HomeAbout

Matigsalug Bible (2021)

Previous bookBook startNext book

Ka hun‑a ne baseen ni

Samwil

Igpewun‑a

Nahuhud te seini ne baseen ka meyitenged te keet-etawan te nasud ne Israil te timpu ne si Samwil pad ka pangulu ran taman te nakasubal e si Saul ne migpangulu kandan. Ne si Saul ka an-anayan ne Hari. Nahuhud degma te seini ne baseen ke nekey ka egpuunan ne naawaan si Saul te katungdanan din isip Hari, wey impasubalan e sikandin te Manama ki Dabid.

Te ware pad Hari dengan te Israil, iyan pad in-isip te me etew ne Hari dan ka Manama. Piru mighangyu sikandan te Manama ne egbehayan te Hari ne egpangulu kandan. Ne igkeupii te Manama ne egparuma-ruma ka Hari wey ka me etew te pegmandu din wey te kandin ne peggukum. Su ka langun ne katenged te etew, meyaman ma wey se egkaayu-ayu, keilangan ne egpekeuyun te Balaud te Manama.

Ka uluwan te seini ne baseen sika se pegkamatinumanen te Manama ne diye egpangkus te kapanaluwan, wey ka pegsupak te igkeupii te Manama ne diye egpangkus te karereetan. Naay-ayaran sika nalalag te Manama diye te kapitulu 2:30 ne miggenendue, “Ka migtahud keddi, egtahuren ku degma wey ka miglemet keddi, eglemetan ku degma.”

Ka nenasulat te seini ne baseen

Ka talaggukum te Israil ne si Samwil 1:1–7:17

Neyimu si Saul ne Hari 8:1–10:27

Ka hun‑a ne leg‑un te peghari ni Saul 11:1–15:35

Si Dabid wey si Saul 16:1–30:31

Ka pegkapatey ni Saul wey te me anak din ne me lukes 31:1-13

Si Ilkana wey ka pamilya rin diye te Silu

1  1 Due sabeka ne etew ne matig-Rama[fn] ne diye te bubungan te Ipraim.[fn] Ka ngaran din si Ilkana—anak sikandin ni Hiruham ne anak ni Ilihu. Si Ilihu, anak ni Tuhu ne anak ni Sup ne sakup te me kabuhalan ni Ipraim. 2 Si Ilkana due daruwa ne asawa: si Hana wey si Pinina. Due me anak ni Pinina piru ware mule ki Hana.

3 Ne tagse leg‑un, egtakereg ensi Ilkana diye te Silu eyew egsimba wey egpanubad te Amana ne Maresen ne Magbebaye. Ne iyan talagpanubad te Magbebaye ne Manama ka daruwa ne anak ni Ili ne si Hupni wey Pinihas.

4 Te timpu ne egpanubad si Ilkana, egbaaran din ka asawa rin ne si Pinina wey ka me anak dan ne me malitan wey me lukes. 5 Piru egdakelen din mule ka ki Hana tenged su inggeyinawaan din sikandin minsan ware sikandin paanaka te Magbebaye. 6 Ne tenged su kene egpakaanak si Hana, layun de sikandin egdali-dii te duwey rin ne si Pinina. 7 Seini ka egkeyitabu te tagse leg‑un: Egdali-dian ni Pinina si Hana tagse eggendiye sikandin te baley te Magbebaye. Sikan naa ka egpakasinehew naan de sikandin wey kene egkeen. 8 Ne mig-insaan sikandin ni Ilkana, “Hana, mania te egsinehew ka, kene egkeen, wey mania te eglungku ka? Kene e bes pad ne eleg keykew su eg-awes ke pad te sapulu ne anak ne lukes?”

Si Hana wey si Ili

9 Te nekeimpus e sikandan ka egkeen wey eg-inum diye te Silu, migsasindeg si Hana wey mig-awe e dutu. Ne diyad e sikandin migsasindeg te marani te baley te Magbebaye. Ne si Ili ne talagpanubad, diye migpinnuu te marani te sungkaleg te gumawan. 10 Amana ne masakit ka pusung ni Hana, sikan naa ka mig-ampu sikandin te Magbebaye wey migpanaman-taman migpandalawit. 11 [xr]Ne migsaad sikandin ne migkahi, “He Amana ne Maresen ne Magbebaye, pitawa nu ka peglungku ku te suluhuanen nu, wey tantanuri a nikeykew wey kena a kalingawi. Ke egbehayan a nikeykew te anak ne lukes, igbehey ku red sikandin keykew eyew egpamakey sikandin keykew te intiru ne umul rin, wey kene ku iya egpatempuhan ka bulbul rin.”[fn]

12 Ne taheed te migpabulus sikandin ka mig-ampu te Magbebaye, intetengtengan ni Ili ka bibig din. 13 Indiralem de ni Hana te eg-ampu wey bibig din de ka egkaweil-weil wey kene egkarineg ka laheng din. Sikan naa ka migsuman-suman si Ili ne newubug sikandin. 14 Ne migkahiyan din sikandin, “Ken‑u ke pad egpeeneng-eneng ka eg-inum? Kene kad e inum!”

15 Ne migtabak si Hana, “Ahalen, wara a newubug. Wara a mig-inum te binu wey ke inumen naa ne egpekewubug, ke kene, due ingkalaggew ku amana wey impalihawang ku re seeye diye te Magbebaye. 16 Kene ka suman-suman ne mareet a ne malitan. Mig-ampu a kayi tenged su amana ne masakit ka pusung ku wey miglungku a amana.”

17 Ne migtabak si Ili, “Ew! Na, hipanew kad ne malinawen wey egbehayan ka te Manama te Israil te imbuyu nu kandin.” 18 Ne migkahi si Hana, “Ahalen, salamat de te keupiya nu keddi.” Ne miggipanew e sikandin wey migkeen e, wey warad sikandin miglungku.

Ka peglesut ni Samwil wey peghalad kandin

19 Te seup e ne aldew, migselem-selem mig-enew si Ilkana duma te pamilya rin ne migsimba te Magbebaye. Te nekeimpus e sikandan, nanguli e sikandan diye te baley ran diye te Rama. Ne migguliran ni Ilkana si Hana wey intabak te Magbebaye ka peg-ampu din. 20 Te pegginguma te eleg ne timpu, naberes e si Hana wey mig-anak te lukes ne bate. Ingngaranan din sikandin ki Samwil[fn] te migkahi, “Imbuyu ku sikandin te Magbebaye.”

21 Te seup ne leg‑un, migtakereg e man‑e si Ilkana duma te intiru ne pamilya rin diye te Silu eyew te pegpanubad diye te Magbebaye te tagse leg‑un, wey te pegtuman te saad din. 22 Piru ware migduma si Hana kandan. Migkahiyan din de ka iglukes din, “Eyra, wey ad eggendiye ke egkalutas e ka bate. Eg-uyanen ku sikandin diye te baley te Magbebaye eyew ighalad wey diyad e sikandin eg-ugpe taman te egpatey sikandin.” 23 Migtabak si Ilkana, “Uya, himuwa nu ka insuman-suman nu ne meupiya, ugpe ke pa iya kayi taman te egkalutas e ka bate. Ne egbulihan ka perem te Magbebaye te pegtuman te saad nu kandin.”[fn] Sikan naa ka migpalunggehaat de si Hana diye te baley wey intanggu rin ka bate taman te nalutas e.

24 Te nalutas e ka bate, in-uyan e sikandin ni Hana wey ni Ilkana diye te baley te Magbebaye diye te Silu. Ne mig-uyan degma sikandan te turu ne baka ne tatelu ne leg‑un se kabuyahi wey senge-saku ne harina, wey sabeka ne puntil ne laplap te mananap ne intahuan te binu. Ne bate pad iya si Samwil te seeye ne timpu. 25 Te nahilang dan e ka baka, in-uyan dan e ka bate diye ki Ili. 26 Ne migkahiyan ni Hana si Ili, “Ahalen, sikeddi seeye se malitan ne nakita nu dengan kayi ne mig-ampu te Magbebaye. Mengeyibet pad te pegkeetew nu. 27 Seini ne bate ka in-ampu ku te Magbebaye. Indineg din ka seeye ne peg-ampu ku. 28 Sikan naa ka igbehey ku red degma sikandin te Magbebaye eyew egpamakey sikandin te intiru ne umul rin.”

Ne insimba ran[fn] ka Magbebaye diye.

Ka peg-ampu ni Hana

2  1 [xr]Ne mig-ampu si Hana ne migkahi,

“Magbebaye ne Manama, amana a nahale tenged te inggimu nu keddi!

Ka keseg ku, diye migpuun keykew.

Ingngisiyan ku ka kuntere ku

tenged su nahala a te pegbulig nu keddi.

2 “Ware lein ne matulus ne iling keykew Magbebaye,

ware iya iling keykew.

Ware batu ne aputanan ne egpekeiling keykew te Manama ney.

3 Ne egnangenan ku seeye se me hambuhen,

‘Peeneng-eneng kew e ka egpaambug;

kene kew e pegpeggasal.

Tenged su ka Magbebaye nakataha te langun

wey ka eggukum te eggimuwen te me etew.’

4 “Magbebaye, impanggepu nu ka me pane te me etew ne mannekal,

piru impamanekal nu ka me etew ne magguye.

5 Ka matubung dengan, migpanginaldew naan de eyew egpakakeen

piru kenad e eggutasan seeye se miggutasan dengan.

Mig-anak te pitu seeye se kene egpakaanak dengan

piru migsabsabeka naan de seeye se masalig se me anak dengan.

6 Eggimatey ka wey eg-uyag, Magbebaye.

Ne igpeendiye nu ka me etew te inged te me gimukud ne egngaranan te Hadis

wey sikeykew red ka eg-angey kandan puun diye.

7 Eggimuwen nu ne egkaayu-ayu ka meyaman

wey eggimuwen nu ne meyaman ka egkaayu-ayu.

Sikeykew degma ka eggimu ne egmapariralemen ka duma

wey eggimu ne talahuren ka duma.

8 In-enew nu ka egkengaayu-ayu puun te subla ne keyirapan

wey ingkayew nu sikandan wey impapinnuu duma te me talahuren

wey impasubal nu te pinnuuwan te amana ne me talahuren.

Su sikeykew Magbebaye ka kamuney te pabunsuranan te tane

wey kayi nu itahu ka kalibutan.

9 Ne egtamengan nu ka matinumanen ne keet-etawan nu,

piru egguleen nu te egdereet ka maddeet se hinimuwan,

su kene egmalampusen ka etew pinaahi te keseg din mismu.

10 Ne egdereetan nu Magbebaye ka me kuntere nu.

Egparagsangan nu sikandan te luhung.

Sikeykew Magbebaye ka eggukum te intiru ne kalibutan.

Egbehayan nu te keseg ka in-alam nu ne Hari,

wey egmaresen ka peghari din.”

11 Ne mig-uli e si Ilkana wey si Hana diye te baley ran diye te Rama. Piru inggaat dan de mule si Samwil eyew egpamakey te Magbebaye isip talagbulig te talagpanubad ne si Ili.

Ka mareet ne me anak ni Ili

12 Ne maddeet ka me anak ni Ili ne me lukes ne si Hupni wey si Pinihas ne me talagpanubad. Ware dan ilaa ka katenged te Magbebaye 13 wey ka me balaud ke nekey ka egkakuwa te me talagpanubad diye te me etew. Su ke due egpanubad, egparani seeye se suluhuanen te talagpanubad ne eg-uyan te dakel ne tinidur, wey taheed te impakalkalaan pad ka igpanubad, 14 igtiyuk din seini diye te kuren. Ne ka langun ne egkaangey kayi, egkuen te talagpanubad. Iling kayi ka eggimuwen te me anak ni Ili diye te me matig-Israil ne eggendiye te Silu eyew egpanubad. 15 Senge-kakuwa, te kene pad egtutungen ka kalambuan, egparani ka suluhuanen te talagpanubad diye te etew ne migpanubad wey egkahi, “Behayi nu te sapu ka talagpanubad eyew egtuuhen din su kene sikandin egdawat te ngalap ne impakalkalaan e, ke kene, ka meyilew pad.”

16 Ke egkahi ka seeye se etew ne migpanubad, “Egtutungen te pad ka kalambuan ne egkaayun kad e ne eg-angey taman te igkeupii nu,” ne egtabak ka suluhuanen te talagpanubad, “Kene egkaayun. Keilangan ne igbehey nu kuntee seini keddi, su ke kene, eg-ahawen ku seini.” 17 Dakel amana ka sale ne neyimu te me anak ni Ili diye te tangkaan te Magbebaye su ware dan ma tahura ka pegpanubad.

Diye si Samwil te Silu

18 Ne migpabulus ne migpamakey te Magbebaye si Samwil wey migsaluub sikandin te hinabel ne egngaranan te ipud. 19 Te tagse leg‑un, eggimu ka iney rin te egpekeiling te deisek ne linayun ne malayat se belad, wey eg-uyanen din seini diye ki Samwil ke eggendiye sikandan se alunggun te Silu eyew te pegpanubad te tagse leg‑un ne pegpanubad. 20 Ne impanalanginan ni Ili si Ilkana wey ka igbeyi rin te migkahi, “Egbehayan ka perem te Magbebaye te duma pad ne me bate pinaahi te igbeyi nu ne igliwan te sabeka ne bate ne imbuyu din ne inlibed din ded ibehey te Magbebaye.” Te neimpusan e seini, nanguli e sikandan.

21 Ne impanalanginan te Magbebaye si Hana. Ne nakaanak pad sikandin te tatelu ne me lukes wey daruwa ne me malitan. Ne migtulin ka bate ne si Samwil ne migpamakey te Magbebaye.

Si Ili wey ka me anak din

22 Na, kuntee te buyag e amana si Ili, narineg din ka langun ne inggimu te me anak din diye te langun ne matig-Israil wey ka peggulid dan te me malitan ne migtrabahu diye te gumawan peendiye te Balungbalung ne Temuwanan. 23 Ne ingkahiyan din sikandan, “Mania te inggimu niyu seini? Narineg ku puun te langun ne etew ka mareet ne me himu niyu. 24 Peen-enengi niyud sika me anak! Kene ne meupiya ne guhuren ka narineg ku puun te keet-etawan te Magbebaye! 25 Ke egpakasale ka sabeka ne etew diye te duma rin, egpataliware ka Magbebaye kandan. Piru ke egpakasale ka etew te Magbebaye, hentew naa ka egpataliware kandan?”

Piru ware dan pammineha ka amey ran tenged su igkeupii e te Magbebaye ne eggimatayan sikandan tenged te me sale dan.

26 [xr]Ne migpabulus migtulin si Samwil wey ingkeupii sikandin te Magbebaye wey te me etew.

Ka pegtagne meyitenged te pamilya ni Ili

27 Ne due prupita[fn] te Manama ne miggendiye ki Ili ne migkahi, “Seini ka ingkahi te Magbebaye, ‘Migpeila a diye te kaapuan nu ne si Aarun wey te me kabuhalan din te timpu ne uripen pad sikandan te Hari te Ihiptu. 28 [xr]In-alam ku si Aarun puun te langun ne pamilya te Israil eyew egkeyimu ne talagpanubad ne egpamakey diye te altar ne tutunganan te igpanubad wey egtutung te insinsu. Egsaluub sikandin te mateles ne kumbale ne egngaranan te ipud diye te tangkaan ku. Imbehey ku degma diye te pamilya rin ka langun ne igpanubad ne egtutungen ne egpuun diye te keet-etawan te Israil. 29 Ne kuntee, mania te imbaley-baley niyu ka igmanubad wey ka me halad ne insuhu ku ne igpeyimu te me etew? Mania Ili te subla nu pad tahura ka anak nu ne me lukes du te pegtahud nu keddi? Impalambeg nu sikandan pinaahi te meupiya ne baad te langun ne igmanubad te keet-etawan ku ne matig-Israil.’

30 “Purisu migkahi ka Magbebaye, ka Manama te Israil, ‘Migsaad a ne egpamakey keddi ka kabuhalan nu wey ka kabuhalan te amey nu te ware egtamanan.’ Piru sikeddi se Magbebaye, migpanengneng, ‘Kene ku sika eggimuwen su ka migtahud keddi, egtahuren ku degma wey ka miglemet keddi, eglemetan ku degma. 31 Egginguma ka aldew ne egdereetan kud e ka kabuhalan nu wey ka kabuhalan te amey nu su eyew ware due te pamilya nu ne egpekeyinguma te kabuyahi rin. 32 Ne eg-antus ka wey egkasekel ka te Israil tenged te egkakita nu ne keupianan ne igbehey ku kandan, piru ware mule kabuhalan nu ne egkabuyag pad human egpatey. 33 Sabeka re ne etew ne egpuun te kabuhalan nu ka kene ku eggimatayan su eyew egpakapabulus sikandin ka egpamakey keddi isip talagpanubad. Piru egpakabaye sikandin te subla ne keyirapan. Ne ka langun ne kabuhalan nu, egpatey ne kene pad ne me buyag. 34 [xr]Egkaamin egpatey ka daruwa ne anak nu ne si Hupni wey si Pinihas te sabeka re ne aldew isip palinneu ne malehet ka ingkahi ku. 35 Ne eg-alam a te matinumanen ne talagpanubad ne eggimu ke nekey ka kayi te pusung ku wey suman-suman. Egtamengan ku sikandin wey ka kabuhalan din eyew egpamakey sikandan te in-alam ku ne Hari te ware egtamanan. 36 Ne ka tagse sabeka ne kabuhalan nu ne kene pad egpatey, eggendiye te sika ne talagpanubad wey egpeyid‑u-hid‑u ne egbehayan te seleppi wey paan. Ne eghangyu sikandan ne eggimuwen ne talagbulig te talagpanubad eyew egpakakeen de.’ ”

Ka peg-umew te Manama ki Samwil

3  1 Te seeye ne timpu, migpamakey te Magbebaye ne Manama si Samwil pinaahi te peg-ikul te me suhu ni Ili. Te seeye ne timpu, salimbeka naan de egpeuyan te lalag ka Magbebaye wey salimbeka naan de ka igmakita rin.

2 Te seeye ne timpu, kenad amana egpakameleg-meleg si Ili. Sabeka ne marusilem, miglipereng e sikandin diye te eggibhibatan din. 3 Ne si Samwil, diye miglipereng te timplu te Magbebaye ne intahuan te Tahuanan te Kasabutan. Te kene pad egkapawe, te migsiha pad ka sulu te Manama, 4 in-umew te Magbebaye si Samwil te migkahi, “Samwil! Samwil!” Ne mig-inse sikandin, “Nekey‑a ahalen?” 5 Ne migpallahuy e sikandin peendiye ki Ili ne mig-inse, “Mania te in-umew a nikeykew ahalen?”

Piru migtabak si Ili, “Ware ku umawa sikeykew. Libed kad lipereng.” Purisu miglibed e sikandin wey miggibat e.

6 Piru mig-abey e man‑e mig-umew ka Magbebaye ne migkahi, “Samwil!” Ne mig-enew si Samwil wey miggendiye ki Ili wey migkahi, “Mania te in-umew ad e man‑e nikeykew ahalen?”

Piru migkahi si Ili, “Tatu, ware ku umawa sikeykew. Libed kad lipereng.”

7 Te seini ne timpu, ware pad nekeila si Samwil te Magbebaye tenged su ware pad migpakiglalag kandin ka Magbebaye. 8 Te igkatelu e ne peg-umew te Magbebaye ki Samwil, mig-enew sikandin wey miggendiye ki Ili wey migkahi, “Mania te in-umew ad man‑e nikeykew ahalen?”

Ne dutu, nasabut e ni Ili ne ka Magbebaye bes ka mig-umew te bate. 9 Sikan naa ka ingkahiyan din e si Samwil, “Libed kad hibat wey emun ke eg-abayan ka eg-umawa, tabaka nu sikandin te eggenendue, ‘Lalag ka, Magbebaye ne Manama, su egpammineg a se suluhuanen nu.’ ” Sikan naa ka miggendiyad e sikandin te sinabeng din wey miggibat e mig-abey.

10 Migpakita ka Manama wey migsasindeg diye te lenged ni Samwil, ne migpangumew iling te hun‑a, “Samwil! Samwil!”

Ne migtabak si Samwil, “Lalag ka, Magbebaye, su egpammineg a se suluhuanen nu.”

11 Ne migkahiyan te Magbebaye si Samwil, “Mahaan kud e eggimuwa ka eggimuwen ku kayi te Israil. Ne egkaaldek iya ka langun ne egpakarineg kayi. 12 Te sika ne aldew, eggimuwen kud e diye ki Ili ka langun ne ingkahi ku meyitenged te pamilya rin. 13 Ne ingkahiyan kud e sikandin te mahaan kud e egduseyi te ware egtamanan ka pamilya rin tenged te sale te me anak din ne me lukes ne iyan ka pegbaley-baley ran keddi. Natahaan din seeye piru ware din sikandan sapari. 14 Sikan naa ka migpahunlibet a diye te pamilya ni Ili ne kene iya egkaawe ka me sale dan te ware egtamanan pinaahi te pegpanubad wey ke halad naa.”

Ka pegnangen ni Samwil ki Ili te inlalag te Manama kandin

15 Ne miglipereng si Samwil taman te maselem. Te mig-enew e sikandin, inlukatan din ka me gumawan te baley te Magbebaye. Naaldek si Samwil ne egnangen ki Ili te impakita te Magbebaye kandin. 16 Piru in-umew sikandin ni Ili ne migkahi, “Tatu, Samwil.”

Ne migtabak si Samwil, “Nekey ahalen?”

17 Ne mig-inse si Ili, “Nekey‑a ka inlalag te Magbebaye keykew? Kene nu seini iheles keddi. Egdusaan ka te Magbebaye te mangune-kune ke kene nu ignangen keddi ka langun ne inlalag din keykew.” 18 Sikan naa ka innangenan e sikandin ni Samwil wey warad iya inneles din kandin. Ne migkahi si Ili, “Magbebaye seeye, wey igpeyimu kandin ke nekey ka meupiya diye te kandin.”

19 Migtulin si Samwil ne migdumaan te Magbebaye wey natuman iya ka langun ne inlalag din. 20 Ne nakataha ka langun ne me matig-Israil puun te Dan peendiye te Birsiba ne malehet si Samwil ne prupita te Magbebaye. 21 Ne migpabulus migpakita ka Magbebaye wey migpanengneng ki Samwil diye te Silu pinaahi te pegpakiglalag kandin. 4  1 Ne nekeempet te intiru ne Israil ka lalag ni Samwil.

Ka pegkaahew te Tahuanan te Kasabutan

Te seeye ne timpu, migpakiggira ka me matig-Israil te me matig-Pilistiya. Ne migkekampu ka me matig-Israil diye te Ibinisir wey diye degma migkekampu ka me matig-Pilistiya te Apik. 2 Ne migluyud miglusud ka me matig-Pilistiya ka egpakig-ehet te me matig-Israil. Te egpahiggireey e sikandan, natalu te me matig-Pilistiya ka me matig-Israil wey namatayan sikandan te hapit eghep‑at ne libu (4,000) ne etew diye te giraanan. 3 Te peg-uli te nasame ne me matig-Israil ne sundalu diye te kampu ran, migkahi e ka me igdatu te Israil, “Mania te intuhut te Magbebaye ne Manama ne natalu ki te me matig-Pilistiya? Eg-uyanen ta kayi ka Tahuanan te Kasabutan te Magbebaye puun te Silu eyew egdumaan ki nikandin wey egluwasan puun te me kuntere ta.” 4 [xr]Sikan naa ka migsuhu sikandan te me etew te peggendiye te Silu eyew eg-angey te Tahuanan te Kasabutan te Amana ne Maresen ne Magbebaye, ne migpinnuu diye te trunu rin elat-elat te daruwa ne larawan te kirubin[fn] ne diye te ampew te Tahuanan te Kasabutan. Ne migduma te migkuwa te Tahuanan te Kasabutan ka daruwa ne anak ni Ili, ne si Hupni wey si Pinihas.

