa terram volat, et pennis ambulat. Nostra autem conversatio in cœlis debet esse Phil. 3..'

DEU 14:21 Multiple spaces in '14.21··Quidquid autem.··Mystice præcipitur ecclesiastico viro, ut se in sanctitate servet, et omnem peccati immunditiam devitet, peregrinum, id est, gentilem in suis sordibus remanere permittat. Peregrino qui intra portas tuas est.··Quasi paganis et hæreticis immunda relinque. Hinc dæmones in Evangelio permittuntur ire in gregem porcorum Matth. 8., et dicitur: Sine mortuos sepelire mortuos suos Luc. 9.. In lacte,··mediocribus disciplinis, sed austerioribus, ut restaurarent amara quæ perdiderunt dulcia.'

DEU 14:22 Multiple spaces in '14.22··Decimam.··Quasi, bona quæ facis secundum divinæ legis præcepta facias, et Domino separes, ut ad ejus laudem omnia facias.'

DEU 14:23 Multiple spaces in '14.23··Primogenita.··Id est boni operis initia, quæ decimanda sunt, id est, Domino consecranda.'

DEU 14:24 Multiple spaces in '14.24··Portare.··Quasi, qui longe sunt a perfectione sanctorum, nec possunt ascendere culmen virtutum, nec contemplationi vacare: quod possunt, agant humiliter, et devote, et faciant sibi amicos de mammona iniquitatis, et thesauros in cœlis, ut recipiantur in æterna tabernacula, ubi epulandum et lætandum cum amicis, id est sanctis et electis Dei.'

DEU 14:26 Multiple spaces in '14.26··Et emes ex eadem pecunia,··etc. Spiritualiter præcipitur, ut semper bonis operibus insistamus, quatenus post hanc vitam ad domum nostram, id est ad cœlestem patriam revertamur.'

DEU 14:28 Multiple spaces in '14.28··Aliam decimam.··Extra illam, scilicet quam manducas cum tuis et Levitis, in loco quem elegerit Dominus.'

DEU 14:29 Multiple spaces in '14.29··Venietque Levites.··Manifeste ostendit hanc decimam non esse ei qui offert communicandam, sed tantum illis quibus præcepit erogari, in quibus præcipue Leviten posuit.'

DEU 15:1 Multiple spaces in '15.1··Septimo anno.··In hoc capite pietas et dilectio commendatur, ut proximis misereamur, et præmium a Domino exspectemus. Tempore enim suo metemus non deficientes, si, dum tempus habemus, operemur bonum ad omnes, maxime autem ad domesticos fidei I Tim. 5.; unde: Dimittite et dimittetur vobis, date et dabitur vobis Luc. 6.. Septimo anno.··Quia in septiformi Spiritu remissio est. Omnes pene legis solemnitates in septenario numero sunt: sabbatum enim in die septima est; et Pentecoste finitis septem hebdomadibus; septimus quoque annus celebratur; et jubilæus septies septem annis succedit.'

DEU 15:3 Multiple spaces in '15.3··A peregrino.··Licet sint omnes proximi nostri, maxime tamen illis misericordia impendenda est, qui Christi sunt nobiscum membra. Qui enim habet substantiam mundi, et fratri indigenti non impendit, quomodo manet in eo charitas Dei?··I Joan. 3.'

DEU 15:6 Multiple spaces in '15.6··Fœnerabis.··Quasi: ditior eris omnibus gentibus. Ecclesia quoque abundat spiritalibus divitiis: ipsa docet, nec habet necesse doceri.'

DEU 15:9 Multiple spaces in '15.9··Cave.··AUG., quæst. 21. LXX: Attende tibi ipsi, ne fiat verbum occultum,··etc., usque ad si crudeliter cogitat illo tempore dandum non esse, quo dandum est?'

DEU 15:12 Multiple spaces in '15.12··Cum tibi venditus,··etc. ISID. Si Hebræus puer in servitutem devenerit, etc., usque ad scilicet peccatis in æternum serviemus. Cum tibi venditus,··etc. Hebræus transitor qui ad æternam scilicet patriam tendit, et de vitiis ad virtutes, de terrenis ad cœlestia transit; si talis se tibi vendiderit, id est magisterio tuo se addixerit, docebis eum, ut in præsenti vita studeat operari, ut ad requiem pervenire possit. Hoc est, sex annis serviet tibi, septimo dimittes eum liberum, nec vacuum abire patieris; quasi: æterna præmia et veram libertatem promittes ei in alia vita. Si autem dixerit, Nolo egredi, eo quod diligat te et domum tuam, id est si bona quæ fecit non pro æterna mercede, sed pro humana laude, quasi diligens præsentem vitam fecerit, perforabis aurem ejus subula, id est mentem ejus terrore judicii; compunges in janua domus, quia judicium erit in hujus vitæ egressu et alterius ingressu, et serviet tibi usque in æternum, id est docebis eum si sæculum plus amaverit quam Deum, æternis suppliciis mancipandum. GREG., hom. 3 in Ezech. Cum activa vita et contemplativa sit nobis ex Dei gratia, etc., usque ad ubi subula recusantis libertatem aurem perfodi præcipitur.'

DEU 15:16 Multiple spaces in '15.16··Sin autem habuerit.··Sunt quædam opera quæ licet minus placeant Deo, prosunt tamen proximo; et si Deo offerri non possunt, comedi possunt. Cum enim Deo minus placeant pro fuscata intentione quam Deus intuetur, proximis tamen exemplo opitulantur. Quasi caprea et cervo.··Caprea saltatim incedit, cervus inimicus est serpenti, et aspera et spinosa transiliens, montana transcendit, et ideo in bonam partem accipiuntur.'

DEU 15:19 Multiple spaces in '15.19··De primogenitis.··AUG., quæst. 23. Primogenita dicit, etc., usque ad quia solus de substantia Patris, et æqualis et coæternus. Sanctificabis Domino Deo tuo.··Non tibi, sed omnium largitori: Quia omne datum optimum desursum est Jac. 1.. Quod autem leve in nostra cogitatione, vel maculosum in nostra conversatione, vel claudum in operum progressione, vel cæcum ignorantia mentis aut aliqua parte deforme vel debile, non debemus Deo immolare, id est, imputare, sed nobis. Non operaberis.··GREG., lib. VIII Moral., cap. 34. In primogenito bovis arare, etc., usque ad deceptus animus non deprehendat quæ in eis sunt mala.'

DEU 16:1 Multiple spaces in '16.1··Observa mensem novarum frugum.··Quia in eo manipuli spicarum, id est primitiæ, per sacerdotem offerebantur Domino. Mensem primum, scilicet Hebræorum qui apud eos nisan apud Græcos quoque, apud Latinos Aprilis dicitur, in quo agnus paschalis occidebatur. Eduxit te.··Allegorice. Nos quoque de Ægypto hujus mundi liberati, novum hominem induti, in novitate vitæ ambulemus, primitias bonorum operum consecrantes, et phase, id est, transitum bonum celebrantes, ut, relicta Ægypto, ad terram promissionis veniamus.'

DEU 16:2 Multiple spaces in '16.2··Et de bobus in loco.··AUG., quæst. 24. Boves addit, cum de ove tantum præceperit, quam jussit accipi ex ovibus et hædis vel capris, vel propter Christum, qui secundum carnem ex justis fuit et peccatoribus. Non enim ait ex ovibus vel capris, sed ex ovibus et capris, licet proprie non intelligatur ovis ex capris, ne Judæi dicerent subaudiendum esse caprum. Quare ergo additi sunt boves? an propter alia sacrificia, quæ diebus azymorum sunt immolanda?'

DEU 16:3 Multiple spaces in '16.3··Panem fermentatum.··Corruptam doctrinam vel veterem conversationem, unde: Epulemur in azymis, non in fermento veteri,··etc. I Cor. 5.. Septem.··Toto tempore præsentis vitæ. Sicut illi septem diebus azyma comedebant, sic nos pure et simpliciter septem diebus hujus vitæ conversemur, quibus quotidie agnus occiditur, et pascha celebratur, si innovati nihil ex veteri corruptione retinemus. Quid enim est aliud fermentum, quam naturæ corruptio? Fermentatum enim recedit a naturali dulcedine, et corrumpitur adulterino rancore.'

DEU 16:4 Multiple spaces in '16.4··Non apparebit. Epulemur non in fermento veteri, neque in fermento malitiæ et nequitiæ,··etc. I Cor. 5., quasi: relinquite veterem hominem, et induite novum. Non remanebit.··In hac vita omnia sacramenta Dominicæ incarnationis perscrutanda, et cuncta præcepta ejus implenda sunt Ephes. 4., antequam mane, id est finis sæculi, adveniat.'

DEU 16:5 Multiple spaces in '16.5··Non poteris.··In una domo agnus paschalis editur, et in uno loco phase immolatur, id est in catholica Ecclesia: extra illam non recte pascha celebratur. Vetat celebrare mysteria Christi in conventiculis hæreticorum.'

DEU 16:6 Multiple spaces in '16.6··Vespere ad solis.··Novissima ætate mundi, quando verus Sol in passione occubuit, et Ægyptiacam captivitatem solvit, cum pascha nostrum immolatus est Christus.'

DEU 16:7 Multiple spaces in '16.7··Vades in tabernacula.··Peracto servitio Domini mane resurrectionis transibimus in æterna tabernacula, ut quiescamus ab omni labore, lætantes de percepta retributione.'

DEU 16:8 Multiple spaces in '16.8··Die septima.··Æterna requie, quam septenarius significat: propter sabbatum ubi nullus labor, nulla operandi ratio.'

DEU 16:9 Multiple spaces in '16.9··Septem hebdomadas.··In Levitico plenius. Numerabis ergo ab altero die sabbati septem hebdomadas plenas ad alteram diem explorationis hebdomadæ septimæ.··AUG., quæst. 25. Septem hebdomadas,··etc. Si ab universo populo hæc Pentecoste jussa est observari, nunquid omnes credendum est uno die falcem jussos mittere in messem? Si autem sibi quisque observat istam quinquagesimam, dinumerans ab illo die quo falcem mittit, non una est universo populo. Illa vero una est quæ computatur ab immolatione paschæ usque in diem datæ legis in Sina. Nos quoque celebramus Pentecosten, id est, adventum Spiritus sancti, qui est digitus Dei, quo scripta est lex in tabulis.'

DEU 16:13 Multiple spaces in '16.13··Solemnitatem.··Qui ut tabernaculo, præsenti mundo utitur, festivitatem agere, et lætari in eo potest, propter futuri exspectationem: Quia si terrena domus hujus habitationis dissolvatur, habebit domum non manufactam in cœlis I Cor. 5.. Quando.··Consummata perfectione omnium bonorum et multarum collectione virtutum, lætandum et exsultandum esse cum amicis significat. Cum exsultabit quisque de percepta retributione qui hic largus fuerit in munere, tunc vere tabernaculorum solemnitas agetur, non mutabilium scilicet, sed æternorum, unde: Ut recipiant vos in æterna tabernacula Luc. 16..'

DEU 16:16 Multiple spaces in '16.16··Masculinum.··Non femineum; nihil enim molle, fragile et infirmum in nostra conversatione debet esse: fortia quæque a nobis exigit Deus Exod. 23, XXXIV; Eccli. 35.. Si autem in fide Trinitatis Patris et Filii et Spiritus sancti æternæ mercedis respectu tempore præsentis vitæ bonis operibus insudamus, masculum in conspectu Domini statuimus. In omnibus.··Ut advenientes undique statim in introitu, paratos inveniant, a quibus justa judicia accipiant.'

DEU 16:19 Multiple spaces in '16.19··Oculos sapientum.··Apud homines, non apud Deum, quibus dicitur: Væ qui sapientes estis in oculis vestris Isa. 5..'

DEU 16:20 Multiple spaces in '16.20··Juste.··GREG., lib. X Moral., cap. 19. Injuste quod justum est exsequitur, qui ad defensionem justitiæ non virtutis æmulatione, sed amore præmii temporalis excitatur, et justitiam quam prætendit, vendere non veretur. Juste ergo justum exsequi est in assertione justitiæ ipsam justitiam quærere: Sunt viæ quæ videntur hominibus justæ,··etc. Prov. 14.. Et: Væ qui justificatis vos coram hominibus Luc. 16..'

DEU 16:21 Multiple spaces in '16.21··Non plantabis.··Occasionem idololatriæ amputat. Solebant enim gentes immolare, et in delubris statuas adorare. Lucum.··ISID. Nemus, frondentes arbores infructuosæ, etc., usque ad nec permittit fictionem falsitatis vel erroris veritati catholicæ sociare.'

DEU 17:2 Multiple spaces in '17.2··Cumque reperti fuerint.··Lex errorem et idololatriam maxime detestatur: maximum enim scelus est honorem Creatoris impendere creaturæ; quod faciunt gentiles, vel mali catholici, qui, licet ab Ecclesia non recedant, tamen magis inveniuntur per diversa vitia servire diabolo, quam per bona opera militare Deo. Hos lapidibus jubet obrui quos irrevocabilis sententia damnandos esse prævidit.'

DEU 17:6 Multiple spaces in '17.6··In ore duorum aut trium testium.··Attestatione scilicet legis prophetarum et Evangelii, secundum illud: Sermo quem locutus est, ipse judicabit eum in novissimo die Joan. 12.. In titulo quoque crucis tres linguæ testantur Christum esse regem Judæorum: Hebraica, Græca et Latina Joan. 19.. Nemo occidatur.··Tanta concordia est Veteris ac Novi Testamenti, ut neutrum sine altero sit. In humano judicio primum divinæ Scripturæ auctoritas requirenda est.'

DEU 17:8 Multiple spaces in '17.8··Si difficile.··Sacerdotes Ecclesiæ Dei instruit, ut judicia ecclesiastica secundum potestatem sibi a Deo datam reverenter agant, et juste decernant, non ad libitum suum, sed secundum legis decretum, ne suscipiendo personam mutent sententiam.'

DEU 17:11 Multiple spaces in '17.11··Juxta.··Nota, non dicitur tibi, ut obedias, nisi juxta legem docuerint, unde: Supra cathedram Moysi sederunt scribæ et pharisæi Matth. 23..'

DEU 17:12 Multiple spaces in '17.12··Sacerdotis imperio.··Christi qui est sacerdos in æternum secundum ordinem Melchisedech, qui vicarios sibi substituit, quibus ait: Qui vos audit, me audit; et qui vos spernit, me spernit,··etc. Luc. 10.. Jure ergo damnationis sustinet sententiam, qui contemnit divinitatis potentiam.'

DEU 17:14 Multiple spaces in '17.14··Cum ingressus fueris terram,··etc. AUG., quæst. 26. Quæri potest cur displicuit populus Deo, cum regem desideravit, cum hic inveniatur esse permissus? Sed intelligendum est merito non fuisse secundum voluntatem Dei, quia hoc fieri non præcepit, sed desiderantibus permisit. Verumtamen præcepit ne fieret alienus, sed frater ex eodem populo indigena non alienigena. Quod autem ait: Non poteris:··intelligendum est, non debebis. Constituam super.··Habitatores terræ constituunt sibi regem contra Dei sententiam.'

DEU 17:17 Multiple spaces in '17.17··Non habebit,··etc. AUG., quæst. 27. Manifestum est Salomonem hoc præceptum transisse, etc., usque ad perveniat ad alienigenas. Neque argenti. Nolite thesaurizare vobis thesauros in terra Matth. 6..'

DEU 17:19 Multiple spaces in '17.19··Legetque.··Nota quanta assiduitate legere debent sacerdotes, cum assidue legant reges. Lectio ipsa lux est et vita, unde: Verba, quæ ego loquor vobis, spiritus et vita sunt Joan. 6..'

DEU 17:20 Multiple spaces in '17.20··Superbiam.··Quasi, sciat se esse fratrem. Unum patrem Deum omnes habemus, cui dicimus: Pater noster, qui es in cœlis,··etc. Luc. 11.. Superbiam.··Benedictio est regnare super Isræl, scilicet regnando facere Isræl, scilicet Deum videntes.'

DEU 18:1 Multiple spaces in '18.1··Non habebunt.··Et in Veteri et in Novo Testamento ministris altaris præceptum est de oblationibus et decimis vivere, nec terrenis possessionibus acquirendis concessum est inhiare: Unde: Nolite possidere aurum neque argentum,··etc. Matth. 10.; et post pauca: Dignus est enim operarius cibo suo I Cor. 9. Et alibi: Qui altario serviunt cum altario participant Num. 18.. Non enim oportet, ut qui semper astare debet officio divino, inhiet terreno lucro, cui Deus hæreditas est. Quid ergo deesse potest illi qui omnia habentem habet.'

DEU 18:2 Multiple spaces in '18.2··Hæreditas.··Pro operatione bona, ut quod mente conceperit, opere probet, unde: Cœpit Jesus facere et docere Act. 1..'

DEU 18:3 Multiple spaces in '18.3··Dabunt.··Quia in corporalibus solatiis et spiritualibus emolumentis devote doctoribus nostris communicare debemus, unde: Communicet is qui catechizatur verbo, ei qui se catechizat, in omni opere bono Gal. 6.. Ventriculum.··Venter receptaculum ciborum, omnes hominum labores, et momentanea gulæ blandimenta sunt, quorum finem condemnat: et mentibus Deo sacratis ostendit totum quod voramus in successum projici, unde: Esca ventri, et venter escis: Deus autem et hunc et hanc destruet.'

DEU 18:4 Multiple spaces in '18.4··Primitias.··Primitias frugum laborantem agricolam oportet primum de fructibus accipere.'

DEU 18:6 Multiple spaces in '18.6··Si exierit.··Quasi urbem et domum deserit, qui gratis Deo servit, et sine sumptu Evangelium ponit.'

DEU 18:8 Multiple spaces in '18.8··Excepto.··AUG., quæst. 38. Quod LXX, etc., usque ad eum servari oportet quod parentibus exhibitum est.'

DEU 18:9 Multiple spaces in '18.9··Quando ingressus.··AUG., quæst. 29. Quoniam portentorum inspectores interdicuntur, etc., usque ad sic illæ inspectiones prodigorum a significationibus miraculorum discernendæ sunt.'

DEU 18:10 Multiple spaces in '18.10··Ariolos.··Qui circumeunt aras nefandis precibus, et divinationem in extis animalium quærunt. Auguria.··Quasi avigeria, quæ in vocibus avium gerantur. Vel avigaria, ab avium garritu.'

DEU 18:11 Multiple spaces in '18.11··Pythones.··Ventriloquos, de quorum ventre dæmones loquuntur, a Pythone sic dictos, id est Apolline, quem deum divinationis credebant esse.'

DEU 18:15 Multiple spaces in '18.15··Prophetam de.··Licet historialiter de prophetis accipi possit, qui post Moysen in populo Isræl repleti sunt Spiritu Dei, melius tamen de Domino prophetarum accipitur, de quo turbæ ab ipso satiatæ dixerunt: Hic est vere propheta qui venturus est in mundum Joan. 6.. Et alibi: Propheta magnus surrexit in nobis Luc. 7..'

DEU 19:2 Multiple spaces in '19.2··Tres.··Fidem, spem et charitatem, ad quas omnes pœnitentes debent confugere. Tres civitates refugii ultra Jordanem constituit Moyses homicidis qui non sponte homicidium commiserunt, alias tres circa Jordanem jubet separari Num. XXXV; Josue. 20., mystice insinuans quod ante perceptionem baptismi, qui vult a peccato salvari et ab hostibus spiritualibus liberari, sanctæ Trinitatis fidem debet sincera mente confiteri, et post baptismum in fide, spe et charitate viriliter operari. Sicque religiose coversans in mundo, qui senario conditus est numero, post perfectionem bonorum operum requiem æternam exspectat in sabbatismo.'

DEU 19:3 Multiple spaces in '19.3··In tres.··Ut qui salvandus est facilius evadat. Prædicatores quoque verbo et exemplo debent peccatoribus consulere et æqualiter in tota terra Ecclesiæ fidem Trinitatis omnibus insinuare, ut viam veritatis et portam fidei agnoscant patere sibi, et se merito damnandos si intrare noluerint. Sed abiisse.··Exemplo enim ostendit qualis homicida salvandus sit. GREG., Past. part. 2, cap. 10, tom. 3. Ad silvam cum amico imus, etc., usque ad quæ non malitiose perpetratur. AMBR., lib. de Fuga sæculi, cap. 2. Congrue provisum liquet, etc., usque ad percussus Levitico gladio moriatur sensus carnis, ut vivat anima vestra.'

DEU 19:9 Multiple spaces in '19.9··Addes tibi.··In libro Jesu Nave, sex civitates refugii decernuntur talibus homicidis Josue 20.. Cades in Galilæa montis Nepthali, Sichem in monte Ephraim, et Cariatharbe, quæ est Hebron, in monte Juda. Et trans Jordanem Bosor de tribu Ruben, et Ramoth in Galaad de tribu Gad, et Gaulon in Basan, de tribu Manasse. AMBR., ubi supra. Sex autem civitatum refugia sunt, etc., usque ad vel interdictorum declinatione veneremur.'

DEU 19:11 Multiple spaces in '19.11··Si quis autem odio habens proximum.··Qui malitia aliquem percutit, et in mortem animæ ducit, reus est æternæ mortis, unde: Si quis scandalizaverit unum de pusillis qui in me credunt,··etc. Et alibi: Qui odit fratrem homicida est, et non habebit vitam æternam Matth. XVIII; I Joan. 3.. Hic ab altari divellitur, tanquam sacramentis Dominicis indignus, nec veniam nisi per condignam pœnitentiam promeretur. Qui autem non sponte occidit, habet urbes refugii, Ecclesiam scilicet catholicam, ubi se angustia pœnitentiæ cœrcens, per omne tempus præsentis vitæ bonis operibus studeat, et si spem in morte summi pontificis, scilicet Redemptoris sui, posuerit, tandem merebitur salvari. Qui fraternum odium retinet in corde, non potest fructuosam pœnitentiam agere, nec Deum sibi placare.'

DEU 19:14 Multiple spaces in '19.14··Non assumes et transferes terminos,··etc. Unde: Ne transgrediaris terminos quos posuerunt patres tui Prov. 22., id est, præcedentium patrum regulas et definitiones vivendi.'

DEU 19:15 Multiple spaces in '19.15··Non stabit testis unus.··Hoc etiam historialiter servare debemus. Et contra impios vel hæreticos, cum testimoniis Scripturarum indigemus, duos testes, id est, Vetus et Novum Testamentum adhibemus, vel tres, id est, Evangelium, prophetas, apostolum, et sic stat verbum.'

DEU 19:21 Multiple spaces in '19.21··Animam pro anima.··Qui enim animam errare fecit, venia dignus non est. Dentem pro dente Exod. XXI; Lev. XXIV; Matth. 5.. Verborum virtutem. Dentes enim verba significant secundum illud: Filii hominum, dentes eorum arma Psal. 56.. Et alibi: Dentes ejus lacte,··id est lege, candidiores Gen. 29.. Manum,··etc. Operationem, ut ea, scilicet. sunt ei utilia aut nociva quæ in alio pervertit.'

DEU 20:1 Multiple spaces in '20.1··Quia Dominus.··Mystice. AUG., quæst. 30. LXX: Quoniam Dominus,··etc., usque ad ut etiam ipsos acturos ostenderet.'

DEU 20:5 Multiple spaces in '20.5··Quis est homo.··ID., quæst. 31. Non est melior in bello qui jam ædificia dedicavit, etc., usque ad sed hæc instituta sunt propter virorum animos explorandos. Quis est homo.··ISID. Docet non posse quemquam professionem contemplationis vel militiæ spiritalis arripere, etc., usque ad: ut ei placeat cui se probavit II Tim. 2.. Melius est professionem vel persecutionem devitare, quam in ea succumbere. Ad disputationem quoque contra hæreticos venire non debet, nisi doctus et perfectus, ne scandalizet alios superatus.'

DEU 20:16 Multiple spaces in '20.16··Nullum omnino permittes.··Nulli vitio in nostra conversatione parcendum, ne coram oculis Domini voluptatibus corrupti et abominabiles appareamus, et exsultantes inimici de ruina nostra dicant: Euge, euge animæ nostræ, devorabimus eum Psal. 34..'

DEU 21:1 Multiple spaces in '21.1··Quando inventum,··etc. Cadaver, corpus sine anima, et anima sine Deo, qui est ejus vita. In terra quam Dominus Deus tuus daturus est tibi,··hoc est in Ecclesia. Cædis reus,··actor seditionis; Majores natu,··vita et sapientia majores. Judices,··id est sacerdotes, quorum officium est de singulis judicare, id est, discernere. Metientur a loco cadaveris,··id est, cum summa discretione investigabunt actorem seditionis. Tollent vitulam de armento,··id est, carnem Christi, quam de patribus sumpsit. Quæ non traxit jugum,··quia peccatum non fecit, nec inventus est dolus in ore ejus. Nec terram scidit vomere I Petr. 2., nullam scilicet seditionis maculam admisit. Et ignorabitur cædis reus.··Diabolus qui invisibilis, et ideo ignorari dicitur, scitur enim quia misit in cor, ut traderet eum Judas Joan. 13.. Majores natu,··etc. Apostoli et doctores qui Scripturæ attestatione perceperunt nullam nationem sic promptam ad cædem ut Judæorum gentem, qui et prophetarum et Domini sanguinem fuderunt.'

DEU 21:4 Multiple spaces in '21.4··Et ducent eam ad vallem asperam,··etc. Mortem scilicet despectam et turpissimam, unde: Morte turpissima condemnemus eum. Quæ nunquam arata est Sap. 2., quia mors Christi absque culpa fuit. Nec sementem recepit Matth. 13., id est, zizania peccati, quæ inimicus homo superseminavit. Possumus per vallem asperam gentilitatem accipere, quæ aspera erat; saxosa, quia saxa adorabat; in qua cæsa est cervix vitulæ, quia pro salute gentium mors Christi celebrata est. Cervix robur carnis quod in morte deposuit. Lavabunt manus super vitulam,··id est, purgabunt opera per passionis Christi confidentiam.'

DEU 21:6 Multiple spaces in '21.6··Lavabuntque manus suas,··etc. Id est, opera sua in passione Christi demonstrabunt esse munda. Licet enim ejusdem passionis sacramenta quotidie iterentur, ab omni tamen fraude Judæorum corda et opera habent mundissima.'

DEU 21:8 Multiple spaces in '21.8··Propitius esto.··Pro officio suo benedicunt populo, ut non reddatur vindicta pro scelere, sed salus pro redemptione.'

DEU 21:10 Multiple spaces in '21.10··Si egressus fuerit ad pugnam.··ISID. Dicant Judæi, quomodo hæc servent? quid causæ sit mulierem decalvari et ungues circumcidi? quid si sine capillis et unguibus inventa fuerit?'

DEU 21:11 Multiple spaces in '21.11··Mulierem pulchram.··Sicut Paulus qui de Menandro sumpsit: Corrumpunt bonos mores colloquia mala I Cor. 15.. Et de Arato: In ipso vivimus, movemur, et sumus: ipsius enim et genus sumus Act. 17.. Alii putant hanc mulierem specie decoram significare rationabilem disciplinam apud Gentiles inventam: ab ea enim oportet recidi omnem superstitionis immunditiam, ut ad studium veritatis assumatur. Nihil enim mundum habent disciplinæ gentilium, quia nulla apud eos disciplina est, cui non sit aliquid immunditiæ vel superstitionis admistum.'

DEU 21:13 Multiple spaces in '21.13··Uno mense,··id est, triginta diebus, ut post fidem Trinitatis et opus legis, mereatur Ecclesiæ sociari; ter enim decem triginta efficiunt. Et postea.··Cum nec in capite, id est sensibus, nec in manibus, id est operibus, aliquid superfluum aut immundum erit.'

DEU 21:15 Multiple spaces in '21.15··Si habuerit homo uxores duas,··etc. Christus sibi duas uxores, populum scilicet Judæorum et gentium, conjugii copulavit nomine. Odiosa est synagoga, semper contentiosa, dura cervice, incircumcisa corde; dilecta gentilis Ecclesia. Sed non potest filium dilectæ præferre filio odiosæ, id est Ecclesiam de gentibus et filios ejus præferre apostolis et aliis primitivis, qui sunt filii synagogæ. Agnoscit odiosæ primogenitum, dat ei duplicia, quia primitivis synagogæ filiis dedit legem et prophetas, et notitiam nominis sui, et primo eis Evangelium prædicavit. Hic enim est primogenitus liberorum ejus. Unam dilectam.··Animalitatem, quæ dulcis videtur et delectabilis: omnia voluptuosa cupit et nullo mœrore afficit. Alteram odiosam.··Rationalitatem, quæ non indulget corpori, nec servit voluptati, sed abdicat occulta dedecoris.'

DEU 21:16 Multiple spaces in '21.16··Primogenitum.··Apostoli et apostolici viri, qui locum primogeniti obtinent, quorum Ecclesia sequitur auctoritatem.'

DEU 21:17 Multiple spaces in '21.17··Sed filium.··Hoc ad litteram faciendum est, ne sequatur quis animi sui motum, vel amorem, vel odium, sed naturam. Cuncta duplicia.··Apostoli cuncta duplicia susceperunt, qui doctrina et operatione præditi sunt. Alii dabit ut vivat, non ut abundet, sicut Abraham filium ancillæ super nationes præfecit: filio Saræ, non solum temporalia, sed spiritualia accumulavit Gen. 12..'

DEU 21:18 Multiple spaces in '21.18··Si genuerit. Melior est obedientia quam victimæ, et auscultare magis quam offerre adipem arietum, quoniam quasi peccatum ariolandi est repugnare,··etc. I Reg. 15. Inobedientem ergo filium et vitiosum Moyses jubet obrui lapidibus: Evangelium quoque duris increpationibus, quasi lapidibus tales arguit: Genimina viperarum, quis docebit vos fugere a ventura ira Luc. 3.?'

DEU 21:22 Multiple spaces in '21.22··Appensus.··Cruciatum ejus vidente populo, unde: Peccantes coram omnibus argue, ut cæteri metum habeant II Tim. 5..'

DEU 21:23 Multiple spaces in '21.23··Non permanebit.··Hoc est non debet relinqui in eadem damnatione, sed revocari doctorum exhortatione, ut nulli, dum vivit, reconciliatio negetur. Non permanebit.··Non est de die in diem differenda pœnitentia, sed statim agenda, ut per pœnitentiam infructuosam ab oculis Dei abscondantur delicta, unde: Beati quorum tecta sunt peccata Psal. 31.. Maledictus a Deo.··AUG., lib. XIV contra Faustum. Christus nos redemit de maledicto legis, factus pro nobis maledictum Gal. 3.. Adam namque in ligno prævaricationis corruit: ideo sibi et posteris suis maledictionem meruit, de qua dicit: Maledictus omnis qui pendet in ligno. Maledictam namque, id est, exsecrabilem et turpissimam mortem suscepit. ID., ubi supra, cap. 3, 4. Maledictus a Deo est qui pendet,··etc. Quidam hæretici ad calumniam passionis Christi hanc sententiam transferunt, etc., usque ad bene ergo maledictum dicitur, quod odit Deus, hoc pependit in ligno. Contaminabis.··Pœnitentiæ lacrymis fetorem peccatorum abluere debemus, ne aliis scandalum et nobis germinet cruciatum.'

DEU 22:1 Multiple spaces in '22.1··Non videbis.··Moraliter. Frater tuus doctor Ecclesiæ, cujus discipulum vel doctum, qui significatur per bovem, vel indoctum, qui significatur per ovem, si videris errare, noli negligere, sed exhortare ut fratri, id est, magistro possis reconciliare. Duc in domum tuam I Cor. 11., id est, adhibe curam. Et si non est propinquus,··id est Ecclesiæ tuæ, sed alterius doctor.'

DEU 22:3 Multiple spaces in '22.3··Similiter.··Gentili, scilicet, cujus utilitatem et immunditiam non debemus despicere. Vestimento.··Plebe qua ornatur doctor. Ad litteram quoque omnia hæc et similia servanda sunt.'

DEU 22:5 Multiple spaces in '22.5··Non induetur mulier,··etc. AUG., quæst. 32. Alia editio, etc., usque ad non debet aliquid femineum vel molle in doctrina sua habere. Mulier.··Cujus naturaliter diversus color, motus incestus, vires, cui non permittitur docere, nec dominari in virum, nec usurpet officium prædicandi I Cor. 13.. Contra naturam est virum muliebria facere, comam crispare, torquere capillos, unde Apostolus: Vir, si comam nutrierit, ignominia est illi.··Mulieri autem capilli pro velamine dati sunt; non ergo induetur vir veste feminea, operatione scilicet fluxa et dissoluta. RAB. Per viam imus, etc., usque ad sed ex ea allegoricum sensum in mente retinemus.'

DEU 22:8 Multiple spaces in '22.8··Domum novam,··id est Ecclesiam. Murum tecti,··id est virtutum custodiam. Ne effundatur sanguis in domo tua,··hoc est ne alio peccante reus tenearis. GREG., lib. VIII Moral., cap. 39. Ne effundatur.··Per incuriam atque desidiam. Unde qui virtutes sine humilitate congregat, quasi pulverem in ventum portat.'

DEU 22:9 Multiple spaces in '22.9··Vineam,··doctrinam, vel plebem doctoribus commissam, ubi vinum spiritalis gratiæ abundare debet. Altero semine,··id est hæretico. Semen bonum verbum Dei; semen nequam quod inimicus seminavit Matth. 13.: cavendum ergo ne immisceatur aliquid erroris, et corrumpatur semen Dei.'

DEU 22:10 Multiple spaces in '22.10··Non arabis.··ISID. In bove et asino arat, qui recipit Evangelia cum Judæorum observantia, quæ præcessit in umbra. In bove quoque bene operantium vita, in asino stultorum socordia: quasi, fatuum sapienti in prædicatione non socies, ne per eum qui rem implere non valet ei obsistas qui prævalet. Stultus vero et sapiens bene conjunguntur, ut unus præcipiat et alter obediat, non ut æquali potestate verbum Dei annuntient. Allegorice lineis vestibus lanam vel purpuram miscet, qui inordinate vivit, et profectionibus diversi generis, ut si sanctimonialis habeat ornamenta uxoris, vel uxor gerat speciem virginis. Hoc autem figurabatur in vestibus, quod nunc declaratur in moribus.'

DEU 22:12 Multiple spaces in '22.12··Funiculos.··Ad differentiam scilicet, sicut signum circumcisionis Isrælitas separat a cæteris. Superstitiosi vero magistri captantes auram populi, et lucra ex mulierculis, dilatabant fimbrias et eis alligabant spinas, ut vel ambulantes vel sedentes pungerentur, et sic ad serviendum Deo monerentur, unde: Dilatant phylacteria sua et magnificam fimbrias.'

DEU 22:13 Multiple spaces in '22.13··Si duxerit.··AUG., quæst. 33. Apparet quomodo subditas viris feminas, etc., usque ad qua fuerat alter plectendus.'

DEU 22:15 Multiple spaces in '22.15··Pater et mater ejus.··Doctores Ecclesiæ qui quasi pater et mater fovent plebem: patres auctoritate, matres pietate.'

DEU 22:18 Multiple spaces in '22.18··Et verberabunt.··Non mirum, si vir, qui falso accusat, jubetur cædi, et multam reddere; puella vero, si culpabilis sit, lapidari: quia per feminam initium peccati, quæ virum seduxit et dupliciter peccavit, prius in Deum, postea in virum, vir tantum in Deum'

DEU 22:19 Multiple spaces in '22.19··Centum siclis,··etc. Perfectione doctrinæ et sollicitudinis, quam impendat subjectæ plebi, vel pœnitentiæ. Centenarius enim perfectus est, quinquagenarius pœnitentiæ consecratus.'

DEU 22:23 Multiple spaces in '22.23··Si puellam virginem desponderit.··In hoc capitulo, sicut in duobus præcedentibus et duobus succedentibus, corporalem condemnat fornicationem.'

DEU 22:26 Multiple spaces in '22.26··Nihil patietur.··Sed ad incœptam fidem revocabitur per gratiam baptismi liberata ab hostibus.'

DEU 22:29 Multiple spaces in '22.29··Non poterit.··AUG., quæst. 34. Merito quæritur utrum ista pœna sit, ut non eam possit dimittere per omne tempus, quam inordinate et illicite violavit; si enim intelligimus eam non posse, id est non debere dimitti per omne tempus, quia uxor effecta est, occurrit quod Moyses permisit dare libellum repudii et dimittere. In his autem quæ illicite vitiant noluit licere, ne videatur ad ludibrium fecisse, et potius finxisse quod eam duxerit. Hoc quoque de illa jussit, cui vir calumniatus fuerit de virginalibus non inventis.'

DEU 22:30 Multiple spaces in '22.30··Non.··Pater noster Christus est, cujus Ecclesia uxor est; non licet homini dignitatem istius sponsi transferre in se, nec sponsam ejus violare, ut amorem ejus commutet in se, ex dono virtutum vel ex prædicatione laudem suam quærendo non Dei; cui dicere convenit: Non nobis, Domine, non nobis, sed nomini tuo da gloriam Psal. 103..'

DEU 23:1 Multiple spaces in '23.1··Non intrabit.··Omnes qui molliter vivunt, nec virile opus perficiunt, non possunt permanere in congregatione sanctorum nec digni sunt introitu regni cœlorum, quod violentiam patitur, et violenti diripiunt illud. Mamzer.··Degener sensu vel moribus; vel quem hæreticorum pravitas in perceptione sacramentorum degenerem fecit; vel ritus gentilitatis aut Judaismi maculavit. Is in Ecclesiam recipietur, cum integra fide decalogum legis secundum Evangelii institutionem servaverit, et carnalem conversationem Spiritu sancto roboratus abdicaverit; unde: Si vis ad vitam ingredi, serva mandata Matth. 19.. Et alibi: Ego sum ostium: per me si quis intrat, salvabitur Joan. 10..'

DEU 23:3 Multiple spaces in '23.3··Ammonites et Moabites.··AUG., quæst. 33. Alia editio, etc., usque ad feminis imputaverunt, quas conservare maluerunt. Moabites.··Hæreticos semper ab Ecclesia esse pellendos significat, quasi, Hæreticum hominem post unam et alteram correctionem devita.'

DEU 23:4 Multiple spaces in '23.4··Quia noluerunt nobis occurrere cum,··etc. Tradunt Hebræi quod hæ gentes propinquæ sibi exeuntibus de Ægypto occurrerunt cum pane tantum, cum scirent nos in deserto maxime siti laborare, et ideo huic maledictioni subjecti sunt. Mystice designant hæreticos, qui fugientibus de Ægypto hujus mundi ad veram terram promissionis offerunt panem pollutum, non aqua sapientiæ dulcoratum, et ideo ab Ecclesia alienati sunt.'

DEU 23:5 Multiple spaces in '23.5··Vertitque.··Quia sæpe persecutio causa majoris prosperitatis est. Quia diligentibus Deum omnia cooperantur in bonum Rom. 8..'

DEU 23:7 Multiple spaces in '23.7··Non abominaberis Idumæum.··Idumæus sanguineus vel terrenus carnem cujus est terrena materia significat: Ægyptius, id est tenebrosus, corpus morbidum. Carnem nostram non debemus abominari, sed fovere et necessaria illi præbere, curam tamen ejus in desideriis non facere: Frater, inquit, tuus est, quia ex carne sumus et anima. Ægyptium, id est corpus non abominemur, in cujus terra advenæ fuimus; anima enim, quæ cœlestem habet originem, quasi advena moratur in corpore, unde Apostolus: Dum sumus in corpore, peregrinamur a Domino II Cor. 5.. Qui nati fuerint ex eis,··etc., id est paulatim fient spirituales. Per Idumæum et Ægyptium significatur præsens vita, cui quamvis renuntiantes Ægyptiam terram, id est conversationem pristinam et concupiscentiam mundi declinemus; dum tamen hujus mundi necessitatibus subdimur, non omnino Ægyptiam nationem exstinguimus: sed quodammodo separati, quotidiano victu et vestitu contenti sumus; tertia generatione in Ecclesiam intrabunt, quia sæcularis potest sanctis Dei conjungi, cum perfecte in Patrem et Filium et Spiritum sanctum crediderit, vel cum spe, fide, et charitate ornatus fuerit.'

DEU 23:9 Multiple spaces in '23.9··Quando.··Spiritales Christi milites instruit, quibus alibi dicitur: Omnis qui in agone contendit, ab omnibus se abstinet I Cor. 9.. Si.··AUG., lib. de bono conjugali, cap. 20. Multa ponit lex in sacramentis et umbris futurorum, etc., usque ad non quia corpus mortuum peccatum est, sed significat peccatum animæ a justitia desertæ. Mystice GREG., lib. IX Moral., cap. 40. Si fuerit inter vos homo, qui nocturno pollutus,··etc. Nocturnum somnium tentatio occulta, etc., usque ad et ad fidelium merita reparetur præsumenda.'

DEU 23:12 Multiple spaces in '23.12··Habebis.··Corporalem enim munditiam diligit Deus: ideo præcepit nihil fœdum remanere in castris. Mystice. GREG., lib. XXXI Mor., cap. 32. Habebis locum,··etc. Naturæ corruptibilis pondere gravatæ a nostræ mentis utero quædam cogitationum superflua quasi ventris gravamen erumpunt. Sed portare sub balteo paxillum debemus, ut ad reprehendendos nosmetipsos semper accincti acutum circa nos stimulum compunctionis habeamus, quod terram nostræ mentis pœnitentiæ dolore confodiat, et quod a nobis fetidum erumpit, abscondat.'

DEU 23:13 Multiple spaces in '23.13··In balteo.··Balteo enim renes accinguntur, ideo per balteum, malæ voluntatis contritio designatur, unde Job: Balteum regum dissolvit, et præcinxit fune renes eorum Job. 2.. Humo operies.··Terrena fragilitate considerata, sordes debemus operire.'

DEU 23:15 Multiple spaces in '23.15··Non trades servum AUG., quæst. 36. LXX: Non trades puerum domino suo qui appositus est tibi a domino suo.··Non quod dominus eum apposuerit, etc., usque ad hoc explanat dicens: In vobis habitabit in omni loco ubi placuerit ei I Reg. 27..'

DEU 23:17 Multiple spaces in '23.17··Non erit meretrix.··AUG., quæst. 37. LXX: Non erit meretrix,··etc., usque ad unde quid nobis videretur, ibi tractavimus. Non offeres mercedem prostibuli.··AUG. quæst. 38. LXX: Non offeres,··etc., usque ad dicendum fuit, quod Domino abominatio sit. Pretium canis,··rapacis. Dona iniquorum non probat Altissimus. Qui offert sacrificium ex substantia pauperum, quasi qui victimat filium in conspectu patris Eccli. 34..'

DEU 23:19 Multiple spaces in '23.19··Non fœnerabis fratri tuo.··Usuram et avaritiam removet, et charitatem impendere jubet. Et pecunia, quæ ad usuram dari prohibetur, quia vitium cupiditatis est exigere velle, quod cognoscis te non commodasse. Hanc Dominus habuit, et inde pauperibus erogandam tradidit, et nos ad liberalitatem largitatis invitavit. Altera est quam ad usuram dare debemus; unde: Nonne oportuit te pecuniam committere nummulariis ut ego veniens exigerem quod meum est cum usura?··Matth. 25..'

DEU 23:20 Multiple spaces in '23.20··Sed alieno.··Infideli vel iniquo cui pecuniam damus ad usuram, cum pro verbo prædicationis exigimus fidem, pœnitentiam et operationem bonam.'

DEU 23:21 Multiple spaces in '23.21··Non tardabis reddere.··Unde Salomon: Ruina est homini post vota tractare vel tardare Proverb. 10..'

DEU 23:24 Multiple spaces in '23.24··Ingressus vineam proximi.··In ecclesia alterius episcopi, potest alter aliquos corrigere vel confirmare, totam plebem non licet ei regere, vel magna negotia tractare. Foras.··Extra ecclesiam hanc gratiam efferre non licet, quia in una domo carnes agni edi jubentur.'

DEU 23:25 Multiple spaces in '23.25··Si intraveris.··Sunt quædam loca Scripturæ quæ historialiter fidem imbuunt, quædam moraliter sanctam conversationem instruunt: quædam non secundum historiam, sed secundum allegoriam veneranda mysteria ostendunt. Caute ergo in segete proximi intrandum est, ut discernendo carpas cibum, non præcipitandum succisæ messis incurras judicium.'

DEU 24:1 Multiple spaces in '24.1··Si acceperit.··RAB. in Deut., tom. 2. Homo uxorem accepit, etc., usque ad tanquam indigna et errore polluta abominabilis permansit; unde: Vobis oportebat primum loqui verbum Dei, sed quoniam,··etc. Act. 13. AUG., lib. I de sermone Domini in monte. Multæ erant in lege causæ dimittendi uxores, etc., usque ad ut qui habent uxores, sint quasi non habentes I Cor. 7.. Scribet.··Ad duritiam cordis vestri scripsit Moyses præceptum istud, malens scilicet indulgere dissidium, quam committi homicidium.'

DEU 24:4 Multiple spaces in '24.4··Ne peccare.··Polluit terram suam, qui concupiscentiis carnalibus inquinat corpus suum. Ideo necesse est ambitionem præsentis vitæ citius domari, ne valeat dominari. Et cum terrena actio semel fuerit repulsa, non est repetenda: ne post tergum respiciat, qui in aratro manum posuerat.'

DEU 24:5 Multiple spaces in '24.5··Cum acceperit.··Quasi, quicunque carnalibus desideriis se obligat ad regimen Ecclesiæ, et ad spiritalem militiam se non habilem esse cognoscat: Quia nemo militans Deo implicat se sæcularibus negotiis, ut ei placeat cui se probavit II Tim. 2.; unde: Nemini cito manum imposueris.··ISID. Tollit molam superiorem qui peccatum flenti dicit: Non habebis veniam de commissis. Tollit inferiorem qui peccatum palpando dicit: Age mala quantum vis, Deus pius est et ad veniam paratus; utiliter utraque mola habetur, si spes sit cum emendante formidine, et formido cum spe. GREG., lib. XXXIII Moral., cap. 16. Non accipies loco pignoris inferiorem,··etc. Accipere aliquando offerre dicimus, etc., usque ad et incassum metuit qui non confidit.'

DEU 24:7 Multiple spaces in '24.7··Auferes.··AUG., quæst. 39. Assidue hoc Scriptura dicit, etc., usque ad quod exponens ait: Qui furabatur jam non furetur Ephes. 4..'

DEU 24:8 Multiple spaces in '24.8··Plagam lepræ.··Nota propter peccatum hanc infirmitatem hominibus accidere, sicut Oziæ qui sacerdotium usurpavit.'