5 Te pegkeuma te Tahuanan te Kasabutan te Magbebaye diye te kampu, migmanguleyi e te heemeni ka langun ne me matig-Israil wey nawelwel ka tane. 6 Te pegkarineg te me matig-Pilistiya te pegpanguleyi dan, migkahi e sikandan, “Nekey‑a ka igpasabut te heemeni ne pegpanguleyi diye te kampu te me Hibruwanen?” Te pegkanengnengi ran ne diyad te kampu ka Tahuanan te Kasabutan, 7 nenaaldek e ka me matig-Pilistiya wey migkahi, “Due sabeka ne manama ne migginguma diye te kampu ran! Mekeyid‑u-hid‑u ki su ware de due neyitabu ne iling kayi bunsud pad dengan! 8 Mekeyid‑u-hid‑u ki! Hentew naa ka egpakaluwas kanta puun te seini se maresen ne me manama? Seini ka me manama ne migpangimatey te me matig-Ihiptu pinaahi te langun ne klasi te karereetan diye te disirtu! 9 Piru egpakannekal ki se me matig-Pilistiya wey igpapitew ta ka pegkalukes ta, su ke kene, egkeuripen ki te me Hibruwanen iling te uripen ta dengan sikandan. Igpapitew ta ka pegkalukes ta wey egpakig-ehet ki iya kandan.”

10 Sikan naa ka migpakig-ehet ka me matig-Pilistiya wey natalu ran ka me matig-Israil. Masalig amana ka migpatey te sundalu te Israil. Namatayan sikandan te tatelu ne pulu ne libu (30,000) ne me sundalu wey namallahuy e peendiye te ugpaan dan ka nasame ne me matig-Israil. 11 Ne naahew ka Tahuanan te Kasabutan te Manama wey namatey ka daruwa ne anak ni Ili ne si Hupni wey si Pinihas.

Ka pegpatey ni Ili

12 Ne due sabeka ne etew ne egpuun te me kabuhalan ni Binhamin ne nakapallahuy puun te giraanan wey nekeuma sikandin diye te Silu te sikan ded ne aldew. Inggisi din ka kumbale din wey intahuan din te tane ka ulu rin isip pegpakita te peglungku din. 13 Te pegginguma rin, diye migpinpinnuu si Ili te pinnuuwan din diye te ilis te dalan ka egmemetmet diye te kewun‑an su amana sikandin nalaggew te Tahuanan te Kasabutan te Manama. Te pegginguma te etew diye te siyudad, in-empet din e ihuhud ka neyitabu wey migpandalawit e ka langun ne nakarineg. 14 Te pegkarineg ni Ili te kahulub, mig-inse e sikandin, “Nekey‑a ka igkewukag dan?” Ne migdagdahew miggendiye ka etew ki Ili eyew te pegpangguhud kandin. 15 Ne siyam e ne pulu wey walu (98) ka idad ni Ili wey egpangalap-halap naan de se pegtengteng din, sikan naa ka kene din e egpakameleg-meleg. 16 Ne migkahiyan te etew si Ili, “Puun e pad te giraanan. Migpallahuy a puun diye te seini ne aldew.”

Ne mig-inse si Ili, “Tatu, nekey‑a ka neyitabu?”

17 Ne migtabak ka etew ne migpangguhud, “Natalu te me matig-Pilistiya ka me matig-Israil wey namallahuy e sikandan. Masalig ka migpatey ne me sundalu ta lagkes ka daruwa ne me anak nu ne si Hupni wey si Pinihas, wey naahew ka Tahuanan te Kasabutan.”

18 Te pegdawit te etew te Tahuanan te Kasabutan, neulug e si Ili ne nakaley-ang puun te pinnuuwan din diye te kakiliran te gumawan te lungsud. Nahepu ka lieg din wey namatey e sikandin tenged su mabehat sikandin wey buyag e. Neyimu sikandin ne pangulu te Israil te hep‑at ne pulu (40) ne leg‑un.

Ka pegpatey te asawa ni Pinihas

19 Te seeye ne timpu, egkaberes ka ambey ni Ili ne asawa ni Pinihas wey mahaan e eglesuti. Te pegkarineg din te guhuren ne naahew ka Tahuanan te Kasabutan wey namatey e ka anuhang din wey ka asawa rin, sahuhune ne egkasakitan e sikandin. Miglesut ka bate piru subla ne masakit ka inggeram din te inlesutan. 20 Te egkapatey e sikandin, ingkahiyan sikandin te me malitan ne mig-uyamu kandin, “Kene ka kalaggew su lukes ka anak nu.” Piru ware sikandin migtabak wey ke miglinga-linga naa. 21 Ne ingngaranan din ki Ikabud[fn] ka bate te migkahi, “Warad e ka katelesan te Israil,” su naahew e ka Tahuanan te Kasabutan wey namatey e ka anuhang din wey ka iglukes din. 22 Ne migkahi pad man‑e sikandin, “Warad e ka katelesan te Israil su naahew e ka Tahuanan te Kasabutan.”

Ka peg-uyan te Tahuanan te Kasabutan diye te Asdud

5  1 Te pegkaahew e te me matig-Pilistiya te Tahuanan te Kasabutan te Manama, in-uyan dan e seini puun te Ibinisir peendiye te Asdud. 2 Ne in-uyan dan seini diye te timplu te diyus-diyus dan ne si Dagun wey diye dan seini itahu te andang te larawan din. 3 Te peggimata te me etew te Asdud te seup ne maselem, nakita ran ne nakalangkeb e ka larawan ni Dagun diye te tane, diye te tangkaan te Tahuanan te Kasabutan te Magbebaye ne Manama. Sikan naa ka ingkuwa ran e ka larawan ni Dagun wey inlibed dan e itahu diye te natahuan kayi. 4 Piru te peggimata ran te seup ne meselem, nakalangkeb e man‑e ka larawan ni Dagun diye te tane, diye te tangkaan te Tahuanan te Kasabutan te Magbebaye. Ne ka ulu wey ka me belad kayi, nenatempug e wey diyad nakatahu te gumawan. Ka lawa naan de kayi ka nasame. 5 Purisu ka me talagpanubad ni Dagun wey ka langun ne egseled diye te timplu rin diye te Asdud, kenad e egdiek diye te gumawan taman kuntee.

Ka me siyudad ne inlegparan te Manama

6 Impatamtamanan legpari te Magbebaye ka keet-etawan te Asdud wey ka marani ne me bariyu kayi. Impaantus din amana sikandan pinaahi te masumpit ne me buu. 7 Te pegkakita te me etew te Asdud te neyitabu, migkahi e sikandan, “Keilangan ne kene egpakatetahu kayi ka Tahuanan te Kasabutan te Manama te Israil su impaantus ki nikandin wey ka diyus-diyus ta ne si Dagun.” 8 Purisu impeumew ran ka langun ne pangulu te me matig-Pilistiya wey mig-insaan, “Nekey‑a ka eggimuwen ta te Tahuanan te Kasabutan te Manama te Israil?”

Ne migtabak sikandan, “Keilangan ne eg-uyanen seini diye te Gat.” Purisu in-uyan dan e ka Tahuanan te Kasabutan diye te Gat. 9 Piru te diyad e seini te Gat, inlegparan e degma te Magbebaye ka me etew te sika ne siyudad—kanakan ma wey se buyag. Nenaaldek amana sikandan su impatubuan ma sikandan te Magbebaye te masumpit ne buu. 10 Sikan naa ka indulung dan e diye te Ikrun ka Tahuanan te Kasabutan te Manama, piru te igpaseled dan e seini diye te Ikrun, migmanguleyi e ka keet-etawan diye, “In-uyan dan kayi te kanta ka Tahuanan te Kasabutan te Manama eyew te peggimatey kanta langun.” 11 Sikan naa ka impeumew ran ka langun ne me pangulu te matig-Pilistiya wey migkahiyan, “Ipariyu niyu kayi ka Tahuanan te Kasabutan te Manama te Israil. Iuli niyu red seini diye te migpuunan kayi, su ke kene, egkengamatey ki langun.” Nakahi ran seeye su migbunsud man e ka peglegpad te Manama te siyudad. Nenaaldek sikandan su masalig ma ka migpatey. 12 Ne impanlebahan ka me etew ne ware migpatey wey nekeuma diye te langit ka pegpangananey ran.

Ka peg-uli te Tahuanan te Kasabutan

6  1 Te timpu ne diye pad te me matig-Pilistiya ka Tahuanan te Kasabutan te Magbebaye ne Manama te pitu ne bulan, 2 impeumew te pangulu te me matig-Pilistiya ka me talagpanubad wey ka egmahehane wey ingkahiyan, “Nekey‑a ka eggimuwen ta te Tahuanan te Kasabutan te Magbebaye te Israil? Nangeni key ke egmenuwen ney te eg-uli seini diye te migpuunan kayi?”

3 Ne migtabak sikandan, “Ke ig-uli niyu ka Tahuanan te Kasabutan te Manama, parumeyi niyu seini te halad isip bayad te sale niyu. Ne egkeulian kew e wey egkatahaan niyu ke mania te egpabul-bulusan kew nikandin te eglegpad.”

4 Ne mig-inse sikandan, “Nekey ne halad isip bayad te sale ka igpeuyan ney diye te kandin?”

Migtabak sikandan, “Lalimma ne timman ne bulawan ne impeiling te buu wey lalimma ne timman ne bulawan ne impeiling te ambew, sumale te kasulug te me pangulu te matig-Pilistiya, tenged su nekeg-iling kew re langun te me pangulu niyu ne nakaneem-neem te sika ne me karereetan. 5 Purisu, himu kew te larawan te me buu wey te me ambew ne migdereet te nasud wey tahura niyu ka Manama te Israil su kema ke igsanggel rin e ka peglegpad kaniyu, te me manama niyu, wey te nasud niyu. 6 Mania te makehal ka me ulu[fn] niyu iling te inggimu te me matig-Ihiptu wey te Hari dan? Ware dan naa peyipanawa ka me Israilita human sikandan duseyi patamtamani te Manama? 7 Sikan naa, andam kew te iyam ne kerumata wey daruwa ne inayan ne baka ne ware pad nasangeni te yuggu. Sangeni niyu seini te kerumata piru kene niyu iparuma kandan ka me nati kayi. 8 Ne kua niyu ka Tahuanan te Kasabutan te Magbebaye ne Manama wey irulan niyu te kerumata. Ne itahu niyu degma diye te andang kayi ka kehun ne intahuan te larawan ne me bulawan ne igparuma niyu isip halad ne bayad te sale. Ne peyipanawa niyu ka me baka wey balahara niyu re due ke hendei seini egpabaye. 9 Piru pipitawa niyu ke egpabulus naa seini diye te Bit-Simis ne sakup te tane te me matig-Israil, su sika ka palinneu ne ka Magbebaye iya te Israil ka miggimu te dakel ne karereetan. Piru ke kene, egpakakahi ki te kene ne ka Magbebaye te Israil ka miglegpad kanta, ke kene, neyitabu de due seini.”

10 Ne inggimu seini te me etew. Migkuwa sikandan te daruwa ne baka ne inayan wey insangenan dan seini te kerumata wey ingkulung dan ka me nati kayi. 11 Ne indulan dan ka Tahuanan te Kasabutan te Magbebaye diye te kerumata wey ka kehun ne intahuan te me bulawan ne impeiling te ambew wey me buu. 12 Ne migpalaheteng migpeendiye te Bit-Simis ka me baka ne mig-ikul te dalan ne egmangngaa-ngaa taheed te eggipanew sikandan. Ne ware suwey-suwey ran wey migsinundul kandan ka me pangulu te me matig-Pilistiya taman diye te katamanan te Bit-Simis.

13 Te seini ne timpu, miggaani te trigu diye te napu ka me etew te Bit-Simis. Te pegtenggak dan, nakita ran ka Tahuanan te Kasabutan. Ne nenaggale sikandan te pegkakita ran kayi. 14 Ne nekeuma ka me baka ne migganuy te kerumata diye te kamet ni Huswi ne matig-Bit-Simis wey migsanggel seini diye te kakiliran te dakel ne batu. Ne ingguhuhus e te me etew ka kerumata diye wey inggimatayan dan e ka me baka wey intutung isip igpanubad te Magbebaye. 15 Te ware dan pad seeye himuwa, impepamaneug pad te me Libita ka Tahuanan te Kasabutan wey ka kehun ne andang kayi ne intahuan te bulawan ne impeiling te ambew wey buu wey in-untud dan e seeye diye te dakel ne batu. Te seeye ne aldew, mighalad pad man‑e ka me etew wey migpanubad te egtutungen diye te Magbebaye. 16 Te pegkakita kayi te lalimma ne pangulu te me matig-Pilistiya, nanguli e sikandan diye te Ikrun te sika ne aldew.

Ka me bulawan ne impeiling te buu

17 Ka lalimma ne bulawan ne impeiling te buu, egpuun te lalimma ne siyudad te me matig-Pilistiya ne iyan sika se siyudad te Asdud, Gasa, Askilun, Gat, wey Ikrun. Impeuyan dan seeye isip halad ne igbayad te me sale dan diye te Magbebaye. 18 Ka me bulawan ne impeiling te me ambew, para seeye te me siyudad ne in-alad wey te nakalingut ne me bariyu ne ware alara ne immanduan te lalimma ne pangulu te me matig-Pilistiya. Ka dakel ne batu diye te kamet ni Huswi ne diye te Bit-Simis ne in-unturan te Tahuanan te Kasabutan ka egpakapamalehet ke nekey ka neyitabu.

19 Ne due pitu ne pulu (70) ne etew[fn] ne impangimatayan te Magbebaye diye te Bit-Simis su migpitew ma sikandan te seled te Tahuanan te Kasabutan. Ne miglungku ka keet-etawan tenged te masalig ka impangimatayan te Magbebaye diye te kandan.

Ka Tahuanan te Kasabutan diye te Kiryat-Hiyarim

20 Sikan naa ka migkahi ka me etew diye te Bit-Simis, “Hentew‑a ka egpakasasindeg diye te tangkaan te Magbebaye, ka matulus ne Manama? Hendei te naa igpeuyan ka Tahuanan te Kasabutan te Magbebaye eyew egpakapariyu seini kanta?” 21 Sikan naa ka migsuhu sikandan te egpahuhuren diye te Kiryat-Hiyarim te pegkahi, “In-uli e te me matig-Pilistiya ka Tahuanan te Kasabutan te Magbebaye. Angaya niyu seini kayi wey uyana niyu due te kaniyu.”

7  1 [xr]Sikan naa ka in-angey e te me matig-Kiryat-Hiyarim ka Tahuanan te Kasabutan te Magbebaye ne Manama wey in-uyan dan e seini diye te baley ni Abinadab ne diye te bubungan. Ne in-alam dan ka anak ni Abinadab ne si Ilisar eyew iyan egtanggu kayi.

Ka pegmandu ni Samwil te Israil

2 Miglihad ka daruwa ne pulu (20) ne leg‑un bunsud te peg-uyan te Tahuanan diye te Kiryat-Hiyarim, wey te sika ne me leg‑un, miglungku ka keet-etawan te Israil wey migbuyu te bulig diye te Magbebaye.

3 Ne ingkahiyan ni Samwil ka langun ne etew te Israil, “Ke egpuun te pusung niyu ka peglibed niyu te Magbebaye, engkeri niyud ka me manama ne lapu wey ka larawan ni Astarut. Ne ibehey niyud ka pusung niyu diye te Magbebaye wey sikandin de simbaa niyu wey egluwasen kew nikandin puun te me matig-Pilistiya.” 4 Ne immandegpak e te me matig-Israil ka me larawan ni Baal wey ni Astarut wey iyan dan naan de insimba ka Magbebaye.

5 Ne migkahi si Samwil, “Libulung kew langun se me matig-Israil diye te Mispa su eg-ampu a te Magbebaye para kaniyu.” 6 Sikan naa ka miglibulung sikandan diye te Mispa wey migsakug te weyig wey in-itis dan seini diye te tangkaan te Magbebaye isip halad. Ne migpuasa sikandan te seeye ne aldew wey migkahi, “Nakasale key te Magbebaye.” Ne iyan migpangulu si Samwil te me matig-Israil diye te Mispa.

7 Te pegkarineg te me matig-Pilistiya ne miglibulung ka keet-etawan te Israil diye te Mispa, migtakereg e ka me pangulu ran eyew te peglusud te me matig-Israil. Te pegkarineg kayi te keet-etawan te Israil, nenaaldek e sikandan. 8 Ne ingkahiyan dan si Samwil, “Kene ka sanggel ka eg-ampu te Magbebaye ne Manama ta eyew egluwasen ki nikandin puun te me matig-Pilistiya.” 9 Sikan naa ka migkuwa si Samwil te karniru ne egsusu pad wey intutung din isip igpanubad te Magbebaye. Migpangananey sikandin te Magbebaye para te me matig-Israil wey intabak sikandin. 10 Taheed te egpanubad pad si Samwil te egtutungen, migparani e ka me matig-Pilistiya eyew te peglusud kandan. Piru te sika ne aldew, imparagsangan te Magbebaye te luhung ne amana ne makeseg ka me matig-Pilistiya wey nenaaldek sikandan wey nekegsuwey, wey natalu sikandan te me Israilita. 11 Ne migligkat e ka me matig-Israil puun te Mispa wey inlupug dan e ka me matig-Pilistiya taman diye te diddiralem te inged ne Bit-Kar, wey impangimatayan dan sikandan.

12 Ne migkuwa si Samwil te dakel ne batu wey intahu din diye te elat-elat te Mispa wey te Hisana. Ne ingngaranan din seeye te Ibinisir[fn] su migkahi sikandin, “Imbulihan ki te Magbebaye taman kuntee.” 13 Sikan naa ka natalu ka me matig-Pilistiya wey warad e sikandan mig-abey miglusud diye te inged te me matig-Israil tenged su ka Magbebaye ma iya ka migpakig-ehet kandan taheed te neuyag pad si Samwil. 14 Ne naawi e te me matig-Israil ka me siyudad ne naahew te me matig-Pilistiya puun te Ikrun peendiye te Gat wey ka langun ne me sakup kayi. Ne warad e degma migpeehetey ka me matig-Israil wey ka me Amurihanen.

15 Migpangulu si Samwil te Israil te intiru ne umul rin. 16 Tagse leg‑un, eggipanew si Samwil eyew te pegleuy te Bitil, Gilgal, wey te Mispa eyew te pegpangulu te me matig-Israil te sika ne me inged. 17 Ne eg-uli sikandin diye te Rama te egkeimpusan e ka himu rin su diye ma ka ugpaan din wey sikandin degma ka migmandu te me matig-Israil te sika ne inged. Ne miggimu degma sikandin te altar ne tutunganan te igpanubad diye para te Magbebaye.

Ka pegbuyu te me matig-Israil te Hari

8  1 Te egkabuyag e si Samwil, inggimu rin e ne me pangulu te intiru ne Israil ka daruwa ne anak din ne me lukes. 2 Si Huwil ka ngaran te kakey wey si Abiya ka ngaran te hari. Sikandan ka me pangulu te Birsiba. 3 Piru ware sikandan mig-ikul te batasan te amey ran, ke kene, nasi sikandan migsuwey tenged te seleppi. Migdawat sikandan te seleppi ne bayad te pegsupak te eleg ne peggukum.

4 Sikan naa, miglibulung ka langun ne igdatu te Israil wey nangendiye ki Samwil diye te Rama. 5 [xr]Ne ingkahiyan dan sikandin, “Buyag kad e wey ware mig-ikul te batasan nu ka me anak nu. Purisu alam ka te Hari ne egmandu kanami iling te duma ne me nasud.” 6 Ne miglungku si Samwil te pegkahi ran, “Behayi key te Hari eyew egmandu kanami.” Sikan naa ka mig-ampu sikandin te Magbebaye ne Manama. 7 Ne ingkahiyan sikandin te Magbebaye, “Tumana nu ka langun ne egbuyuen te keet-etawan keykew su kene ma ne sikeykew ka insamsamilian dan, ke kene, sikeddi ka insamsamilian dan isip Hari dan. 8 Egsamsamilian ka degma nikandan iling te pegsamsamili dan dengan keddi. In-engkeran a nikandan wey migsimba te me diyus-diyus bunsud pad te pegluwas ku kandan diye te Ihiptu taman kuntee. 9 Sikan naa, tumana nu ka inhangyu dan keykew piru panpanayi nu sikandan te mapahetpet wey pangguhuri nu te batasanen te Hari ne egmandu kandan.”

Ka me pegpaney-paney meyitenged te pegmandu te Hari

10 Sikan naa, impanugtul e ni Samwil ka langun ne inlalag te Magbebaye diye te me etew ne migbuyu kandin te Hari. 11 Ingkahiyan din sikandan, “Seini ka batasan te Hari ne egmandu kaniyu: egkuen din ka me anak niyu ne me lukes wey eggimuwen din sikandan ne me sundalu. Ne ka duma, eggimuwen din ne talag-uyan te me karwahi wey me talagpangudde, wey igpewun‑a rin ka duma te me karwahi rin. 12 Ne eg-alam sikandin te egpangulu te libu-libu ne sundalu wey te tiglalimma ne pulu (50) ne sundalu. Egdaru ka duma wey eggaani diye te kamet din, wey ka duma pad kandan eggimu te panganiban te pegpakiggira wey himan te me karwahi rin. 13 Egkuen din ka anak niyu ne me malitan eyew eggimuwen ne talaggimu te peemut, talagsusuba, wey talaggimu te paan. 14 Egkuen din ka subla ne meupiya ne me kamet niyu, me parasan, wey me ulibuwan niyu. Ne igbehey rin seini te me suluhuanen din. 15 Egkuen din pad iya man‑e ka igkasapulu ne baad te trigu wey te behas te paras niyu wey igbehey rin seini te me upisyal rin wey te me suluhuanen din. 16 Egkuen din ka suluhuanen niyu ne me lukes wey me malitan wey ka amana ne meupiya ne me baka niyu, wey me asnu eyew eggamiten din para te himu rin mismu. 17 Egkuen din ka igkasapulu te me ayam niyu wey eg-uripenen kew e nikandin. 18 Te sika ne timpu, egpandalawit kew tenged te pegbayad-bayad te Hari ne in-alam niyu piru kene kew egpamminehen te Magbebaye.”

19 Piru ware migpammineg ki Samwil ka keet-etawan wey migkahi sikandan, “Kene! Egkeupian key te Hari ne egmandu kanami, 20 su eyew egpekeiling key e te langun ne nasud ne due Hari ne egmandu wey egpangulu kanami te pegpakiggira.” 21 Te pegkarineg ni Samwil te langun ne inlalag te keet-etawan, inlalag din e degma seini diye te Magbebaye. 22 Ne ingkahiyan si Samwil te Magbebaye, “Tumana nu ka igkeupii ran wey behayi nu sikandan te Hari.” Ne ingkahiyan e ni Samwil ka me matig-Israil, “Uya, eg-uyun a. Panguli kew e diye te tagse siyudad niyu.”

Ka pegpakigkita ni Saul ki Samwil

9  1 Due sabeka ne etew ne egngaranan ki Kis ne kabuhalan ni Binhamin. Anak sikandin ni Abiyil, ne anak ni Sisur. Ne si Sisur anak ni Bikurat, ne anak ni Apiya ne kabuhalan ni Binhamin. Si Kis amana ne meyaman ne etew. 2 Due anak ni Kis ne egngaranan ki Saul. Mateles sikandin ne kanakan wey ware egpekeiling te kateles din kayi te Israil. Subla sikandin ne malangkew te langun su ka duma, taman man de te pamanayen din.

3 Sabeka ne aldew, nalaag ka me asnu ni Kis, ne amey ni Saul. Sikan naa ka ingkahiyan din ka anak din ne si Saul, “Duruma ka te sabeka te me suluhuanen ne pamitawa niyu naa ka me asnu.” 4 Ne diye migbaye sikandan te me bubungan te Ipraim wey diye te inged te Salisa piru ware dan nakita ka me asnu. Ne miggendiyad e man‑e sikandan te inged te Saalim piru ware dan ded iya man‑e nakita diye. Ne miggendiyad e sikandan te inged te Binhamin piru ware dan nakita ka me asnu. 5 Te pegginguma ran diye te inged te Sup, migkahiyan e ni Saul ka suluhuanen ne migduma kandin, “Eg-uli kid e su kema ke kenad ne asnu ka igkalaggew te amey ku, ke kene, sikante e ka igkalaggew rin.”

6 Piru migkahiyan sikandin te suluhuanen din, “Ke pa ma ahalen! Due etew te Manama te seini ne siyudad ne amana tahura te me etew su egkatuman ma ka langun ne iglalag din. Eggendiye ki pad kandin su kema ke egkapanulu ki nikandin ke hendei ta egkakita ka me asnu.”

7 Ne mig-insaan ni Saul ka suluhuanen din, “Ke eggendiye ki, nekey naa ka eg-uyanen ta diye te kandin? Naamin e ka pegkeen due te saku ta, ne warad igpakadasag ta te etew te Manama. Ne nekey naa ka igpakabehey ta kandin?”

8 Ne migtabak ka suluhuanen, “Due deisek ne pelata kayi te keddi wey igbehey ku seini kandin eyew egnangenan ki nikandin ke hendei ta egkakita ka me asnu.” 9-11 Ne ingkahiyan ni Saul ka suluhuanen din, “Meupiya. Ne egkuwa kid.” Sikan naa ka nangendiyad e sikandan te lungsud ne in-ugpaan te etew te Manama. Te pegtakereg dan e te bubungan peendiye te lungsud, due nasinug-ung dan ne me mengebay ne egmanakeru. Ne mig-insaan dan sikandan, “Duen ded te siyudad ka due egtanud?”

(Diye dengan te Israil, eggenendue ka egpangi-nginse te Manama, “Eggendiye ki te due egtanud, su ka egngaranan kuntee te prupita, egngaranan dengan te due egtanud.”)

12 Ne migtabak ka me mengebay, “Uya, duen ded. Nasinundul niyu re iya sikandin. Iyal kew su sikan pad iya sikandin migginguma diye te siyudad tenged su egpanubad kuntee ka me etew diye te panubaran diye te bubungan. 13 Te pegseled niyu te siyudad, egkakita niyud sikandin te kene pad sikandin egtakereg diye te panubaran diye te bubungan eyew egkeen. Su kene egkeen ka me etew ne ingginggat ke kene pad sikandin egginguma su keilangan ne egpepanalanginan din pad te Manama ka impanubad. Ke egtakereg kew, sahuhune ne egkakita niyu sikandin.” 14 Purisu miggendiyad e sikandan te siyudad. Te pegseled dan te siyudad, nasinug-ung dan e si Samwil ka eggendiyad te panubaran diye te bubungan.

15 Te aldew ne ware pad migginguma si Saul, impanengneng e te Manama si Samwil te miggenendue, 16 “Te iling kayi ne uras kaaselem, due etew ne kabuhalan ni Binhamin ne egpeendiniyen ku te keykew. Itisi nu sikandin te lana eyew egkeyimu ne pangulu te keet-etawan ku ne Israil. Egluwasen din sikandan puun te me matig-Pilistiya su nakita ku ka me peg-antus dan wey narineg ku ka pegpangananey ran.”

17 Te pegkakita ni Samwil ki Saul, ingkahiyan e sikandin te Manama, “Seini ne etew ka innangen ku keykew ne egmandu te keet-etawan ku.” 18 Ne migparani si Saul ki Samwil diye te gumawan te siyudad wey migkahi, “Egkaayun ne egpanuluen a nikeykew te baley te etew ne due egtanud?”

19 Ne migtabak ni Samwil, “Sikeddi iya ka due egtanud. Hun‑a kad keddi diye te panubaran diye te bubungan su lagpu ke pa keen keddi te seini ne aldew. Ne kaaselem te maselem, egnangenan ku sikeykew te langun ne due te suman-suman nu, ne egkataman, egpeyipanawen kud sikeykew. 20 Kene kad kalaggew meyitenged te me asnu ne natateluwan e ne nallaag su nakite e seeye. Hentew bes ka igkeupii te Israil? Kene naa ne sikeykew wey ke intiru naa ne pamilya te amey nu?” 21 Ne migtabak si Saul, “Kabuhalan e re ni Binhamin, ka subla ne deisek ne tribu kayi te Israil. Ne ka pamilya ku kene ne impurtanti te langun ne pamilya te me kabuhalan ni Binhamin. Purisu, mania te ingkahiyan a nikeykew due?”

22 Ne induma ni Samwil si Saul wey ka suluhuanen din diye te maluag ne keenanan wey diye din ipapinnuu te pinnuuwan te me talahuren duma te me tatelu ne pulu (30) ne etew ne impanginggat. 23 Ne ingkahiyan ni Samwil ka talaggilutu, “Uyana nu kayi ka ngalap ne imparapig ku keykew.” 24 Sikan naa ka ingkuwa te talaggilutu ka bubun duma te kalambuan kayi wey diye itahu te tangkaan ni Saul. Ne ingkahiyan ni Samwil si Saul, “Keena nu sika. Te pegpanginggat ku te me etew, intahahe kud sika eyew igpakeen keykew te seini ne sahakeen.”

Purisu migpakiglagpu si Saul duma ki Samwil. 25 Te pegtupang dan puun te panubaran diye te bubungan peendiye te siyudad, duen e in-andam ne hibatanan diye te atep[fn] para ki Saul. Ne diye sikandin miglipereng.

Ka peg-itis ni Samwil ki Saul te lana

26 Te maselem-selem, in-umew ni Samwil si Saul, “Enew kad e su egpeyipanawen kud e sikaniyu.” Sikan naa ka mig-enew e si Saul ne migparumeey e sikandan ki Samwil ka miglihawang. 27 Taheed te egpeendiyad e sikandan te katamanan te siyudad, ingkahiyan e ni Samwil si Saul, “Pewun‑aa nud ka suluhuanen nu wey sanggel ke pa dagdahew su egnangenan ku sikeykew te lalag te Manama.” Purisu miggun-e e ka suluhuanen.

10  1 Ne migkuwa si Samwil te intahuan te lana wey in-itis din e seini diye te ulu ni Saul. Ne inggarekan din e sikandin wey migkahiyan, “In-alam ka te Manama eyew egkeyimu ne pangulu te keet-etawan din ne Israil. Eghari ka te keet-etawan te Magbebaye ne Manama wey egluwasen nu sikandan puun te miglingut kandan ne me kuntere dan. Seini ka ilaan ne ka Magbebaye ka mig-itis keykew te lana eyew egkeyimu ka ne pangulu te keet-etawan din: 2 te peggipanew nu kuntee ne aldew, egpakasinug-ung ka te daruwa ne etew diye te lebeng ni Rakil diye te Silsa ne eletanan te inged ne Binhamin. Ne egnangenan ka nikandan te nakite e ka me asnu ne egpamitawen nu, ne sikeykew e ka igkalaggew te amey nu te migkahi, ‘Nekey buwad ka neula-ula te anak ku?’ 3 Te pegginguma nu diye te uk ne kayu diye te Tabur, duen e man‑e egkasinug-ung nu diye ne tatelu ne etew ne eggendiye te Bitil eyew egsimba te Manama. Ka sabeka kandan, mig-uyan te tatelu ne nati te kambing, ne ka igkarangeb, mig-uyan te tatelu ne timman ne paan, wey ka igkatelu, mig-uyan te binu ne diye itahu te laplap ne tahuanan. 4 Eg-alumameen ka nikandan wey egbehayan ka te daruwa ne timman ne paan, ne egdawaten nu degma seini. 5 Te egkeimpusan e sika, hendiye kad te Gibiya-Iluhim ne ingkekampuwan te me matig-Pilistiya. Te pegseled nu te siyudad, due egkasinug-ung nu ne sabeka ne punduk te me prupita ne diye egpuun te inged ne panubaran diye te bubungan. Ne egmangealpa sikandan, egmanetambur, egmamulendag, wey egmanguglung. Ne egpangguhud sikandan te impanengneng te Manama kandan. 6 Ne sahuhune ne eglene ka Panisingan te Magbebaye due te keykew wey egpangguhud kad degma te lalag te Manama duma kandan, ne egkabalbalawan ka pegkeetew nu. 7 Ne himuwa nu ka meupiya ne egkasuman-suman nu ke egkatuman e ka seini ne me ilaan due te keykew su egduma ka Manama keykew. 8 Hun‑a kad keddi diye te Gilgal. Egsundul a keykew eyew egpanubad te egtutungen wey egpanubad para te keupianan. Tahari e naa te pitu ne aldew taman te egginguma a wey egnangenan ku sikeykew te eleg ne eggimuwen nu.”

9 Te peg-inniyug e ni Saul ki Samwil eyew eggipanew e, imbalbalawan e te Manama ka pusung din. Ne neyitabu iya ka langun ne ilaan te seeye ne aldew. 10 Te pegginguma ran diye te Gibiya, insinug-ung e sikandan te sabeka ne punduk te me prupita. Ne dutu, sahuhune ne miglene ka Panisingan te Manama diye ki Saul ne migpangguhud e degma sikandin te impanengneng te Manama kandin duma te seeye se me prupita. 11 Te pegkakita te langun ne etew ne nekeila kandin dengan, migmein-inseey e sikandan, “Nekey‑a ka neyitabu te anak ni Kis? Prupita bes e degma sikandin?” 12 [xr]Ne due etew diye ne migtabak kandan, “Mani bes iya ke hentew ka amey rin, te egkaayun ma ne egkeyimu ne prupita ka minsan hentew?” Purisu sika ka egpuunan te lalahen ne, “Neyimu bes e degma ne prupita si Saul?” 13 Te nekeimpus e si Saul ka migpangguhud te impanengneng te Manama kandin, miggendiyad e sikandin te panubaran diye te bubungan.

14 Te neimpusan e seeye, nakita si Saul te anggam din wey mig-inse kandin wey diye te suluhuanen din, “Hendei kew migpuun?”

Ne migtabak si Saul, “Migpamitew key te me asnu piru te nakamaan-maan key e ne kene ney e seeye egkakita, miggendiye key e ki Samwil.”

15 Ne mig-insaan e man‑e si Saul te anggam din, “Egkaayun ne egnangenan a nikeykew ke nekey ka ingkahi ni Samwil keykew?”

16 Ne migtabak si Saul, “Innangenan key re nikandin te nakite e ka me asnu.” Piru ware din ipanugtul ka ingkahi ni Samwil ne egkeyimu sikandin ne Hari.

Ka peg-alam ki Saul isip Hari

17 Ne impeumew ni Samwil ka me etew eyew te peglibulung diye te tangkaan te Manama diye te Mispa. 18 Ne migkahiyan din ka keet-etawan te Israil, “Seini ka ingkahi te Magbebaye, ka Manama te Israil, ‘Impalihawang ku sikaniyu puun te Ihiptu wey inluwas ku sikaniyu puun te me matig-Ihiptu wey te langun ne migharian ne migdeeg-deeg kaniyu. 19 Piru insamsamilian ad nikaniyu se Manama niyu ne migluwas kaniyu puun te langun ne me pegbayad-bayad wey me keyirapan. Ne migkahi kew, “Behayi key te Hari.” Purisu libulung kew kuntee kayi te tangkaan ku te Magbebaye sumale te tribu wey karumaan niyu.’ ”

20 Ne impeparani ni Samwil diye te kandin ka tagse kabuhalan te Israil wey iyan naalam ka me kabuhalan ni Binhamin pinaahi te pegpintut-pintut. 21 Ne impeparani rin e man‑e diye te kandin ka tagse pamilya te me kabuhalan ni Binhamin wey iyan naalam ka pamilya ni Matri pinaahi red man‑e te pegpintut-pintut. Ne puun te pamilya ni Matri iyan naalam si Saul ne anak ni Kis. Piru te impamitew ran e si Saul, ware sikandin diye. 22 Sikan naa ka mig-inse sikandan te Magbebaye ke hendei si Saul.

Ne migtabak ka Magbebaye, “Miggeles sikandin due te me kasangkapan.”

23 Sikan naa ka migpamallahuy e sikandan ka egkuwa ki Saul diye. Te pegsasindeg din e diye te taliware te me etew, subla sikandin ne malangkew te langun, ne ka duma taman de te pamanayen din. 24 Ingkahiyan ni Samwil ka me etew, “Seini ka etew ne in-alam te Magbebaye. Ware egpekeiling kandin te langun ne etew.”

Ne migmanguleyi ka langun ne etew, “Egkeuyag ka Hari!”

25 Ne innangenan ni Samwil ka me etew te katenged wey katungdanan te Hari. Ne insulat din seini diye te baseen wey diye din itahu te tangkaan te Magbebaye. Ne impeuli din e ka langun ne etew diye te me ugpaan dan. 26 Ne mig-uli e degma si Saul diye te baley rin diye te Gibiya ne migdumaan te me bahani ne imbagget te Manama.[fn] 27 Piru due me etew ne ware gulehud ne migkahi, “Egmenuwen naa te seini ne etew te egluwas kanta?” Ne inlemetan dan si Saul wey ware dan behayi te dasag. Piru migpeeneng-eneng de sikandin.

Natalu ni Saul ka me kabuhalan ni Amun

11  1 Ne miglusuran te kabuhalan ni Amun ne si Hari Nahas duma te me sundalu rin ka inged ne Habis-Gilyad wey inlingutan dan seini. Ne migkahiyan si Nahas te langun ne etew diye te Habis-Gilyad, “Eggimu ki re te kasabutan wey egpasakup key e kaniyu.”

2 Piru migkahi si Nahas, “Eggimu e re te kasabutan kaniyu ke egsuhut kew ne egkulewuten ku ka igkakawanan ne mata niyu eyew egkeyilawan ka intiru ne Israil.”

3 Ne migkahi ka me pangulu diye te Habis-Gilyad, “Behayi key pa te pitu ne aldew eyew egpakasuhu key pad te egpahuhuren meyitenged due diye te intiru ne Israil. Ke ware egpakaluwas kanami ne eggural key e kaniyu.”

4 Te pegginguma te seeye se me insuhu diye te ugpaan ni Saul diye te Gibiya, impanengneng dan e diye te me etew ka ingkahi ni Nahas. Ne puun due migpandalawit e ka me etew. 5 Te seini ne timpu, sikan pad egginguma si Saul puun te kamet din ne migsinundul te me baka. Ne dutu, mig-inse sikandin, “Nekey‑a ka neyitabu te me etew? Mania te migsinehew sikandan?” Purisu impanugtulan dan e sikandin te guhuren te me etew ne egpuun diye te Habis-Gilyad. 6 Te pegkarineg kayi ni Saul, miglene e ka Panisingan te Manama diye te kandin wey migpangebel-ebel e ka langet din. 7 Ne migkuwa sikandin te daruwa ne baka wey intadtad din seini. Ne impeuyan din e seini te seeye se me insuhu peendiye te intiru ne Israil ne egpakahiyen, “Ka minsan hentew ne kene egduma ki Saul wey ki Samwil, egtadtaren degma ka baka rin iling kayi.”

Ne ingginaaldek te Magbebaye ne Manama ka me matig-Israil, sikan naa ka migpakigsabeke e sikandan kandin. 8 Inlibulung ni Saul ka me etew diye te Bisik: tatelu ne gatus ne libu (300,000) ka me matig-Israil wey tatelu ne pulu ne libu (30,000) ka me matig-Huda. 9 Ne impeuli dan e diye te Habis-Gilyad seeye se insuhu duma te seini ne lalag, “Nangeni niyu ka keet-etawan diye te egluwasen e kaaselem sikandan te kene pad egmeudtu.” Te nekeuli e diye te Habis-Gilyad seeye se me insuhu, migpangguhuran dan e ka keet-etawan diye wey nenaggale amana sikandan. 10 Ne ingkahiyan dan ka me kabuhalan ni Amun, “Eggural key e kaaselem kaniyu wey himuwa niyud kayi te kanami ke nekey ka igkeupii niyu.”

11 Te seup ne aldew, imbaad e ni Saul ka me etew te tatelu ne punduk. Te eg-ukale e ka manuk, inlusuran dan e ka me kabuhalan ni Amun diye te kampu ran wey impangimatayan dan e seini taman te meudtu. Ne nekegsuwey namallahuy ka seeye se ware nammatey wey ware minsan daruwa kandan ne nekegduma.

Ka peg-abey pegpanengneng ne Hari si Saul

12 Ne ingkahiyan si Samwil te me etew, “Hentew‑a seeye se migkahi, ‘Eghari bes ubag si Saul?’ Igpaangey ta sikandan su eggimatayan ta.”

13 Piru migkahi si Saul, “Ware etew ne eggimatayan kuntee ne aldew su inluwas te Magbebaye ka Israil te seini ne aldew.” 14 Ne ingkahiyan ni Samwil ka keet-etawan, “Kuwa kew e. Eggendiye ki te Gilgal su ig-abey ta igpanengneng ne si Saul, Hari ta.” 15 Sikan naa ka nangendiyad te Gilgal ka langun ne etew wey inggimu ran e ne Hari si Saul diye te tangkaan te Magbebaye. Ne migpanubad sikandan para te keupianan wey miggale-gale amana si Saul wey ka me matig-Israil.

Ka pegpanaha-taha ni Samwil

12  1 Ne ingkahiyan ni Samwil ka me matig-Israil, “Intuman ku ka langun ne inlalag niyu wey imbehayan ku sikaniyu te Hari ne egmandu kaniyu. 2 Ne kuntee duen e Hari niyu ne egpangulu kaniyu. Meyitenged keddiey, migmandu a kaniyu bunsud pad te pegkabate ku taman kuntee. Piru buyag ad e wey ubanen e, wey derakel e degma ka me anak ku wey duma niyu iya mismu sikandan. 3 Kuntee nangeni a ke nekey ka igkarew‑ey niyu keddi diye te tangkaan te Magbebaye ne Manama wey diye te tangkaan te Hari ne in-alam din. Duen naa ingkuwa ku ne asnu wey ke baka naa te senge-etew? Duen naa inlimbungan ku wey ke indeeg-deeg ku? Migdawat e naa te seleppi ne bayad te kene ne eleg ne peggukum? Pamaleheti niyu ke nekeyimu a te iling dutu su ig-uli ku seeye kaniyu.”

4 Migtabak sikandan, “Ware ka migpanlimbung wey migdeeg-deeg kanami wey ware ka degma migkuwa te minsan nekey ne egpuun te senge-etew.”

5 Ne ingkahiyan din sikandan, “Te seini ne aldew, egpakapamalehet ka Magbebaye wey ka Hari ne in-alam din te ware nakita niyu ne seyyup ne neyimu ku.”

Ne migkahi sikandan, “Uya, egpakapamalehet ka Magbebaye.”

6 [xr]Ne ingkahiyan ni Samwil ka keet-etawan, “Ka Magbebaye ka mig-alam ki Muwisis wey ki Aarun ne egkeyimu ne pangulu te kabuybuyahan niyu ne me matig-Israil, wey sikandin ka migpalihawang kandan puun te Ihiptu. 7 Ne kuntee, pabulus kew sasindeg due te tangkaan te Magbebaye, taheed te igpasuman-suman ku kaniyu ka langun ne meupiya ne neyimu te Magbebaye kaniyu wey te kabuybuyahan niyu. 8 [xr]Ne migpangananey si Hakub wey ka me anak din te Magbebaye te diye sikandan te Ihiptu. Sikan naa ka impeuyan te Magbebaye si Muwisis wey si Aarun ne iyan migpalihawang te me kabuybuyahan niyu puun te Ihiptu, wey ka migpeugpe kandan te seini ne inged. 9 [xr]Piru inlingawan te me etew ka Magbebaye dan, sikan naa ka impatalu rin e sikandan ki Sisira, ka pangulu te sundalu ni Habin ne Hari te Hasur, wey te me matig-Pilistiya, wey te Hari te Muwab. 10 [xr]Ne migpangananey sikandan te Magbebaye ne migkahi, ‘Nakasale key su mig-engkeran ney sikeykew Magbebaye, wey migpamakey key te me larawan ni Baal wey Astarut. Piru luwasa key kuntee puun te me kuntere ney wey egpamakey key e keykew.’ 11 [xr]Ne insuhu te Magbebaye si Gidyun,[fn] si Barak, si Hipta, wey sikeddiey. Ne inluwas ney sikaniyu puun te me kuntere niyu ne miglingut kaniyu. Ne kuntee, warad igkaaldek niyu te peg-ugpe niyu. 12 [xr]Te pegkakita niyu ne eglusuran kew e ni Nahas ne Hari te me kabuhalan ni Amun, migkahiyan ad e nikaniyu, ‘Egkeupian key te Hari ne egmandu kanami,’ minsan se ka Magbebaye ka Hari niyu.

13 “Ne kuntee seinid e ka Hari ne in-alam niyu. Imbuyu niyu sikandin wey imbehey e sikandin kaniyu te Magbebaye. 14 Keupianan niyu ke igkaaldek niyu ka Magbebaye, egpamakayen, wey egtumanen ka me suhu din, wey ke eg-ikulen niyu duma te Hari niyu ka Magbebaye ne Manama niyu. 15 Piru ke kene kew eg-ikul te Magbebaye, wey ke kene kew egtuman te me suhu din, eglegparan kew nikandin wey ka Hari niyu. 16 Purisu paheed-geed kew sasindeg wey pitawa niyu ka kein-inuwan ne eggimuwen te Magbebaye due te tangkaan niyu. 17 Tinggaani kuntee te trigu wey ware uran te seini ne timpu. Piru eg-umawen ku ka Magbebaye ne egpaluluhung wey egpeuran su eyew egkanengnengan niyu ke kamenu kareet ka neyimu niyu diye te tangkaan te Magbebaye pinaahi te pegbuyu niyu te Hari.”

18 Sikan naa, in-umew ni Samwil ka Magbebaye. Purisu migpaluluhung wey migpeuran ka Magbebaye te sika ne aldew wey naaldek-haldek ka langun ne etew te Magbebaye wey ki Samwil. 19 Ne ingkahiyan si Samwil te langun ne etew, “Ampu ka te Magbebaye nu para te me suluhuanen nu su eyew kene key egpamatey su intimulan ney ka sale ney pinaahi te pegbuyu ney te Hari.”

20 Ne migkahiyan ni Samwil ka keet-etawan, “Kene kew kaaldek. Minsan nekeyimu kew te sika ne sale, piru kene kew engked te Magbebaye, ke kene, pamakaya niyu sikandin te intiru ne pusung niyu. 21 Kene kew engked kandin tenged te ware karuan ne me diyus-diyus ne kene egpakabulig wey ke egpakaluwas naa kaniyu. 22 Su kene egsamsamilian te Magbebaye ka keet-etawan din su egkeyilawan ka mabantug ne ngaran din, su ingkahale din ka peggimu rin kaniyu ne keet-etawan din. 23 Kena a iya egsanggel ne eg-ampu para kaniyu, su ke kene ku seini eggimuwen, egpakasala a te Magbebaye. Ne egpanuluen ku sikaniyu te meupiya wey eleg ne dalan. 24 Kaaldeki niyu re iya ka Magbebaye wey pamakaya niyu te intiru ne pusung niyu. Sumsumana niyu ka me kein-inuwan ne inggimu rin para kaniyu. 25 Piru ke egpabulus kew ne eggimu te sale, egkengareetan kew iya lagkes ka Hari niyu.”

Ka pegdew‑ey ni Samwil ki Saul

13  1 Tatelu ne pulu (30)[fn] ka idad ni Saul te timpu ne neyimu sikandin ne Hari te Israil wey mighari sikandin te hep‑at ne pulu wey daruwa (42) ne leg‑un.[fn] 2 Mig-alam si Saul te tatelu ne libu (3,000) ne etew ne me matig-Israil. Ka daruwa ne libu (2,000), induma rin diye te Mikmas wey diye te bubungan te Bitil. Ka senge-libu (1,000), imparuma rin ki Diyunatan diye te Gibiya ne sakup te Binhamin. Ne impeuli din e diye te tagse ugpaan dan ka duma ne me etew.