DEU 24:10 Multiple spaces in '24.10··Cum repetes.··AUG., quæst. 41. Ad opus misericordiæ pertinet ut pignorator in domum non intret, etc., usque ad non habens ubi dormiat. Nonne. Qui Evangelium annuntiat, de Evangelio vivat I Cor. 9.. Dignus est enim operarius mercede sua Luc. 10..'

DEU 24:16 Multiple spaces in '24.16··Non occidentur.··AUG., quæst. 42. Etiam lex dicit, etc., usque ad non tres vel quatuor intelligi voluit.'

DEU 24:17 Multiple spaces in '24.17··Non pervertes.··AUG., quæst. 43. LXX: Non declinabis judicium advenæ et orphani et viduæ. Non pignorabis vestimentum viduæ.··Cur non ait, etc., usque ad continentia in eis laudatur, non desolatio commendatur. Viduæ.··Vidua anima ante diabolo juncta, cui conversæ fidei vestimentum non est auferendum.'

DEU 24:19 Multiple spaces in '24.19··Non reverteris.··Invidendo gentibus, qui sunt advenæ testamentorum Dei.'

DEU 24:20 Multiple spaces in '24.20··Si fruges collegeris.··Etsi superbi colligant et improbi, ille misericordiam facit qui hoc animo dimittit, ut egentes habeant. Præterea cum hæc populo præcipiuntur; qui non indigent, admonentur ne ista quærant. Si autem quæsierunt, tanquam prædones pauperum judicandi sunt. Vineam tuam.··Vineam de qua colligitur vinum, quod lætificat cor hominis Psal. 103..'

DEU 25:1 Multiple spaces in '25.1··Si fuerit causa.··AUG., quæst. 45. LXX: Si autem fuerit altercatio inter homines,··etc., usque ad sic et peccata quæ non in Deum, sed in hominem videntur admitti, quædam sunt digna morte, quædam verbere.'

DEU 25:3 Multiple spaces in '25.3··Quadragenarium.··Quadragenarius denario quater ducto perficitur. Nos vero de quatuor elementis secundum corpus consistimus: præcepta decalogi per denarium accipiuntur. Jubet ergo judicium vel vindictam, in qua carnis peccatum plectitur, secundum præcepta ordinari, et omnia præcepta in decalogo vult intelligi. ISID. In quadragenario hoc tempus figuratur, etc., usque ad illic sine peccato invenimur.'

DEU 25:4 Multiple spaces in '25.4··Os bovis triturantis.··ISID. In bove vita operantium exprimitur, de quo dicitur: Dignus est enim operarius mercede sua Luc. 10.. Vult ergo Scriptura præstari carnalia iis a quibus accipimus spiritualia, qui occupati in doctrina non possunt sibi providere necessaria.'

DEU 25:5 Multiple spaces in '25.5··Quando.··AUG., quæst. 46. LXX Si ante habitaverunt fratres,··etc., usque ad aut adoptio fecit alterum patrem quem posset habere Joseph. Mortuus fuerit.··Passus est et ascendit in cœlum adhuc synagoga sterili permanente. Sed accipiet,··etc. Qui regere valet, cui nolenti in faciem mulier exspuit. Qui enim donis spiritalibus non curat prodesse aliis, hujus etiam bonis Ecclesia exprobrans quasi in faciem jactat salivam.'

DEU 25:9 Multiple spaces in '25.9··Calceamentum.··De quo dicitur: Catceati pedes in præparatione Evangelii pacis Ezech. 6.. Si ut nostram, sic curam proximi gerimus, utrumque pedem calceamento munimus; qui vero suam cogitans utilitatem proximorum negligit, quasi unius pedis calceamentum cum dedecore amittit. De pede,··id est mercede prædicationis privatum ostendet. Doctorum enim pedes calceati sunt, quia exemplis præcedentium patrum muniti gressus prædicationis eorum imitati sunt. Utroque pede calceatus est, qui sibi et aliis prodest.'

DEU 25:11 Multiple spaces in '25.11··Et unus contra alterum.··Catholicus hæreticusque quorum perpetua contentio, quia dispar intentio: alter enim falsitatem, alter defendit veritatem, et resistere oportet errori, ne sibi stultus sapiens videatur. Miseritque.··Per falsam ignominiam vel actionem abominandam voluerit catholici conversationem maculare vel doctrinam diffamare. Verenda.··Infirmiora membra Ecclesiæ, scilicet volent blandiendo decipere vel insultando deridere.'

DEU 25:13 Multiple spaces in '25.13··Non habebis in sacculo.··In Levitico idem interdicitur. Salomon quoque ait: Pondus magnum et pusillium, et mensuræ duplices, immundæ sunt apud Deum Prov. 20.. ISID. Non habebis in sacculo.··Spiritualiter quo que studendum est, ne diversa pondera in corde habeamus, id est, districtionis regulam nobis mollientes, eos quibus verbum Dei prædicamus districtioribus præceptis quasi gravioribus ponderibus obruamus. Quod cum facimus, diverso pondere præceptorum Domini mercedem frugemque appendimus, unde: Abominatio est Domino pondus duplex Prov. 20..'

DEU 25:17 Multiple spaces in '25.17··Memento quæ.··Tradunt Hebræi quod leprosos et semine fluentes, et alios extra castra positos interfecerit Amalec, et hos dicunt esse extremos agminis Domini. Amalec lingens sanguinem. Hi sunt dæmones qui nobis per baptismum de spiritali Ægypto exeuntibus adversantur, et in virtutibus extremos, et in itinere hujus vitæ lassatos peccata suggerendo student occidere. Hos cum Dominus facultatem dederit, omnino debemus subvertere et suggestiones eorum omni modo ejicere atque delere, ne si aliquas reliquias, sicut Saul, servaverimus, quasi inobedientes cum eis subvertamur.'

DEU 26:1 Multiple spaces in '26.1··Cumque intraveris,··etc. Sicut Isrælitæ in terra promissionis suas primitias jubentur offerre pro gratiarum actione, quia erepti sunt de Ægypto sic nos per spiritalem Jordanem, id est baptismum, terram Ecclesiæ intrantes ponamus in cartalo conversationis nostræ primitias operationis bonæ, et offeramus Deo in altari fidei catholicæ, ut sacerdos noster Christus suscipiat, ibique confiteamur Domino dicentes quod Syrus, qui interpretatur sublimis, vel humectans, id est diabolus, persequebatur patrem nostrum, id est protoplastum, ut deceptum per superbiam, gulam et avaritiam, paradisi possessione privaret, unde exsul in Ægypto hujus mundi peregrinatus est in parvo numero, quia multi idololatriam secuti sunt, et pauci fideles remanserunt. Sed postquam lege data plures surrexerunt, scientiam et fidem unius Dei accipientes, afflixerunt eos Ægyptii, id est dæmones, onera peccatorum gravissima imponentes. Sed respexit Deus humani generis afflictionem et laborem, et misit Filium suum, qui manus ejus et brachium dicitur, ut eriperet de potestate tenebrarum, et transferret in regnum lucis. Sic tradidit nobis terram lacte et melle manantem, id est, potentem Ecclesiam, ubi lac innocentiæ et favus doctrinæ, unde nutriantur parvuli, et mel dulcis et multiplicis sapientiæ, unde satientur perfecti.'

DEU 26:10 Multiple spaces in '26.10··Quam Dominus Deus dedit,··etc. Quasi non offero nisi quod dedit: omne enim bonum a Deo est. Domini Dei tui.··Qui quasi sub oculis servabit, et reddet in illa die justus judex.'

DEU 26:11 Multiple spaces in '26.11··Epulaberis,··spiritali convivio, de quo dicitur: Comedite, amici, et inebriamini, charissimi Cantic. 5.. Et Levites,··verus Dei minister assumptus ex hominibus, et constitutus pro hominibus in his quæ ad Deum sunt.'

DEU 26:12 Multiple spaces in '26.12··Quando compleveris:··hoc legis implesse Tobiam, sed qui longe erant a templo tertio anno collectas trium annorum decimas dabant pauperibus et Levitis qui secum morabantur.'

DEU 27:2 Multiple spaces in '27.2··Lapides.··Doctores debent omnem asperitatem deponere, et ideo splendidi apparere habentes legem scriptam in cordibus suis.'

DEU 27:4 Multiple spaces in '27.4··Quando ergo.··ISID. Quomodo hoc factum fuerit, etc., usque ad qui altaris constructione digni sunt. Qui juxta montem Garizim incedunt electi ad benedicendum, figurant eos qui non metu pœnæ, sed cœlestis promissionis amore succensi, veniunt ad salutem. Qui juxta montem Hebal incedunt, in quo maledictiones prolatæ sunt; hi sunt qui non amore benedictionum vel promissionum, sed suppliciorum timore, legis præcepta faciunt. Omnes autem circa arcam incedunt, quia ab Ecclesiæ sinu non recedunt. Sed nobiliores, qui ex charitate, quam qui pœnæ timore serviunt. Solus vero Jesus potest hujusmodi mentes cognoscere, et alios in monte Garizim ad benedicendum, alios in monte Hebal ad maledicendum statuere, non ut maledictionem accipiant, sed ut maledictiones scriptas et peccatoribus constitutas caveant, et timore supplicii pœniteant.'

DEU 27:13 Multiple spaces in '27.13··Et pronuntiabunt.··Quia sacerdos verbum instanter et valenter populis prædicare debet, ut sciant, si mandata Dei præterierint, quæ pericula maneant; si obedierint, quæ sequantur beneficia, scilicet in præsenti vita solatium, et in futura præmium æternum. Maledictiones autem et benedictiones historialiter pertinent ad eos qui felicitatem terrenam amant vel infelicitatem formidant. Sed maxime Christianis cavendum, ne per inobedientiam spiritualium patiantur penuriam; perfectis enim viris terrenorum sæpe contingit indigentia, cum semper adsit virtutum copia, unde: Usque in hanc horam esurimus et sitimus et nudi sumus,··etc. I Cor. 4.. Maledictus.··Non solum idololatria simulacrorum prohibetur, sed omnis hæreticorum error. Hi enim artifices vanitatis et superstitiosi dogmatis, qui de corde suo, quos volunt, fingunt sibi deos.'

DEU 27:16 Multiple spaces in '27.16··Omnis populus.··Omnes debent laudare bona, et detestari mala, tam prælati quam subditi.'

DEU 27:17 Multiple spaces in '27.17··Maledictus qui transfert terminos.··Hic est qui non contentus fide catholica et doctrina, superstitiones et sectas inducit.'

DEU 27:20 Multiple spaces in '27.20··Maledictus qui dormit cum.··Omnis incestus abominatio est, sed specialiter hæreticos atque schismaticos percutit, qui sponsam Christi qui omnium pater et creator est errore corrumpunt. Tropologice vero prohibet ne quis actionem pravam patris sui imitando diffamet, et ignominiam ejus revelet.'

DEU 27:21 Multiple spaces in '27.21··Maledictus.··Maledictus est, qui gentilium stultitiam sequitur. Vir aut mulier, non per fragilitatem, sed perseveranter tali commistione inhærens, reus est mortis.'

DEU 27:22 Multiple spaces in '27.22··Dormit,··id est maculat, prave docendo, aut prava exempla demonstrando, alterius animam. Pater enim noster unus est Deus, et mater Ecclesia, nos autem omnes fratres aut sorores sumus.'

DEU 27:23 Multiple spaces in '27.23··Cum socru sua.··Socrus, pravæ actionis concupiscentia, quia omnis peccati concupiscentia mater est. Diligenter ergo attendamus ut concupiscentiæ resistamus, ne cupita impleamus.'

DEU 27:24 Multiple spaces in '27.24··Maledictus.··Quocunque modo hominem occidere peccatum est. Mirum ergo videtur quare maledictum tantum dixit, qui clam percusserit. Sed forte clam percutere est corde odisse, unde: Qui odit fratrem suum, homicida est Joan. 3.. Et alibi: Ne oderis fratrem tuum in corde tuo Lev. 19..'

DEU 27:26 Multiple spaces in '27.26··Maledictus qui non permanet.··Hæc sententia generaliter et præterita et præsentia et dicenda legis mandata complectitur, tanto gravior quanto generalior. Quis enim potest sine trangressione omnibus sermonibus legis permanere, cum et Paulus dicat: Quicunque ex operibus legis sunt, sub maledicto sunt?··Galat. 3. Nemo hanc maledictionem evadere potuit, nec legislator, nisi Christus, unde: Christus nos redemit de maledicto legis, factus pro nobis maledictum,··etc.'

DEU 28:1 Multiple spaces in '28.1··Si autem audieris.··Sicut inobedientibus prædicit maledictiones et supplicia, sic obedientibus promittit benedictiones et præmia.'

DEU 28:4 Multiple spaces in '28.4··Fructus ventris.··Diversos ordines notat subditorum. Alii enim doctoribus corporalia præbent adjumenta; alii laborare possunt quod sibi fuerit præceptum; alii simplicitate contenti per innocentiam vitæ student Deo placere: unusquisque proprium donum habet ex Deo.'

DEU 28:5 Multiple spaces in '28.5··Benedictæ reliquiæ.··Bonæ intentionis præmium, etsi voluntas non habeat effectum, quia pax hominibus bonæ voluntatis,··etc. Luc. 2.'

DEU 28:6 Multiple spaces in '28.6··Ingrediens.··Ingreditur ille per ostium, qui per fidem catholicam quam juxta voluntatem Dei intus meditatur et tractat: egreditur quando idem coram hominibus ad laudem Dei manifestat.'

DEU 28:7 Multiple spaces in '28.7··In conspectu tuo.··Ut gaudeas: Lætabitur justus cum viderit vindictam Psal. 57..'

DEU 28:8 Multiple spaces in '28.8··Benedicetque.··Bonis operibus tribuens incrementum et felicem successum. Cœlum.··Prophetas et apostolos, de quibus dicitur, Cœli enarrant gloriam Dei:··quos Dominus aperit, cum per eos doctrinæ abundantiam tribuit, ut carnalium corda hoc imbre irrigata proferant germina bonorum operum. Fænerabis.··Id est tanta erit abundantia tibi, quod poteris dare pecuniam gentibus, illis vero non tanta. Vel, doctrina ecclesiastica intelligitur. Fænerabis gentibus.··Fœnerat Ecclesia gentibus multis, quando divina charismata expendit nationibus. Nec fœnus accipit, quia non præsentem remunerationem, sed futuram inquirit. Excellit enim omnibus, et caput est orbis, non cauda. Semper supra est, et non infra; quia licet pressuras et persecutiones malorum in mundo patiatur, fortior tamen adversariis est, fide et virtute præeminet universis. Unde, constituet te Dominus in caput,··etc.'

DEU 28:14 Multiple spaces in '28.14··Non æctinaveris.··AUG., quæst., 48. LXX: Non præteribis ab omnibus verbis,··etc., usque ad nec propter ista colendi sunt.'

DEU 28:15 Multiple spaces in '28.15··Quod si audire nolueris.··Sicut custodientibus mandata promisit benedictionem, sic negligentibus pronuntiat maledictionem.'

DEU 28:22 Multiple spaces in '28.22··Percutiat te Dominus.··AUG. in Enchirid., cap. 98. Quis tam impie desipiat, ut dicat Deum malas hominum voluntates, quas voluerit, quando voluerit, ubi voluerit, in bonum non posse convertere? Sed cum facit, per misericordiam facit: Cum non facit, per judicium non facit, qui cui vult miseretur, et quem vult obdurat. Et ære corrupto.··Vita polluta ex carnali immunditia. Carnalis vita polluta ex carnali immunditia. Carnalis vita per ærem exprimitur, quia æris spiramine humanum corpus vivificatur.'

DEU 28:23 Multiple spaces in '28.23··Sit cœlum.··Elementa, quibus fructus nutriuntur, comparat durissimis metallis, quia peccata hominum commutant ordinem rerum, et quæ ad solatium condita sunt humano generi, unde: Pugnavit pro eo orbis terrarum contra insensatos.··Cœlum est æneum prævaricatoribus legis, cum nullam a sanctis doctoribus merentur clementiam, sed durissimam disciplinam, quoniam ipsi non cor carneum et mollem animum, sed lapideum habent et ferreum. Sicut duro populo lex in lapide dabatur, ut ex munere acceptor figuraretur.'

DEU 28:24 Multiple spaces in '28.24··Det Dominus imbrem terræ tuæ pulverem:··quasi, sicut pulvis et cinis non faciunt fructum, sic doctrina tibi infusa non excitet germina virtutum, sed æternum prænuntiet interitum. Pulvis enim bonorum operum sterilitatem, cinis designat combustionem; quia paleæ peccatorum comburentur igni inexstinguibili.'

DEU 28:25 Multiple spaces in '28.25··Et dispergaris.··Sicut Judæi captivati per latitudinem orbis dispersi sunt quia contra Deum collecti sunt, sic generatio malorum a spiritibus immundis dispersa per pœnarum genera perturbatur, unde: Inimici tui peribunt et dispergentur omnes qui operantur iniquitatem Psal. 91..'

DEU 28:27 Multiple spaces in '28.27··Percutiat te Dominus ulcere Ægypti.··Ulcera dolorosa et purulenta malitia. Vesicæ, inflata superbia. Scabies et prurigo, ira fervida et furoris insania. Hæc in præsenti congrua pœna peccatis infligitur: post hanc vitam quod signatur in posterioribus fetorem scelerum in æternis cruciatibus sustinebunt. Percutiat te Dominus.··Hæretici et schismatici clarescente Evangelio in toto orbe erroris cæcitate involuti, amentiam suam exercentes catholicæ fidei contradicunt. Ideo Ecclesiæ calumniam sustinent et a veritate opprimuntur. Amentes et cæci fuerunt, cum Christi miracula videntes, in Beelzebub ea fieri dicebant, et Christum Deum esse negabant Matth. 7., nec veritatem videbant, id est intelligebant.'

DEU 28:29 Multiple spaces in '28.29··Et palpes.··Tenebræ factæ sunt cum crucifigeretur Jesus usque in horam nonam, sicut tenebræ erant in cordibus Judæorum. Non dirigas:··nec Christo prædicante crediderunt, nec per pœnitentiam dirigi voluerunt.'

DEU 28:30 Multiple spaces in '28.30··Uxorem accipias, et alius,··etc. In uxore plebs hæreticis sociata accipitur, cum qua diabolus fornicatur, dum in errorem seducitur. Animalia hæreticis rapiuntur, cum subjecti ab eis liberantur: cum ipsi vita et doctrina privantur. Substantiam quoque, quam Judæi sibi docendo et scribendo singulariter præparaverunt, Ecclesia sibi convertit in usum.'

DEU 28:33 Multiple spaces in '28.33··Fructus terræ tuæ.··Tota cæremoniarum utilitas ad Ecclesiam translata est. Hæc abundantia fruitur, Judæi egestate pereunt, unde per Isaiam dicitur: Servi mei comedent, et vos esurietis Isai. 65..'

DEU 28:35 Multiple spaces in '28.35··In genibus et in suris.··Fortitudinem, scilicet et statibilitatem auferat. Vel in genibus percutiatur, cujus novissima opera damnantur. A planta pedis.··Sicut ab initio pravæ voluntatis usque ad perfectionem operis malitiam exercuisti, unde a planta pedis usque ad verticem non est in eo sanitas Isai. 1.. Hoc in ultima captivitate completum est.'

DEU 28:36 Multiple spaces in '28.36··Ducetque te.··Hæretici vel mali catholici, qui contemnunt præcepta Dei, a dæmonibus et vitiis variis captivantur. Sicut servus, ita et dominus, et rex sicut populus, magister sicut discipulus. Et regem.··Osee regem Samariæ Salmanasar rex Assyriorum cum decem tribubus duxit in captivitatem: Nabuchodonosor, Joachin, et Sedeciam regem Juda cum populo captivavit.'

DEU 28:38 Multiple spaces in '28.38··Sementem,··etc. Nobis quoque cavendum est, ne perdamus panem qui confirmat cor hominis, et vinum quod lætificat, et oleum quod exhilarat faciem.'

DEU 28:43 Multiple spaces in '28.43··Advena.··Aperte significatur abjectio Judæorum et electio gentium, unde: Auferetur a vobis regnum Dei, et dabitur genti facienti fructus ejus,··et alibi: Sic erunt novissimi primi, et primi novissimi.··RAB. in Deut., tom. 2. Advena qui tecum versatur,··etc. Creator omnium per incarnationis suæ mysterium, etc., usque ad et sanguinem testamenti pollutum duxerit.'

DEU 28:66 Multiple spaces in '28.66··Et erit vita.··Nihil pejus inter maledicta, quæ Judæis merito superbiæ acciderunt, quam videre vitam suam, id est Filium Dei pendentem, et non credere ei. Maledicta autem cum ex prophetia dicuntur: non de malo voto sunt, sed prædicuntur. Potuit autem sic sonare Judæis: Videbis vitam tuam pendentem, et non credes vitæ tuæ, id est inter minas et dolos hostium vitam tuam videbis pendere ex incerto.'

DEU 29:1 Multiple spaces in '29.1··Hæc sunt verba,··etc. AUG., quæst. 49 in Deut. LXX: Hæc sunt verba testamenti,··etc., usque ad ad Abraham de circumcisione vel ad Nœ.'

DEU 29:3 Multiple spaces in '29.3··Tentationes magnas,··etc. AUG., quæst. 50. Et non dedit Dominus Deus vobis cor scire,··etc., usque ad quoniam judicia Dei quamvis occulta, tamen justa sunt.'

DEU 29:6 Multiple spaces in '29.6··Panem non comedistis,··etc. AUG. Hinc apparet Isrælitas, etc., usque ad principium belli, sed principium vini.'

DEU 29:18 Multiple spaces in '29.18··Ne forte sit.··AUG., quæst. 52. LXX: Nunquid aliquis est inter vos,··etc., usque ad non conjugem sibi concupiverat alienam.'

DEU 29:19 Multiple spaces in '29.19··Ebria sitientem, et Dominus,··etc. Id est, ne quis plenus malitia et idololatria seducat eum qui sitit discere et scire veritatem, sicuti faciunt hæretici.'

DEU 30:11 Multiple spaces in '30.11··Mandatum hoc, quod ego,··etc. AUG., quæst. 54. LXX: Quia mandatum hoc,··etc., usque ad sine qua si foris manibus fiant, et in corde non fiant, præcepta Dei non implentur.'

DEU 30:14 Multiple spaces in '30.14··Juxta te est sermo,··etc. Id est mandata Dei moderata et contemperata sunt humanis viribus. Potest hoc de incarnatione Christi accipi, qui assumpta humanitate super terram visus est, et inter homines conversatus.'

DEU 31:7 Multiple spaces in '31.7··Vocavitque.··Verba Moysi ad Josue significant quod Christus terram viventium singulis secundum propria distribuit merita, et omnia promissa Dei impleat. Ipse enim introducit populum in terram promissam. Eo namque duce cœlestem ingredimur patriam, qui ait: Nemo venit ad Patrem nisi per me Joan. 14.. Et: Nemo ascendit in cœlum nisi qui descendit de cœlo, Filius hominis, qui est in cœlo Joan. 3.; qui enim unitur et per ipsum ascendit.'

DEU 31:10 Multiple spaces in '31.10··Post septem annos.··In quibus præsens vita signatur, quæ septenario numero volvitur; vel tempus veteris legis propter sabbatum. Post septem ergo annos in anno remissionis lex in conventu legi præcipitur: quia completa legis observantia, lex spiritualis succedit. Unde: Ubi venit plenitudo temporis, misit Deus Filium suum natum ex muliere,··etc. Ephes. 4..'