3 Inlusuran ni Diyunatan ka kampu te me matig-Pilistiya diye te Giba wey narineg seini te duma ne me matig-Pilistiya. Purisu, migsuhu si Saul ne egparahingen ka me trumpita te intiru ne Israil eyew te peglibulung te me Hibruwanen te pegpakiggira. 4 Narineg te langun ne matig-Israil ne natalu ni Saul ka me matig-Pilistiya ne inlusuran din diye te kampu, ne egdumutan e sikandan te me matig-Pilistiya. Purisu, impeumew ka me sundalu eyew te peglibulung duma ki Saul diye te Gilgal.

5 Ne miglibulung ka me matig-Pilistiya eyew egpakiggira te Israil: due tatelu ne pulu ne libu (30,000)[fn] ne karwahi ran, wey hen‑em ne libu (6,000) ne etew ne migmangudde wey due me sundalu ne egpekeiling kasalig te pantad diye te ilis te weyig. Ne miggendiyad e sikandan te Mikmas, diye te igsile te Bit-Abin, wey diye dan e migkekampu. 6 Te nakamaan-maan ka me matig-Israil te egkeenget-enget e sikandan su egkasegseg man‑e sikandan te me kuntere dan, nangeles e sikandan diye te me sulung, diye te mabbenes, diye te me dalama, diye te me lungag, wey diye te me belun. 7 Ne miglapas e ka duma te Weyig ne Hurdan peendiye te Gad wey diye te Gilyad.

Ne si Saul diye de mule te Gilgal wey migkelkel ka langun ne sundalu ne migduma kandin. 8 [xr]Ne migtetahad si Saul te pitu ne aldew diye te Gilgal sumale te ingkerew ni Samwil kandin, piru ware miggendiye si Samwil. Puun due, bunsud e egmemekegsuwey-suwey ka me sundalu ni Saul. 9 Sikan naa ka migkahi e si Saul, “Uyana niyu kayi te keddi ka igpanubad ne egtutungen wey ka igpanubad para te keupianan.” Ne impanubad din e ka egtutungen ne igpanubad. 10 Te nekeimpus e si Saul ka egpanubad, miggingume e si Samwil, sikan naa ka miglihawang e si Saul eyew te peg-alumama kandin. 11 Ne mig-inse si Samwil, “Nekey‑a ka inggimu nu?”

Ne migtabak si Saul, “Te pegpitew ku ne egmemekegsuwey-suwey e ka me sundalu wey ware ka migginguma te kerew nu, wey nalibulung e ka me matig-Pilistiya diye te Mikmas, 12 nakakahi a, ‘Eglusuran ad iya kuntee te me matig-Pilistiya kayi te Gilgal, ne ware e re due nakapangananey te Magbebaye ne Manama.’ Sikan naa ka napehes a ne egpanubad te egtutungen ne igpanubad.”

13 Ne migkahiyan ni Samwil si Saul, “Keungelan ka inggimu nu. Ware nu tumana ka insuhu keykew te Magbebaye nu. Ke intuman nu seeye, egpaharien din perem ka kabuhalan nu te ware egtamanan kayi te Israil. 14 [xr]Piru kenad e kuntee egpakabulus sika se peghari te kabuhalan nu. Egpamitew e ka Magbebaye te igkahale din ne etew ne igkeupii rin ne eghari te keet-etawan din, tenged su ware nu tumana ka suhu din.”

15 Ne mig-awe e si Samwil diye te Gilgal wey miggendiyad e te inged ne Binhamin diye te Gibiya. Ne inseel ni Saul ka me sundalu ne nasame diye te kandin wey me hen‑em ne gatus (600) ka kasuluhan dan langun. 16 Ne migkekampu diye te Giba ne sakup te Binhamin si Saul, si Diyunatan ne anak din, wey ka me etew rin, taheed te diye degma migkekampu ka me matig-Pilistiya te Mikmas. 17 Ne due tatelu ne punduk te me matig-Pilistiya ne miglihawang puun te kampu ran eyew te pegpanlusud. Ka sabeka ne punduk, miggendiye te Upra diye te inged ne Suwal. 18 Ka sabeka ne punduk, miggendiye te Bit-Hurun, wey ka sabeka ne punduk, miggendiye te katamanan te bubungan ne egpakapantew te napu te Sibuyim ne lenged te disirtu.

19 Te seini ne timpu ware Hibruwanen ne mannayab diye te intiru ne Israil tenged su ware tuhuti sikandan te me matig-Pilistiya su kema ke egmannayab sikandan te me kampilan dan wey me deldeg. 20 Sikan naa ka eggendiye ka langun ne matig-Israil te me matig-Pilistiya eyew te pegpakamanga te me daru ran, piku ran, wasey ran, wey me galab dan. 21 Ne mahal ka bayad te pegpakamanga te daru, wasey, piku, wey te iddus ne putew te tuked ne igdalusung te mananap.[fn] 22 Sikan naa, ware kampilan wey deldeg te me etew ni Saul wey te me etew ni Diyunatan te aldew te gira, piru due mule ki Saul wey ki Diyunatan.

23 Ne miggendiye te migbangalug ne dalan te Mikmas ka sabeka ne punduk te me matig-Pilistiya eyew te pegbantey diye.

Ka peglusud ni Diyunatan te me matig-Pilistiya

14  1 Sabeka ne aldew, migkahiyan ni Diyunatan ne anak ni Saul ka kanakan ne talag-uyan te panganiban din, “Kuwa kid. Eggendiye ki te kampu te me matig-Pilistiya ne seeye te talipag.” Piru ware din patahaa ka amey rin. 2 Te seeye ne timpu, diye si Saul te diralem te kayu ne egngaranan te granada ne diye te Migrun ne marani te Gibiya. Ne hen‑em ne gatus (600) ne sundalu ka me duma rin. 3 Sabeka te duma ni Saul iyan si Ahiyas ne migsaluub te ipud. Anak sikandin ni Ahitub ne suled ni Ikabud, ne anak ni Pinihas, ne anak ni Ili ne talagpanubad te Magbebaye ne Manama diye te Silu.

Ne ware nakataha ka me etew te miggipanew si Diyunatan. 4 Due dalama te tagse kakiliran te dalan ne egbayaan enni Diyunatan peendiye te kampu te me matig-Pilistiya. Ka limang ne dalama, egngaranan te Busis wey ka limang ne dalama, egngaranan te Sini. 5 Ne diye te igkahibang ne balabahan ka sabeka ne dalama, marani te Mikmas. Ne diye degma te igkakawanan ne balabahan ka sabeka ne dalama, marani te Giba.

6 Ingkahiyan ni Diyunatan ka kanakan ne talag-uyan te panganiban din, “Kuwa kid. Eggendiye ki te kampu te me matig-Pilistiya ne ware nenatulii.[fn] Kema ke egbulihan ki te Magbebaye ne Manama, su ware egpakatigkel kandin te pegbehey kanta te kapanaluwan, minsan masalig ki wey ke deisek de.”

7 Ne migkahi ka talag-uyan te panganiban, “Himuwa nu ke nekey ka igkeupii nu, su egduma a keykew minsan nekey ka eggimuwen nu.”

8 Ne migkahi si Diyunatan, “Na, eggendiye kid wey egpakita ki kandan. 9 Ke egkahiyan ki nikandan, ‘Tahari key due,’ ne diye ki re iya egsesasindeg te nalengeran ta wey kene ki egtakereg diye te kandan. 10 Piru ke egkahi sikandan, ‘Takereg kew kayi,’ egtakereg ki iya su sika ka ilaan ne imbehey e te Magbebaye sikandan kanta.”

11 Purisu migpakita sikandan se daruwa diye te migbebantey ne me matig-Pilistiya. Ne migkahi ka me matig-Pilistiya, “Pitew kew! Due me Hibruwanen ne miglihawang puun te me lungag ne nangelesan dan.” 12 Ne in-umew si Diyunatan wey ka duma rin te me matig-Pilistiya ne migbebantey te dalan te Mikmas ne migkahi, “Takereg kew kayi su due igpapitew ney kaniyu.”

Ingkahiyan ni Diyunatan ka talag-uyan te panganiban din, “Iyal ka, sinundul ka keddi su imbehey e te Magbebaye sikandan diye te Israil.” 13 Ne migpangahapkap si Diyunatan wey migsinundul kandin ka talag-uyan te panganiban din. Indula ni Diyunatan ka me matig-Pilistiya wey nenapeled sikandan, wey impangimatayan e te talag-uyan te panganiban din. 14 Te hun‑a ne peglusud dan, daruwa ne pulu (20) ne etew ka napatey ran seled te me liware te teriyas ka kaluag. 15 Ne naalatan ka langun ne me sundalu ne matig-Pilistiya, ka seeye se diye te kampu, diye te kamet, wey ka seeye se me talagbantey, lagkes ka seeye se migmanlusud. Ne dutu, miglilinug e te makeseg wey nasublaan pad iya sikandan ne naalatan.[fn]

Ka pegkatalu te me matig-Pilistiya

16 Ka me talagtameng ki Saul diye te Gibiya ne diye te inged ne Binhamin, nakakita te pegkewukag te me matig-Pilistiya. 17 Ne ingkahiyan ni Saul ka me sakup din, “Seela niyu ka me sundalu wey pitawa niyu ke hentew ka ware kayi.” Te naseel ran e, nanengnengan dan ne ware si Diyunatan wey ka talag-uyan te panganiban din. 18 Ne ingkahiyan ni Saul si Ahiyas, “Uyana nu kayi ka Tahuanan te Kasabutan[fn] te Manama.” Te sika ne timpu, diye te me matig-Israil ka Tahuanan te Kasabutan. 19 Taheed te migpakiglalag si Saul te talagpanubad, nanasnasian e ne newukag ka me matig-Pilistiya diye te kampu ran. Ne ingkahiyan ni Saul ka talagpanubad, “Warad e timpu te peg-inse te Manama!” 20 Ne miglibulung si Saul wey ka me sundalu rin, wey nangipanew e sikandan ka egpakiggira. Ne nakita ran ne amana nalibeg ka me matig-Pilistiya wey egmemekeg-uney-uney e egmemekegtibbas ka tagse sabeka. 21 Te seini ne timpu, ka me Hibruwanen ne diye migdapig te me matig-Pilistiya wey migduma diye te kampu ran, diyad e man‑e migdapig te me matig-Israil ne sakup ni Saul wey ni Diyunatan. 22 Ne migpanalukunan e degma te me matig-Israil ne nangeles diye te me bubungan te Ipraim ka me matig-Pilistiya, te narineg dan ne namallahuy e ka me matig-Pilistiya. 23 Ne nakalihad pad diye te Bit-Abin ka egpahiggireey. Ne inluwas te Magbebaye ka me matig-Israil te seeye ne aldew.

Ka neneyitabu te neimpusan e ka gira

24 Ne migmahuye ka me matig-Israil te seeye ne aldew tenged te saad ni Saul ne miggenendue, “Igdilus seeye se etew ne egkeen te kene pad egmarusilem, te kene e pad egpakasuli te me kuntere ku.” Purisu ware sabeka kandan ne migkeen te sika ne aldew. 25 Ne nangendiye te katalunan ka langun ne etew wey due teneb ne nakita ran diye te tane. 26 Piru ware minsan sabeka ne miggeram dutu tenged te kaaldek dan te saad ni Saul. 27 Piru ware nakarineg si Diyunatan te saad te amey rin ne keilangan ne igpatuman te me etew, sikan naa ka indallut din te teneb ka pupul te tuked din wey inggeraman din seini. Ne dutu, migmanekal e sikandin. 28 Ne migkahiyan sikandin te sabeka te me sundalu, “Migpehet-pehet pe ma migsesaad ka amey nu te me etew ne migkahi, ‘Igdilus seeye se etew ne egkeen te seini ne aldew.’ ” Sika iya ka egpuunan ne migmagguye ka me etew.

29 Ne migkahi si Diyunatan, “Nakasamuk de te keet-etawan ka amey ku! Pitawa niyu, meupiye e se peggeram-geram ku su miggeram e ma te deisek ne teneb. 30 Meupiya pad ke nangeen ka me etew te seeye se nenaahew ran puun te me kuntere dan te seini ne aldew, wey masalig bu pad perem ka napatey ta ne me matig-Pilistiya.”

31 Te seeye ne aldew, impangimatayan dan ka me matig-Pilistiya puun te Mikmas peendiye te Ayalun. Ne dutu migmahuye e ka me etew. 32 Sikan naa ka migmaag-ahawey e sikandan te nenaahew ran ne me karniru, me baka, wey impanggilang dan e seini. Ne ingkeen dan e ka ngalap ne duen pad langesa. 33 [xr]Ne due nakanangen ki Saul, “Nakasale ka keet-etawan diye te Magbebaye pinaahi te pegkeen te ngalap ne due langesa.”

Ne migkahi si Saul, “Me talagsupak kew te kasabutan! Lilid kew te dakel ne batu kayi te lenged ku. 34 Pangendiye kew te me etew wey kahii niyu te egpeuyanen ka tagse sabeka te baka rin wey karniru, wey igpahilang kandan kayi wey igpakeen. Ne kene kew himu te sale diye te Magbebaye ne Manama pinaahi te pegkeen te ngalap ne duen pad langesa.” Purisu ka tagse sabeka te seeye ne karusileman migmanguyan te ayam wey inggilang dan seini. 35 Ne miggimu si Saul te altar ne tutunganan te igpanubad para te Magbebaye wey seeye ka hun‑a ne altar ne inggimu rin.

36 Ne migkahi si Saul, “Egtupangan ta te marusilem egpanalukuni ka me matig-Pilistiya wey eg-aminen ta sikandan egpangimatayi wey egpanguen ta ka langun ne kasangkapan dan taman te maselem.”

Ne migkahi sikandan, “Himuwa nu ke nekey ka insuman-suman nu ne meupiya.”

Piru migkahi ka talagpanubad, “Eg-inse ki pad te Manama.”

37 Ne mig-inse si Saul te Manama ne miggenendue, “Egtupangan ney naa egpanalukuni ka me matig-Pilistiya? Igpareeg nu naa sikandan kanami?” Piru ware migtabak ka Manama te sika ne aldew. 38 Ne migkahi si Saul, “Hendini kew, sikaniyu se langun ne pangulu te me sundalu,[fn] su egnengnengan ta ke nekey ne sale ka neyimu ta te seini ne aldew. 39 Ne egpahunlibet a te manekal ne Magbebaye ne migluwas te Israil ne eggimatayan iya seeye se nakasale, minsan pad ke sika se anak ku ne si Diyunatan.” Piru ware sabeka te me etew ne migtabak kandin. 40 Ne ingkahiyan din ka langun ne matig-Israil, “Duen kew sasindeg te limang wey kayi key degma egsasindeg ki Diyunatan ne anak ku te limang.”

Ne ingkahiyan te me etew si Saul, “Himuwa nu ke nekey ka insuman-suman nu ne meupiya.”

41 [xr]Purisu mig-ampu si Saul ne miggenendue, “He Magbebaye, ne iyan ka Manama te Israil, tabaka a nikeykew te eleg ne tabak.” Ne migpintut-pintut[fn] si Diyunatan wey si Saul wey sikandan ka naalam wey kene ne ka me etew. 42 Ne migkahi si Saul, “Na, pintut-pintuta key ki Diyunatan.” Ne si Diyunatan ka naalam. 43 Ne mig-insaan ni Saul si Diyunatan, “Nangeni a ke nekey ka inggimu nu.”

Ne migtabak si Diyunatan, “Miggeram a te deisek ne teneb pinaahi te pupul te tuked ku. Egpatey ad bes iya seini.”

44 Ne migtabak si Saul, “Uya, egdusaan a perem te Magbebaye te mangune-kune ke kene ka egpatey, Diyunatan.”

45 Piru ingkahiyan te keet-etawan si Saul, “Eggimatayan bes mule si Diyunatan ne iyan nekeyimu te dakel ne kapanaluwan te Israil? Kene egkaayun! Migsaad key te manekal ne Magbebaye ne ware minsan sabeka ne egkarutdut ne bulbul rin, su imbulihan ma sikandin te Manama te neyimu rin te seini ne aldew.” Purisu naluwas te keet-etawan si Diyunatan te iling kayi ne paahi.

46 Ne warad e migpabulus si Saul ka miglupug te me matig-Pilistiya, wey nanguli e ka me matig-Pilistiya diye te inged dan.

Ka peghari ni Saul wey ka pamilya rin

47 Te timpu ne mighari si Saul te Israil, migpakiggira sikandin te langun ne kuntere din diye te nalein-lein ne inged: diye te Muwab, diye te Amun, diye te inged te Idum, wey te me Hari diye te Suba wey te me matig-Pilistiya. Ne minsan hendei sikandin egpakig-ehet, egpanalu iya sikandin. 48 Ne mabulut ne migpakiggira si Saul wey natalu rin ka me Amalikanen wey inluwas din ka me matig-Israil puun te seeye se migpangahew te me karatuan dan.

49 Ne ka me lukes ne anak ni Saul iyan si Diyunatan, si Isbi, wey si Malkisuwa. Ne ka me anak din ne me malitan iyan si Mirab, ka kakey wey si Mikal, ka hari. 50 Ne iyan asawa ni Saul si Ahinuwam, ne anak ni Ahimaas. Ka pangulu te me sundalu ni Saul iyan si Abnir, ne anak te anggam din ne si Nir. 51 Ka amey ni Saul iyan si Kis; wey ka amey ni Abnir iyan si Nir, ne me anak ni Abiyil.

52 Taheed te neuyag pad si Saul, due masumpit ne egpahiggireey ne me matig-Pilistiya wey me matig-Israil. Ne egsundaluwen ni Saul ke due egkakita rin ne manekal ne etew wey ke mabulut naa.

Ka pegdereet ni Saul te me Amalikanen

15  1 [xr]Ne ingkahiyan ni Samwil si Saul, “Sikeddiey ka impeendini te Magbebaye ne Manama eyew te peg-itis keykew te lana isip Hari te keet-etawan din, ne iyan ka me matig-Israil. Purisu pammineha nu seini se lalag ne egpuun te Amana ne Maresen ne Magbebaye ne miggenendue, 2 [xr]‘Egdusaan ku ka me Amalikanen tenged te peggepas dan te me matig-Israil te timpu te peglihawang dan puun te Ihiptu. 3 Sikan naa, lusuri nu ka me Amalikanen wey dereeti nu sikandan langun, lagkes ka langun ne diye te kandan. Pangimatayi nu ka me lukes, me malitan, me bate, wey ka me egsusu pad, ka me baka, me karniru, me kamil, wey ka me asnu.’ ”

4 Purisu impeumew ni Saul ka keet-etawan peendiye te Tilim wey inseel rin sikandan diye. Ne daruwa ne gatus ne libu (200,000) ne sundalu ka egpuun te Israil wey sapulu ne libu (10,000) ne sundalu ka egpuun te Huda. 5 Ne miggendiye si Saul te siyudad te Amalik duma te me sakup din wey miggepas sikandan diye te weyig ne wey re egkaweyihi ke ting-uran. 6 Ne migkahiyan ni Saul ka me Kinihanen, “Pangawe kew, pariyu kew te me Amalikanen eyew kene ku sikaniyu iglagkes te egpangimatey duma kandan tenged su in-ay-ayaran niyu ka langun ne matig-Israil te timpu ne miglihawang sikandan te Ihiptu.” Purisu migpariyu e ka me Kinihanen puun te Amalikanen.

7 Ne natalu ni Saul ka me Amalikanen puun te Habila taman te Sur ne diye dapit te igsile te Ihiptu. 8 Ne indakep din si Agag ne Hari te me Amalikanen, piru impangimatayan din ka langun ne etew rin pinaahi te kampilan. 9 Ne ware himatayi ni Saul wey te me sundalu rin si Agag wey ka subla ne meupiya ne me karniru wey me baka, minsan ka mallambeg ne me nati ran, wey ka langun ne meupiya. Piru indereetan dan mule ka langun ne egkasamsamilian wey ka ware karuan.

Ka pegsamsamili te Manama ki Saul

10 Ne impanengneng te Magbebaye si Samwil, 11 “Nekegsendit a te inggimu ku ne Hari si Saul su in-engkeran ad nikandin wey ware din e tumana ka me suhu ku.” Nabelu si Samwil wey mig-ampu te Magbebaye te intiru ne marusilem. 12 Te pegkapawe, migselem-selem mig-enew si Samwil eyew egpakiglalag ki Saul, piru due nakanangen kandin ne miggendiye si Saul te Karmil wey migpeg-untud-untud te me batu ne tuus te pegkeetew rin. Te nekeimpus e sikandin, miggendiyad e sikandin te Gilgal. 13 Ne miggendiyaan ni Samwil si Saul. Te neumaan din e sikandin, migkahi e si Saul, “Egpanalanginan ka perem te Magbebaye. Natuman kud e ka me suhu din.”

14 Ne migkahi si Samwil, “Mania te due egmammihi-mihi ne me karniru wey egmangngaa-ngaa ne me baka?”

15 Migtabak si Saul, “Impanguyan sika te me sundalu puun te me Amalikanen. Ware dan pangimatayi ka subla ne meupiya ne me karniru wey me baka su eyew igpanubad dan te Magbebaye ne iyan ka Manama nu. Piru in-amin ney te egpangimatey ka duma.”

16 Ne ingkahiyan ni Samwil si Saul, “Peeneng-eneng ka! Egnangenan ku sikeykew te inlalag keddi te Magbebaye ganna te marusilem.”

Ne migkahi si Saul, “Uya, nangeni a.”

17 Ne migkahi si Samwil, “Minsan se migsuman-suman ka ne kene ne impurtanti ka pegkeetew nu piru inggimu ka te Magbebaye ne pangulu pinaahi te peg-alam keykew isip Hari te me tribu te Israil. 18 Insuhu ka te Magbebaye te sabeka ne hipanawan. Migkahi sikandin, ‘Hipanew ka, gulaa nu te egpangimatey ka langun ne makasesale ne iyan ka me Amalikanen. Giraa nu sikandan taman te egkaamin nu sikandan te egpangimatey.’ 19 Piru mania te ware nu tumana ka Magbebaye? Mania te nasi ka naalamlam ka migpanguwa te me kasangkapan dan? Mania te inggimu nu seini se mareet diye te tangkaan te Magbebaye?”

20 Ne migtabak si Saul, “Intuman ku ka Magbebaye wey innipanawan ku ka insuhu din keddi. Inggule ku te egpangimatey ka me Amalikanen wey indakep ku si Agag ne Hari dan. 21 Piru nanguyan ka me sundalu te subla ne meupiya ne me karniru wey me baka puun te seeye se eleg ne egdereetan. In-uyan dan seini kayi te Gilgal su eyew igpanubad dan te Magbebaye, ne iyan ka Manama nu.”

22 Ne migkahi si Samwil,

“Subla naa ne egkahale ka Magbebaye te igmanubad

wey te me egtutungen ne igpanubad du te pegtuman kandin?

Tantanuri nu ne meupiya pad ka pegtuman wey ka pegpammineg te Magbebaye

du te igpanubad ne egtutungen wey te kalambuan te me lukesan ne karniru.

23 Su ka pegsukul te Magbebaye

egpekeiling te sale te pegpanlambus.

Ka pegkamakehal te ulu

egpekeiling te sale te pegsimba te me diyus-diyus.

Tenged su insamsamilian nu ma ka lalag te Magbebaye,

insamsamilian kad degma nikandin isip Hari.”

24 Ne ingkahiyan ni Saul si Samwil, “Nakasala a su nasupak ku ka suhu te Magbebaye wey seeye se inlalag nu keddi, su naaldek a te me etew, purisu imparumdumaan ku sikandan. 25 Purisu pasayluwe e re ubag nikeykew te me sale ku, wey dumeyi e red nikeykew eyew egsimbeen ku ka Magbebaye.”

26 Ne ingkahiyan ni Samwil si Saul, “Kene ku egdumaan sikeykew su insamsamilian nu ma ka lalag te Magbebaye, purisu insamsamilian kad degma te Magbebaye isip Hari te Israil.”

27 [xr]Te peg-inniyug e ni Samwil eyew eggipanew e, inggen-genan ni Saul ka pulipusan te kumbale din wey nahisi seini. 28 Ne migkahiyan sikandin ni Samwil, “Te seini ne aldew, in-awe e te Magbebaye due te keykew ka migharian te Israil iling te peggen-gen nu te kumbale ku ne nahisi. Ne imbehey rin e seini diye te sabeka ne sumbaley nu ne meupiya pad keykew. 29 Kene eg-uubat wey kene egkaalin ka suman-suman te Manama ne imbantug te Israil su kene sikandin ne iling te etew ne egkaalin ka suman-suman.”

30 Ne migkahi si Saul, “Piru minsan pad nakasala a, tahure e red diye te tangkaan te me igbuyag te keet-etawan ku wey diye te tangkaan te intiru ne Israil, wey dumeyi e red nikeykew eyew egsimbeen ku ka Magbebaye ne iyan ka Manama nu.” 31 Sikan naa ka migdumaan e ni Samwil si Saul, wey migsimba te Magbebaye si Saul.

32 Ne migkahi si Samwil, “Uyana niyu kayi te keddi si Agag, ka Hari te me Amalikanen.” Ne migparani si Agag diye te kandin ne ware ingkalaggew, wey migkahi sikandin diye te suman-suman din, “Malehet iya ne kena ad nikandan eggimatayan.” 33 Piru migkahi si Samwil, “Nawaraan ka me malitan te me anak dan tenged te pegpangimatey nu pinaahi te kampilan, ne puun due, egkawaraan degma te anak ka iney nu.” Ne intadtad e ni Samwil si Agag diye te tangkaan te Magbebaye diye te Gilgal.

34 Te neimpusan e sika, miggendiyad e si Samwil te Rama. Ne si Saul, mig-uli e degma diye te baley rin diye te Gibiya. 35 Ne warad mig-abey migpakigkita si Samwil ki Saul taman te migpatey e sikandin piru miglungku sikandin te neyitabu ki Saul. Ne nekegsendit ka Magbebaye te inggimu rin ne Hari te Israil si Saul.

Ka peg-itis ki Dabid te lana isip Hari

16  1 Ne mig-inse ka Magbebaye ne Manama ki Samwil, “Ken‑u ka egkataman ka eglungku tenged te pegsamsamili ku ki Saul isip Hari? Hipenua nu te lana ka sungey ne tahuanan te lana wey hendiye ka te Bitlihim diye ki Hisi su in-alam ku ne Hari ka sabeka te me anak din.”

2 Ne migkahi si Samwil, “Egmenuwen ku te eggendiye? Su ke egkanengnengan seini ni Saul, eggimatayan a nikandin!”

Piru migkahiyan sikandin te Magbebaye, “Uyan ka te beyan ne baka ne ware pad anak wey ke eg-insaan ka, kahii nu, ‘Miggendini a eyew te pegpanubad te mananap ne egtutungen para te Magbebaye.’ 3 Ne hinggata nu si Hisi ne egtambung te pegpanubad wey egnangenan ku sikeykew te eggimuwen nu. Itisi nu te lana ka etew ne in-alam ku ne egkeyimu ne Hari.”

4 Intuman ni Samwil seeye se ingkahi te Magbebaye. Te pegginguma rin diye te Bitlihim, ingkelkel ka me igdatu te lungsud te pegsinug-ung kandin wey mig-inse, “Keupianan naa ka innendini nu kanami?”

5 Ne migkahi sikandin, “Uya, miggendini a eyew te pegpanubad te mananap ne egtutungen para te Magbebaye. Matulusa niyu ka pegkeetew niyu wey duma kew keddi te egpanubad.” Ne inlinisan din degma si Hisi wey ka me anak din, wey ingginggat din sikandan ne egduma te egpanubad.

6 Te pegginguma ran, nakita ni Samwil si Iliyab wey migkahi sikandin diye te suman-suman din, “Sikandin en iya ka in-alam te Magbebaye ne egkeyimu ne Hari.” 7 Piru migkahiyan si Samwil te Magbebaye, “Kene ka pitew te ulaula rin wey te kalayat din su insamsamilian ku sikandin. Kene ne iyan ku egpitawen ka egpitawen te etew ne iyan sika se peglelawa, ke kene, iyan ku egpitawen ka pusung te etew.”

8 Ne in-umew ni Hisi ka anak din ne si Abinadab wey diye din ipabaye te tangkaan ni Samwil. Ne migkahi si Samwil, “Kene degma ne sikandin ka in-alam te Magbebaye.” 9 Ne impalihad e man‑e ni Hisi si Sama diye te tangkaan ni Samwil. Ne migkahi red man‑e si Samwil, “Kene ne sikandin ka in-alam te Magbebaye.” 10 Impalihad ni Hisi diye te tangkaan ni Samwil ka pitu te me anak din wey migkahi si Samwil, “Ware kayi te kandan ka in-alam te Magbebaye.” 11 Ne mig-inse si Samwil ki Hisi, “Seini re iya langun ka me anak nu?”

Migtabak si Hisi, “Duen pad kinaariyan piru migtameng sikandin te karniru.”

Ne migkahiyan ni Samwil si Hisi, “Ipaangey nu sikandin su kene ki egpaminnuu eyew egkeen ke kene sikandin egginguma.” 12 Sikan naa ka impaangey e ni Hisi ka kinaariyan. Malalab-lalab sikandin, mateles ka mata rin, wey mateles sikandin ne egpitawen. Ne migkahiyan te Magbebaye si Samwil, “Sasindeg ka. Itisi nu sikandin te lana, su sikandin ka in-alam ku.” 13 Ne ingkuwa ni Samwil ka sungey ne intahuan te lana wey in-itisan din si Dabid diye te tangkaan te me suled din. Ne sahuhune ne miglene ka Panisingan te Magbebaye diye te kandin wey migpalunggehaat seini diye te kandin te seeye ne aldew. Ne mig-uli e si Samwil diye te Rama.

Ka peg-angey ni Saul ki Dabid

14 Te seeye ne timpu, mig-awe e ka Panisingan te Magbebaye ne Manama diye ki Saul wey egginhinaalreken e sikandin te mareet ne panisingan ne impeuyan te Magbebaye. 15 Ne migkahiyan si Saul te me suluhuanen din, “Mahal ne Hari, iyan egginhinaalrek keykew ka sabeka ne mareet ne panisingan ne impeuyan te Magbebaye. 16 Purisu, tuhuti key ne egpamitew te etew ne egkateu ne egpangelit te alpa. Ne emun ke egginaalreken ka te mareet ne panisingan ne impeuyan te Magbebaye, egpangelit e sikandin te alpa wey egmeupiye e ka eggeramen nu.”

17 Purisu migkahi si Saul, “Ne uya, pamitawi a te etew ne amana egkateu ne eg-ealpa wey uyana niyu sikandin kayi.”

18 Ne sabeka te me kanakan ka migkahi, “Nakanengneng a te due sabeka te me lukes ne anak ni Hisi ne matig-Bitlihim ne egkateu ne eg-ealpa. Mabulut sikandin ne bahani, meupiya ne eglalag, mateles ne egpitawen, wey migduma kandin ka Magbebaye.”

19 Purisu migsuhu si Saul te me etew ne egpahuhuren diye ki Hisi eyew te pegkahi, “Ipeendini nu si Dabid ne anak nu, ka talagtameng te me karniru.” 20 Ne migkuwa si Hisi te sabeka ne asnu wey indulanan din seini te paan wey te sabeka ne puntil ne binu, wey sabeka ne nati te kambing. Ne impeuyan din e seini ki Dabid diye ki Saul. 21 Miggendiye si Dabid ki Saul wey migtrabahu diye te kandin. Ingkeupii amana sikandin ni Saul wey inggimu sikandin ne talag-uyan te me panganiban din. 22 Ne impanagtahaan ni Saul si Hisi te seini ne lalag, “Tuhuti nu ne egpalunggehaat pad si Dabid ne egtrabahu kayi te keddi su igkeupii ku sikandin.” 23 Ne eg-ealpa si Dabid tagse egginaalreken si Saul te mareet ne panisingan ne impeuyan te Magbebaye. Sikan naa ka egkaalipaspasan si Saul wey egmeupiya ka eggeramen din. Ne eg-awe e diye te kandin ka mareet ne panisingan.

Ka pegkaaldek te me matig-Israil ki Gulayat

17  1 Te seeye ne timpu, miglibulung ka me sundalu te me matig-Pilistiya diye te Suku ne sakup te Huda eyew egpakiggira. Diye sikandan migkekampu te Ipis-Damin ne elat-elat te Suku wey te Asika. 2 Ne miglibulung degma si Saul duma te me matig-Israil wey migkekampu diye te napu te Ila, wey migpangandam sikandan eyew egpakiggira te me matig-Pilistiya. 3 Ne migmanasindeg ne migpatalipahey te bubungan ka me matig-Pilistiya wey ka me matig-Israil. Ne due napu diye te eletanan dan.

4 Ne due sabeka ne etew ne miglihawang puun te kampu te me matig-Pilistiya ne egngaranan ki Gulayat ne matig-Gat. Mangngateu sikandin ne egpakiggira wey me tatelu ne mitrus ka kalayat din. 5 Migsaluub sikandin te hilmit ne burunsi wey due degma burunsi ne inhagpi rin te kumeng din ne me lalimma ne pulu wey pitu (57) ne kilu ka kabehat. 6 Ne insaluuban din degma te burunsi ka me lisen din wey migsel-ey sikandin te kampilan ne burunsi. 7 Mabehat wey makepal ka deldeg din, wey putew se pupul kayi ne due me pitu ne kilu se kabehat. Ne miggun‑a kandin ka talag-uyan te kalasag din. 8 Migsasindeg sikandin wey impanguleyian din ka me matig-Israil, “Mania te seini kew langun ka egpakiggira? Sabeka a ne matig-Pilistiya ne bahani wey sikaniyu me suluhuanen ni Saul. Alam kew te sabeka ne etew eyew egpakigsikdel keddi! 9 Ke egkeelehan a nikandin wey egkeyimatayan a nikandin, egkeyimu key e ne me suluhuanen niyu. Piru ke egkatalu ku sikandin wey egkapatey, egkeyimu kew e ne me suluhuanen ney wey egpamakey kanami.” 10 Ne migkahi si Gulayat, “Me sundalu te Israil, hentew kaniyu ka eg-atu keddiey? Ipeendini niyu ka sabeka ne etew su egpasikdeley key.” 11 Te pegkarineg dutu ni Saul wey te langun ne me matig-Israil, nangelkel e sikandan langun wey nenaaldek amana.

Si Dabid wey si Gulayat

12 Si Dabid, anak te matig-Iprata ne egngaranan ki Hisi ne diye mig-ugpe te Bitlihim ne sakup te Huda. Due walu ne me lukes ne me anak ni Hisi. Te peghari ni Saul, buyag e amana sikandin. 13 Ne migduma ki Saul ka tatelu ne kakey te me anak ni Hisi diye te giraanan. Sikandan si Iliyab ka kinakakayan, si Abinadab ka igkarangeb, wey si Sama ka igkatelu. 14 Ne si Dabid ka kinaariyan. Ne ka tatelu ne kakey rin, egduma-ruma ki Saul te egpakiggira, 15 ne sikandin, eg-uli-uli de mule puun diye ki Saul su egtameng ma sikandin te me karniru te amey rin diye te Bitlihim.

16 Ne inlelalisan ni Gulayat ka me matig-Israil te tagse aldew wey marusilem te hep‑at ne pulu (40) ne aldew.

17 Ne ingkahiyan ni Hisi ka anak din ne si Dabid, “Kua nu seini se me liware te saku ne trigu ne insandag wey sapulu ne timman ne paan wey dagdahawi nu uyana diye te me suled nu diye te kampu. 18 Uyana nu degma diye te pangulu te sundalu seini se sapulu ne timman ne egkakeen ne egngaranan te kisu, wey pangemustaa nu degma ka peg-ugpe te me suled nu. Te peg-uli nu, uyan ka te minsan nekey ne egpamalehet ne meupiya red sikandan. 19 Diye kuntee te napu te Ila si Saul wey ka me suled nu, wey ka langun ne me matig-Israil, ka egpakiggira te me matig-Pilistiya.”

20 Purisu te seup ne aldew, migselem-selem mig-enew si Dabid wey inggaat din ka me karniru diye te sabeka ne talagtameng, wey miggipanew e sikandin ne in-uyan din ka egkakeen sumale te insuhu ni Hisi kandin. Te pegginguma rin diye te kampu te me matig-Israil, egligwang e ka me sundalu ne migmanguleyi eyew egpakiggira. 21 Ne migpatangkeey e ka me matig-Israil wey ka me matig-Pilistiya ne andam e ne egpahiggireey. 22 Ne inggaat ni Dabid ka inuyanan din diye te talagtameng te me kasangkapan wey migpallahuy diye te migluyud ne me sundalu eyew te pegpangemusta te me suled din. 23 Taheed te migpakiglalag pad sikandin kandan, mig-awe e mule puun te punduk te me sundalu si Gulayat, ka Pilistihanen ne matig-Gat ne mangngateu ne egpakiggira wey inlelalisan din e man‑e ka me matig-Israil, wey narineg seeye ni Dabid. 24 Te pegkakita te me matig-Israil ki Gulayat, amana sikandan nenaaldek wey namallahuy e. 25 Ne migmalalahey sikandan ne miggenendue, “Nakita niyu sika se etew ne egpatakereg? Migtakereg iya sikandin eyew te peglelalis te me matig-Israil. Ne egbehayan te Hari te dakel ne karatuan ka seeye se egpakapatey kandin wey igpaasawa rin pad kandin ka anak din ne malitan. Ne kene pad iya man‑e egpabayaren te buhis te Israil ka pamilya te amey rin.”

26 Ne mig-inse si Dabid te etew ne diye te marani rin, “Nekey‑a ka igdasag te seeye se etew ne egpakapatey te sika ne matig-Pilistiya wey egpakaluwas te Israil puun te pegkeyilew? Hentew‑a sika se matig-Pilistiya ne ware migpalintutuu te Manama[fn] ne miglelalis te me sundalu te manekal ne Manama?” 27 Ne innangenan sikandin te me etew meyitenged te dasag ne egkarawat te seeye se etew ne egpakapatey ki Gulayat.

28 Ne nabelu amana si Iliyab, ka kinakakayan ne suled ni Dabid te pegkarineg te migpakiglalag sikandin te me etew. Ne migkahiyan din si Dabid, “Mania te miggendini ka? Hentew‑a ka inggaatan nu te pila-pila ne karniru ta diye te disirtu? Nakanengneng a te pegkaambug nu, wey te kareet te suman-suman nu. Miggendini ke re eyew te pegpitew te gira.”

29 Migkahi si Dabid, “Nekey‑a ka neyimu ku ne mareet? Mig-inse e man de!” 30 Mig-inniyug si Dabid wey mig-inse e man‑e sikandin diye te lein ne me etew te sikan ded ne inse wey iling ded te hun‑a ne tabak ka intabak te me etew kandin.

31 Te pegkarineg te me etew te ingkahi ni Dabid, innangen dan e seini ki Saul wey impakuwe e ni Saul si Dabid. 32 Ingkahiyan ni Dabid si Saul, “Ware sabeka kanta ne eleg ne egkaliyasan te sika ne matig-Pilistiya. Sikeddi se suluhuanen nu, egpakig-ehet kandin.”

33 Ne migtabak si Saul, “Kene ke pad ne eleg ne egpakig-ehet te sika ne matig-Pilistiya su egkankanakan ke pad wey bahani e mule sikandin bunsud pad te pegkabate din.”

34 Piru migtabak si Dabid, “Nakapaney a ne talagtameng te me karniru te amey ku. Ke due liyun wey ke usu naa ne egdawi te nati te karniru puun te punduk, 35 eglupuhen ku seeye wey eglampesan, wey eg-ahawen ku ka karniru ne migbange din. Ke egbaliyung seini keddi, eggen-genan ku ka sumpe din, eglampesan, wey eggimatayan ku. 36 Nakapatey a te liyun wey te usu, ne sika se matig-Pilistiya ne ware migpalintutu te Manama[fn] egpekeiling te seeye se nangimatayan ku tenged su inhanggat din ma ka me sundalu te manekal ne Manama.” 37 Ne migpabulus si Dabid ka miglalag, “Inluwas a te Magbebaye puun te liyun wey te usu, purisu egluwasen e red degma nikandin puun te sika ne matig-Pilistiya.”

Ne ingkahiyan ni Saul si Dabid, “Ne ayun kad iya ka egpakig-ehet kandin wey egdumaan ka te Magbebaye!” 38 Ne impakukumbale ni Saul si Dabid te kumbale din te egpakiggira wey impasaluub din sikandin te hilmit ne burunsi, wey impaagpiyan din te burunsi ka kumeng din. 39 Insiniket ni Dabid ka kampilan ni Saul wey mig-eleg-eleg miggipanew piru egkewuyut sikandin tenged su ware sikandin nalayam kayi, sikan naa ka ingkahiyan din si Saul, “Egkewuyut a ke egsaluub a kayi su wara a nalayam.” Purisu inluung ni Dabid seeye. 40 Ne ingkuwa rin ka tuked din wey mig-alam sikandin te lalimma ne batu ne mallurung diye te bangalug wey intahu din diye te puyungut din te egtameng te karniru. Ne migparani si Dabid ki Gulayat ne mig-uyan te lambuyug.

Ka pegpabunuey ni Dabid wey Gulayat

41 Ne migsinug-ung degma ki Dabid si Gulayat ne miggun‑a kandin ka talag-uyan te me kalasag din. 42 Te namelmelehan e ni Gulayat si Dabid, inlemetan din e sikandin tenged su egkankanakan mem pad sikandin wey malalab-lalab ka beneng, wey mateles sikandin ne egpitawen. 43 Ne ingkahiyan din si Dabid, “Mania, asu a su eg-uyan ke re te tuked ka egparani keddi?” Ne indilus din e si Dabid pinaahi te me manama rin. 44 Migkahi sikandin, “Dani ka keddi su igpakeen ku te me manuk-manuk wey te me mahintalunan ka sapu nu.”

45 Ne ingkahiyan ni Dabid si Gulayat, “Migdani ka keddi ne mig-uyan te kampilan, deldeg, wey pungyal piru migdani a keykew pinaahi te ngaran te Amana ne Maresen ne Magbebaye, ne iyan ka Manama te me sundalu te Israil ne inlemetan nu. 46 Te seini ne aldew igbehey ka te Magbebaye keddi. Eggimatayan ku sikeykew wey egtempuhen ku ka lieg nu. Igpakeen ku te me manuk-manuk wey te me mahintalunan ne mananap ka nammatey ne me sundalu ne matig-Pilistiya eyew egkanengnengan te intiru ne kalibutan ne due Manama te Israil. 47 Ne egpakanengneng ka langun ne miglibulung kayi te egpangabang ka Magbebaye te me etew rin; kene ne pinaahi te kampilan wey te deldeg, su iyan egpakig-ehet ka Manama wey igpareeg kew nikandin kanami.”

48 Taheed te egparani e si Gulayat ki Dabid eyew eggimatey kandin, migsinug-ung e degma si Dabid peendiye ki Gulayat eyew te peggimatey degma kandin. 49 Migsikep si Dabid te batu diye te puyungut din wey imbala rin e te lambuyug din, ne intileng din e seini, wey impatummawan din ka buked ni Gulayat. Ne nakalebeng ka batu diye te buked din wey napeled e sikandin ne nakalangkeb diye te tane. 50 [xr]Purisu, natalu ni Dabid si Gulayat pinaahi re te lambuyug wey te batu. Napatey ni Dabid si Gulayat minsan ware kampilan din. 51 [xr]Ne migpallahuy si Dabid peendiye ki Gulayat wey migsasindeg diye te andang din. Ne inggulabut din e ka kampilan ni Gulayat wey innimatayan din e sikandin, wey intempug e ka ulu.

Te pegkakita te me matig-Pilistiya te namatey e ka mangngateu ran ne egpakiggira, namallahuy e sikandan. 52 Ne migmanguleyi ka me matig-Israil wey Huda, wey inlupug dan ka me matig-Pilistiya puun te Gat taman te kasunguwan te Ikrun. Natalagtag ka migpatey ne me matig-Pilistiya puun te dalan peendiye te Saraim taman te Gat wey Ikrun. 53 Te nekeimpus e sikandan ka eglupug te me matig-Pilistiya, migmanlibed e sikandan wey impanguwa ran e ka me kasangkapan te me matig-Pilistiya ne neneengkeran diye te kampu. 54 Ne ingkuwa ni Dabid ka ulu ni Gulayat wey in-uyan din seini diye te Hirusalim, piru diye din itahu te balungbalung din ka kasangkapan ni Gulayat.

Ka peg-inse-inse ni Saul ki Dabid

55 Te pegkakita ni Saul ki Dabid te migparani ki Gulayat, in-insaan din e si Abnir, ka pangulu te me sundalu te miggenendue, “Abnir, hentew‑a anak te sika ne kanakan?”

Ne migtabak si Abnir, “Mahal ne Hari, egpahunlibet a te umul nu, wara a nakanengneng.”

56 Ne migkahi ka Hari, “Nengnengi nu ke hentew anak te sika ne kanakan.”

57 Te nekeuli e si Dabid puun te peggimatey ki Gulayat, indume e sikandin ni Abnir diye ki Saul. Ne in-uyan-uyan de due ni Dabid ka ulu ni Gulayat. 58 Ne mig-insaan sikandin ni Saul, “Tatu, hentew‑a ka amey nu?”

Ne migtabak si Dabid, “Anak a te suluhuanen nu ne si Hisi ne matig-Bitlihim.”

Ka pegpaalukuyey ni Dabid wey ni Diyunatan

18  1 Te nekeimpus e si Dabid ka egpakiglalag ki Saul, nekeg-alukuy e amana sikandan ki Diyunatan. Indakelan ni Diyunatan te geyinawa si Dabid ne alukuy rin iling te peggeyinawa rin te pegkeetew rin. 2 Bunsud te seeye ne aldew, diyad e peugpaa ni Saul te kandin si Dabid, wey ware din e tuhuti ne eg-uli diye te baley te amey rin. 3 Ne migpakigsabut si Diyunatan ki Dabid ne egpeunungey sikandan taman te katamanan su indakelan din ma sikandin te geyinawa iling te pegkeetew rin. 4 Ne inluung e ni Diyunatan ka mateles ne diyakit din ne malayat wey imbehey rin e seini ki Dabid, lagkes ka me kumbale din, duma te kampilan din, pane, wey libed. 5 Migpanpanalu si Dabid te langun ne impalusuran kandin ni Saul, sikan naa ka inggimu e sikandin ni Saul ne sabeka ne pangulu te me sundalu. Nakapahale seini te langun ne etew wey te me upisyal ni Saul.

Ka pegkasekel ni Saul ki Dabid

6 Pegkapenga neyimatayi ni Dabid si Gulayat, nanguli e ka me etew. Ne insinug-ung si Saul te me malitan ne namuun te me siyudad te Israil ne memaggale-gale ne nangulahing wey migmanesayew ne egbalesen te me tamburin wey te me alpa. 7 [xr]Ne mig-ulahing sikandan te peggale-gale dan ne miggenendue,

“Eglibu-libu ka neyimatayan ni Saul,

piru egsapulu ne libu mule ka neyimatayan ni Dabid.”