DEU 31:24 Multiple spaces in '31.24··Postquam ergo scripsit Moyses.··Deuteronomium commendatur Levitis, quia Evangelium Christi per verorum sacerdotum ministerium in memoria reconditur Ecclesiæ, quæ est arca Domini, ubi cœlestes thesauri reconduntur. Ibi duæ tabulæ testamenti, libri scilicet legis et Evangelii. Ibi urna quæ continet manna, id est caro Christi, in qua cibus vitæ æternæ; ibi virga Aaron, quæ fronduerat, quia ibi sacerdotium Christi, quod manet in æternum, vel, in perpetuum, ut sit ibi contra te in testimonium. Verba legis custodientibus sunt ad salutem, contemptoribus in testimonium contumaciæ et inobedientiæ: unde: Est qui accusat vos, Moyses, in quo speratis. Si enim crederetis Moysi, crederetis et mihi forsitan: de me enim ille scripsit Joan. 5.; et alibi: Sermo quem ego locutus sum, ipse judicabit Joan 12..'

DEU 31:30 Multiple spaces in '31.30··Locutus est ergo Moyses.··Verba Moysi non simpliciter sunt accipienda, quia secundum historiam Isrælitis largitori Deo ingratis exprobrat perfidiam, et allegorice sanctam instruit Ecclesiam, et ad morum honestatem provocat per tropologiam. Servanda est ergo in historia veritas, in allegoria mysteria, in tropologia disciplinæ utilitas, ut sic ad cœlestem theoriam provehamur. Notandum quoque quod dicitur: Locutus est Moyses verba carminis hujus,··etc., ut qui Deum ore laudat, opere non contradicat. Non est speciosa laus in ore peccatoris Eccli. 13..'

DEU 32:1 Multiple spaces in '32.1··Audite, cœli.··In principio maxima elementa in testimonium vocat, ut si mandata neglexerint, eorum testimonio convictos puniat. Hebraice samaiim id est cœli, quod est plurale et masculini generis, sed voluit singulariter intelligi, sicut singulas civitates Thebas et Athenas dicimus. Audite, cœli.··RAB. Audiant cœli allegoriam, terra historiam. Audite, cœli,··etc. Quidam cœlum et terram quasi animata ad audiendum provocari putant, secundum illud: Qui respicit terram et facit eam tremere Psal. 103., cum hoc Dei potestatis sit, non eorum intelligentiæ.'

DEU 32:2 Multiple spaces in '32.2··Concrescat.··Doctrinam legis pluviæ et rori comparat, quia a fidelium cordibus germina spiritalis fructus exigit. Hæc enim sunt ager et vinea Dei. Tale est illud Isaiæ: Quomodo descendit imber, et nix de cœlo, et illuc ultra non revertitur, sed inebriat terram, irrigat faciem ejus, et germinare eam facit Isa. 55..'

DEU 32:3 Multiple spaces in '32.3··Nomen.··Demonstrat quæ sit pluvia. Nomen enim Domini invocare, est Evangelium prædicare: quod qui audit et facit, fructum vitæ possidebit. Dei.··Unde: Perfecti sunt cœli, et terra, et omnis ornatus eorum: complevitque Deus die septimo opus suum Gen. 2., quod est redemptio humani generis, quam ostendit nobis quando, perficiens spirituale sabbatum, in sepulcro requievit.'

DEU 32:5 Multiple spaces in '32.5··Peccaverunt ei,··etc. AUG., quæst. 55. LXX: Peccaverunt non ei filii vituperabiles.··Qui enim peccat, etc., usque ad secundum id quod non ei nocuerunt peccato suo, sed sibi. Et non.··Quia non ex fide. Dedit enim eis potestatem filios Dei fieri, his qui credunt in nomine ejus.··In fidelibus autem dicitur: Vos ex patre diabolo estis. Generatio prava.··De qua in Evangelio: Generatio prava atque perversa signum quærit Matth. 12.. Et alibi: Genimina viperarum, quis ostendit vobis fugere a ventura ira Luc. 3.?'

DEU 32:6 Multiple spaces in '32.6··Nunquid non,··etc. Qui omnium creator et conditor unus Deus a quo ipso, et per ipsum, et in ipso sunt omnia. Præposterus ordo. Primo enim creavit Deus disponendo ut esset, secundo fecit formando, tertio dominando possedit. Creavit.··Creavit, dum materiam unde formari possit, condidit. Stultus ergo et insipiens, quia Creatorem et factorem suum digna veneratione non colit: immemor ejus beneficii, quo eum Deus de manu inimicorum eruit et possedit, per mare Rubrum duxit, manna de cœlo dedit, ipse ingratus idola coluit dicens: Hi sunt dii tui, Isræl, qui eduxerunt te de terra Ægypti Exod. 32..'

DEU 32:7 Multiple spaces in '32.7··Patrem.··Doctorem legis et prædicatorem Evangelii, cujus doctrina et exemplo scilicet instruaris.'

DEU 32:8 Multiple spaces in '32.8··Quando dividebat,··etc. Quasi, cum multitudo hominum innumerabilis sit, filios tantum Isræl hæreditatem suam Dominus elegit, quibus potentiam suam et secreta sua per legis et prophetarum manifestabat indicia. Constituit.··GREG., hom. 4 in Evang. Alia editio, etc., usque ad et in eorum sortem per conversationis similitudinem ascendunt.'

DEU 32:9 Multiple spaces in '32.9··Pars autem Domini populus ejus.··Cum Deus universas gentes creavit, solos Isrælitas elegit, quos sua cognitione signis et miraculis glorificavit.'

DEU 32:10 Multiple spaces in '32.10··Invenit.··Quia in Sina pactum cum eo iniit, manna dedit, et aquam de petra produxit, coturnices ministravit; et in eremo quadraginta annis eos circumducendo præcepta sua docuit. Circumduxit.··Ecclesiam per orbem terrarum dilatando, in viam mandatorum suorum dirigendo. Custodivit.··Multi in deserto prostrati sunt, sed postquam mandata Dei transgressi sunt.'

DEU 32:11 Multiple spaces in '32.11··Sicut aquila.··Aquila, secundum physicos, ab acumine oculorum vocata, tam acute videt, ut cum super maria immobili penna fertur, nec humanis visibus patet, pisciculos in mari natare videat, et tormenti instar descendens raptam pennis prædam ad littus pertrahat. Pullos quoque plumescentes alis verberat et ad volandum provocat. Sic Christus nos dictis et exemplis exhortans, ad alta provehit, ut sequamur quo præcessit; unde: Ubi fuerit corpus, ibi congregabuntur et aquilæ Matth. 24.. Super cœlos quoque exaltatus, et humanis subtractus aspectibus, in mari hujus mundi natantes oculis misericordiæ videt, et pennis amoris pertrahit ad littus æternæ securitatis. Unde: Ego si exaltatus fuero a terra, omnia traham ad meipsum Joan. 12.. Sicut aquila,··etc. Aquila, ut aiunt, cum plumescere pullos suos videt, ad solem convertit, et illum nutrit qui irreverberata acie aspicit radios solis, et si lumina deflectit, quasi degenerem negligit; pullosque ad volandum provocat, et lassos alis sustentat: sic Deus ad verum Solem nos invitat, infirmitatibus nostris compatitur, et alis gratiæ sustentat. Provocans.··Ad terram Chanaan possidendam Dominus populum suum provocavit, adjuvit, et ab inimicis protexit.'

DEU 32:12 Multiple spaces in '32.12··Dominus.··Pater et Filius et Spiritus sanctus unus est Deus. Non dicit solus Pater, ne excludat Filium vel Spiritum sanctum, sed Dominus solus, id est Deus. Dominus.··Hæreticorum tot domini sunt, quot errores colunt.'

DEU 32:13 Multiple spaces in '32.13··Excelsam.··Palæstinam, quæ montuosa; Ægyptus plana et depressa. Ecclesiam, quæ virtute et scientia sublimis. In qua comeditur fructus agrorum, quia ibi germinat semen bonum, id est Dei verbum. Ibi fructus tricesimus, sexagesimus et centesimus, ut quisque pro capacitate sua sufficienter comedat. Et sugeret.··GREG., hom. 26 in Evang. Ut sugeret mel de petra, et oleum de firma petra.··Hoc juxta historiam factum nusquam legitur, etc., usque ad donatio diaboli per unctionem Spiritus sancti. Mel quidem, ad litteram, omnium rerum copiam significat.'

DEU 32:14 Multiple spaces in '32.14··Filiorum.··Basan regio est quæ pecoribus abundat propter pascua: unde Rubenitis et Gaditis et dimidiæ tribui Manasse tradita est, quia pecora multa habebant. Et hircos.··Qui pœnitentes significant, quia pro peccato offerebantur. Non satis est fidelibus dona virtutum percipere, nisi studeant pro commissis pœnitere. Unde: Amplius lava me ab iniquitate mea Psal. 50.. Hircos vocat qui exemplo suo aliis ministrant pœnitentiæ opera, quamvis non commiserint gravia: deflent enim cogitationum peccata tanquam facta. Cum medulla tritici.··Corporis Christi; unde: Nisi granum frumenti cadens in terram,··etc. Joan. 12..'

DEU 32:15 Multiple spaces in '32.15··Incrassatus est dilectus,··etc. Sicut Judæi incrassati beneficiis, idololatræ facti sunt: sic quidam Christiani acceptum mysterium corporis et sanguinis Domini in perditionem sibi convertunt.'

DEU 32:16 Multiple spaces in '32.16··Provocaverunt.··Alii fiunt hæretici, alii idololatræ, qui de corde idola et abominationes sibi fingunt.'

DEU 32:17 Multiple spaces in '32.17··Novi recentesque.··Recedentes a cultura Dei, invenerunt sibi deos quos patres eorum coluerunt.'

DEU 32:20 Multiple spaces in '32.20··Et ait: Abscondam,··etc. Nihil gravius est quam visione Dei privari; unde: Ne projicias me a facie tua Psal. 50.. Item: Ne avertas faciem tuam,··etc. Psal. 88. Ipsi me provocaverunt,··etc. Quasi: sicut irritaverunt me multitudinem falsorum deorum colendo, et me reprobando, sic irritabo eos in multitudinem gentium assumendo illos et reprobando. Et ego provocabo,··etc. Tradendo eos gentibus, qui aliquando non populus, nunc autem populus Dei. Similiter Christiani, qui deserta veritate ad errores declinant, malignis spiritibus traduntur, qui dignitatem angelicam perdiderunt. Qui bene gens stulta dicuntur, justitiam odientes, iniquitatem amantes.'

DEU 32:22 Multiple spaces in '32.22··Ignis succensus est,··etc. GREG. lib. XVIII Moral., cap. 12. De his quos damnant flagella, et non liberant, scriptum est: Percussisti eos nec doluerunt,··etc. His flagella in hac vita inchoant, et in æternum permanebunt; unde Moyses: Ignis exarsit ab ira sua, et ardebit usque ad inferos et deorsum.··De præsenti enim percussione dicitur: Ignis exarsit ab ira mea Jer. 15.; de æterna sequitur: Et ardebit usque ad inferos et deorsum Psal. 88.. Non tamen judicat Deus bis in idipsum: unum est enim flagellum quod temporaliter incipit, et in æternis suppliciis consummatur. Devorabitque terram.··Alii: comedent terram et nascentia ejus,··id est carnem, propter opera libidinis, terna flamma comburet; nascentia enim carnis, opera concupiscentiæ carnalis, quæ sunt fornicatio, immunditia et hujusmodi.'

DEU 32:24 Multiple spaces in '32.24··Aves morsu,··Quæ juxta viam commedere sementem. Dentes bestiarum,··etc. Trahunt bestiæ et serpentes dentibus furiosis reprobos super terram, quando quod prius blandiendo carnalibus persuaserunt ut seducerent, furiose a peccatoribus expetunt ut crucient.'

DEU 32:25 Multiple spaces in '32.25··Foris.··Corpus ignis æterni torquebit exustio, et mentem angustiæ magnitudo; unde: Vermis eorum non morietur, et ignis eorum non exstinguetur Isa. 56.. Juvenem.··Nulli scilicet ætati parcetur, quia omnes idololatria maculavit.'

DEU 32:26 Multiple spaces in '32.26··Cessare faciam ex hominibus.··A terra sua ejecti et per totum orbem dispersi sunt. Generaliter vero peccatores tollentur de terra sanctorum, et memoria eorum; unde: Propterea Deus tuus destruet te in finem, evellet, et educet te de terra viventium,··etc. Psal. 51.'

DEU 32:27 Multiple spaces in '32.27··Distuli.··Ne blasphemarent nomen meum nec tamen abstuli vindictam.'

DEU 32:30 Multiple spaces in '32.30··Quomodo.··Tantum ostendit timorem Judaicæ gentis, postquam Domino peccaverunt, ut unus hostium mille de eis, et duo fugarent decem millia, hoc est pauci plurimos.'

DEU 32:31 Multiple spaces in '32.31··Judices.··Approbatores; etiam qui idola colunt, unum Deum esse intelligunt, qui fecit cœlum et terram.'

DEU 32:32 Multiple spaces in '32.32··De vinea,··etc. Hæreticorum nequitiam significat, qui a sanctis doctoribus spiritalem doctrinam puram acceperunt, sed a veneno suo corruperunt, et in fellis et absinthii amaritudinem perverterunt. Sæpe Jerusalem Sodomæ et Gomorrhæ comparatur; unde: Audite verbum Domini, principes Sodomorum Gomorrhæ Isa. 1.. Botri amarissimi.··Fructus scilicet opera amarissima sunt, vinum enim cum felle mistum obtulerunt'

DEU 32:33 Multiple spaces in '32.33··Fel draconum.··Quasi intra se retinent venenum malitiæ, ne salutis et correctionis medicinam suscipiant. Hæretici sicut serpentes amaritudinem et venenum occultant, ut incautos lædant.'

DEU 32:35 Multiple spaces in '32.35··Mea est ultio,··etc, Paulus de hoc loco sumpsit: Mihi vindictam, et ego retribuam Rom. 12. secundum merita. In tempore.··Quasi, cum accepero tempus, ego justitias judicabo Psal. 74.. Hinc Moysi pro populo oranti dixit: In die ultionis visitabo et hoc peccatum eorum Exod. 32. Juxta est dies perditionis.··Unicuique. Quidquid enim finitur, brevissimum est, si æternitati comparatur. Secundum historiam Judæorum vindicta festinat, quia locum et gentem et omnem prosperitatem in brevi perdiderunt, quia prophetas et Salvatorem occiderunt.'

DEU 32:36 Multiple spaces in '32.36··Judicabit.··Discernendo a malis, secundum illud: Judica me, Deus, et discerne causam meam Psal. 42.. Videbit quod infirmata sit manus. Quodcunque potest manus tua, instanter operare, quia nec opus, nec ratio, nec sapientia est apud inferos Eccle. 9..'

DEU 32:37 Multiple spaces in '32.37··Ubi sunt dii.··Quasi, nihil prosunt idola in quibus confidebant, vel opes vel honores vel sæculi voluptates, nihil enim secum ferunt de universo labore.'

DEU 32:39 Multiple spaces in '32.39··Videte quod ego sim solus,··etc. Generalis admonitio, quasi relicta idololatria vel hæresi et omnibus spretis immunditiis, ad verum Deum convertimini. Ego occidam.··GREG., lib. VII Moral., cap. 18. Occidit ut vivificet, percutit ut sanet, etc., usque ad et sensibiles per ardorem charitatis facit.'

DEU 32:40 Multiple spaces in '32.40··Levabo.··Alia editio: Tollam in cœlum manum meam, et jurabo pre dexteram meam, et dicam: Vivo ego in æternum.··In cœlum manum Dei levare, vel attollere, est potentiam æternitatis suæ super omnia excellentem ostendere. Jurare per dexteram, id est per Filium, qui est dextera Patris, est promissa ipsius in conspectu hominum confirmare et æternitatem suam credentibus sibi per Evangelium revelare, quia potestas ejus, potestas æterna Dan. 7..'

DEU 32:42 Multiple spaces in '32.42··Sagittas.··Dæmones, de quibus ait Job: Sagittæ Domini in me sunt Job, 6., quasi tantam exercebo vindictam, quæ dæmonibus quoque posset sufficere. Et de captivitate.··Captivorum capita radebantur, qui distrahebantur, et sub corona vendi dicebantur. De captivitate.··Caput inimicorum nudatur, quando consilium iniquæ mentis vanum esse probatur, quo se impune peccare arbitrabatur. Capita quoque inimicorum sunt magistri, in quos ultio novissima redundabit; unde: Exivit sanguis de lacu usque ad frenos equorum Apoc. 14., id est ultio tormentorum usque ad rectores populorum.'

DEU 32:43 Multiple spaces in '32.43··Quia sanguinem.··In judicio populus Dei laudabitur, cum apparebit gloriosus, et inimici justa retributione punientur.'

DEU 32:49 Multiple spaces in '32.49··Ascende in montem.··Abarim interpretatur transitus;··Nebo in conclusione.··Dicitur Nebo mons esse in terra Moab contra Jericho, supra Jordanem, in supercilio Phasga, juxta montem Phogor, a quo circa eum regio usque nunc Phasga appellatur. Moses ergo in Abarim et in monte Nebo contra Jericho ultra Jordanem moritur: quia lex et circumcisio usque ad Christum et baptismi sacramentum processit, ibique conclusa est, quia finis legis Christus. Vidit Moses terram promissionis, sed non ingressus est, quia in spiritu prævidit, et in lege prædixit Christi gratiam futuram, sed præsentem non vidit eum. Unde: Multi justi et prophetæ voluerunt videre quæ vos videtis, et non viderunt Matth. 13..'

DEU 33:1 Multiple spaces in '33.1··Hæc est benedictio.··Bene in fine Deuteronomii benedictionem posuit, quia Christus post completionem Evangelii ascensurus in cœlum, elevatis manibus discipulos suos benedixit. Benedictio qua filiis Isræl in Deuteronomio quod est secunda lex benedixit, ad gratiam pertinet Novi Testamenti, in quo priscæ legis mysteria reserantur, et veri Isrælitæ benedictionem, per Moysen hominem Dei prædictam, per hominem Christum consequuntur. Bene autem imminente morte Moysi benedictio datur, quia, legis umbra moriente, cœlestium donorum veritas aperitur. Prævidens ergo Moyses Salvatoris adventum et gratiam Novi Testamenti quasi præteritam explicans, voce primitivæ Ecclesiæ lætabundus exsultat, dicens: Dominus de Sina venit,··etc. AUG., quæst. 36. Alia littera, etc., usque ad unde: Lætamini, gentes, cum populo ejus. Quia cæcitas contigit ex parte in Isræl, donec plenitudo,··etc. Rom. 11. Moyses homo.··Moyses significat legem, quæ ante mortem, id est, antequam in ipso finiretur, prædixit Ecclesiam in Christo benedicendam.'

DEU 33:2 Multiple spaces in '33.2··Dominus de Sinai venit.··Sinai interpretatur amphora mea vel mensura mea vel mandatum.··Seir pilosus vel hispidus.··Pharan ferocitas eorum vel frugifer.··Sina igitur figurat Vetus Testamentum, quia certam mensuram mandatorum juxta decalogi decretum tenens, prohibere novit, non juvare: nec spiritu dilectionis liberat, sed timore pœnæ subditos ligat. Unde: Unum quidem in monte Sina in servitutem generans,··etc. Gal. 4. Dominus ergo venit de Sina, id est ex lege et prophetis credentibus innotuit. Inde enim venit, cum ibi legenti et intelligenti innotescit. Unde: Ipse incipiens a Moyse et omnibus prophetis Luc. 24., discipulis exponebat, ad quorum corda venire cupiebat. De Seir ortus secundum carnem, scilicet de Judæis malitiæ et perfidiæ spineto asperrimis, novæ lucis ortu tanquam verus sol justitiæ fideles illuminavit. Unde: Nobis orietur sol justitiæ Mal. 4.. Et alibi: Orietur stella ex Jacob, et consurget homo de Isræl Num. 24.. Dominus,··etc. Sina interpretatur tentatio.··Dominus ergo de Sina venit, quia carnem nostram, in qua tentaretur, accepit. Et de Seir,··etc. Qui et Edom vel Esau. Hic est populus Judæorum, qui gulæ desiderio quasi pro lentis edulio primatus gloriam perdidit, et benedictionis gratiam fide junioris populi supplantatus amisit. De Seir ortus est nobis,··etc. Hunc montem longo tempore circumierunt, et in eo aliqua præcepta acceperunt. Seir, id est hispidus vel pilosus,··gentilitatem significat, quæ peccatis erat horrenda; de qua ortus est Dominus qui in fine de Ecclesia gentium Judæis prædicabit, quia reliquiæ salvæ fient. Apparuit de monte Pharan,··etc. Qui frugifer interpretatur, quia de Ecclesia gentium virtutibus frugifera fides Christi prædicabatur Judæis. Christus ergo de Pharan apparuit; quia quanto contra eum ferocitas infidelium exarsit, tanto altius divinitatis ejus notitia crevit. Quanto enim inter passionis contumelias latuit, tanto per virtutem resurrectionis effulsit; et qui prius incredulitatis ferocitate persecuti sunt, postmodum ei charitatis ardore adhæserunt; de quibus additur: Et cum eo sanctorum millia. In dextera ejus ignea lex.··Tabulæ scilicet, in quibus lex, quæ purgat et urit peccata. Dextera quoque Patris est Filius, qui attulit legem charitatis dicens: Ignem veni mittere in terram,··etc. Luc. 12. In dextera ejus ignea lex.··Dextera, Evangelium, per quod beatitudo æterna promittitur; quæ dextera dicitur, non temporalis, sicut in lege, quæ dicitur læva. Unde: Dextera illius amplexabitur me.··In hac dextera lex ignea, id est, charitas a Spiritu sancto in electorum cordibus inflammata. Unde dicit: Plenitudo legis dilectio Rom. 13.. Et alibi: Mandatum novum do vobis, ut diligatis invicem Joan. 13.. Hæc igneis linguis Spiritus sancti apostolis infusa, omnem legis plenitudinem tanquam digito Dei descripsit, et spiritu ferventes et operatione lucentes fecit. Sed quia non uni populo, ut lex Moysi, sed omnibus data est, adjungit: Dilexit populos.'

DEU 33:3 Multiple spaces in '33.3··Dilexit.··Unde: Majorem hac dilectionem nemo habet, ut animam suam ponat,··etc. Joan. 15.. Omnes.··Sine personæ acceptione; unde: Qui timet Deum et operatur justitiam, acceptus est illi Act. 10.. Omnes sancti.··Sanctificati scilicet in nomine ejus qui audierunt: Sancti estote, quoniam ego sanctus sum,··etc. Lev. 19.. In manu.··Id est potentia, qua proteguntur. Unde: Non rapiet quisquam de manu mea,··etc. Joan. 10.. Hi per charitatem sunt unum regnum in manu Domini; unde Isaias: Et eris corona gloriæ in manu Domini, et diadema regni in manu Dei tui Isa. 62.. Et qui appropinquant,··etc. Quasi: Non contristentur qui Christum in carne docentem non audierunt, quasi ab hominibus decipiantur. Per os sanctorum loquitur Christus, per pedes doctrina capitis auditur; unde: Qui vos audit, me audit,··etc. Luc. 10. Vel illi appropinquant pedibus ejus ad capiendam doctrinam, qui spirituali desiderio flagrantes, evangelicis et apostolicis Scripturis die noctuque invigilant. Sed quia hæc de Novo Testamento dicta sunt, sequitur quorum voce Moyses loquitur de veteri lege dicens: Legem præcepit nobis,··etc.'