8 Ne nabelu-belu si Saul tenged su ka seeye ne lalag ware nakapahale kandin. Ne migkahi sikandin, “Mania te migkahi sikandan te tigsapulu ne libu ka napatey ni Dabid, piru libu-libu re ka neyimatayan ku? Ne egkataman, eggimuwen dan e sikandin ne Hari.” 9 Ne puun te seeye ne aldew, eg-iipaten e ni Saul si Dabid tenged su nasekel sikandin kandin.

10 Te seup ne aldew, in-umaan si Saul te mareet ne panisingan ne impeuyan te Manama, wey migpangasak sikandin diye te seled te baley rin ne hendue te egbusawen. Ne dutu, migpangelit e te alpa si Dabid sumale te ingkalayami rin ne eggimuwen. Ne miggen-gen si Saul te deldeg 11 wey impilak din e si Dabid te migkahi diye te suman-suman din, “Igpakpak ku si Dabid diye te alabat.” Ne kararuwa pilaka ni Saul si Dabid, piru nakalikay sikandin.

12 Ne migduma ka Magbebaye ne Manama ki Dabid, wey warad e sikandin migduma ki Saul. Purisu, naaldek si Saul ki Dabid. 13 Sikan naa ka impaawe e ni Saul si Dabid diye te tangkaan din wey inggimu rin e ne pangulu te senge-libu ne me sundalu. Purisu, migpangulu e si Dabid te me sundalu rin te gira. 14 Migpanpanalu si Dabid te langun ne inggimu rin su migduma ma kandin ka Magbebaye. 15 Ne naaldek amana si Saul ki Dabid te pegkakita rin ne migpanpanalu sikandin. 16 Piru inggeyinawaan si Dabid te langun ne matig-Israil wey matig-Huda su migpanpanalu ma sikandin ka migpangulu te gira.

Si Mikal ka naasawa ni Dabid

17 Ne migkahiyan ni Saul si Dabid, “Seini red si Mirab ka kinakakayan ne anak ku ne malitan. Igpaasawa ku sikandin keykew; piru ipapitew nu pa ka kabulut nu te egpakiggira para te Magbebaye ne Manama isip pegpanganuhang keddi.” Su migsuman-suman si Saul ne te iling kayi ne paahi: egkapatey te me matig-Pilistiya si Dabid wey kenad e ne sikandin pad ka eggimatey kandin. 18 Ne migkahiyan ni Dabid si Saul, “Mahal ne Hari, kena a ne likes ne egkeyimu ne mekaamung nu tenged su kene ne impurtanti ka pamilya ku kayi te Israil.”

19 Piru te pegginguma te timpu ne igpaasawe e ki Dabid si Mirab, nasi mule ipaasawa sikandin ni Saul ki Adriyil ne matig-Mihula.

20 Ne due anak ni Saul ne egngaranan ki Mikal ne neupian ki Dabid. Innangen seeye te me etew ki Saul wey nahale sikandin te narineg din seeye. 21 Ne migkahi si Saul diye te suman-suman din, “Igpaasawa ku si Mikal ki Dabid eyew egkeyimu sikandin ne sahilut ki Dabid taman te egkeyimatayan sikandin te me matig-Pilistiya.” Sikan naa ka ingkahiyan e man‑e ni Saul si Dabid, “Egkamekaamung ku red iya sikeykew.” 22 Purisu insuhu ni Saul ka me suluhuanen din ne egpeel-helesan egpanangeni si Dabid, “Nahale keykew ka Hari wey inggeyinawaan ka te langun ne me upisyal rin, purisu pamekaamung kad e te Hari.”

23 Ne innangenan te me suluhuanen ni Saul si Dabid meyitenged te seeye ne lalag. Ne mig-inse si Dabid, “Te suman-suman niyu, malemu re ka egkeyimu ne mekaamung te Hari? Egkaayu-ayu e re wey ware neileyi.”

24 Ne innangenan si Saul te me suluhuanen din te ingkahi ni Dabid. 25 Ne migkahi si Saul, “Nangeni niyu si Dabid te seini ne lalag, ‘Ware egbuyuen te Hari ke kene, iyan de ka sabeka ne gatus ne laplap te lebut[fn] te me lukes ne matig-Pilistiya eyew egpakasuli sikandin te me kuntere din.’ ” Ne dutu, migsuman-suman si Saul ne egkeyimatayan iya te me matig-Pilistiya si Dabid. 26 Te pegnangen te me suluhuanen ni Saul ki Dabid meyitenged dutu, nahale sikandin ne egkeyimu ne mekaamung ni Saul. Purisu te ware pad migginguma ka kerew te kasal, 27 migpakiggire e si Dabid te me matig-Pilistiya duma te me sundalu rin wey nakapatey sikandan te daruwa ne gatus (200) ne me matig-Pilistiya, wey impanempug dan e ka me laplap te me lebut dan wey imbehey seini diye ki Saul eyew egkamekaamung din e si Dabid. Sikan naa ka impaasawe e ni Saul ki Dabid si Mikal.

28 Te pegkakita ni Saul ne migduma ka Magbebaye ne Manama ki Dabid, wey miggeyinawaan amana sikandin te anak din ne si Mikal, 29 nanasnasian pad ka kaaldek din kandin. Purisu, neyimu e si Dabid ne kuntere ni Saul taman te migpatey e sikandin.

30 Ne migpabulus migpakiggira ka me pangulu te me matig-Pilistiya te me matig-Israil. Te tagse gira ran, subla ne migpanpanalu si Dabid du te duma ne me upisyal ni Saul. Sikan naa ka migmabantug amana sikandin.

Ka mareet ne planu ni Saul ki Dabid

19  1 Ne ingkahiyan ni Saul ka anak din ne si Diyunatan wey ka langun ne me suluhuanen din te egpeyimatayan si Dabid. Piru indakelan ni Diyunatan te geyinawa si Dabid. 2 Purisu ingkahiyan din si Dabid, “Migplanu ka amey ku ne eggimatayan ka, purisu, bantey ke naa kaaselem te maselem, wey heles ka diye te inged ne ware nakataha. 3 Eggendiya a te kamet ne innelesan nu duma te amey ku wey egpakiglalag a kandin meyitenged keykew. Egpanengnengen ku re sikeykew ke nekey ka egkatahaan ku.”

4 Ne in-ay-ayaran ni Diyunatan te eglalag si Saul meyitenged ki Dabid te migkahi, “Ahalen, kene nu ubag dereeti ka suluhuanen nu ne si Dabid tenged su ware sikandin nakasale keykew, wey meupiya ka pegtrabahu rin kayi te keykew. 5 Ware din sumsumana ka egsahapan din te timpu ne migpasikdeley sikandan ki Gulayat wey neyimatayan din iya si Gulayat, wey impepanalu te Magbebaye ne Manama ka Israil. Nakita nu seini wey nahale ka, purisu mania te eggimatayan nu sikandin te ware ma sale din keykew?”

6 Ne migpalintutuu si Saul ki Diyunatan, sikan naa ka migsaad sikandin te manekal ne Magbebaye ne kene din e eggimatayan si Dabid. 7 Nataman, in-umew e ni Diyunatan si Dabid wey innangenan din te langun, wey induma rin e sikandin diye ki Saul. Ne diyad e man‑e si Dabid mig-ugpe ki Saul iling dengan.

8 Ne duen e man‑e gubut. Ne miggipanew si Dabid wey migpakiggire e te me matig-Pilistiya wey masalig ka napatey rin, purisu, namallahuy e ka duma ne me matig-Pilistiya.

9 Sabeka ne timpu, in-umaan si Saul te mareet ne panisingan ne impeuyan te Magbebaye. Te seeye ne timpu, migpinpinnuu sikandin diye te baley rin ne miggehen-gen te deldeg din taheed te mig-ealpa si Dabid. 10 Ne igpakpak e perem sikandin ni Saul diye te alabat pinaahi te pegpilak kandin, piru nakalikay si Dabid wey nakapakpak ka deldeg diye te alabat. Ne migpallahuy e si Dabid wey migpariyu e.

11 [xr]Te seini ne karusileman, migsuhu te me etew si Saul peendiye te baley ni Dabid te pegbantey kandin eyew egkeyimatayan e sikandin te pegkamaselem. Piru migkahiyan sikandin te asawa rin ne si Mikal, “Emun ke kene ka egpallahuy te seini ne marusilem, eggimatayan kad kaaselem te maselem.” 12 Sikan naa ka intuntun e ni Mikal si Dabid diye te bintana wey migpallahuy e sikandin wey migpariyu e. 13 Ne migkuwa si Mikal te larawan te diyus-diyus wey impeyibat din diye te hibatanan, wey intahuan din te bulbul te kambing ka ulu kayi, wey in-ulesenan din seini. 14 Te pegginguma te seeye se me insuhu ni Saul eyew te pegdakep ki Dabid, ingkahiyan e sikandan ni Mikal, “Migderalu si Dabid.” 15 Te ingkahiyan dan e si Saul meyitenged kayi, impalibed e sikandan ni Saul te miggenendue, “Uyana niyu si Dabid kayi ne miggibat diye te hibatanan su eggimatayan ku.” 16 Piru te pegseled te seeye se me insuhu ni Saul, nakita ran ne larawan bes te diyus-diyus ka diye te hibatanan wey intahuan te bulbul te kambing ka ulu kayi. 17 Ne mig-insaan ni Saul si Mikal, “Mania te in-akalan a nikeykew wey mania te impepallahuy nu ka kuntere ku?”

Ne migtabak si Mikal, “Migkahiyan a nikandin, ‘Pepallahuya a nikeykew, su ke kene, eggimatayan ku sikeykew!’ ”

18 Ne migpallahuy e wey migpariyu e si Dabid, wey miggendiyad e ki Samwil diye te Rama, ne innangenan din sikandin te langun ne inggimu ni Saul kandin. Ne miggendiyad si Samwil wey si Dabid te Nayut wey diyad mig-ugpe. 19 Ne due nakahuhud ki Saul ne miggenendue, “Diye si Dabid te Nayut ne sakup te Rama.” 20 Purisu migsuhu si Saul te me etew eyew te pegdakep ki Dabid. Te pegginguma ran diye, due nakita ran ne punduk te me prupita ne migpanagne ne impanguluwan ni Samwil. Ne miglene ka Panisingan te Manama diye te me etew ne sinuhu ni Saul, ne dutu, migpanagne e degma sikandan. 21 Te nahuhuran si Saul meyitenged kayi, migsuhu e man‑e sikandin te lein ne me etew, piru migpanagne ded degma sikandan. Te igkatelu ne pegsuhu din te me etew, migpanagne ded man‑e sikandan. 22 Ne mig-uney-uney e si Saul miggendiye te Rama. Te pegginguma rin diye te dakel ne belun diye te Siku, mig-inse e sikandin, “Hendei si Samwil wey si Dabid?” Ne due migtabak, “Diye sikandan te Nayut ne sakup te Rama.” 23 Purisu miggendiyad e sikandin te Nayut ne sakup te Rama. Piru miglenaan ded degma sikandin te Panisingan te Manama wey migpanagne e ka miggipanew taman te nekeuma sikandin diye te Nayut. 24 [xr]Ne inluung din ka kumbale din wey migpanagne diye te tangkaan ni Samwil. Ne miggibat sikandin ne migpalawas te intiru ne aldew wey marusilem. Seini ka egpuunan te egkahiyen te me etew ne, “Neyimu bes e degma ne prupita si Saul?”

Ka pegpasaarey te talag-alukuy

20  1 Ne migpallahuy e si Dabid puun te Nayut ne sakup te Rama wey miggendiyad e ki Diyunatan wey mig-inse, “Nekey ka neyimu ku ne mareet? Nekey ka sale ku te amey nu? Mania te eggimatayan a nikandin?”

2 Ne migtabak si Diyunatan, “Kene egkeyitabu sika! Kene ka egpatey. Ware minsan nekey ne eggimuwen te amey ku, dakel ma wey se deisek, ne kene igpanengneng keddi. Kene din iya iggeles keddi ka planu rin, purisu kene ne malehet sika se ingkahi nu.”

3 Piru migtabak si Dabid, “Nakanengneng amana ka amey nu te eglapig ka keddi wey migkahi sikandin te suman-suman din, ‘Keilangan ne kene egpakataha si Diyunatan kayi su kema ke eglungku sikandin.’ Egpahunlibet a iya keykew pinaahi te manekal ne Magbebaye ne Manama ne kena ad e egkaluhey.”

4 Ne migkahiyan ni Diyunatan si Dabid, “Eggimuwen ku ka minsan nekey ne igpeyimu nu keddi.”

5 [xr]Ne ingkahiyan ni Dabid si Diyunatan, “Kaaselem ka pegsahakeen te pegbunsud te Iyam ne Bulan. Egkeen a perem duma te Hari piru tuhuti a ne eggeles diye te kamet taman ikaruwa te marusilem. 6 Emun ke egpamitew ka amey nu keddi, kahii nu sikandin te mighangyu si Dabid ne egdagdahew eg-uli diye te Bitlihim eyew egduma te intiru ne pamilya rin te peghalad te mananap ne egtutungen ne eggimuwen te tagse leg‑un. 7 Ke egkahi sikandin, ‘Meupiya,’ migpasabut naa ne ware mareet ne suman-suman din keddi, piru ke egkabelu sikandin, migpasabut naa ne due mareet ne suman-suman din keddi. 8 Purisu keyid‑u ka keddi tenged te inggimu nu ne kasabutan duma keddi diye te tangkaan te Magbebaye. Piru ke due sale ku, sikeykew e mule mismu ka eggimatey keddi. Mania te eg-uyanen e pad nikeykew diye te amey nu?”

9 Ne migkahi si Diyunatan, “Kene ku egkeyimu sika. Ke nakanengneng e pa ne due suman-suman te amey ku ne egdereet keykew, egnangenan ku iya sikeykew.”

10 Ne migkahiyan ni Dabid si Diyunatan, “Hentew pad ka egpakanangen keddi ke mareet ka tabak te amey nu wey egkabelu keddi?”

11 Ne migkahiyan ni Diyunatan si Dabid, “Kuwa kid. Eggendiye ki te kamet.” Sikan naa ka miggendiyad e sikandan.

12 Ne migkahiyan ni Diyunatan si Dabid, “Egsaad a keykew diye te tangkaan te Magbebaye te Israil ne egnengnengan ku te iling kayi ne uras kaaselem wey ke ikaruwa naa ke nabelu naa ka amey ku keykew. Ne egnangenan ku re sikeykew ke ware sikandin nabelu keykew. 13 Piru ke egkeupian iya ka amey ku ne eggimatayan ka, egdusaan a perem te Magbebaye ke kene ku sikeykew egpanengnengen wey egpepallahuyen. Egdumaan ka te Magbebaye iling te pegduma rin dengan te amey ku. 14 Taheed te manekal e pad, meupiya perem ne egdakelan a nikeykew te geyinawa iling te peggeyinawa te Magbebaye keddiey eyew kena a egkapatey. 15 [xr]Ipabulus nu ka keupiya nu te pamilya ku taman te ware egtamanan minsan egpangimatayan e te Magbebaye ka langun ne me kuntere nu kayi te ampew te tane.” 16 Ne miggimu si Diyunatan te kasabutan te pamilya ni Dabid ne kene egkalingew kandin ka me kabuhalan ni Dabid wey migpanubadtubad ne egsulian te Magbebaye ne Manama ka me kuntere ni Dabid.

17 Ne impasaad e man‑e ni Diyunatan si Dabid te peggeyinawa kandin su inggeyinawaan din si Dabid iling te pegkeetew rin. 18 Ne migkahiyan ni Diyunatan si Dabid, “Kaaselem ka pegsahakeen te pegbunsud te Iyam ne Bulan, wey egpakasahimanu iya te amey ku ne ware ka tenged su ware ma egpakapinnuu te pinnuuwan nu. 19 Te ikatelu, egkatahaan en iya ne ware ka, sikan naa ka hendiye ka te inged ne innelesan nu dengan wey diye ke pa uugpe te limang te inlimud ne me batu. 20 Ne egpana a te katatelu diye te kakiliran ne hendue ubag te due impane ku. 21 Ne igpakuwa ku te bate ka me tunud te egkahi, ‘Pamitawa nu seeye se me tunud.’ Ke egkahiyan ku ka bate, ‘Pitawa nu ka me tunud due te kakiliran nu. Pangua nu wey uyana nu kayi,’ singkalahan, ligwang ka su igsaad ku keykew pinaahi te manekal ne Magbebaye ne ware eleg ne igkaaldek nu wey ware igkangilam. 22 Piru ke egkahiyan ku ka bate, ‘Pitawa nu ka me tunud seeye te kewun‑aan nu,’ singkalahan, ayun kad su egpepallahuyen ka te Magbebaye. 23 Ne ka meyitenged te sabut ta, ka Magbebaye de ka talagpamalehet ta taman te ware egtamanan.”

24 Purisu, miggeles e si Dabid diye te kamet. Te pegginguma te sahakeen te pegbunsud te Iyam ne Bulan, migpinnuu e si Hari Saul eyew egkeen. 25 Ne diye sikandin migpinnuu te egpinpinnuuwan din lenged te alabat wey diye si Diyunatan te katangkaan din wey si Abnir ka andang ni Saul. Piru ware migpinnuu diye te pinnuuwan ni Dabid.

26 Ne ware lalahan ni Saul te seeye ne aldew su migsuman-suman sikandin ne due neyimu ni Dabid ne nakalindit kandin, sikan naa ka kene sikandin ne likes ne egtambung te sahakeen. 27 Te igkarangeb ne aldew te pegsahakeen te pegbunsud te Iyam ne Bulan, ware ded man‑e si Dabid. Ne dutu, mig-insaan e ni Saul si Diyunatan ne anak din, “Mania te ware miggendini gabii wey kuntee ka anak ni Hisi ne si Dabid eyew te pegtambung te sahakeen?”

28 Ne migtabak si Diyunatan, “Mighangyu sikandin keddi ne eggendiye te Bitlihim. 29 Migkahi sikandin, ‘Ipeendiye e pa te pamilya ku su egpanubad sikandan te mananap ne egtutungen diye te lungsud, wey egpatambungen a te me suled ku. Purisu ke egkaayun ubag keykew ne peyipanawe e pa eyew egpakigkita te me suled ku.’ Sika ka egpuunan ne ware sikandin nekeendini.”

30 Ne nabelu amana si Saul ki Diyunatan wey migkahi, “Masinupaken ka wey ungel ne anak![fn] Nakanengneng a ne migpangabangan nu si Dabid! Impeyilawan nu ka pegkeetew nu wey ka iney nu! 31 Su taheed te neuyag pad ka anak ni Hisi kayi te ampew te tane, kene ka iya egkeyimu ne Hari te nasud. Sikan naa, ipaangey nu sikandin wey ipeuyan nu kayi su keilangan ne eggimatayan sikandin!”

32 Ne mig-inse si Diyunatan ki Saul, “Mania te keilangan iya sikandin ne eggimatayan? Nekey bes ka neyimu rin?”

33 Piru impilak ni Saul si Diyunatan te deldeg eyew eggimatayan perem. Purisu, nanengnengan ni Diyunatan ne eggimatayan iya te amey rin si Dabid. 34 Ne migsasindeg si Diyunatan puun te lamisa ne nabelu-belu wey ware migkeen te seeye ne aldew te sahakeen te pegbunsud te Iyam ne Bulan tenged su miglungku sikandin ki Dabid, su mekeyilew-hilew ka inggimu te amey rin ki Dabid. 35 Te pegkamaselem, miggendiye si Diyunatan te kamet duma te bate eyew egpakigkita ki Dabid sumale te kasabutan dan. 36 Ne migkahiyan din ka bate, “Pallahuy ka wey pamitawa nu ka tunud ne igpane ku.” Te pegpallahuy e te bate, impane din e ka tunud diye te kewun‑aan te bate. 37 Te peggingume e te bate diye te nalenaan te tunud, impanguleyian e ni Diyunatan ka bate, “Seeye pad te kewun‑aan nu ka tunud!” 38 Ne in-umew rin e ka bate, “Iyal ka! Kene ka lamu-lamu rue!” Purisu ingkuwe e te bate ka tunud wey miglibed e diye te ahalen din. 39 Piru ware kalintahaan te bate te seini se langun. Si Diyunatan de wey si Dabid ka nakataha te igpasabut te seeye ne me lalag. 40 Ne impeuyan ni Diyunatan te bate ka me panganiban din wey ingkahiyan, “Uli kad wey uyana nu seini diye te siyudad.”

41 Te warad e ka bate, migsasindeg e degma si Dabid diye te limang te inlimud ne me batu. Nataman, migpanimbuel e sikandin wey mig-usengul te katatelu diye te tane. Ne migpakepkepey[fn] si Dabid wey si Diyunatan wey migpasinehawey piru subla ne migsinehew si Dabid. 42 Ne ingkahiyan ni Diyunatan si Dabid, “Hipanew kad e ne kene kema kabantali. Egbulihan ki te Magbebaye ne Manama te saad ta kandin ne egpaalukuyey ki wey sikandin ka talagpamalehet ta taman te me kabuhalan ta te ware egtamanan.” Ne miggipanew e si Dabid wey mig-uli e degma si Diyunatan diye te siyudad.

Ka peggendiye ni Dabid te Nub

21  1 [xr]Ne miggendiye si Dabid ki Ahimilik ne talagpanubad diye te Nub. Ne ingkelkel si Ahimilik te pegkakita rin ki Dabid wey mig-inse, “Mania te migsabsabeka ke re? Mania te ware duma nu?”

2 Ne migtabak si Dabid, “Impeendini a te Hari su due igpeyimu keddi wey impanpanayan a nikandin ne kene egpepanugtulen te minsan hentew meyitenged te insuhu din keddi. Insabutan ku ka me sakup ku ne egmegtemuwey key diye te sabeka ne inged. 3 Na, duen ded egkakeen due te keykew? Behayi a te lalimma ne timman ne paan wey ke minsan nekey ne egkakeen due.”

4 Ne migtabak ka talagpanubad, “Te! Ware paan ku kayi ne ware pad ikahalad te Magbebaye ne Manama su sikan naan de se ingkapanubad e. Igbehey ku seini ke sikeykew wey ka me sakup nu, ke ware kew nekewulid te malitan te iyam.”

5 Ne migtabak si Dabid, “Te malehet, igpariyu kanami ka me malitan ke due hipanew ney. Minsan pad kalanganan de ne hipanew keilangan iya ne egmalinis key, wey naan pa iya te seini ne aldew.”

6 [xr]Purisu imbehayan sikandin te talagpanubad te paan ne inhalad te Magbebaye su warad man e lein ne paan, ke kene, seeye naan de. Ingkuwa seeye ne paan puun diye te tangkaan te Magbebaye wey inliwanan te meinit ne paan te seeye ded ne aldew.

7 (Te seeye ne aldew, nakasalengan degma ne diye ka sabeka ne suluhuanen ni Saul eyew te pegtuman te sabeka ne tulumanen diye te tangkaan te Magbebaye. Si Duig ka ngaran din ne matig-Idum wey pangulu sikandin te me talagtameng te ayam ni Saul.)

8 Ne mig-insaan ni Dabid si Ahimilik, “Duen naa deldeg nu wey ke kampilan naa? Wara a nekeuyan te kampilan ku wey ke minsan nekey ne panganiban su indalusung a suhua te Hari.”

9 [xr]Ne migtabak ka talagpanubad, “Kayi red ka kampilan ni Gulayat, ka matig-Pilistiya ne inggimatayan nu diye te napu te Ila. Imbukusan seini te manggad due te liyu te ipud. Kua nu ke egkeupian ka rue, sikan de iya ka kampilan kayi.”

Ne migtabak si Dabid, “Warad egpekeiling due ne kampilan. Ibehey nud sika keddi.”