DEU 33:4 Multiple spaces in '33.4··Hæreditatem.··Quia hæc est utilitas legis, hæreditas Abrahæ promissa: Si volueritis et audieritis, me bona terræ comedetis. Erit apud rectissimum,··etc. Jacob, ab angelo benedictus, Isræl vocatus est, id est rectus Dei;··et Judæus ad fidem conversus ab eo post resurrectionem benedictus, cui in passione prævaluit, ob justitiæ professionem rectissimus appellatur. Unde: Audi, Jacob, serve meus, et rectissime, quem elegi,··etc. Isa. 49.'

DEU 33:5 Multiple spaces in '33.5··Rex.··Christus. Ego autem constitutus sum rex ab eo, ut scilicet faciat regnum et potestatem, qui est rex et potestas prima. Cum tribubus Isræl.··De quibus primitiva Ecclesia. Bene prius principes, deinde tribus congregandæ dicuntur, quia primi apostoli, et per eos crediderunt alii.'

DEU 33:6 Multiple spaces in '33.6··Vivat Ruben.··Prædicta salute primitivæ Ecclesiæ, singulis tribubus proprias benedictiones tribuit; veros Isrælitas de utroque populo prænuntians, nunc de Christo, nunc de apostolis, nunc de primitiva, nunc de tota Ecclesia vaticinatur. Vivat Ruben.··Quasi: Licet Ruben cubile patris violaverit, et primogeniti dignitatem amiserit, vivat tamen, et agens pœnitentiam non moriatur. Filii Ruben, id est, Judæi per Ruben significati, lectum Patris violaverunt, id est Christum Filium ejus sputis immundis polluerunt: tamen ad pœnitentiam reservantur, sed pauci numero ad comparationem Ecclesiæ gentium. Ruben.··Visionis filius, quia mater ait Gen. 29.: Vidit Deus humilitatem meam. Hic est primogenitus, significans electos ex Judæis, qui Christum negando et crucifigendo mortui, prædicatione apostolorum conversi, ex fide Christi sunt vivificati: hi visionis filii, quia respectu divinæ misericordiæ salvi.'

DEU 33:7 Multiple spaces in '33.7··Hæc est Judæ.··Judas, qui interpretatur confessio,··universalem significat Ecclesiam, in qua laudis divinæ confessio et gratiarum actio. De quo mater ait: Modo confitebor Domino Gen. 29.. Hæc est vera sponsa Christi quæ virtutum monilibus adornata, non superbit, sed gratias agit, pro hac orat ut audiatur. Audi, Domine, vocem Judæ.··Regum scilicet qui de Juda, qui Christum desiderabant; et ipsius Christi, qui ait: Confitebor tibi, Pater, rex cœli et terræ,··etc. Luc. 10. Manus.··Oravit Dominum pro Juda, cui nunc Domini promittit auxilia, quasi non præsumat de viribus suis Judas, sed in illo confidat qui ait: Confidite, ego vici mundum Joan. 16.; cujus manus in cruce contra spiritales nequitias pugnaverunt, ut per mortem destrueret eum qui habebat mortis imperium. Adjutor.··Ut vincat et dicat: Super excelsa mea deducet me victor Habac. 3.: ipse enim in nobis vincit, et pro victoria sua coronat nos in misericordia et miserationibus.'

DEU 33:8 Multiple spaces in '33.8··Perfectio.··Quasi, quam sis perfectus, et quam sancta doctrina tua per Moysen declarasti. Vel a sancto viro tuo, id est Levitis, est perfectio tua et doctrina tua. Illi enim debent legem custodire, facere et docere. Perfectio tua.··Choro angelorum et martyrum et omnium perfectorum ista dicuntur, qui perfectionem charitatis moriendo pro Domino impleverunt; et mundo renuntiantes, culmen ecclesiasticæ doctrinæ assecuti sunt, tanquam veri Levitæ in terra partem non habentes, sed cum Propheta dicentes: Dominus pars hæreditatis meæ,··etc. Psal. 15.; secundum illud: Si quis vult venire post me, abneget se,··etc. Luc. 9. Qui perdiderit animam suam propter me,··etc. Matth. 10. Christus autem verus Levi, qui hæc omnia fecit et docuit. Ipsi Levitæ adhærent imitantes illum usque ad sanguinem, de cujus passione subditur: Quem probasti in tentatione,··etc. Ad aquas.··Locus est ubi Moysi et Aaron ingressum terræ promissionis contradixit. Ad aquas.··Legem significat, quæ male viventibus introitum regni cœlestis contradixit. Aquæ, populi, qui contradicentes clamaverunt: Crucifige eum. Sanguis ejus super nos, et super filios nostros Matth. 27.. Ad cumulum perfectionis Levi adjungit:'

DEU 33:9 Multiple spaces in '33.9··Qui dixit patri suo.··Quando fecerunt vitulum aureum, jubente Moyse, Levitæ, accincti gladiis, a porta usque ad portam idololatras interfecerunt. In ultione idololatriæ quasi suos non cognoscebant, quia sine differentia occidebant. Unde: Nisi quis reliquerit patrem et matrem et uxorem et filios propter me, non est meus discipulus Luc. 18.. Qui dixit patri suo et matri,··etc. Debemus et temporaliter his cum quibus vicinius conjungimur, plus prodesse. Debemus copulam terrenæ cognationis agnoscere; sed si cursum mentis præpedit, ignorare, ut affectus mentis viscera repleat, sed a spiritali proposito non avertat. Hæc bene vaccæ innuunt, quæ sub arca Domini ad montana tendentes, affectu et rigido sensu gradiuntur: pro vitulis pergentes mugiebant sed accepto, itinere gressus non deflectebant.'

DEU 33:10 Multiple spaces in '33.10··Ponent thymiama.··Sicut Aaron stans inter mortuos et viventes pro populo deprecatus est. Ponent thymiama.··Sanctorum oratio suavissimum incensum est Domino: quo peccante populo Domini furor mitigatur, quia ab omni terrena sorde defæcata, cœlesti desiderio ignita, quasi thymiama in conspectu Dei flagrat, et quasi holocaustum ab ara pli cordis flamma devotionis in cœlum subvolat. Hoc præcipue apostolis et martyribus congruit, de quibus dicitur: Tanquam aurum in fornace probavit illos, et quasi holocausti hostiam accepit Sap. 3..'

DEU 33:11 Multiple spaces in '33.11··Suscipe.··Quasi grata, ut remuneres. Dantur nunc singulis albæ stolæ, scilicet animarum lætitia; et in judicio secundum corpus, recepta immortalitate, fulgebunt sicut sol et tanquam scintillæ in arundineto discurrent,··exurendo scilicet vacuos et infructuosos adversarios; de quorum pœna subditur: Percute dorsa.··Quasi: videbantur sibi impune martyrum sanguinem fundere, sed quasi post dorsum pœna improvisa parabatur, id est æterna damnatio, in quam ruentes surgere non valebunt. Unde: Virga in dorso imprudentium Prov. 26..'

DEU 33:12 Multiple spaces in '33.12··Et Benjamin.··Videtur historiæ alludere, quia Benjamin patriarcha et propheta Jacob spiritu plenus unice amabat, et dispensatione Dei, locus divino cultui mancipatus, ejus tribui custodiendus decernitur; unde addit: Quasi in thalamo tota die,··etc. Amantissimus.··Christus est amantissimus Dei Patris, qui de seipso ait: Hic est Filius meus dilectus Matth. 17.. Hic habitat in dextera Patris confidenter, cui dicitur: Sede a dextris meis Psal. 109.. Aliter: Benjamin, de filio doloris filius dextræ dictus, exprimit Paulum de persecutore apostolum et vas electionis factum: ipse enim de hac tribu fuit; dignum autem erat ut sicut Domini præcursor prophetali oraculo prædictus est, ita magister gentium universo mundo profuturus, inter magna Ecclesiæ mysteria prædicaretur. In cujus mente Christus fiducialiter habitavit, cum inter innumera pericula coram gentibus et regibus eum constanter prædicavit. De cujus anima dicitur: Quasi thalamo tota die morabitur.··Vel maritali connubio mira oblectatione perfruens, et virtutum prole fecundans, nulliusque vitii inquietudine secretum placidissimi pectoris derelinquens; vel in ea quasi in thalamo residens, tanquam sponsus speciosus, virgineas credentium mentes per prædicationem ejus suis jungit amplexibus. Unde: Adducentur regi virgines post eam Psal. 43.. Ipse quoque ait: Despondi enim vos uni viro virginem castam exhibere Christo II Cor. 11.. Divinitas quoque in humanitate Christi habitat confidenter. In thalamo morabitur,··significat quod in utero Virginis cœlesti sponso juncta est Ecclesia, quæ in fortitudine potentiæ Christi et in operibus fiducialiter requiescit. Et inter humeros illius requiscet.··Humeris onera portantur, ideo in eis robusta patientia designatur. Tanto autem libentius Christus in illo requievit, quanto pro ipso durissimos labores toleravit: tanto arctius amplexus est, quanto ab illius amplexu nullo terrore avulsus est. Unde ait: Quis nos separabit a charitate Christi?··Rom. 8.'

DEU 33:13 Multiple spaces in '33.13··Joseph quoque ait.··Joseph auctus interpretatur. Hic est Christus, qui a Judæis fratribus suis abjectus, in Ægypto hujus sæculi princeps factus est, et genus humanum a famis inopia evangelici frumenti dispensatione liberavit: qui est vere Salvator mundi. De benedictione Domini terra ejus.··Ad litteram, fertilitatem significat, quam duæ tribus ex Joseph, id est Ephraim et Manasses, habuerunt in ubertate frugum, pomorum et pastu pecorum. Hæc est Basan, fertilissima regio, unde pinguedo interpretatur. Temperie cœli, et rore fructus, et fontium et fluminum abundantia, homine delectantur, quæ in abysso significantur. Benedixisti, Domine, terram tuam,··Ecclesiam scilicet, quæ non propria virtute, sed virtutum benedictione divinitus impletur. Unde: Benedictus Deus qui benedixit nos in omni benedictione spiritali in cœlestibus Christo Ephes. 1.. Cœli.··Cœlum dicuntur propter unitatem fidei et doctrinæ apostoli et evangelistæ, de quibus alibi pluraliter dicitur: Cœli enarrant gloriam,··etc. Psal. 18. In ipsis enim vita et contemplatione fulgentibus tanquam in cœlo habitat Deus, intonans terrorem, pluens consolationem, et coruscans miraculis. Rore.··Cœlesti prædicatione, quæ miræ subtilitatis et gratiæ, qua contra æstum tentationis corda rigantur, et ut semper vireant virtutibus; unde: Det tibi Deus de rore cœli,··etc. Gen. 27. Abysso,··ut scilicet pinguior fiat, de fonte ascendente irrorata quasi paradisus Dei. Unde: Fons ascendebat de terra irrigans superficiem terræ Gen. 2.. A mari abundavit sensus ejus, et cogitatus illius de abysso magna. Frustra enim exterius irrigat sermo doctoris, nisi riget interius gratia conditoris. Unde subdit: De pomis collium,··etc.'

DEU 33:14 Multiple spaces in '33.14··Solis.··Christi, qui est sol justitiæ, qui ait: Fulgebunt justi sicut sol in regno Patris eorum Matth. 13., quia similes ei erimus. Ac lunæ.··Ecclesiæ, quæ accipit hos fructus a sole, id est a Christo: semper igitur solem plena devotione respiciat, ne aliquando aversa lumen perdat.'

DEU 33:15 Multiple spaces in '33.15··De pomis collium æternorum.··Colles æterni fideles Veteris Testamenti qui humiles filii immobili firmitate in fide prophetarum et patriarcharum fundati unde: Mons domus Domini elevabitur super colles Isa. II quorum pomis terra Joseph benedicitur, cum Ecclesia Christi doctrina prophetiæ, exemplo virtutis, in fide fructificat. Et notandum, quia supra in pomis et rore cœli doctrina evangelica, hic in vertice antiquorum montium et pomis collium æternorum, legalis et prophetica signatur, et utrisque terra Joseph locupletatur; quia sancta Ecclesia utriusque Testamenti paginis, et novorum et veterum Patrum exemplis informatur; unde: Omnia poma, dilecte mi,··id est, nova et vetera servavi tibi Cant. 7. et: Omnis scriba doctus profert de thesauro suo nova et vetera Matth. 13.. Manichæi ergo et Judæi quia illi Vetus, isti Novum Testamentum non recipiunt in hac terra opulenta hæreditare nequeunt.'

DEU 33:16 Multiple spaces in '33.16··Et de frugibus.··Ecclesia in toto orbe justitiæ fruge fecunda et charismatum largitate, de plenitudine sui Joseph accepit; unde sequitur: Benedictio illius qui apparuit.··Totus Joseph, id est, caput et corpus benedictione plenus, sed benedictionis plenitudo præcipue in capite; unde: Sicut unguentum in capite quod descendit in barbam Aaron,··etc. Psal. 32. Hic privilegio gratiæ, fratribus, id est, fidelibus præeminens, septiformi spiritu tanquam verus Samson ex utero virginis Nazaræus, id est Deo consecratus, quasi septem crinibus intactis effulsit. Super caput Joseph,··Christi, qui est caput Ecclesiæ, in quo benedicuntur omnes gentes, de cujus passione et resurrectione subditur: Quasi primogeniti tauri,··etc. Quasi.··AUG., quæst. 56. Primogenitus tauri pulchritudo ejus. Non est ita legendum ut dicatur primogenitus tauri: sed cum sit primogenitus, pulchritudo ejus pulchritudo tauri est, propter cornua crucis. Christus vitulus saginatus, quem de armento patrum primogenitum regresso Filio Pater immolavit, qui die tertia suscitatus gloriosus apparuit, qui est primogenitus mortuorum et princeps regum terræ, post resurrectionis gloriam de virtute passionis adjungit cornua.'

DEU 33:17 Multiple spaces in '33.17··Cornua.··Joseph comparat cornibus rhinocerotis, significans Ephraim habiturum principatum inter decem tribus, in quibus regnavit Jeroboam de tribu Ephraim in tempore Roboam filii Salomonis. Cornua rhinocerotis.··Cornua crucis significat, de quibus ait Habacuc: Ibi abscondita est fortitudo ejus Habac. 3.. Per infirmitatem namque carnis quasi aries illusorum spinis coronatur, his cornibus hæsit, sed passionis incomparabili fortitudine unicornis exstitit mortis victor, et ejus qui habebat mortis imperium, unde: Quod infirmum est Dei, fortius est hominibus I Cor. 1. Ventilabit.··Prædicatione crucis discernens paleas a frumento: verbum enim crucis pereuntibus stultitia. Gentes. Postula a me, et dabo tibi gentes,··etc. Psal. 2. De hæreditate enim veri Joseph quæ est terra inclyta hæc omnia dicuntur, de cujus cultoribus ex utroque populo congregatis, sequitur: Hæ sunt multitudines Ephraim.··Hæ duæ tribus ex Joseph, non in se, sed in parente benedicuntur. Filios significant utriusque populi, qui in Christo benedicuntur secundum illud: In semine tuo benedicentur omnes gentes Gen. 22.. Hos patriarcha Jacob Ephraim et Manassen cancellatis manibus in modum crucis benedicens, et primogenito minorem præferens, in fide crucis Christi benedicendos esse signavit, in minore ex gentibus fidelem populum in Christi gratia tempore minorem, sed fide majorem: ad quem Isrælitici populi gratia transivit, de cujus inæstimabili multitudine dicitur: Hæ sunt multitudines,··etc., unde: Multi filii desertæ magis quam ejus quæ habet virum Isa. 54.. Manasses primogeniti honore privatus, et tamen benedictus, est Judaicus populus, qui ex majore sui parte pro infidelitate reprobatus, in reliquis tamen benedictionem consecutus, unde: Cæcitas contingit ex parte in Isræl,··etc. Rom. 2.'

DEU 33:18 Multiple spaces in '33.18··Et Zabulon.··Zabulon et Issachar in Galilæa passionem acceperunt, ubi Christus maxime docuit, unde apostolos elegit. Per eos ergo apostoli designantur, et eis in exitu lætitia promittitur, quia exeuntes de finibus suis populum gentium Christo subjugaverunt, et in tabernaculis pro conversione Judæorum, de quibus et ipsi electi sunt. Pro utroque ergo populo, præsens eis lætitia promittitur, et futura: quia in præsenti de conversione eorum gavisi sunt, et in cœlestibus æterna lætitia remunerati. In tabernaculis,··Judæorum, unde: Dilatet Deus Japhet, et habitet in tabernaculis Sem Gen. 9.: quia in ecclesiis de Judæis habitat latitudo minoris populi per unitatem fidei.'

DEU 33:19 Multiple spaces in '33.19··Ad montem.··Sion scilicet vel Jerusalem, vel contemplationem et virtutum altitudinem. Vocabunt.··Justitiam tantum in fide Christi esse docentes. Finis enim legis Christus ad justitiam omni credenti Rom. 10.. In monte immolant victimas justitiæ, dum omnes qui ad Christum veniunt in quo construitur Ecclesia non ex operibus legis sed ex fide Christi justificari docent, secundum illud Justus autem ex fide vivit Habac. 1.. Sunt ergo veri Christiani victimæ justitiæ, quæ ab apostolis immolantur, dum terrena desideria mortificare docentur, ut spiritualia vivificentur; unde: Si spiritu facta carnis mortificaveritis, vivetis Rom. 8.. Ibi immolabunt.··Non est locus veri sacrificii extra catholicam Ecclesiam, quæ supra hunc montem posita est. Qui inundationem.··Hæ tribus negotiationibus vacaverunt, de transmarinis regionibus mercimonia reportantes, et thesauros absconditos, argentum, scilicet aurum vel gemmas quasi lac sugent,··id est, facile accipient. Qui inundationem maris.··Gentium vocationem significat. Mare enim universum genus hominum significat; unde: Simile est regnum cœlorum sagenæ missæ in mari, et ex omni genere piscium congreganti Matth. 13.. Mare, mundus, sagena, doctrina, omne genus piscium, omnis sexus, ætas et conditio intelligitur. Maris ergo inundationem apostoli quasi lac suxerunt, quia confluentes ad doctrinam Evangelii turbas populorum in augmentum corporis Christi traxerunt. Absconditos. Novit Dominus qui sunt ejus I Tim. 2.. Multi enim sunt vocati, pauci,··etc. Matth. 20. Arenæ, infidelium multitudo; thesauri, pretiosæ electorum animæ. Sic ergo suxerunt, ut ex auditoribus Evangelii alii quasi vasa in honorem thesauris regis transferrentur, alii quasi arenæ steriles et inutiles vacui remanerent.'

DEU 33:20 Multiple spaces in '33.20··Et Gad ait.··In benedictione Gad videtur prædicere potentiam virorum fortium vel judicium, qui de illa tribu fuerunt, sicut Jephte, et alii multi. In latitudine.··Quia omnis plenitudo benedictionis supra Christum requievit, unde suos benedixit. Gad.··Id est, accinctus, Christum significat, qui contra spirituales nequitias pugnaturus, in infirmitate carnis virtute divinitatis præcinctus apparuit, secundum illud: Indutus est Dominus fortitudinem et præcinxit se Psal. 112.. Et alibi: Dominus fortis et potens in prælio,··etc. Hic in latitudine benedictus est, quia non in solis Judæis, sed in omnibus gentibus amplissimum regnum accepit. Inde Prophetia ait: A solis ortu usque ad occasum laudabile nomen Domini.··Sed quia per humilitatem passionis ad hanc gloriam pervenit, de morte ejus subjungit: Quasi leo requievit. Potestatem habeo ponendi animam meam Joan. 10.. Potestas mortis, non necessitas exprimitur; unde: Nemo tollit eam a me, sed ego pono eam.··Ibid. Quasi leo fremuit.··Quidquid enim dixit, potenter implevit. Cepitque brachium et verticem.··Cum resurgens a mortuis fortitudinem inimicorum sibi subjugavit. Cepit quoque verticem, id est, mundani imperii sublimitatem ad suscipiendam fidem inclinavit; unde: Et adorabunt eum omnes reges; omnes gentes servient ei Psal. 71.. Sequitur de novo statu regni ejus.'

DEU 33:21 Multiple spaces in '33.21··Et vidit principatum suum, quod in parte sua.··Subjectis sibi regnis et gentibus, potentia ejus apparuit, non armorum terrore, sed virtute doctrinæ. Repositus.··Occultus, dum scribit leges suas in cordibus fidelium; unde ait: Vos unctionem habetis a sancto, et non necesse habetis ut aliquis doceat vos; unctio ejus docet vos de omnibus Joan. 2.. Vel, Repositus,··quia in lege et prophetis in figuris latebat, et docebat absconditus, quæ manifeste in Evangelio declaravit; unde: Incipiens a Moyse et omnibus prophetis interpretabatur illis Luc. 24.. Qui fuit cum principibus populi.··Adjutor, unde: Domino cooperante et sermonem confirmante sequentibus signis Marc. 16., quia ait: Sine me nihil potestis facere Joan. 15.. Fecit justitias.··Id est justificans in se credentes, et tandem secundum merita judicabit cum Isræl, id est cum populo suo ad visionem Dei electo. Justitias.··Justificationes credentium. Ipse enim justificat impium ex fide. Neque enim ex operibus legis justificabitur omnis caro.'

DEU 33:22 Multiple spaces in '33.22··Dan quoque.··Alii per Dan Antichristum signari putant, quem de hac tribu nasciturum æstimant: ipse est catulus leonis, id est diaboli, qui largiter fluet de Basan, quia plenus confusione; Basan quippe confusio, vel pinguedo, vel bruchus interpretatur. Dan quoque judicium, Basan ignominiam. Dan vero Christum significat, qui ait: In judicium ego in hunc mundum veni Joan. 9.. Catulus leonis propter fortitudinem, et quia parvulus fieri dignatus est; sed suscipiens infirmitatem nostram, non amisit virtutem suam, quod enim infirmum est Dei, fortius est hominibus I Cor. 1.. De ipso dicitur: Vicit leo de tribu Juda,··etc. Apoc. 5. Ignominiam quidem crucis a Judæis sustinuit, putantibus nomen ejus per mortem deleri: sed qui per infirmitatem ejus carnis, in passione catulus fuit, per divinitatis potentiam leo invictus in resurrectione apparuit; unde Apostolus: Et si crucifixus est ex infirmitate, vivit tamen ex virtute Dei II Cor. 13.. Quasi ergo ex Basan largiter fluxit, cum per ignominiam mortis perveniens ad gloriam immortalitatis, fluentis Evangelii totum orbem irrigavit; unde Isaias: Repleta est terra scientia Domini, sicut aquæ maris operientis Isa. 2.. Dan catulus leonis.··Hoc propter Samsonem dicit, qui de tribu Dan fuit, et quasi leo fortis, cujus possessio usque Basan. Antichristus vero fluet largiter de Basan, quia satiabitur pinguedine luxuriæ et omnium vitiorum. Mare et meridiem possidebit.··Quia possessio ejus ab australi parte in occidentem usque ad mare Tyrrhenum pertingit. Mare et meridiem possidebit.··Per apostolos enim ex Judæis et gentibus Ecclesia acquiritur Christo. Per mare enim occidentale quod hic intelligitur Judæi figurantur, qui umbræ et exemplari deserviunt, nec habent lucem scientiæ et veritatis, et quia eis sol justitiæ occubuit, perpetuis remanserunt in tenebris. Hunc occidentem apostoli possederunt, cum ex eis plurimos gratia fidei illuminatos Christo subjecerunt, ut qui fuerunt aliquando tenebræ, lux essent in Domino. In meridie intelligitur Ecclesia de gentibus collecta, quæ, ablato legis velamine, Evangelii luce perfruitur, et cubans cum sponso in meridie, revelata facie gloriam Domini contemplatur.'

DEU 33:24 Multiple spaces in '33.24··Aser quoque ait: Benedictus in filiis Aser, sit placens fratribus suis.··Aser beatus, Christus scilicet nostræ beatitudinis spes, cujus primitias nobis ostendit resurgens a mortuis. Hic est benedictus in filiis, quia credentes, per ejus gratiam renascentes, totum orbem ejus similitudine repleverunt, quibus dicitur: Credite in lucem, filii ut lucis sitis Joan. 12.. Ipsi afferunt fructum lucis in omni bonitate et justitia et veritate. Hoc autem factum est, quia fratribus suis, id est apostolis, quos de Judæa elegit, vera charitate complacuit, ut spretis figuris gauderent de veritate Evangelii, et quia digni essent pro nomine Jesu contumeliam pati.··Et unde eis tanta charitatis abundantia, supponit, tingat in oleo pedem,··etc. Et tingat in oleo pedem suum.··Christus caput nostrum ascendens in cœlum, apostolos, scilicet pedes suos mundum prædicando circumituros in terra adhuc consistentes, oleo Spiritus sancti copiosissime unxit, ut nullo labore deficerent, sed immarcessibilis gaudii claritate pollerent. Incorruptibile quoque præbuit calceamenti munimentum de quo subditur: Ferrum et æs cal.··GREG., lib. XXXIV Moral., cap. 5. Hoc de Ecclesia, etc., usque ad his calceamentis verum pascha celebrandum.'

DEU 33:25 Multiple spaces in '33.25··Sicut dies juventutis.··Significat hanc tribum prosperitate et deliciis abundasse usque ad senectutem captivitatis. Sicut.··Promittitur Ecclesiæ cruda viridisque senectus: ut sicut fortiter in principio omnes impetus evicit, ita eminente fine Antichristi furorem evincat, unde: Ecce ego vobiscum sum omnibus diebus usque ad consummationem sæculi Matth. 28.. Et alibi: Senectus mea in misericordia uberi Psalmus 91..'

DEU 33:26 Multiple spaces in '33.26··Non est Deus.··Supradicta admirans in laude Christi, qui hæc omnia fecit lætabundus erumpit. Ascensor cœli.··Propria virtute ascendit, et quotidie Ecclesiam ad se trahit. Trahe me post te, curre in odorem unguentorum tuorum Cant. 1.. Nubes.··Apostoli, qui pluunt verbis, coruscant miraculis: quos ascendens in cœlum misit ad prædicandum; unde: Vocem dederunt nubes Psal. 76., quæ scilicet nullo remorante discurrunt, non sua, sed Christi virtute signa et prodigia facientes, et quasi coruscationibus corda mortalium terrentes, unde: Bonum certamen certavi, cursum consummavi II Tim. 4..'

DEU 33:27 Multiple spaces in '33.27··Habitaculum ejus sursum,··etc. Corpus a mortuis suscitatum in Patris dextera collocatum, de quo dicitur: Solvite templum hoc Joan. 2.. Brachia.··Virtus scilicet passionis, quæ omnes defendit, quam in cruce extensis brachiis accepit. Subter brachia.··Scilicet hæc brachia contra verum Amalec dimicantes defendunt: nec sicut Moysi lassitudine gravantur, sed indefessa virtute sublevant, donec veram consequantur victoriam. Veneremur ergo in supernis primitias nostræ resurrectionis, in infimis sacramentum nostræ redemptionis, ut et ipsi, debellato adversario, immortalitatis gloriam consequamur, de quo vero Isræli promittitur: Ejiciet a facie tua inimicum. Et solus.··Suo scilicet more et suis legibus vivens, unde Balaam: Populus solus habitabit et inter gentes non reputabitur Num. 23..'

DEU 33:28 Multiple spaces in '33.28··Oculus Jacob.··Qui hic vitiis supplantandis desudabat, ibi se levissimo mentis intuitu gloriam Christi, qui propter nos terram veræ carnis accepit, indesinenter contemplabitur: ut cujus hic corpore et sanguine per sacramentum frumenti et vini pascebatur, ibi divinitatis ejus perpetua visione saginetur, unde: Satiabor cum apparuerit gloria tua Psal. 16.. Et alibi: Manifestabo ei meipsum Joan. 14.. Tunc Jacob in perfectum Isræl conversus, facie ad faciem Deum videbit, tam larga, tam subtili, tam delectabili Dei cognitione, quasi levissimo rore repletus, ut prædicatorum scientia qua in præsenti instruimur caligare videatur; unde: Sive scientia destruetur I Cor. 13.. Et alibi: Tenebrosa aqua in nubibus æris, præ fulgorem in conspectu ejus Psal. 17., ad quam cum perventum fuerit, omnis hæc doctrina cessabit, et erunt omnes docibiles Dei Joan. 6.; unde merito adjungit: Beatus es, Isræl,··etc Cælique caligabunt,··quasi tam abundanter terræ fecundandæ ros infundetur, ut hominum tenebrescat obtuitus. In quo significatur, quia Judæi cum terrenam opulentiam ultra modum diligerent, caligaverunt, et Christum cognoscere non potuerunt; unde: Si dimittimus eum sic, omnes credent in eum,··etc.'

DEU 33:29 Multiple spaces in '33.29··Quis similis tui, popule?··Quasi, ideo beatus, ideo tibi similis nullus, quia non de tua virtute, sed de Christi gratia salutem speras, qui salvum facit populum suum a peccatis eorum. Et gladius gloriæ.··In futuro adversarios irrevocabili severitate percutiens, quando sanguinem servorum ulciscetur. Gladius modo hic in humilitate patientium occultatur, in gloria resurgentium revelabitur, ideo gladius gloriæ Isræl dicitur. Christus ergo quasi scutum protegit præliantem, et quasi gladius gloriæ ulciscetur triumphantem. Ad eum quasi ad caput, in fine vaticinii refertur gloria corporis, cum dicitur: Negabunt.··Abominabuntur et odient, sicut Balac, qui rogavit Balaam, ut Isrælitas maledicendo repelleret. Calcabis.··Subjiciendo eos Ecclesiæ, quam abominantur et persequuntur. Notandum undecim tantum esse benedictiones. Simeon namque in his benedictionibus non reperitur, in quo Judas ab apostolis excluditur, undecim tantum remanentibus. Inde quoque undecim mansionibus filii Isræl de Horeb pervenerunt ad locum in quo Deuteronomium acceperunt.'

DEU 34:1 Multiple spaces in '34.1··Ascendit ergo.··Tam Moyses quam cæteri patres Veteris Testamenti per spiritum in altitudinem contemplationis levati, prævidere potuerunt gratiam Novi Testamenti, quæ in Christo data est, et virtutum collatione et cœlestis regni perceptione: sed eam in carne exspectare non potuerunt, in fide autem et spe mortui sunt, ad inferos deducti, ubi exspectabant Redemptoris adventum, qui per sanguinem suæ redemptionis inde eos liberaret. Ostenditque ei.··Terram promissionis vidit Moyses, nec intravit, quia lex adventum Christi et doctrinam Evangelii verbis et figuris præsignavit, sed neminem ad perfectum duxit.'

DEU 34:2 Multiple spaces in '34.2··Omnem terram.··Partem omnis terræ, quam ex altissimo monte potuit videre. Vel omnem terram ostendit ei in spiritu.'

DEU 34:5 Multiple spaces in '34.5··Mortuusque est ibi,··etc. Nulli electorum parcit, et minima quoque peccata ulciscitur Deus etiam in amicis; unde: Moyses et Aaron sacerdotibus ejus,··et addidit: Propitius fuisti eis, et ulciscens in omnes adinventiones eorum.··Lege scilicet finita, quæ servivit Domino in tempore suo, urbs destructa et altare, nusquam sacrificia, nusquam libamina, nusquam sacerdos vel pontifex.'

DEU 34:6 Multiple spaces in '34.6··In valle.··In monte mortuus est, in valle sepultus est, quia lex tempore suo gloriosa fuit: sed comparata Evangelio abscondita videtur et humilis; unde: Dedi eis præcepta non bona. Et non cognovit homo.··Judæi autumant hoc factum, ne Judæi semper ad idololatriam proni mortuum colerent tanquam Deum; sed secundum allegoriam tempus et modum finiendi legis in sola Dei præscientia significat esse abscondita, nec profunditatem sapientiæ Dei, vel secretum consilii alicui patere, quia incomprehensibilia judicia ejus, et investigabiles viæ ejus.'

DEU 34:7 Multiple spaces in '34.7··Moyses centum et viginti annorum.··Si ab uno per naturalem ordinem usque ad quindecim singulorum numerorum summas conjunxeris, unum scilicet et duo et tria, et deinceps, centum et viginti fiunt. Quindenarius vero ex septem et octo conficitur, septem ad sabbatum refertur, octo ad circumcisionem, quia octava die circumcidebatur puer. Si vero ad Novum Testamentum respicias, habes septem dona Spiritus sancti, et in octavo resurrectionem Christi, centum et viginti ergo eos significant qui vel in Veteri Testamento Legis et Evangelii præcepta implere student. Moyses centum et viginti annorum.··Hoc significat tam eum quam cæteros patres Veteris Testamenti post perfectionem mandatorum Dei, quæ est in duobus præceptis charitatis, per gratiam Christi et sanguinis redemptionem, æternæ quieti et futuræ vitæ aptos esse; quorum oculus non caligavit,··piæ scilicet intentionis intuitus nubilo non fuit obscuratus, nec dentes malitiæ moti,··quia non est perturbatus tempestate vitiorum, ordo discretionis eorum centum et viginti sunt anni legislatoris quo numero confirmata est altitudo Salomonici templi. Primitiva quoque Ecclesia post passionem et resurrectionem, Dominique ascensionem hoc numero virorum gratiam Spiritus sancti accepit. Quindecim namque qui ex septem et octo constant, futuram vitam significant quæ nunc geritur in sabbato animarum et perficietur in resurrectione corporum. In trigonum quoque quindenarius ductus, id est cum partibus suis adnumeratus, efficit centum et viginti. Apte ergo centenario et vicenario electorum beatitudo in futura vita signatur, et tertium domus Dei cœnaculum consummatur, quia post fidelium labores, post requiem animarum plena Ecclesiæ felicitas in resurrectionis gloria complebitur.'

DEU 34:8 Multiple spaces in '34.8··Fleveruntque.··Quia regnavit mors etiam in eos qui non peccaverunt ab Adam usque ad Moysen: ideo lacrymæ prosequuntur ad inferos descendentem. HIERON., epist. ad Paulam. Non mirum si Moysi et Aaron, etc., usque ad sed intrinsecus esse, id est voluntati Domini ministrare. Et completi.··Hinc videtur orta consuetudo, ut fidelibus mortuis triginta diebus pietatis officia persolvantur.'

DEU 34:9 Multiple spaces in '34.9··Posuit super eum.··In Scripturis suis testimonium ei perhibuit dicens: Prophetam Deus suscitabit,··etc. Deut. 18., unde: Si crederetis Moysi, crederetis forsitan et mihi Joan. 5..'

DEU 34:10 Multiple spaces in '34.10··Et non surrexit,··etc. Hoc ut fertur Esdras de suo adjecit, qui bibliothecam a Chaldæis exustam divino sensu reparavit, et litteras quibus Judæi nunc utuntur invenit, unde et velox scriba appellatus est. Et non surrexit propheta.··Quia Moyses omnibus prophetis Veteris Testamenti præstantior: unde Judæi arroganter dicunt: Nos Moysi discipuli sumus Joan. 9.. Sed postquam Dominus prophetarum incarnatus venit in mundum, omnis illa prior dignitas et umbra futurorum cessavit: quia lex et figura per Mosen data est: gratia et veritas per Jesum Christum, qui est finis legis ad justitiam omni credenti Hebr. X; Joan. I; Rom. 10.. Et sepelivit eum in valle.··Scilicet Dominus. Et per hoc significatur quod amoto impedimento naturæ per Christum anima munda separata ascendit ad Deum: et corpus quod sepelitur in terra remanet usque ad judicium. Ecclesiastes 12: Donec pulvis revertatur in pulverem unde erat, et spiritus redeat ad Deum qui dedit illum. Quem reditum prosperum nobis concedat, qui vivit et regnat in sæcula sæculorum. Amen.'

All Character Counts

 0: 84    1: 455    2: 324    3: 169    4: 138    5: 113    6: 107    7: 95    8: 94    9: 92    A: 6    B: 4    C: 2    D: 10    E: 16    H: 2    I: 18    L: 6    M: 8    N: 6    O: 8    P: 2    R: 8    S: 2    Space: 10    T: 8    Total: 1793    U: 6  

All Character Counts (sorted by count)

 C: 2    P: 2    H: 2    S: 2    B: 4    U: 6    N: 6    L: 6    A: 6    T: 8    R: 8    O: 8    M: 8    D: 10    Space: 10    E: 16    I: 18    0: 84    9: 92    8: 94    7: 95    6: 107    5: 113    4: 138    3: 169    2: 324    1: 455    Total: 1793  

Letter Counts

 A: 6    B: 4    C: 2    D: 10    E: 16    H: 2    I: 18    L: 6    M: 8    N: 6    O: 8    P: 2    R: 8    S: 2    Space: 10    T: 8    Total: 122    U: 6  

Letter Counts (sorted by count)

 C: 2    P: 2    H: 2    S: 2    B: 4    U: 6    N: 6    L: 6    A: 6    T: 8    R: 8    O: 8    M: 8    D: 10    Space: 10    E: 16    I: 18    Total: 122  

Words

All Word Counts

All Word Counts (sorted by count)

Case Insensitive Word Counts

Case Insensitive Word Counts (sorted by count)

Headings

Title Lines

DEU -1:4 Main Title 1:INCIPIT LIBER HELLEADDABARIM ID EST DEUTERONOMIUM

Notes

Footnote Errors

DEU 3:28 Footnote seems to be missing closing punctuation (period): '+ \\fr 3.28 \\fk Præcipe Josue, \\ft etc. Magna dispensatione Dei factum est, ne Moses, qui est typus legis, introduceret populum in terram promissionis, quia lex neminem ad perfectum adduxit; Josue autem typus Christi, qui salvator interpretatur. Christus enim populum suum salvavit, convenienter dux et princeps in terram promissionis introduxit'

DEU 8:3 Consecutive fk fields in footnote: '+ \\fr 8.3 \\fk Manna. \\ft Carnem Christi, qua refecti ad veram promissionis terram veniamus. Quadraginta annis manna comedimus, id est, toto tempore nostro, quod quatuor vicissitudinibus volvitur, Dominici corporis sacramento pascimur. \\fk Non in solo pane vivit homo, sed in omni, \\ft etc. Spiritalis cibus commendatur, unde animæ in æternum victuræ satiantur. Manna de cœlo datum carnem Christi significat, qui ait: \\fk Ego sum panis vitæ, hic est panis qui de cœlo descendit\\ft Joan. 6., quia Verbum caro factum est, et habitavit in nobis. \\fk Qui manducat hanc carnem, habet vitam æternam. \\fk Non in solo pane, \\ft etc. Significat geminam naturæ nostræ substantiam. Homo enim ex anima et corpore constat: corpus, quod ex terra est, terreno alitur cibo; anima vero vivit de verbo Dei; spiritum vero hominis vivificat spiritus Dei, si tamen homo est in corpore Ecclesiæ, id est Christi, et in fide Filii Dei. Ideo addit: \\fk Vestimentum ejus vetustate non deficere; \\ft quia novi hominis conversatio in novitate vitæ debet permanere, cujus pes non est subtritus, quia gressus operum ejus servatur illæsus: \\fk Quia novit Dominus viam justorum, et iter impiorum peribit\\ft Psal. 1..'

DEU 10:6 Footnote seems to be missing closing punctuation (period): '+ \\fr 10.6 \\fk In Mosera, \\ft etc. In libro Numeri in monte Hor mortuus scribitur, sed forsitan locus est binomius. Beroth enim filiorum Jacan locus est in deserto, sicut Mosera, ubi obiit Aaron, sicut in libris locorum legitur. Et ostenditur usque hodie in decimo lapide urbis Petræ in montis vertice'

DEU 10:22 Footnote seems to be missing closing punctuation (period): '+ \\fr 10.22 \\fk Descenderunt patres tui in Ægyptum. \\ft Descenditur in Ægyptum: \\fk Facilis est descensus Averni. \\ft In Jerusalem ascenditur, quia arcta est via quæ ducit ad vitam, et tendit in ardua virtus'

DEU 11:29 Footnote seems to be missing closing punctuation (period): '+ \\fr 11.29 \\fk Montem Garizim. \\ft Garizim interpretatur Divisio vel Advena; Hebal, Vorago vetus interpretatur. Qui enim a vitiis se separant, et se advenas et peregrinos in hoc mundo judicant, etiam æternam merentur benedictionem. Qui vero in voraginem veteris vitæ se præcipitant, carnalibus desideriis servientes, æternæ maledictioni subjacebunt'

DEU 14:6 Footnote seems to be missing closing punctuation (period): '+ \\fr 14.6 \\fk Quod in duas partes. \\ft Qui scilicet duo testamenta suscipiens firmo gradu justitiæ et innocentiæ sese constituit'

DEU 22:18 Footnote seems to be missing closing punctuation (period): '+ \\fr 22.18 \\fk Et verberabunt. \\ft Non mirum, si vir, qui falso accusat, jubetur cædi, et multam reddere; puella vero, si culpabilis sit, lapidari: quia per feminam initium peccati, quæ virum seduxit et dupliciter peccavit, prius in Deum, postea in virum, vir tantum in Deum'

DEU 28:22 Consecutive fk fields in footnote: '+ \\fr 28.22 \\fk Percutiat te Dominus. \\ft AUG. in Enchirid., cap. 98. Quis tam impie desipiat, ut dicat Deum malas hominum voluntates, quas voluerit, quando voluerit, ubi voluerit, in bonum non posse convertere? Sed cum facit, per misericordiam facit: Cum non facit, per judicium non facit, \\fk qui cui vult miseretur, et quem vult obdurat. \\fk Et ære corrupto. \\ft Vita polluta ex carnali immunditia. Carnalis vita polluta ex carnali immunditia. Carnalis vita per ærem exprimitur, quia æris spiramine humanum corpus vivificatur.'

DEU 32:5 Consecutive fk fields in footnote: '+ \\fr 32.5 \\fk Peccaverunt ei, \\ft etc. AUG., quæst. 55. LXX: \\fk Peccaverunt non ei filii vituperabiles. \\ft Qui enim peccat, etc., usque ad secundum id quod non ei nocuerunt peccato suo, sed sibi. \\fk Et non. \\ft Quia non ex fide. \\fk Dedit\\ft enim \\fk eis potestatem filios Dei fieri, his qui credunt in nomine ejus. \\ft In fidelibus autem dicitur: \\fk Vos ex patre diabolo estis. \\fk Generatio prava. \\ft De qua in Evangelio: \\fk Generatio prava atque perversa signum quærit\\ft Matth. 12.. Et alibi: \\fk Genimina viperarum, quis ostendit vobis fugere a ventura ira\\ft Luc. 3.?'

DEU 32:32 Footnote seems to be missing closing punctuation (period): '+ \\fr 32.32 \\fk De vinea, \\ft etc. Hæreticorum nequitiam significat, qui a sanctis doctoribus spiritalem doctrinam puram acceperunt, sed a veneno suo corruperunt, et in fellis et absinthii amaritudinem perverterunt. Sæpe Jerusalem Sodomæ et Gomorrhæ comparatur; unde: \\fk Audite verbum Domini, principes Sodomorum Gomorrhæ\\ft Isa. 1.. \\fk Botri amarissimi. \\ft Fructus scilicet opera amarissima sunt, vinum enim cum felle mistum obtulerunt'

DEU 33:2 Consecutive fk fields in footnote: '+ \\fr 33.2 \\fk Dominus de Sinai venit. \\ft Sinai interpretatur \\fk amphora mea\\ft vel \\fk mensura mea\\ft vel \\fk mandatum. \\ft Seir \\fk pilosus\\ft vel \\fk hispidus. \\ft Pharan \\fk ferocitas eorum\\ft vel \\fk frugifer. \\ft Sina igitur figurat Vetus Testamentum, quia certam mensuram mandatorum juxta decalogi decretum tenens, prohibere novit, non juvare: nec spiritu dilectionis liberat, sed timore pœnæ subditos ligat. Unde: \\fk Unum quidem in monte Sina in servitutem generans, \\ft etc. Gal. 4. Dominus ergo venit de Sina, id est ex lege et prophetis credentibus innotuit. Inde enim venit, cum ibi legenti et intelligenti innotescit. Unde: \\fk Ipse incipiens a Moyse et omnibus prophetis\\ft Luc. 24., discipulis exponebat, ad quorum corda venire cupiebat. De Seir ortus secundum carnem, scilicet de Judæis malitiæ et perfidiæ spineto asperrimis, novæ lucis ortu tanquam verus sol justitiæ fideles illuminavit. Unde: \\fk Nobis orietur sol justitiæ\\ft Mal. 4.. Et alibi: \\fk Orietur stella ex Jacob, et consurget homo de Isræl\\ft Num. 24.. \\fk Dominus, \\ft etc. Sina interpretatur \\fk tentatio. \\ft Dominus ergo de Sina venit, quia carnem nostram, in qua tentaretur, accepit. \\fk Et de Seir, \\ft etc. Qui et Edom vel Esau. Hic est populus Judæorum, qui gulæ desiderio quasi pro lentis edulio primatus gloriam perdidit, et benedictionis gratiam fide junioris populi supplantatus amisit. \\fk De Seir ortus est nobis, \\ft etc. Hunc montem longo tempore circumierunt, et in eo aliqua præcepta acceperunt. Seir, id est \\fk hispidus\\ft vel \\fk pilosus, \\ft gentilitatem significat, quæ peccatis erat horrenda; de qua ortus est Dominus qui in fine de Ecclesia gentium Judæis prædicabit, quia reliquiæ salvæ fient. \\fk Apparuit de monte Pharan, \\ft etc. Qui \\fk frugifer\\ft interpretatur, quia de Ecclesia gentium virtutibus frugifera fides Christi prædicabatur Judæis. Christus ergo de Pharan apparuit; quia quanto contra eum ferocitas infidelium exarsit, tanto altius divinitatis ejus notitia crevit. Quanto enim inter passionis contumelias latuit, tanto per virtutem resurrectionis effulsit; et qui prius incredulitatis ferocitate persecuti sunt, postmodum ei charitatis ardore adhæserunt; de quibus additur: \\fk Et cum eo sanctorum millia. \\fk In dextera ejus ignea lex. \\ft Tabulæ scilicet, in quibus lex, quæ purgat et urit peccata. Dextera quoque Patris est Filius, qui attulit legem charitatis dicens: \\fk Ignem veni mittere in terram, \\ft etc. Luc. 12. \\fk In dextera ejus ignea lex. \\ft Dextera, Evangelium, per quod beatitudo æterna promittitur; quæ dextera dicitur, non temporalis, sicut in lege, quæ dicitur læva. Unde: \\fk Dextera illius amplexabitur me. \\ft In hac dextera lex ignea, id est, charitas a Spiritu sancto in electorum cordibus inflammata. Unde dicit: \\fk Plenitudo legis dilectio\\ft Rom. 13.. Et alibi: \\fk Mandatum novum do vobis, ut diligatis invicem\\ft Joan. 13.. Hæc igneis linguis Spiritus sancti apostolis infusa, omnem legis plenitudinem tanquam digito Dei descripsit, et spiritu ferventes et operatione lucentes fecit. Sed quia non uni populo, ut lex Moysi, sed omnibus data est, adjungit: \\fk Dilexit populos.'