Ka peggendiye ni Dabid te Gat

10 Te seeye ne aldew, migpabulus e si Dabid ka egpallahuy ki Saul wey miggendiye ki Hari Akis diye te Gat. 11 [xr]Ne migkahi ka me suluhuanen ni Akis, “Si Dabid ma mule sika ne Hari te Israil! Sikandin ka in-ulahingan te me malitan taheed te egsesayew sikandan ne miggenendue, ‘Eglibu-libu ka neyimatayan ni Saul, piru egsapulu ne libu mule ka neyimatayan ni Dabid.’ ”

12 [xr]Ne impalemlem ni Dabid ka seeye ne lalag wey naaldek amana sikandin ki Akis ne Hari te Gat. 13 [xr]Purisu imbalbalawan ni Dabid ka pegweil-weil rin te egpipitawen sikandin te me etew wey miglilibat sikandin ne egbusawen taheed te diye sikandin te tangkaan dan. Impanulisan din ka me lekeb te gumawan te siyudad wey imbalahad din ka ngingi rin ne egtulayas diye te sumpe din. 14 Ne ingkahiyan ni Akis ka me upisyalis din, “Pitawa niyu sika se etew—egbusawen sikandin! Mania te in-uyan niyu sikandin kayi te keddi? 15 Masulug e ka egbusawen kayi, ne mania te in-uyan niyu pad sika kayi? Kene egkaayun ne egpepamaneyiken ku sikandin te baley ku.”

Ka peggeles-geles ni Dabid minsan hendei

22  1 [xr]Ne mig-awe e si Dabid diye te Gat wey migpallahuy e diye te sulung te Adulam. Te pegkanengnengi kayi te me suled din wey te intiru ne pamilya te amey rin, miggendiyad e sikandan kandin. 2 Ne miglibulung e diye te kandin ka langun ne nenabaybayaran, ka me utangan, ka me etew ne nenasilag,[fn] wey sikandin ka neyimu ne pangulu ran. Me hep‑at ne gatus (400) sikandan ne me etew.

3 Puun diye, miggendiyad e si Dabid te Mispa ne sakup te Muwab wey ingkahiyan din ka Hari te Muwab, “Peugpaa nu pa ubag ka amey wey iney ku kayi te keykew taman te egkanengnengan ku ke nekey ka eggimuwen te Magbebaye ne Manama para keddi.” 4 Purisu, inggaat e ni Dabid ka amey wey ka iney rin diye te Hari te Muwab wey diye pad sikandan mig-uugpe taheed te diye si Dabid te helesanan.

5 Piru ingkahiyan sikandin ni prupita Gad, “Kene ka heles kayi. Hendiye ka te Huda.” Purisu, mig-awe e si Dabid diye wey miggendiyad te katalunan te Hirit.

Ka pegpangimatey te me talagpanubad

6 Ne nahuhuran si Saul te due nakakita ki Dabid wey te me etew rin. Te seeye ne timpu, migpinnuu si Saul diye te egdalungan te kayu ne tamarisku diye te bubungan te Gibiya wey miggehen-gen sikandin te deldeg din, wey inlingutan sikandin te me sakup din ne nanasindeg. 7 Purisu, ingkahiyan ni Saul ka me sakup din, “Pammineg kew se me sakup te pamilya ni Binhamin! Egbehayan kew naa ni Dabid te me kamet wey me parasan? Eggimuwen kew naa nikandin ne me pangulu te libu-libu wey ke gatus-gatus naa ne me sundalu? 8 Su mania te langun niyu ne migplanu te mareet meyitenged keddi? Ware minsan sabeka kaniyu ne migpanengneng keddi ne miggimu ka anak ku te kasabutan ki Dabid, wey ware minsan sabeka kaniyu ne neipeng keddiey wey ke mignangen keddi te migbanasalan bes te anak ku ka suluhuanen ku te peggepas keddi.”

9 [xr]Ne migkahi si Duig ne matig-Idum ne migsesasindeg duma te me upisyal ni Saul, “Te diya a te Nub, nakita ku si Dabid ne migpakiglalag te talagpanubad ne si Ahimilik ne anak ni Ahitub. 10 Ne mig-inse si Ahimilik te Magbebaye ne Manama para ki Dabid. Imbehayan din te pegkeen si Dabid wey imbehey rin degma ka kampilan ni Gulayat ne matig-Pilistiya.”

11 Purisu impeumew ni Saul si Ahimilik, ka talagpanubad ne anak ni Ahitub wey ka langun ne me talagpanubad ne kabuhalan te amey rin diye te Nub. Ne nangendiye sikandan langun te Hari. 12 Ne migkahi si Saul, “Kuntee, pammineg ka se anak ni Ahitub!”

Ne migtabak si Ahimilik, “Uya, ahalen.”

13 Ne mig-insaan ni Saul si Ahimilik, “Mania te migplanuwan a nikaniyu ki Dabid te mareet? Mania te imbehayan nu sikandin te egkakeen, kampilan, wey migpanginginse ka te Manama para kandin wey tenged kayi migsukul e sikandin wey eggepasan ad e kuntee nikandin?”

14 Ne migtabak si Ahimilik, “Hentew‑a te me suluhuanen nu ka matinumanen ne iling te mekaamung nu ne si Dabid ne pangulu te me talagbantey nu ne intahud te pamilya nu? 15 Kene ne seini re ne timpu ka natahaan nu ne migpanginginsa a te Manama para kandin. Sikan naa Mahal ne Hari, kena a ubag nikeykew bayungi se suluhuanen nu wey ka langun ne kabuhalan te amey ku, su sikeddi se suluhuanen nu, warad iya kalintahaan meyitenged due.”

16 Ne migkahi ka Hari, “Egpatey ka iya Ahimilik, wey ka langun ne kabuhalan te amey nu!” 17 Ne ingkahiyan te Hari ka me talagbantey ne diye te kakiliran din, “Pangimatayi niyu ka me talagpanubad te Magbebaye, su miglapig degma sikandan ki Dabid. Nakanengneng sikandan ne migpallahuy si Dabid piru wara a nikandan panengnenga.” Piru ka me suluhuanen te Hari, ware mig-aku te pegdereet te me talagpanubad te Magbebaye. 18 Purisu ingkahiyan te Hari si Duig, “Pangimateyi nu ka me talagpanubad!” Te seeye ne aldew, walu ne pulu wey lalimma (85) ne me talagpanubad ka impangimatayan ni Duig ne nanaluub te mateles ne kumbale ne egngaranan te ipud. 19 Ne in-amin din degma pangimatayi pinaahi te kampilan ka langun ne nangugpe diye te Nub, ka siyudad te me talagpanubad. Impangimatayan din ka me lukes, ka me malitan, ka me bate wey ka egsusu pad ne me bate, ka me baka, ka me asnu, wey ka me karniru.

20 Piru nakapallahuy si Abiyatar, ka sabeka te me anak ni Ahimilik ne anak ni Ahitub, wey miggendiyad e ki Dabid. 21 Ne impanugtulan din e si Dabid te impangimatayan ni Saul ka me talagpanubad te Magbebaye. 22 Ne ingkahiyan ni Dabid si Abiyatar, “Nakanengneng a te innangenan iya ni Duig si Saul, su diye sikandin te pegbehey ni Ahimilik keddi te kampilan ni Gulayat. Purisu sikeddi ka egkasenditan te kamatayen te langun ne kabuhalan te amey nu. 23 Kayi kad ugpe te keddi wey kene ka kaaldek su kene ka egkamenu kayi te keddi. Ka kuntere nu, kuntere ku red degma.”

Ka pegluwas ni Dabid te Lungsud te Kiila

23  1 Ne due nakahuhud ki Dabid ne inlusuran te me matig-Pilistiya ka Kiila, wey impanakew ran e ka me trigu diye te diekanan. 2 Purisu migpanginginse si Dabid te Magbebaye ne Manama, “Eggipanew e naa wey eglusuran ka me matig-Pilistiya?”

Ne migtabak ka Magbebaye, “Ne hipanew kad iya wey lusuri nu ka me matig-Pilistiya, wey luwasa nu ka Kiila.”

3 Piru ingkahiyan si Dabid te me etew rin, “Nenaaldek key e minsan kayi ki pad te Huda, wey naan pa iya ke eggendiye kid e te Kiila eyew te peglusud te me sundalu te matig-Pilistiya.” 4 Ne migpanginginse e man‑e si Dabid te Magbebaye, wey migtabak ka Magbebaye ne miggenendue, “Tupang ka iya diye te Kiila su igpareeg ku keykew ka me matig-Pilistiya.” 5 Purisu miggendiye te Kiila si Dabid duma te me etew rin, wey migpahiggireey te me matig-Pilistiya. Susuluhi ka neyimatayan dan wey nakaahew sikandan te me ayam. Sikan naa ka naluwas ni Dabid ka nangugpe diye te Kiila.

6 Ne due ipud ne in-uyan te anak ni Ahimilik ne si Abiyatar te pegpallahuy rin puun ki Saul peendiye ki Dabid diye te Kiila.

7 Te nahuhuran si Saul ne diye si Dabid te Kiila, migkahi e sikandin, “Imbehey en iya sikandin te Manama keddi, su migseled ma sikandin te lungsud ne in-alad te matikang wey makepal ne batu wey nalekeban ka me gumawan wey kenad sikandin egpakalihawang.” 8 Ne impeumew ni Saul ka langun ne me sundalu rin, wey migpangandam sikandan te peggendiye te Kiila eyew eglingutan dan si Dabid wey ka me sakup din diye.

9 Te pegkanengnengi ni Dabid te migplanu si Saul te pegdereet kandin, migkahiyan din e si Abiyatar, ka talagpanubad, “Uyana nu kayi ka ipud.” 10 Ne migkahi si Dabid, “Magbebaye ne Manama te Israil, nakarineg a iya se suluhuanen nu te eggendini si Saul te Kiila eyew te pegdereet te seini ne lungsud tenged keddiey. 11 Igbehey e naa te me matig-Kiila diye ki Saul? Eggendini naan iya si Saul sumale te narineg ku? Tabaka a ubag nikeykew Magbebaye te Israil!”

Ne migtabak ka Magbebaye, “Uya, eggendini sikandin.”

12 Ne mig-inse e man‑e si Dabid, “Igbehey e naa wey ka me etew ku te me matig-Kiila diye ki Saul?”

Ne migtabak ka Magbebaye, “Uya, igbehey kew nikandan.”

13 Purisu mig-awe e si Dabid wey ka hen‑em ne gatus (600) ne me etew rin diye te Kiila wey migleug-leug e te minsan hendei. Te pegkarineg ni Saul te nakapallahuy si Dabid puun diye te Kiila, ware din e migbulus diye.

Ka peglupug ni Saul ki Dabid

14 Ne miggeles si Dabid diye te me helesanan diye te disirtu ne diye te bubungan te Sip. Ne impamitew ni Saul si Dabid te tagse aldew, piru ware sikandin ipakita te Manama ki Saul. 15 Taheed te diye si Dabid te Huris diye te disirtu te Sip, nakarineg sikandin ne egpamitawen sikandin ni Saul eyew eggimatayan. 16 Ne miggendiye si Diyunatan ki Dabid diye te Huris eyew te pegbagget kandin te pegsalig te Manama. 17 Migkahi si Diyunatan, “Kene ka kaaldek su kene ka nikandin egkakita wey kene ka nikandin egkamenu. Egkeyimu ka ne Hari te Israil wey sikeddi ka egpakasinundul keykew, wey nakataha ka amey ku meyitenged kayi.” 18 [xr]Ne miggimu sikandan se daruwa te kasabutan diye te tangkaan te Magbebaye ne Manama. Te neimpusan e seini, mig-uli e si Diyunatan diye te ugpaan din piru migpalunggehaat de mule si Dabid diye te Huris.

19 [xr]Due me matig-Sip ne miggendiye ki Saul diye te Gibiya, wey migkahi, “Nakanengneng key ke hendei lenged miggeles si Dabid diye te Huris. Diye sikandin miggeles te bubungan te Hakila ne dapit te igkakawanan ne balabahan te Hisimun. 20 Purisu hendiye ka, mahal ne Hari, ke ken‑u nu igkeupii. Sikanami e ka balahad ne egdakep kandin wey igbehey keykew.”

21 Migkahi si Saul, “Egpanalanginan kew te Magbebaye tenged te himenew niyu keddi. 22 Na, hipanew kew e wey pitawa niyu ay-ayari ke hendei iya sikandin miggeles. Nengnengi niyu ke hendei sikandin egbaye-baye wey ke hentew ka nakakita kandin diye. Su due nakanangen keddi ne kene ne mahaan sikandin egkasapenan. 23 Ne nengnengi niyu degma ka langun ne inged ne eggel-helesan din, wey libed kew naa kayi te keddi ke egkanengnengan niyud. Ne egdume e naan e kaniyu. Ne emun ke diye iya sikandin te sika ne inged, egtalukunan ku iya sikandan diye te intiru ne tane te Huda.”

24 Purisu miggun-e e sikandan ki Saul diye te Sip. Te seeye ne timpu, diyad e si Dabid wey ka me etew rin te disirtu diye te Maun ne diye te Araba, dapit te igkakawanan ne balabahan te Hisimun. 25 Ne miggendiyad si Saul wey ka me etew rin eyew te pegpamitew ki Dabid. Piru te nahuhuran si Dabid kayi, miggeles e sikandin diye te dalama ne diye te disirtu diye te Maun, wey diye pad sikandin mig-uugpe. Te pegkarineg kayi ni Saul, inlupug din e sikandin diye. 26 Ne nekeglimang te bubungan si Saul wey si Dabid duma te me etew rin ne egkaana-ana ne egpariyu ki Saul. Te egkasapenan e perem te egdakep ni Saul wey te me etew rin si Dabid duma te me etew rin, 27 due insuhu ne egpakahiyen ki Saul, “Ahalen, dagdahew ka libed su inlusuran te me matig-Pilistiya ka nasud ta.” 28 Purisu migsanggel e si Saul ka eglupug ki Dabid wey miglibed e eyew egpakiggira te me matig-Pilistiya. Purisu, migngaranan ka sika ne inged te, “Dalama te Impallahuyan.” 29 Puun diye, miggendiye si Dabid te In-Gidi wey diye mig-ugpe te me helesanan diye.

Ware himatayi ni Dabid si Saul

24  1 Te peg-uli ni Saul te migpakiggira te me matig-Pilistiya, due nakanangen kandin ne diye si Dabid te disirtu diye te In-Gidi. 2 Purisu mig-alam si Saul te tatelu ne libu (3,000) ne me etew puun te intiru ne Israil wey miggipanew e ka egpamitew ki Dabid wey te me etew rin. Miggendiye sikandan te inged ne marani te dalama ne in-ugpaan te leew ne me kambing. 3 [xr]Ne nekeuma si Saul diye te alad te karniru ne diye te ilis te dalan, wey due sulung dutu. Ne migseled e sikandin diye eyew eg-indes piru diye bes mule te kinaledleran miggeles si Dabid wey ka me etew rin. 4 Migkahiyan si Dabid te me etew rin, “Seinid en iya ka timpu ne ingkahi te Magbebaye ne Manama keykew, ‘Igbehey ku iya keykew ka kuntere nu wey himuwa nu ke nekey ka igkeupii nu ne eggimuwen kandin.’ ” Ne migpahanad-ganad migdugpu si Dabid ki Saul wey impisang din ka pupul te kumbale ni Saul. Ne ware seini naheram ni Saul. 5 Piru te neimpusan e seini, nekegsendit si Dabid tenged su impisang din ka pupul te kumbale ni Saul. 6 [xr]Ne migkahiyan din ka me etew rin, “Kene egtuhut ka Magbebaye ne Manama ne egsahap keddi ka ahalen ku su in-alam din sikandin ne Hari.” 7 Ne nasaparan din ka me etew rin pinaahi te sika ne lalag wey ware din tuhuti sikandan te peggimatey ki Saul.

Ne migsasindeg si Saul wey migligwang e diye te sulung wey migpabulus e ka miggipanew. 8 Ne migligwang e degma si Dabid diye te sulung wey in-umew rin si Saul te miggenendue, “Mahal ne Hari!” Te peglilingey ni Saul, miglangkeb e si Dabid diye te tane eyew te pegtahud kandin. 9 Ne migkahiyan ni Dabid si Saul, “Mania te migpalintutuu ka te me etew ne migkahi ne egkeupian e kun ne egdereet keykew? 10 Kuntee ne aldew egkanengnengan nu ke immenu ka te Magbebaye te pegbehey keddi diye te seled te sulung. Imbagget a te duma ne eggimatayan ka piru ware ku sikeykew himatayi. Migkahiyan ku sikandan te kene ku egdereetan ka ahalen ku tenged su in-alam sikandin ne Hari te Magbebaye. 11 Ame, pitawa nu ke nekey seini se inggen-genan ku. Baad seini te kumbale nu ne impisang ku. Napisang ku ka pupul te kumbale nu piru ware ku himatayi sikeykew. Sika ka egpamalehet ne ware tuyu ku ne pegdereet keykew wey ware mareet ne neyimu ku. Wara a nakasale keykew piru migpanalukunan a nikeykew eyew eggimatayan. 12 Meupiya ne ka Magbebaye iyan eggukum kanta te daruwa wey ka egsuli keykew te mareet ne inggimu nu keddi, piru kene ku iya sikeykew egdereetan. 13 Su egkahi rengan ka me kabuybuyahan, ‘Ka mareet de ne etew ka eggimu te mareet,’ sikan naa ka kene ku egdereetan sikeykew. 14 [xr]Etuwey naan de iya keykew Hari te Israil te egpanlupug keddi, hentew e bes seini se eglupuhen nu? Iling ke re te migpanlupug te migpatey e ne asu wey ke sisip naa. 15 Meupiya ne iyan eggukum ka Magbebaye ne Manama ke hentew kanta te daruwa ka due sale wey eleg ne egparusaan. Meupiya perem ne egpamminehen a nikandin, egpangabangan, wey egbulihan ne kene egsahap keykew.”

16 Te nekeimpus e si Dabid ka eglalag, migkahi e si Saul, “Sikeykew iya sika Dabid ne anak ku?” Ne migpanaman-taman e sikandin migsinehew. 17 Migkahi pad iya man‑e si Saul, “Subla ke pad ne matareng keddi, su minsan nekeyimu a te mareet keykew, meupiya mule ka inggimu nu keddi. 18 Sikan e pad iya nikeykew nangeni te meupiya ne inggimu nu keddi. Imbehey ad te Magbebaye keykew piru wara a himatayi nikeykew. 19 Ke egkakita te sabeka ne etew ka kuntere din, egbalaharen din naa seini ne egpakapallahuy? Egdasahan ka perem te Magbebaye tenged te keupiya ne impakita nu keddi te seini ne aldew. 20 Nakanengneng a ne egkeyimu ka iya ne Hari wey sikeykew ka egpabulus-bulus ne egmandu te Israil. 21 Na, saad ka keddi pinaahi te ngaran te Magbebaye ne Manama ne kene nu egpangimatayan ka me kabuhalan ku eyew egkabuhal-buhal red ka pamilya ku.” 22 Ne migpahunlibet e si Dabid ki Saul.

Te neimpusan e seini, mig-uli e si Saul piru miglibed ded mule si Dabid wey ka me etew rin diye te innelesan dan.

Si Dabid, si Nabal, wey si Abigil

25  1 Nataman, migpatey e si Samwil wey miglibulung ka langun ne matig-Israil, wey miglungku sikandan tenged kandin. Inlebeng dan sikandin diye te ugpaan din diye te Rama.

Te neimpusan e seini, migtupang e si Dabid te disirtu diye te Paran. 2 Due sabeka ne etew diye te Maun ne amana ne meyaman wey due tane din diye te Karmil. Due tatelu ne libu (3,000) ne karniru rin wey sabeka ne libu (1,000) ne kambing. Ne impangalutan din ka me karniru rin diye te Karmil. 3 Si Nabal ka ngaran te etew wey si Abigil ka ngaran te asawa rin. Malayat se suman-suman ni Abigil wey mateles sikandin ne malitan piru mahaan mule egkabelu ka lukes wey mareet se batasan. Kabuhalan sikandin ni Kalib.

4 Taheed te diye si Dabid te disirtu, nakarineg sikandin ne migpangalut si Nabal te me karniru rin. 5 Sikan naa ka migsuhu si Dabid te sapulu ne me lukes-lukes wey ingkahiyan din sikandan, “Hendiye kew ki Nabal diye te Karmil wey ipangemuste e naa nikaniyu. 6 Kahii niyu sikandin, ‘Ka keupianan egduma keykew peendiye te pamilya nu wey te langun ne keykew. 7 Nakarineg a te impepangalutan nu ka me karniru nu. Te naruma ney dengan ka me talagtameng te me karniru nu, ware ney sikandan menuwa wey ware sikandan nalaahi te intiru ne aldew te diye sikandan te Karmil. 8 Kema insei nu ka me suluhuanen nu eyew egpanugtulan ka nikandan. Na, kuntee eghangyu a ne ipapitew nu ka keupiya nu te me lukes-lukes ne insuhu ku su pista ma kuntee. Isipa a ubag ne anak nu wey isipa nu degma ne me suluhuanen nu ka me suluhuanen ku. Behayi key nikeykew te minsan nekey ne igpakabehey nu.’ ”

9 Purisu te pegginguma te me etew ni Dabid diye ki Nabal, inlalag dan e kandin ka lalag ni Dabid. Ne migtetahad sikandan te tabak ni Nabal. 10 Ne migkahiyan ni Nabal ka me etew ni Dabid, “Hentew‑a mule si Dabid ne anak ni Hisi? Kuntee ne timpu masalig ka me suluhuanen ne namallahuy puun te me ahalen dan. 11 Kene ku igbehey ka paan ku, ka weyig ku, wey ka ngalap te inggilang ku ne ayam diye te me etew ne ware ku nanengnengi ke hendei migpuun. Intahahe ku seini te me tigpangalut te me karniru ku!”

12 Sikan naa ka miglibed e ka me etew ni Dabid. Te pegginguma ran, innangenan dan e si Dabid te langun ne inlalag ni Nabal. 13 Ne ingkahiyan ni Dabid ka me sakup din, “Isiniket niyu ka me kampilan niyu!” Purisu nanisiniket e sikandan te me kampilan dan wey iling ded degma ka inggimu ni Dabid. Me hep‑at ne gatus (400) ne etew ka migduma ki Dabid, wey migpalunggaat de ka daruwa ne gatus (200) ne etew eyew egtameng te me kasangkapan dan.

14 Piru due sabeka ne lukes-lukes ne suluhuanen ni Nabal ne migkahi ki Abigil ne asawa ni Nabal, “Migsuhu si Dabid te me suluhuanen din kayi puun te disirtu eyew egpangemusta te ahalen ney, piru imbalbalukanan din de iya sikandan eyew egpeyilawan. 15 Piru ka seeye ne me etew amana ne meupiya kanami. Ware key nikandan dereeti wey ware minsan nekey ne nalaag puun kanami te timpu ne nekegduma key diye te kamet. 16 Ka malehet, iling sikandan te alad ney te aldew wey marusilem su imbantayan key nikandan taheed te migtameng key te me karniru. 17 Kuntee, nanengnengan nud sika wey sumsumana nu ke nekey ka eleg ne eggimuwen, tenged te egginguma ne karereetan te iglukes nu wey te intiru ne pamilya rin. Mareet amana ka batasan din wey kene egkalalahan.”

18 Ne migdagdahew migkuwa si Abigil te daruwa ne gatus (200) ne paan, daruwa ne tahuanan ne laplap ne napenu te binu, lalimma ne karniru ne nahilang e, wey me sabeka ne saku ne insandag ne trigu, mahatus (100) ne hamak ne behas te paras ne indampil, wey daruwa ne gatus (200) ne timman ne egkakeen ne hinimu puun te behas te iggira ne indampil red degma. Ne imparulan din e seini te me asnu 19 wey ingkahiyan din ka me suluhuanen din, “Hun‑a kew e su egsinundul ad e.” Piru ware din nangeni kayi ka iglukes din ne si Nabal.