DEU 33:4 Consecutive fk fields in footnote: '+ \\fr 33.4 \\fk Hæreditatem. \\ft Quia hæc est utilitas legis, hæreditas Abrahæ promissa: \\fk Si volueritis et audieritis, me bona terræ comedetis. \\fk Erit apud rectissimum, \\ft etc. Jacob, ab angelo benedictus, Isræl vocatus est, id est \\fk rectus Dei; \\ft et Judæus ad fidem conversus ab eo post resurrectionem benedictus, cui in passione prævaluit, ob justitiæ professionem rectissimus appellatur. Unde: \\fk Audi, Jacob, serve meus, et rectissime, quem elegi, \\ft etc. Isa. 49.'

DEU 33:8 Footnote seems to be missing closing punctuation (period): '+ \\fr 33.8 \\fk Perfectio. \\ft Quasi, quam sis perfectus, et quam sancta doctrina tua per Moysen declarasti. Vel a sancto viro tuo, id est Levitis, est perfectio tua et doctrina tua. Illi enim debent legem custodire, facere et docere. \\fk Perfectio tua. \\ft Choro angelorum et martyrum et omnium perfectorum ista dicuntur, qui perfectionem charitatis moriendo pro Domino impleverunt; et mundo renuntiantes, culmen ecclesiasticæ doctrinæ assecuti sunt, tanquam veri Levitæ in terra partem non habentes, sed cum Propheta dicentes: \\fk Dominus pars hæreditatis meæ, \\ft etc. Psal. 15.; secundum illud: \\fk Si quis vult venire post me, abneget se, \\ft etc. Luc. 9. \\fk Qui perdiderit animam suam propter me, \\ft etc. Matth. 10. Christus autem verus Levi, qui hæc omnia fecit et docuit. Ipsi Levitæ adhærent imitantes illum usque ad sanguinem, de cujus passione subditur: \\fk Quem probasti in tentatione, \\ft etc. \\fk Ad aquas. \\ft Locus est ubi Moysi et Aaron ingressum terræ promissionis contradixit. \\fk Ad aquas. \\ft Legem significat, quæ male viventibus introitum regni cœlestis contradixit. Aquæ, populi, qui contradicentes clamaverunt: \\fk Crucifige eum. Sanguis ejus super nos, et super filios nostros\\ft Matth. 27.. Ad cumulum perfectionis Levi adjungit:'

DEU 33:27 Consecutive fk fields in footnote: '+ \\fr 33.27 \\fk Habitaculum ejus sursum, \\ft etc. Corpus a mortuis suscitatum in Patris dextera collocatum, de quo dicitur: Solvite templum hoc Joan. 2.. \\fk Brachia. \\ft Virtus scilicet passionis, quæ omnes defendit, quam in cruce extensis brachiis accepit. \\fk Subter brachia. \\ft Scilicet hæc brachia contra verum Amalec dimicantes defendunt: nec sicut Moysi lassitudine gravantur, sed indefessa virtute sublevant, donec veram consequantur victoriam. Veneremur ergo in supernis primitias nostræ resurrectionis, in infimis sacramentum nostræ redemptionis, ut et ipsi, debellato adversario, immortalitatis gloriam consequamur, de quo vero Isræli promittitur: \\fk Ejiciet a facie tua inimicum. \\fk Et solus. \\ft Suo scilicet more et suis legibus vivens, unde Balaam: \\fk Populus solus habitabit et inter gentes non reputabitur\\ft Num. 23..'

DEU 34:6 Consecutive fk fields in footnote: '+ \\fr 34.6 \\fk In valle. \\ft In monte mortuus est, in valle sepultus est, quia lex tempore suo gloriosa fuit: sed comparata Evangelio abscondita videtur et humilis; unde: \\fk Dedi eis præcepta non bona. \\fk Et non cognovit homo. \\ft Judæi autumant hoc factum, ne Judæi semper ad idololatriam proni mortuum colerent tanquam Deum; sed secundum allegoriam tempus et modum finiendi legis in sola Dei præscientia significat esse abscondita, nec profunditatem sapientiæ Dei, vel secretum consilii alicui patere, quia incomprehensibilia judicia ejus, et investigabiles viæ ejus.'

Footnote Lines

DEU 1:1+ \fr 1.1 \fk Præfatio\ft Hebraice ELLEH HADDEBARIM id est, HÆC SUNT…atur.
DEU 1:2+ \fr 1.2 \fk Undecim diebus. \ft Lex per Moysen undecim diebus expl…. 5..
DEU 1:3+ \fr 1.3 \fk Quadragesimo anno, undecimo mense, prima, \ft etc. ISI…avit.
DEU 1:4+ \fr 1.4 \fk Postquam percussit Sehon, \ft etc. Notandum quod, inte…avis.
DEU 1:5+ \fr 1.5 \fk In terra Moab. \ft Exlex siquidem populus fuit, qui le…buit.
DEU 1:6+ \fr 1.6 \fk Dominus Deus noster. \ft In libro Numerorum de profect…obis.
DEU 1:9+ \fr 1.9 \fk Dixique vobis in illo tempore, \ft etc. De hac divisio…. 4..
DEU 1:11+ \fr 1.11 \fk Dominus Deus patrum vestrorum addat, \ft etc. Docet d…itur.
DEU 1:13+ \fr 1.13 \fk Date ex vobis. \ft Date vos, non ego; quasi, nolo vob…ipes.
DEU 1:17+ \fr 1.17 \fk Quia Dei judicium est; \ft non hominum, quia judicand…ores.
DEU 1:19+ \fr 1.19 \fk Cumque venissemus in Cadesbarne, \ft etc. Quod secund… duæ.
DEU 1:22+ \fr 1.22 \fk Et accessistis ad me. \ft In libro Numeri scriptum es…isit.
DEU 1:23+ \fr 1.23 \fk Misi ex vobis. \ft ISID. Duodecim exploratores missi …iunt.
DEU 1:33+ \fr 1.33 \fk Nocte ostendens. \ft Nox peccatoris, dies vita justi.…rnis.
DEU 1:34+ \fr 1.34 \fk Juravit. \ft Non est Deus passibilis, nec vitio iracu…erat.
DEU 1:35+ \fr 1.35 \fk Non videbit quispiam. \ft Simile dicitur de illis, qu…onem.
DEU 1:37+ \fr 1.37 \fk Nec miranda. \ft Hic dicit Moyses, propter populum, i…itur.
DEU 1:41+ \fr 1.41 \fk Cumque instructi. \ft Hæc sententia humanam percutit …ibus.
DEU 2:1+ \fr 2.1 \fk Et circuivimus montem Seir, \ft etc. Seir est mons in …. 6..
DEU 2:9+ \fr 2.9 \fk Filiis Loth tradidi. \ft Ar metropolis est Moabitarum,…117..
DEU 2:14+ \fr 2.14 \fk De Cadesbarne. \ft HIERON., epist. ad Fabiolam. Cabes…omor.
DEU 2:26+ \fr 2.26 \fk Misi ergo nuntios, \ft etc. Sehon diabolum significat…mici.
DEU 2:30+ \fr 2.30 \fk Quia induraverat. \ft Longa patientia, non corrigendo…Deum.
DEU 2:33+ \fr 2.33 \fk Percussimusque eum. \ft Qui sunt veri Isrælitæ, non c…suis.
DEU 3:1+ \fr 3.1 \fk Itaque conversi. \ft Ad Og, qui est rex Basan, nec leg… est.
DEU 3:4+ \fr 3.4 \fk Sexaginta. \ft Superiorem sensum confirmat. Sexagenari…emus.
DEU 3:12+ \fr 3.12 \fk Terramque. \ft GREG., lib. XXVII Moral., cap. 10. Sun…nire.
DEU 3:28+ \fr 3.28 \fk Præcipe Josue, \ft etc. Magna dispensatione Dei factu…duxit
DEU 4:1+ \fr 4.1 \fk Et nunc, Isræl, audi præcepta et judicia. Non addetis. … 22..
DEU 4:7+ \fr 4.7 \fk Nec est alia, \ft etc. Non est alia natio tam grandis,…vina.
DEU 4:9+ \fr 4.9 \fk Quæ viderunt. \ft Visus inter omnes sensus obtinet pri…itur.
DEU 4:16+ \fr 4.16 \fk Sculptam similitudinem. \ft AUG., quæst. 4 in Deut. F… est.
DEU 4:18+ \fr 4.18 \fk Qui sub. \ft AUG., quæst. 5. An aquam terram intellig…sset.
DEU 4:19+ \fr 4.19 \fk Quæ creavit. \ft AUG., quæst. 6. Non ita dictum est, …ntes.
DEU 4:23+ \fr 4.23 \fk Sculptam similitudinem. \ft AUG., q. 7. Hic generalit…mago.
DEU 4:26+ \fr 4.26 \fk Testes invoco hodie cœlum, \ft etc. per id quod conti…icat.
DEU 4:30+ \fr 4.30 \fk Novissimo autem. \ft Conversionem Isrælis ad fidem Ch…fiat.
DEU 4:32+ \fr 4.32 \fk A summo cœlo. \ft AUG., quæst. 8. Cur non dixerit sim…atur.
DEU 5:1+ \fr 5.1 \fk Audi, Isræl, \ft etc. AUG., quæst. 9 in Deut. An ideo …nere?
DEU 5:4+ \fr 5.4 \fk Facie ad faciem, \ft etc. AUG. Paulo ante admonere cur…rint.
DEU 5:5+ \fr 5.5 \fk Inter vos et Deum. \ft ID., quæst. 10. Tanquam Dominus…egis.
DEU 5:9+ \fr 5.9 \fk Reddens iniquitatem, \ft etc. ISID. Sunt qui ita ediss… 18..
DEU 5:11+ \fr 5.11 \fk Non usurpabis nomen Domini Dei frustra, \ft etc. Prim…amus.
DEU 5:16+ \fr 5.16 \fk Honora patrem tuum et matrem, sicut præcepit tibi. \ft…ntur.
DEU 5:22+ \fr 5.22 \fk In duabus tabulis lapideis quas tradidit mihi. \ft IS…bile.
DEU 5:29+ \fr 5.29 \fk Quis det talem eos habere mentem? \ft Vult Deus intel…ritu.
DEU 6:5+ \fr 6.5 \fk Diliges Dominum. \ft AUG., lib. I de Doctrina Christia…itur.
DEU 6:8+ \fr 6.8 \fk Et ligabis ea quasi signum. \ft Hoc Pharisæi male inte… 23..
DEU 6:13+ \fr 6.13 \fk Per nomen illius jurabis. \ft AUG., quæst. 12. Permit… est.
DEU 6:16+ \fr 6.16 \fk Non tentabis Dominum Deum. \ft Deum tentat, qui haben… Deo.
DEU 7:1+ \fr 7.1 \fk Gentes multas. \ft Septem gentes sunt septem principal…ndum.
DEU 7:14+ \fr 7.14 \fk Sterilis. \ft Quædam steriles apud Judæos fuerunt, se…ullæ.
DEU 7:20+ \fr 7.20 \fk Insuper et crabrones, \ft etc. Non legitur alicubi in…abat.
DEU 7:22+ \fr 7.22 \fk Non poteris, \ft etc. Cavendum esse ostendit, ne fort…nant.
DEU 7:26+ \fr 7.26 \fk Anathema\ft , id est, a sursum ponendo, vel suspendend…ntur.
DEU 8:2+ \fr 8.2 \fk Quadraginta annis. \ft Ideo enim per quadraginta annos…eret.
DEU 8:3+ \fr 8.3 \fk Manna. \ft Carnem Christi, qua refecti ad veram promis…. 1..
DEU 8:11+ \fr 8.11 \fk Judicia. \ft Quæ per Moysen post legem datam diversis…isio.
DEU 8:15+ \fr 8.15 \fk Ac dipsas. \ft Genus aspidis quæ Latine dicitur situl…feræ.
DEU 9:5+ \fr 9.5 \fk Neque enim, \ft etc. AUG., quæst. 14. Isti sunt qui no…sunt.
DEU 9:10+ \fr 9.10 \fk Deditque, \ft etc. AUG., quæst. 15. In Exodo legitur …ulum.
DEU 10:4+ \fr 10.4 \fk Scripsitque in. \ft AUG. quæst. 14 in Deut. In Exodo …rium.
DEU 10:6+ \fr 10.6 \fk In Mosera, \ft etc. In libro Numeri in monte Hor mort…rtice
DEU 10:8+ \fr 10.8 \fk Tribum Levi. \ft Nisi per hanc significaretur omne re…, 15.
DEU 10:14+ \fr 10.14 \fk Cœlum cœli, \ft etc. Quidam dicunt tres esse cœlos, …orum.
DEU 10:16+ \fr 10.16 \fk Circumcidite, \ft etc. Spiritalem circumcisionem sig…ntur.
DEU 10:22+ \fr 10.22 \fk Descenderunt patres tui in Ægyptum. \ft Descenditur …irtus
DEU 11:10+ \fr 11.10 \fk De qua existi. \ft Mente, duce Moyse, id est docente…care.
DEU 11:12+ \fr 11.12 \fk A principio anni. \ft Ab initio scilicet bonæ volunt…. 2..
DEU 11:14+ \fr 11.14 \fk Temporaneam, \ft etc. Quia electis suis priore tempo…140..
DEU 11:20+ \fr 11.20 \fk Scribes ea super postes. \ft AUG., quæst. 17. Hoc se…ntur?
DEU 11:29+ \fr 11.29 \fk Montem Garizim. \ft Garizim interpretatur Divisio ve…ebunt
DEU 12:6+ \fr 12.6 \fk Decimas et primitias, \ft etc. AUG., quæst. 18. Quære…erit.
DEU 12:13+ \fr 12.13 \fk Cave ne offeras. \ft Occasionem amputat idolis sacri…n eo.
DEU 12:16+ \fr 12.16 \fk Absque esu. \ft Homicidium prohibet. Sanguis pro ani… est.
DEU 12:17+ \fr 12.17 \fk In oppidis. \ft Id est, meritis tuis non assignabis,…. 6..
DEU 12:23+ \fr 12.23 \fk Hoc solum cave. \ft Ad litteram apostoli hoc præcepe…amus.
DEU 13:1+ \fr 13.1 \fk Si surrexerit. \ft Vult intelligi, ea quæ a divinis n…ovit.
DEU 14:1+ \fr 14.1 \fk Non vos incidetis. \ft Usque hodie multæ gentes incid…runt.
DEU 14:3+ \fr 14.3 \fk Ne comedatis. \ft Animalia immunda sunt, sed quæ sign…ates.
DEU 14:5+ \fr 14.5 \fk Camelopardalum. \ft Qui albis maculis respersus, capi…octe.
DEU 14:6+ \fr 14.6 \fk Quod in duas partes. \ft Qui scilicet duo testamenta …ituit
DEU 14:7+ \fr 14.7 \fk Camelum. \ft Judæum qui liquat culicem, et glutit cam… 11..
DEU 14:9+ \fr 14.9 \fk Hæc comedetis ex omnibus quæ moventur in aquis. \ft P…stis.
DEU 14:12+ \fr 14.12 \fk Et gryphem. \ft Quæ est quadrupes, capite et alis aq…ibus.
DEU 14:15+ \fr 14.15 \fk Struthionem. \ft Qui a terra non levatur, sed sæcula…ntur.
DEU 14:16+ \fr 14.16 \fk Cygnum et ibin. \ft Hæ longi colli esse, et cibum de…h. 6.
DEU 14:17+ \fr 14.17 \fk Nycticoracem. \ft Quæ nocte repit et operatur, signi…ilia.
DEU 14:18+ \fr 14.18 \fk Upupam. \ft Quæ luctum amat. Sæculi autem tristitia …. 3..
DEU 14:21+ \fr 14.21 \fk Quidquid autem. \ft Mystice præcipitur ecclesiastico…lcia.
DEU 14:22+ \fr 14.22 \fk Decimam. \ft Quasi, bona quæ facis secundum divinæ l…cias.
DEU 14:23+ \fr 14.23 \fk Primogenita. \ft Id est boni operis initia, quæ deci…anda.
DEU 14:24+ \fr 14.24 \fk Portare. \ft Quasi, qui longe sunt a perfectione san… Dei.
DEU 14:26+ \fr 14.26 \fk Et emes ex eadem pecunia, \ft etc. Spiritualiter præ…amur.
DEU 14:28+ \fr 14.28 \fk Aliam decimam. \ft Extra illam, scilicet quam manduc…inus.
DEU 14:29+ \fr 14.29 \fk Venietque Levites. \ft Manifeste ostendit hanc decim…suit.
DEU 15:1+ \fr 15.1 \fk Septimo anno. \ft In hoc capite pietas et dilectio co…edit.
DEU 15:3+ \fr 15.3 \fk A peregrino. \ft Licet sint omnes proximi nostri, max…n. 3.
DEU 15:6+ \fr 15.6 \fk Fœnerabis. \ft Quasi: ditior eris omnibus gentibus. E…ceri.
DEU 15:9+ \fr 15.9 \fk Cave. \ft AUG., quæst. 21. LXX: \fk Attende tibi ipsi… est?
DEU 15:12+ \fr 15.12 \fk Cum tibi venditus, \ft etc. ISID. Si Hebræus puer in…itur.
DEU 15:16+ \fr 15.16 \fk Sin autem habuerit. \ft Sunt quædam opera quæ licet …ntur.
DEU 15:19+ \fr 15.19 \fk De primogenitis. \ft AUG., quæst. 23. Primogenita di…mala.
DEU 16:1+ \fr 16.1 \fk Observa mensem novarum frugum. \ft Quia in eo manipul…amus.
DEU 16:2+ \fr 16.2 \fk Et de bobus in loco. \ft AUG., quæst. 24. Boves addit…anda?
DEU 16:3+ \fr 16.3 \fk Panem fermentatum. \ft Corruptam doctrinam vel vetere…core.
DEU 16:4+ \fr 16.4 \fk Non apparebit. Epulemur non in fermento veteri, neque …niat.
DEU 16:5+ \fr 16.5 \fk Non poteris. \ft In una domo agnus paschalis editur, …orum.
DEU 16:6+ \fr 16.6 \fk Vespere ad solis. \ft Novissima ætate mundi, quando v…stus.
DEU 16:7+ \fr 16.7 \fk Vades in tabernacula. \ft Peracto servitio Domini man…ione.
DEU 16:8+ \fr 16.8 \fk Die septima. \ft Æterna requie, quam septenarius sign…atio.
DEU 16:9+ \fr 16.9 \fk Septem hebdomadas. \ft In Levitico plenius. \fk Numer…ulis.
DEU 16:13+ \fr 16.13 \fk Solemnitatem. \ft Qui ut tabernaculo, præsenti mundo… 16..
DEU 16:16+ \fr 16.16 \fk Masculinum. \ft Non femineum; nihil enim molle, frag…iant.
DEU 16:19+ \fr 16.19 \fk Oculos sapientum. \ft Apud homines, non apud Deum, q…. 5..
DEU 16:20+ \fr 16.20 \fk Juste. \ft GREG., lib. X Moral., cap. 19. Injuste qu… 16..
DEU 16:21+ \fr 16.21 \fk Non plantabis. \ft Occasionem idololatriæ amputat. S…iare.
DEU 17:2+ \fr 17.2 \fk Cumque reperti fuerint. \ft Lex errorem et idololatri…idit.
DEU 17:6+ \fr 17.6 \fk In ore duorum aut trium testium. \ft Attestatione sci… est.
DEU 17:8+ \fr 17.8 \fk Si difficile. \ft Sacerdotes Ecclesiæ Dei instruit, u…tiam.
DEU 17:11+ \fr 17.11 \fk Juxta. \ft Nota, non dicitur tibi, ut obedias, nisi … 23..
DEU 17:12+ \fr 17.12 \fk Sacerdotis imperio. \ft Christi qui est sacerdos in …tiam.
DEU 17:14+ \fr 17.14 \fk Cum ingressus fueris terram, \ft etc. AUG., quæst. 2…tiam.
DEU 17:17+ \fr 17.17 \fk Non habebit, \ft etc. AUG., quæst. 27. Manifestum es…. 6..
DEU 17:19+ \fr 17.19 \fk Legetque. \ft Nota quanta assiduitate legere debent …. 6..
DEU 17:20+ \fr 17.20 \fk Superbiam. \ft Quasi, sciat se esse fratrem. Unum pa…ntes.
DEU 18:1+ \fr 18.1 \fk Non habebunt. \ft Et in Veteri et in Novo Testamento …abet.
DEU 18:2+ \fr 18.2 \fk Hæreditas. \ft Pro operatione bona, ut quod mente con…. 1..
DEU 18:3+ \fr 18.3 \fk Dabunt. \ft Quia in corporalibus solatiis et spiritua…ruet.
DEU 18:4+ \fr 18.4 \fk Primitias. \ft Primitias frugum laborantem agricolam …pere.
DEU 18:6+ \fr 18.6 \fk Si exierit. \ft Quasi urbem et domum deserit, qui gra…onit.
DEU 18:8+ \fr 18.8 \fk Excepto. \ft AUG., quæst. 38. Quod LXX, etc., usque a… est.
DEU 18:9+ \fr 18.9 \fk Quando ingressus. \ft AUG., quæst. 29. Quoniam porten…sunt.
DEU 18:10+ \fr 18.10 \fk Ariolos. \ft Qui circumeunt aras nefandis precibus, …ritu.
DEU 18:11+ \fr 18.11 \fk Pythones. \ft Ventriloquos, de quorum ventre dæmones…esse.
DEU 18:15+ \fr 18.15 \fk Prophetam de. \ft Licet historialiter de prophetis a…. 7..
DEU 19:2+ \fr 19.2 \fk Tres. \ft Fidem, spem et charitatem, ad quas omnes pœ…ismo.
DEU 19:3+ \fr 19.3 \fk In tres. \ft Ut qui salvandus est facilius evadat. Pr…stra.
DEU 19:9+ \fr 19.9 \fk Addes tibi. \ft In libro Jesu Nave, sex civitates ref…emur.
DEU 19:11+ \fr 19.11 \fk Si quis autem odio habens proximum. \ft Qui malitia …care.
DEU 19:14+ \fr 19.14 \fk Non assumes et transferes terminos, \ft etc. Unde: \…endi.
DEU 19:15+ \fr 19.15 \fk Non stabit testis unus. \ft Hoc etiam historialiter …rbum.
DEU 19:21+ \fr 19.21 \fk Animam pro anima. \ft Qui enim animam errare fecit, …rtit.
DEU 20:1+ \fr 20.1 \fk Quia Dominus. \ft Mystice. AUG., quæst. 30. LXX: \fk …eret.
DEU 20:5+ \fr 20.5 \fk Quis est homo. \ft ID., quæst. 31. Non est melior in …atus.
DEU 20:16+ \fr 20.16 \fk Nullum omnino permittes. \ft Nulli vitio in nostra c… 34..
DEU 21:1+ \fr 21.1 \fk Quando inventum, \ft etc. Cadaver, corpus sine anima,…runt.
DEU 21:4+ \fr 21.4 \fk Et ducent eam ad vallem asperam, \ft etc. Mortem scil…tiam.
DEU 21:6+ \fr 21.6 \fk Lavabuntque manus suas, \ft etc. Id est, opera sua in…sima.
DEU 21:8+ \fr 21.8 \fk Propitius esto. \ft Pro officio suo benedicunt populo…ione.
DEU 21:10+ \fr 21.10 \fk Si egressus fuerit ad pugnam. \ft ISID. Dicant Judæi…erit?
DEU 21:11+ \fr 21.11 \fk Mulierem pulchram. \ft Sicut Paulus qui de Menandro …stum.
DEU 21:13+ \fr 21.13 \fk Uno mense, \ft id est, triginta diebus, ut post fide…erit.
DEU 21:15+ \fr 21.15 \fk Si habuerit homo uxores duas, \ft etc. Christus sibi…oris.
DEU 21:16+ \fr 21.16 \fk Primogenitum. \ft Apostoli et apostolici viri, qui l…atem.
DEU 21:17+ \fr 21.17 \fk Sed filium. \ft Hoc ad litteram faciendum est, ne se… 12..
DEU 21:18+ \fr 21.18 \fk Si genuerit. Melior est obedientia quam victimæ, et a…. 3.?
DEU 21:22+ \fr 21.22 \fk Appensus. \ft Cruciatum ejus vidente populo, unde: \…. 5..
DEU 21:23+ \fr 21.23 \fk Non permanebit. \ft Hoc est non debet relinqui in ea…atum.
DEU 22:1+ \fr 22.1 \fk Non videbis. \ft Moraliter. Frater tuus doctor Eccles…ctor.
DEU 22:3+ \fr 22.3 \fk Similiter. \ft Gentili, scilicet, cujus utilitatem et…sunt.
DEU 22:5+ \fr 22.5 \fk Non induetur mulier, \ft etc. AUG., quæst. 32. Alia e…emus.
DEU 22:8+ \fr 22.8 \fk Domum novam, \ft id est Ecclesiam. \fk Murum tecti, \…rtat.
DEU 22:9+ \fr 22.9 \fk Vineam, \ft doctrinam, vel plebem doctoribus commissa… Dei.
DEU 22:10+ \fr 22.10 \fk Non arabis. \ft ISID. In bove et asino arat, qui rec…ibus.
DEU 22:12+ \fr 22.12 \fk Funiculos. \ft Ad differentiam scilicet, sicut signu…rias.
DEU 22:13+ \fr 22.13 \fk Si duxerit. \ft AUG., quæst. 33. Apparet quomodo sub…ndus.
DEU 22:15+ \fr 22.15 \fk Pater et mater ejus. \ft Doctores Ecclesiæ qui quasi…tate.
DEU 22:18+ \fr 22.18 \fk Et verberabunt. \ft Non mirum, si vir, qui falso acc… Deum
DEU 22:19+ \fr 22.19 \fk Centum siclis, \ft etc. Perfectione doctrinæ et soll…atus.
DEU 22:23+ \fr 22.23 \fk Si puellam virginem desponderit. \ft In hoc capitulo…onem.
DEU 22:26+ \fr 22.26 \fk Nihil patietur. \ft Sed ad incœptam fidem revocabitu…ibus.
DEU 22:29+ \fr 22.29 \fk Non poterit. \ft AUG., quæst. 34. Merito quæritur ut…ntis.
DEU 22:30+ \fr 22.30 \fk Non. \ft Pater noster Christus est, cujus Ecclesia u…103..
DEU 23:1+ \fr 23.1 \fk Non intrabit. \ft Omnes qui molliter vivunt, nec viri… 10..
DEU 23:3+ \fr 23.3 \fk Ammonites et Moabites. \ft AUG., quæst. 33. Alia edit…vita.
DEU 23:4+ \fr 23.4 \fk Quia noluerunt nobis occurrere cum, \ft etc. Tradunt …sunt.
DEU 23:5+ \fr 23.5 \fk Vertitque. \ft Quia sæpe persecutio causa majoris pro…. 8..
DEU 23:7+ \fr 23.7 \fk Non abominaberis Idumæum. \ft Idumæus sanguineus vel …erit.
DEU 23:9+ \fr 23.9 \fk Quando. \ft Spiritales Christi milites instruit, quib…enda.
DEU 23:12+ \fr 23.12 \fk Habebis. \ft Corporalem enim munditiam diligit Deus:…ndat.
DEU 23:13+ \fr 23.13 \fk In balteo. \ft Balteo enim renes accinguntur, ideo p…rire.
DEU 23:15+ \fr 23.15 \fk Non trades servum\ft AUG., quæst. 36. LXX: \fk Non t… 27..
DEU 23:17+ \fr 23.17 \fk Non erit meretrix. \ft AUG., quæst. 37. LXX: \fk Non… 34..
DEU 23:19+ \fr 23.19 \fk Non fœnerabis fratri tuo. \ft Usuram et avaritiam re… 25..
DEU 23:20+ \fr 23.20 \fk Sed alieno. \ft Infideli vel iniquo cui pecuniam dam…onam.
DEU 23:21+ \fr 23.21 \fk Non tardabis reddere. \ft Unde Salomon: \fk Ruina es… 10..
DEU 23:24+ \fr 23.24 \fk Ingressus vineam proximi. \ft In ecclesia alterius e…ntur.
DEU 23:25+ \fr 23.25 \fk Si intraveris. \ft Sunt quædam loca Scripturæ quæ hi…cium.
DEU 24:1+ \fr 24.1 \fk Si acceperit. \ft RAB. in Deut., tom. 2. Homo uxorem …dium.
DEU 24:4+ \fr 24.4 \fk Ne peccare. \ft Polluit terram suam, qui concupiscent…erat.
DEU 24:5+ \fr 24.5 \fk Cum acceperit. \ft Quasi, quicunque carnalibus deside…idit.
DEU 24:7+ \fr 24.7 \fk Auferes. \ft AUG., quæst. 39. Assidue hoc Scriptura d…. 4..
DEU 24:8+ \fr 24.8 \fk Plagam lepræ. \ft Nota propter peccatum hanc infirmit…avit.
DEU 24:10+ \fr 24.10 \fk Cum repetes. \ft AUG., quæst. 41. Ad opus misericord… 10..
DEU 24:16+ \fr 24.16 \fk Non occidentur. \ft AUG., quæst. 42. Etiam lex dicit…luit.
DEU 24:17+ \fr 24.17 \fk Non pervertes. \ft AUG., quæst. 43. LXX: \fk Non dec…ndum.
DEU 24:19+ \fr 24.19 \fk Non reverteris. \ft Invidendo gentibus, qui sunt adv… Dei.
DEU 24:20+ \fr 24.20 \fk Si fruges collegeris. \ft Etsi superbi colligant et …103..
DEU 25:1+ \fr 25.1 \fk Si fuerit causa. \ft AUG., quæst. 45. LXX: \fk Si aut…bere.
DEU 25:3+ \fr 25.3 \fk Quadragenarium. \ft Quadragenarius denario quater duc…imur.
DEU 25:4+ \fr 25.4 \fk Os bovis triturantis. \ft ISID. In bove vita operanti…aria.
DEU 25:5+ \fr 25.5 \fk Quando. \ft AUG., quæst. 46. LXX \fk Si ante habitave…ivam.
DEU 25:9+ \fr 25.9 \fk Calceamentum. \ft De quo dicitur: \fk Catceati pedes …dest.
DEU 25:11+ \fr 25.11 \fk Et unus contra alterum. \ft Catholicus hæreticusque …dere.
DEU 25:13+ \fr 25.13 \fk Non habebis in sacculo. \ft In Levitico idem interdi… 20..
DEU 25:17+ \fr 25.17 \fk Memento quæ. \ft Tradunt Hebræi quod leprosos et sem…amur.
DEU 26:1+ \fr 26.1 \fk Cumque intraveris, \ft etc. Sicut Isrælitæ in terra p…ecti.
DEU 26:10+ \fr 26.10 \fk Quam Dominus Deus dedit, \ft etc. Quasi non offero n…udex.
DEU 26:11+ \fr 26.11 \fk Epulaberis, \ft spiritali convivio, de quo dicitur: …sunt.
DEU 26:12+ \fr 26.12 \fk Quando compleveris: \ft hoc legis implesse Tobiam, s…ntur.
DEU 27:2+ \fr 27.2 \fk Lapides. \ft Doctores debent omnem asperitatem depone…suis.
DEU 27:4+ \fr 27.4 \fk Quando ergo. \ft ISID. Quomodo hoc factum fuerit, etc…eant.
DEU 27:13+ \fr 27.13 \fk Et pronuntiabunt. \ft Quia sacerdos verbum instanter…deos.
DEU 27:16+ \fr 27.16 \fk Omnis populus. \ft Omnes debent laudare bona, et det…diti.
DEU 27:17+ \fr 27.17 \fk Maledictus qui transfert terminos. \ft Hic est qui n…ucit.
DEU 27:20+ \fr 27.20 \fk Maledictus qui dormit cum. \ft Omnis incestus abomin…elet.
DEU 27:21+ \fr 27.21 \fk Maledictus. \ft Maledictus est, qui gentilium stulti…rtis.
DEU 27:22+ \fr 27.22 \fk Dormit, \ft id est maculat, prave docendo, aut prava…umus.
DEU 27:23+ \fr 27.23 \fk Cum socru sua. \ft Socrus, pravæ actionis concupisce…amus.
DEU 27:24+ \fr 27.24 \fk Maledictus. \ft Quocunque modo hominem occidere pecc… 19..
DEU 27:26+ \fr 27.26 \fk Maledictus qui non permanet. \ft Hæc sententia gener… etc.
DEU 28:1+ \fr 28.1 \fk Si autem audieris. \ft Sicut inobedientibus prædicit …æmia.
DEU 28:4+ \fr 28.4 \fk Fructus ventris. \ft Diversos ordines notat subditoru… Deo.
DEU 28:5+ \fr 28.5 \fk Benedictæ reliquiæ. \ft Bonæ intentionis præmium, ets…c. 2.
DEU 28:6+ \fr 28.6 \fk Ingrediens. \ft Ingreditur ille per ostium, qui per f…stat.
DEU 28:7+ \fr 28.7 \fk In conspectu tuo. \ft Ut gaudeas: \fk Lætabitur justu… 57..
DEU 28:8+ \fr 28.8 \fk Benedicetque. \ft Bonis operibus tribuens incrementum… etc.
DEU 28:14+ \fr 28.14 \fk Non æctinaveris. \ft AUG., quæst., 48. LXX: \fk Non …sunt.
DEU 28:15+ \fr 28.15 \fk Quod si audire nolueris. \ft Sicut custodientibus ma…onem.
DEU 28:22+ \fr 28.22 \fk Percutiat te Dominus. \ft AUG. in Enchirid., cap. 98…atur.
DEU 28:23+ \fr 28.23 \fk Sit cœlum. \ft Elementa, quibus fructus nutriuntur, …etur.
DEU 28:24+ \fr 28.24 \fk Det Dominus imbrem terræ tuæ pulverem: \ft quasi, si…bili.
DEU 28:25+ \fr 28.25 \fk Et dispergaris. \ft Sicut Judæi captivati per latitu… 91..
DEU 28:27+ \fr 28.27 \fk Percutiat te Dominus ulcere Ægypti. \ft Ulcera dolor…bant.
DEU 28:29+ \fr 28.29 \fk Et palpes. \ft Tenebræ factæ sunt cum crucifigeretur…runt.
DEU 28:30+ \fr 28.30 \fk Uxorem accipias, et alius, \ft etc. In uxore plebs h…usum.
DEU 28:33+ \fr 28.33 \fk Fructus terræ tuæ. \ft Tota cæremoniarum utilitas ad… 65..
DEU 28:35+ \fr 28.35 \fk In genibus et in suris. \ft Fortitudinem, scilicet e… est.
DEU 28:36+ \fr 28.36 \fk Ducetque te. \ft Hæretici vel mali catholici, qui co…avit.
DEU 28:38+ \fr 28.38 \fk Sementem, \ft etc. Nobis quoque cavendum est, ne per…ciem.
DEU 28:43+ \fr 28.43 \fk Advena. \ft Aperte significatur abjectio Judæorum et…erit.
DEU 28:66+ \fr 28.66 \fk Et erit vita. \ft Nihil pejus inter maledicta, quæ J…erto.
DEU 29:1+ \fr 29.1 \fk Hæc sunt verba, \ft etc. AUG., quæst. 49 in Deut. LXX…d Nœ.
DEU 29:3+ \fr 29.3 \fk Tentationes magnas, \ft etc. AUG., quæst. 50. \fk Et …sunt.
DEU 29:6+ \fr 29.6 \fk Panem non comedistis, \ft etc. AUG. Hinc apparet Isræ…vini.
DEU 29:18+ \fr 29.18 \fk Ne forte sit. \ft AUG., quæst. 52. LXX: \fk Nunquid …enam.
DEU 29:19+ \fr 29.19 \fk Ebria sitientem, et Dominus, \ft etc. Id est, ne qui…tici.
DEU 30:11+ \fr 30.11 \fk Mandatum hoc, quod ego, \ft etc. AUG., quæst. 54. LX…ntur.
DEU 30:14+ \fr 30.14 \fk Juxta te est sermo, \ft etc. Id est mandata Dei mode…atus.
DEU 31:7+ \fr 31.7 \fk Vocavitque. \ft Verba Moysi ad Josue significant quod…ndit.
DEU 31:10+ \fr 31.10 \fk Post septem annos. \ft In quibus præsens vita signat…. 4..
DEU 31:24+ \fr 31.24 \fk Postquam ergo scripsit Moyses. \ft Deuteronomium com… 12..
DEU 31:30+ \fr 31.30 \fk Locutus est ergo Moyses. \ft Verba Moysi non simplic… 13..
DEU 32:1+ \fr 32.1 \fk Audite, cœli. \ft In principio maxima elementa in tes…ntiæ.
DEU 32:2+ \fr 32.2 \fk Concrescat. \ft Doctrinam legis pluviæ et rori compar… 55..
DEU 32:3+ \fr 32.3 \fk Nomen. \ft Demonstrat quæ sit pluvia. Nomen enim Domi…evit.
DEU 32:5+ \fr 32.5 \fk Peccaverunt ei, \ft etc. AUG., quæst. 55. LXX: \fk Pe…. 3.?
DEU 32:6+ \fr 32.6 \fk Nunquid non, \ft etc. Qui omnium creator et conditor … 32..
DEU 32:7+ \fr 32.7 \fk Patrem. \ft Doctorem legis et prædicatorem Evangelii,…aris.
DEU 32:8+ \fr 32.8 \fk Quando dividebat, \ft etc. Quasi, cum multitudo homin…dunt.
DEU 32:9+ \fr 32.9 \fk Pars autem Domini populus ejus. \ft Cum Deus universa…avit.
DEU 32:10+ \fr 32.10 \fk Invenit. \ft Quia in Sina pactum cum eo iniit, manna…sunt.
DEU 32:11+ \fr 32.11 \fk Sicut aquila. \ft Aquila, secundum physicos, ab acum…exit.
DEU 32:12+ \fr 32.12 \fk Dominus. \ft Pater et Filius et Spiritus sanctus unu…lunt.
DEU 32:13+ \fr 32.13 \fk Excelsam. \ft Palæstinam, quæ montuosa; Ægyptus plan…icat.
DEU 32:14+ \fr 32.14 \fk Filiorum. \ft Basan regio est quæ pecoribus abundat … 12..
DEU 32:15+ \fr 32.15 \fk Incrassatus est dilectus, \ft etc. Sicut Judæi incra…tunt.
DEU 32:16+ \fr 32.16 \fk Provocaverunt. \ft Alii fiunt hæretici, alii idolola…gunt.
DEU 32:17+ \fr 32.17 \fk Novi recentesque. \ft Recedentes a cultura Dei, inve…runt.
DEU 32:20+ \fr 32.20 \fk Et ait: Abscondam, \ft etc. Nihil gravius est quam v…ntes.
DEU 32:22+ \fr 32.22 \fk Ignis succensus est, \ft etc. GREG. lib. XVIII Moral…modi.
DEU 32:24+ \fr 32.24 \fk Aves morsu, \ft Quæ juxta viam commedere sementem. \…ient.
DEU 32:25+ \fr 32.25 \fk Foris. \ft Corpus ignis æterni torquebit exustio, et…avit.
DEU 32:26+ \fr 32.26 \fk Cessare faciam ex hominibus. \ft A terra sua ejecti …. 51.
DEU 32:27+ \fr 32.27 \fk Distuli. \ft Ne blasphemarent nomen meum nec tamen a…ctam.
DEU 32:30+ \fr 32.30 \fk Quomodo. \ft Tantum ostendit timorem Judaicæ gentis,…imos.
DEU 32:31+ \fr 32.31 \fk Judices. \ft Approbatores; etiam qui idola colunt, u…rram.
DEU 32:32+ \fr 32.32 \fk De vinea, \ft etc. Hæreticorum nequitiam significat,…erunt
DEU 32:33+ \fr 32.33 \fk Fel draconum. \ft Quasi intra se retinent venenum ma…dant.
DEU 32:35+ \fr 32.35 \fk Mea est ultio, \ft etc, Paulus de hoc loco sumpsit: …runt.
DEU 32:36+ \fr 32.36 \fk Judicabit. \ft Discernendo a malis, secundum illud: …. 9..
DEU 32:37+ \fr 32.37 \fk Ubi sunt dii. \ft Quasi, nihil prosunt idola in quib…bore.
DEU 32:39+ \fr 32.39 \fk Videte quod ego sim solus, \ft etc. Generalis admoni…acit.
DEU 32:40+ \fr 32.40 \fk Levabo. \ft Alia editio: \fk Tollam in cœlum manum m…. 7..
DEU 32:42+ \fr 32.42 \fk Sagittas. \ft Dæmones, de quibus ait Job: \fk Sagitt…orum.
DEU 32:43+ \fr 32.43 \fk Quia sanguinem. \ft In judicio populus Dei laudabitu…ntur.
DEU 32:49+ \fr 32.49 \fk Ascende in montem. \ft Abarim interpretatur \fk tran… 13..
DEU 33:1+ \fr 33.1 \fk Hæc est benedictio. \ft Bene in fine Deuteronomii ben…ndam.
DEU 33:2+ \fr 33.2 \fk Dominus de Sinai venit. \ft Sinai interpretatur \fk a…ulos.
DEU 33:3+ \fr 33.3 \fk Dilexit. \ft Unde: \fk Majorem hac dilectionem nemo h… etc.
DEU 33:4+ \fr 33.4 \fk Hæreditatem. \ft Quia hæc est utilitas legis, hæredit…. 49.
DEU 33:5+ \fr 33.5 \fk Rex. \ft Christus. Ego autem constitutus sum rex ab e…alii.
DEU 33:6+ \fr 33.6 \fk Vivat Ruben. \ft Prædicta salute primitivæ Ecclesiæ, …alvi.
DEU 33:7+ \fr 33.7 \fk Hæc est Judæ. \ft Judas, qui interpretatur \fk confes…ibus.
DEU 33:8+ \fr 33.8 \fk Perfectio. \ft Quasi, quam sis perfectus, et quam san…ngit:
DEU 33:9+ \fr 33.9 \fk Qui dixit patri suo. \ft Quando fecerunt vitulum aure…bant.
DEU 33:10+ \fr 33.10 \fk Ponent thymiama. \ft Sicut Aaron stans inter mortuos…. 3..
DEU 33:11+ \fr 33.11 \fk Suscipe. \ft Quasi grata, ut remuneres. Dantur nunc … 26..
DEU 33:12+ \fr 33.12 \fk Et Benjamin. \ft Videtur historiæ alludere, quia Ben…m. 8.
DEU 33:13+ \fr 33.13 \fk Joseph quoque ait. \ft Joseph \fk auctus\ft interpr… etc.
DEU 33:14+ \fr 33.14 \fk Solis. \ft Christi, qui est sol justitiæ, qui ait: \…rdat.
DEU 33:15+ \fr 33.15 \fk De pomis collium æternorum. \ft Colles æterni fidele…eunt.
DEU 33:16+ \fr 33.16 \fk Et de frugibus. \ft Ecclesia in toto orbe justitiæ f…rnua.
DEU 33:17+ \fr 33.17 \fk Cornua. \ft Joseph comparat cornibus rhinocerotis, s…m. 2.
DEU 33:18+ \fr 33.18 \fk Et Zabulon. \ft Zabulon et Issachar in Galilæa passi…idei.
DEU 33:19+ \fr 33.19 \fk Ad montem. \ft Sion scilicet vel Jerusalem, vel cont…rent.
DEU 33:20+ \fr 33.20 \fk Et Gad ait. \ft In benedictione Gad videtur prædicer…ejus.
DEU 33:21+ \fr 33.21 \fk Et vidit principatum suum, quod in parte sua. \ft Su…caro.
DEU 33:22+ \fr 33.22 \fk Dan quoque. \ft Alii per Dan Antichristum signari pu…atur.
DEU 33:24+ \fr 33.24 \fk Aser quoque ait: Benedictus in filiis Aser, sit place…ndum.
DEU 33:25+ \fr 33.25 \fk Sicut dies juventutis. \ft Significat hanc tribum pr… 91..
DEU 33:26+ \fr 33.26 \fk Non est Deus. \ft Supradicta admirans in laude Chris…. 4..
DEU 33:27+ \fr 33.27 \fk Habitaculum ejus sursum, \ft etc. Corpus a mortuis s… 23..
DEU 33:28+ \fr 33.28 \fk Oculus Jacob. \ft Qui hic vitiis supplantandis desud… etc.
DEU 33:29+ \fr 33.29 \fk Quis similis tui, popule? \ft Quasi, ideo beatus, id…runt.
DEU 34:1+ \fr 34.1 \fk Ascendit ergo. \ft Tam Moyses quam cæteri patres Vete…uxit.
DEU 34:2+ \fr 34.2 \fk Omnem terram. \ft Partem omnis terræ, quam ex altissi…ritu.
DEU 34:5+ \fr 34.5 \fk Mortuusque est ibi, \ft etc. Nulli electorum parcit, …ifex.
DEU 34:6+ \fr 34.6 \fk In valle. \ft In monte mortuus est, in valle sepultus…ejus.
DEU 34:7+ \fr 34.7 \fk Moyses centum et viginti annorum. \ft Si ab uno per n…itur.
DEU 34:8+ \fr 34.8 \fk Fleveruntque. \ft Quia regnavit mors etiam in eos qui…ntur.
DEU 34:9+ \fr 34.9 \fk Posuit super eum. \ft In Scripturis suis testimonium …. 5..
DEU 34:10+ \fr 34.10 \fk Et non surrexit, \ft etc. Hoc ut fertur Esdras de su…Amen.

Leader Counts

 Footnote leader '+': 324    Footnotes: 324  

Leader Counts (sorted by count)

 Footnotes: 324    Footnote leader '+': 324