20 Te mig-untud e si Abigil te asnu ne diye migbaye te bangalug te bubungan, sahuhune ne egkasinug-ung din e si Dabid wey ka me etew rin ne diye egpatangke kandin. 21 Ne sikan pad iya nekeimpus si Dabid ka migkahi, “Ware karuan te pegbantey ku te langun ne kasangkapan ni Nabal diye te disirtu eyew ware egkalaag. Iyan din de insuli te keupiya ku ka mareet. 22 Egdusaan a te Manama te mangune-kune ke duen pad sabeka ne lukes te langun ne sakup din ne egkasame ku te egpangimatey taman te maselem.”

23 Te nekegsinug-ung e sikandan, migdagdahew si Abigil migpamaneug te asnu rin wey miglangkeb diye te tangkaan ni Dabid. 24 Ne migkahi sikandin, “Ahalen, sikeddi e senditi nu wey tuhuti a ubag se suluhuanen nu ne egpakiglalag keykew, wey pammineha nu ka iglalag ku. 25 Balahara nu re due ahalen, ka mareet ne etew ne si Nabal. Eleg iya kandin ka ngaran din ne si Nabal, ne ka igpasabut ‘ungel-ungel.’ Piru wara a mule nakakita te me etew ne insuhu nu, ahalen. 26 Na, kuntee tenged su imbalabahan ka te Magbebaye ne Manama te pegpangimatey wey te pegsuli, igpahunlibet ku iya keykew pinaahi te manekal ne Magbebaye, ne ka langun ne kuntere nu wey ka langun ne egdereet keykew, egdusaan te Manama iling ki Nabal te egparusaan din. 27 Ke egkaayun ahalen, dawata nu seini se me dasag ne in-uyan ku para keykew wey te me etew nu. 28 Pasayluwe e re ke due neyimu ku ne seyyup. Eggimuwen ka iya te Magbebaye ne Hari te Israil wey ka me kabuhalan nu, su migpakiggira ke ma para kandin. Meupiya perem ke ware egkeyimu nu ne seyyup taheed te neuyag ke pad. 29 Minsan pad ke due eglupug keykew eyew eggimatayan ka, egtamengan ka te Magbebaye iling te sabeka ne etew ne migtetameng te mahal ne kasangkapan. Piru igdegpak te Magbebaye ka me kuntere nu iling te batu ne imbala te lambuyug. 30 Ke egkatuman e seeye se langun ne meupiya ne saad te Magbebaye keykew, ahalen, wey egkeyimu kad ne Hari te Israil, 31 kene ka egkabantalan wey ke egpekegsendit naa su ware ke ma miggimatey wey ke migsuli naa te ware eleg ne egpuunan. Ne emun ke egpamatubungen kad e te Magbebaye, kene e re ubag nikeykew kalingawi se suluhuanen nu ne malitan.”

32 Ne migkahiyan ni Dabid si Abigil, “Egsayeen ka Magbebaye te Israil ne migpeendini keykew eyew te pegsinug-ung keddi. 33 Egpanalanginan ka tenged te meupiya ne suman-suman nu wey te pegbalabag nu keddi te seini ne aldew te peggimatey wey te pegsuli. 34 Su ke ware ke pa perem migdagdahew miggendini ka egsinug-ung keddi, egguleen kud perem te pegpangimatey si Nabal wey ka me sakup din kaaselem te maselem. Su sika ka impahunlibet ku pinaahi te manekal ne Magbebaye te Israil, ne iyan sika ka migbalabag keddi te peggimu te mareet keykew.” 35 Ne indawat ni Dabid ka in-uyan din para kandin wey migkahi, “Uli kad wey kene kad kabantali. Eggimuwen ku ka inhangyu nu keddi.”

36 Te peggingume e ni Abigil diye te baley, neumaan din e si Nabal ne migpasahakeen iling te sabeka ne Hari wey amana sikandin nahale wey newubug. Purisu, maselem din e guhuri si Nabal meyitenged te pegsinug-ung din ki Dabid. 37 Te newuwasan e si Nabal te maselem, innangenan e sikandin ni Abigil te neyitabu. Ne dutu, sahuhune ne migmasakit ka pusung din wey kenad egpakageheyinawa wey kenad e egkaweil se lawa. 38 Peglihad te sapulu ne aldew, indusaan e te Magbebaye ne Manama si Nabal, wey migpatey e sikandin.

39 Te pegkarineg ni Dabid te migpatey e si Nabal, migkahi e sikandin, “Egdeyrayen ka Magbebaye ne Manama ne migbalabag keddi te peggimu te seyyup wey ka migsuli ki Nabal te migpeyilew keddi. Indusaan din si Nabal tenged te mareet ne inggimu rin keddiey.”

Nataman, migsuhu e si Dabid te me suluhuanen din eyew te peglalag ki Abigil te igduwey rin sikandin. 40 Te pegginguma te me suluhuanen ni Dabid diye te Karmil, ingkahiyan dan e si Abigil, “Impeendini key ni Dabid eyew te peg-angey keykew su igduwey ka nikandin.”

41 Ne migsasindeg sikandin wey miglangkeb diye te tane wey migkahi, “Uya, suluhuanen a ni Dabid wey andam a ne eglu‑lu te me paa te me suluhuanen din.” 42 Ne miggaan-gaan mig-untud si Abigil te asnu wey migdume e sikandin te me suluhuanen ni Dabid. Ne migduruma sikandin te lalimma ne me malitan ne me suluhuanen. Ne induwey e sikandin ni Dabid.

43 Ne tapey e iruwey ni Dabid si Ahinuwam ne matig-Hisriil. Ne sikandan se daruwa neyimu e ne asawa ni Dabid. 44 [xr]Ne ka asawa rin ne si Mikal, impaasawaan e te anuhang din ne si Saul ki Paltil ne anak ni Lais ne matig-Galim.

Ware ded man‑e himatayi ni Dabid si Saul

26  1 [xr]Sabeka ne aldew, due me matig-Sip ne miggendiye ki Saul diye te Gibiya wey migkahi, “Diye miggeles si Dabid te me bubungan te Hakila ne diye te talipag te Hisimun.” 2 Sikan naa ka miggendiyad e si Saul te disirtu diye te Sip duma te tatelu ne libu (3,000) ne me etew ne in-alam puun te me matig-Israil eyew egpamitew ki Dabid diye. 3 Migkekampu ensi Saul diye te ilis te dalan peendiye te bubungan te Hakila ne talipag te Hisimun piru diye mule si Dabid te disirtu. Te pegkarineg ni Dabid te migsinundul kandin si Saul diye, 4 migsuhu e sikandin te me tahasiliban wey nanengnengan dan ne miggendiye iya si Saul. 5 Te sikan marusilem, miggendiye si Dabid te ingkekampuwan ni Saul. Ne nakita ni Dabid ke hendei miggibat si Saul duma ki Abnir ne anak ni Nir, ka pangulu te me sundalu rin. Miglipereng si Saul diye te kampu ne miglingutan te me sundalu.

6 Ne mig-inse si Dabid ki Ahimilik ne Hitihanen wey te suled ni Huwab ne si Abisay ne anak ni Siruya, “Hentew‑a ka egduma keddi diye te ingkekampuwan ni Saul?”

Ne migtabak si Abisay, “Sikeddi.”

7 Purisu te sika ne marusilem, miggendiye si Dabid wey si Abisay te ingkekampuwan ni Saul. Ne nakita ran ne miglipereng si Saul ne impes-ek ka deldeg din diye te egkeulunanan din. Ne nakalipereng degma si Abnir wey ka me sundalu ne nakalingut ki Saul. 8 Ne inna-naasan ni Abisay si Dabid, “Imbehey e keykew te Magbebaye ne Manama ka kuntere nu te seini ne marusilem. Na, tuhuti a te pegpagket kandin diye te tane pinaahi te sabeka re ne pegpilak kandin te deldeg din mismu, wey kenad keilangan ne eg-abayan pad.”

9 Piru ingkahiyan ni Dabid si Abisay, “Kene nu dereeti sikandin. Su egparusaan iya ka minsan hentew ne eggimatey te in-alam te Magbebaye. 10 Egpahunlibet a pinaahi te manekal ne Magbebaye ne sikandin mismu ka eggimatey ki Saul wey ke egkapatey re due sikandin te kabuyahi rin wey ke egpatey sikandin diye te giraanan. 11 [xr]Piru kene egtuhut ka Magbebaye ne sikeddi ka eggimatey te in-alam din ne Hari. Egkuen te re ka deldeg din wey ka tahuanan din te weyig ne sika te egkeulunanan din, wey eggipanew kid.” 12 Purisu ingkuwe e ni Dabid ka deldeg wey ka tahuanan te weyig ne diye te egkeulunanan ni Saul wey miggipanew e sikandan. Ware minsan sabeka ne nakakita dutu wey ke nakasahimanu naa te neyitabu, wey ke nekeyimata naa tenged su impaalineknek ma sikandan te Magbebaye.

13 Ne miggendiyad ensi Dabid te talipag wey diyad migsasindeg te puntul te sabeka ne bubungan ne madmariyu e te ingkekampuwan ni Saul. Due maluag ne eletanan diye te taliware dan. 14 Impanguleyian ni Dabid ka me sundalu wey si Abnir ne anak ni Nir te miggenendue, “Abnir, egkarineg e red nikeykew?”

Ne migtabak si Abnir, “Hentew‑a sika se migpanguleyi ne egbanggew te Hari?”

15 Ne migtabak si Dabid, “Sikeykew ma iya ka etew ne ware egpekeiling ne sundalu te Israil? Mania te ware nu tamengi ka Hari ne ahalen nu te due miggendue eyew te peggimatey perem kandin? 16 Kene ne meupiya sika se inggimu nu. Egpahunlibet a pinaahi te manekal ne Magbebaye ne eleg ka ne egkapatey wey ka me etew nu su ware niyu tamengi ka ahalen niyu ne in-alam te Magbebaye ne Hari. Kema, pitawa nu ke duen naan pad ka deldeg wey ka tahuanan din te weyig due te egkeulunanan din.”

17 Nekeila si Saul te laheng ni Dabid wey mig-inse ne migpanguleyi, “Sikeykew sika Dabid ne anak ku?”

Ne migtabak si Dabid, “Uya, sikeddi seini Mahal ne Hari. 18 Mania te eglupuhen a nikeykew se suluhuanen nu? Nekey bes ka neyimu ku ne seyyup? 19 Purisu, ahalen ne Hari, pammineha nu ka iglalag ku te suluhuanen nu. Emun ke sika se Magbebaye ka migpeyibelu keykew eyew te pegkuntere keddi, egdawaten din perem ka igpanubad ku kandin. Piru ke etew re ka egpuunan due, meupiya perem ke egkarilus sikandan diye te tangkaan te Magbebaye su indeldel a nikandan te seini ne aldew eyew warad egkapanunud ku puun te Magbebaye. Migkahi sikandan, ‘Hipanew kad wey pamakey kad te lein ne me manama.’ 20 Kene nu ubag ituhut ne egkapatey a kayi te tane ne mariyu te tangkaan te Magbebaye ne Manama ne ware ilaa wey simbaa ka Magbebaye te Israil. Mania te egpamitawen a nikeykew te Hari te Israil te nekeiling e man de te sisip? Mania te inlupug a nikeykew iling te bayaku ne puhu diye te bubungan?”

21 Ne migtabak si Saul, “Nakasala a keykew. Libed kad e kayi te keddi Dabid ne anak ku wey kene kud e sikeykew egdereetan su wara a nikeykew himatayi te seini ne marusilem. Iling a te egbusawen te inggimu ku wey naseyyup a natamtamani.”

22 Ne migkahi si Dabid, “Seini red ka deldeg nu, Mahal ne Hari. Ipakuwa nu seini te sabeka te me etew nu. 23 Egdasahan te Magbebaye ka tagse sabeka tenged te pegkamatareng din wey pegkamatinumanen. Imbehey ka te Magbebaye keddi te seini ne marusilem piru ware ku himatayi sikeykew su in-alam ka te Magbebaye ne Hari. 24 Imbehayan ku iya te karuan ka umul nu te seini ne marusilem wey meupiya perem degma ke egbehayan ded te Magbebaye te karuan ka umul ku wey egluwasen a nikandin puun te langun ne karereetan.”

25 Ne ingkahiyan ni Saul si Dabid, “Egpanalanginan ka te Manama Dabid ne anak ku. Masalig pad ka egkeyimu nu wey eglampus ka.”

Ne mig-ayun e si Dabid wey mig-uli e degma si Saul.

Ka peg-aput ni Dabid diye te me matig-Pilistiya

27  1 Nakakahi si Dabid diye te suman-suman din, “Egginguma ka timpu ne egkeyimatayan a ni Saul. Iyan meupiya ne eggimuwen ku se egpallahuy diye te me matig-Pilistiya eyew egpeeneng-eneng e si Saul ka egpamitew keddi kayi te intiru ne Israil. Ne egpakapariyu ad kandin.” 2 Sikan naa ka miggipanew e si Dabid duma te hen‑em ne gatus (600) ne etew rin wey miggendiyad e ki Akis ne Hari te Gat wey anak ni Mauk. 3 Ne diyad e sikandan mig-ugpe te Gat duma ki Hari Akis. Induma te tagse sabeka ka me pamilya ran wey induma degma ni Dabid ka daruwa ne duwey rin ne si Ahinuwam ne matig-Hisriil wey si Abigil ne matig-Karmil ne balu ni Nabal. 4 Te nahuhuran e si Saul te migpallahuy e si Dabid diye te Gat, ware din e sikandin pamitawa.

5 Sabeka ne aldew, ingkahiyan ni Dabid si Akis, “Ke ingkahale e red ubag nikeykew, behayi key te sabeka ne lungsud kayi te nasud nu ne egkeugpaan ney su kene key ne likes ne kayi eg-ugpe te siyudad ne in-ugpaan nu, Mahal ne Hari.” 6 Purisu te seeye ne aldew, imbehey e ni Akis ki Dabid ka Siklag. Puun dutu, iyan e kamuney te Siklag ka me Hari te Huda taman kuntee. 7 Ne mig-ugpe si Dabid diye te inged te me matig-Pilistiya te sabeka ne leg‑un wey hep‑at ne bulan.

8 Taheed te mig-uugpe si Dabid wey ka me etew rin diye, migpanlusuran dan ka me Gisurihanen, ka me Girsihanen, wey ka me Amalikanen. Bunsud pad dengan, diyad nangugpe ka sika ne me etew te inged ne marani te Sur peendiye te Ihiptu. 9 Tagse eglusud ensi Dabid te sabeka ne inged, egguleen dan iya te egpangimatey ka me lukes wey me malitan. Ne egpanguen dan e ka me karniru, baka, asnu, kamil, wey me kumbale. Ne egkataman, eglibed e sikandan diye ki Hari Akis. 10 Ke eg-insaan ni Akis si Dabid, “Hendei kew migpanlusud kuntee?” Ne egtabak sikandin, “Diye te inged te Nigib ne due matig-Huda,” wey ke, “diye te inged te Nigib ne in-ugpaan te me Hiramilhanen” wey ke “diye te me Kinihanen.” 11 Egpangimatayan iya enni Dabid ka langun ne me lukes wey me malitan su eyew ware egpekeendiye te Gat ne egpakanangen ke nekey ka inggimu rin. Seini ka layun eggimuwa ni Dabid te timpu ne diye sikandin mig-ugpe te inged te me matig-Pilistiya. 12 Amana ne migsalig si Akis ki Dabid wey migkahi diye te suman-suman din, “Indumutan en iya kuntee si Dabid te keet-etawan te Israil, puun due, egkeyimu kud sikandin ne suluhuanen taman te ware egtamanan.”

Ka pegpakiglalag ni Saul te gimukud ni Samwil

28  1 Te seeye ne timpu, inlibulung te me matig-Pilistiya ka me sundalu ran eyew egpakiggira te Israil. Ne migkahiyan ni Hari Akis si Dabid, “Keilangan ne egkanengnengan nu ne sikeykew wey ka me etew nu, egduma iya te egpakiggira.”

2 Ne migkahi si Dabid, “Uya, su eyew egkakita nu mismu ke nekey ka egkeyimu ku te suluhuanen nu.”

Ne migkahi si Akis, “Meupiya iya. Eggimuwen kud e sikeykew ne talagbantey ku te ware egtamanan.”

3 [xr][xr]Te seeye ne timpu, migpatey e si Samwil wey miglungku ka langun ne matig-Israil tenged kandin, wey diye dan sikandin ilebeng te lungsud din diye te Rama. Ne impaawe e ni Saul ka egmahehane wey ka me tumanuren te Israil.

4 Ne miglibulung ka me matig-Pilistiya wey miggendiye te Sunim, wey migkekampu diye, taheed te inlibulung degma ni Saul ka me matig-Israil wey migkekampu diye te Gilbuwa. 5 Te pegkakita ni Saul te me sundalu te matig-Pilistiya, naaldek e sikandin wey amana neenat-henat se kumeng. 6 [xr]Sikan naa ka mig-inse sikandin te Magbebaye ne Manama ke nekey ka eggimuwen din. Piru ware sikandin tabaka te Magbebaye minsan pinaahi naan de te taheinep, te Urim,[fn] wey te me prupita. 7 Ne ingkahiyan ni Saul ka me suluhuanen din, “Pamitawi a nikaniyu te malitan ne egpahehane eyew eggendiyaan ku wey egkeinsaan.”

Ne migtabak ka me suluhuanen din, “Due diye te Indur.”

8 Ne migsaluub si Saul te lein ne kumbale eyew ware egpekeila kandin. Te pegkamarusilem e, miggendiyad e si Saul te malitan duma te daruwa te me suluhuanen din. Te pegginguma ran diye, migkahiyan e ni Saul ka malitan, “Ipapitew nu keddi ke nekey ka egginguma pinaahi te peg-inse te sabeka ne gimukud. Umawa nu ka gimukud te minsan hentew ne egngaranan ku.”

9 Piru migkahiyan sikandin te malitan, “Nakataha ke buwa ma ke nekey ka inggimu ni Saul? Impaawe din ka langun ne egmahehane wey me tumanuren kayi te Israil. Mania te egsahiluten a nikeykew wey eggimatayan?”

10 Ne migpahunlibet si Saul kandin pinaahi te manekal ne Magbebaye ne kene din sikandin egmenuwen te peggimu kayi.

11 Ne nataman, mig-inse e ka malitan, “Hentew gimukud te igkeupii nu ne eg-umawen ku?”

Ne migtabak si Saul, “Umawa nu ka gimukud ni Samwil.”

12 Te pegkakita te malitan ki Samwil, migpanguleyi e sikandin ne migkahi, “Mania te in-akalan a nikeykew? Sikeykew bes si Saul!”

13 Ne migkahiyan sikandin ni Saul, “Kene ka kaaldek. Nekey‑a ka nakita nu?”

Ne migtabak ka malitan, “Nakakita a te sabeka ne gimukud ne migparibabew puun te tane.”

14 Ne mig-inse si Saul, “Mamenua sikandin?”

Ne migtabak ka malitan, “Buyag ne lukes ne migkukumbale te malayat.”

Ne nanengnengan ni Saul ne si Samwil seeye. Ne dutu, miglangkeb e sikandin isip pegtahud kandin.

15 Ne mig-insaan ni Samwil si Saul, “Mania te imbanggew a nikeykew pinaahi te peg-umew nu keddi?”

Ne migtabak si Saul, “Due dakel ne igkalaggew ku. Migpakig-ehet keddi ka me matig-Pilistiya wey in-engkeran ad e te Manama. Wara ad nikandin tabaka minsan pinaahi te me prupita wey me taheinep. Sikan naa ka impeumew ku sikeykew su eyew egkanangenan a nikeykew ke nekey ka eggimuwen ku.”

16 Ne migkahi si Samwil, “Mania te eg-inse ka keddi te in-engkeran kad ma te Magbebaye wey neyimu e sikandin ne kuntere nu? 17 [xr]Inggimu e keykew te Magbebaye ne Manama ka ingkahi rin keddi ne eg-aween din ka migharian nu iling te eggisien ne kumbale wey igbehey rin e seini diye te sabeka te me sumbaley nu ne iyan si Dabid. 18 [xr]Inggimu seini te Magbebaye tenged su ware nu tumana ka suhu din ne egguleen nu egpangimatayi ka me Amalikanen wey ka me mananap dan. 19 Seini pad man‑e, igpareeg ka te Magbebaye wey ka me matig-Israil te me matig-Pilistiya. Ne kaaselem, sikeykew wey ka me anak nu ne me lukes, eglemung e keddi. Ne igbehey e degma te Magbebaye ka langun ne sundalu te Israil diye te me matig-Pilistiya.”

20 Ne sahuhune ne napeled si Saul wey naketeng de diye te tane su naaldek-haldek sikandin te ingkahi ni Samwil. Warad e keseg din su ware ma sikandin migkeen te intiru ne aldew wey marusilem. 21 Ne migparani ka malitan ki Saul wey te pegkakita rin ne amana ka kaaldek ni Saul, migkahiyan din e sikandin, “Mahal ne Hari, inggimu kud ka inhangyu nu keddi minsan nakanengneng a ne nakatahu te karereetan ka umul ku. 22 Sikan naa, pammineha nu ubag seini se iglalag ku degma te suluhuanen nu. Egbehayan ku sikeykew te pegkeen eyew due keseg nu te eggipanew.”

23 Piru migbalibad sikandin wey migkahi, “Kena a egkeen.” Piru impepehes sikandin pakeena te me suluhuanen din wey te malitan, purisu migpalintutuu e sikandin. Ne mig-enew e sikandin wey migpinnuu e diye te hibatanan. 24 Te seeye ne timpu, due impalambeg te malitan ne nati te baka diye te baley rin.[fn] Ne sahuhune din gilanga seeye wey migkuwa sikandin te harina, wey inluyang din seini. Ne miggilutu e sikandin te paan ne ware patulin. 25 Ne insendad din seini ki Saul wey te me suluhuanen din, wey nangeen e sikandan. Ne nangipanew e sikandan te seeye ne karusileman.

Ka pegsamsamili ki Dabid te me matig-Pilistiya

29  1 Ne inlibulung te me matig-Pilistiya diye te Apik ka langun ne sundalu ran diye, wey diye migkekampu ka me matig-Israil te sebseb ne diye te Hisril. 2 Taheed te miggipanew e ka me pangulu te me sundalu te matig-Pilistiya duma te tigmahatus (100) wey tigsenge-libu (1,000) ne punduk te me sundalu, migsinundul e degma kandan si Dabid wey ka me etew rin duma ki Hari Akis. 3 Ne mig-inse ka me pangulu te me matig-Pilistiya ki Akis, “Mani bes te due me Hibruwanen kayi?”

Ne migtabak si Akis, “Si Dabid sika, ka upisyal te Hari te Israil ne si Saul. Suble e te sabeka ne leg‑un ka pegduruma ku kandin. Bunsud pad te peg-awe din ki Saul taman kuntee, ware de due nakita ku ne seyyup ne neyimu rin.”

4 Piru nabelu ki Akis ka me pangulu te me matig-Pilistiya wey migkahi, “Palibera nu sika ne etew diye te inged ne imbehey nu kandin. Keilangan ne kene sikandin egpakaruma kanta te egpakiggira su kema ke egkuntereen ki nikandin ke diyad e te eggiraan. Su warad lein ne meupiya ne paahi eyew egpekeg-uli sikandan te ahalen din du te peggimatey te me etew ta. 5 [xr]Sikan ma mule ka Dabid ne in-ulahingan te me malitan taheed te egsesayew sikandan ne miggenendue,

‘Eglibu-libu ka neyimatayan ni Saul,

piru egsapulu ne libu mule ka neyimatayan ni Dabid.’ ”

6 Purisu in-umew ni Akis si Dabid wey migkahiyan, “Egpahunlibet a te manekal ne Magbebaye ne Manama te egkasalihan ka iya wey igkeupii ku perem ne egduma ka keddi te egpakiggira. Su bunsud te timpu ne miggendiye ka keddi taman kuntee, ware nakita ku ne seyyup ne neyimu nu. Piru ware migsuhut ka duma ne me pangulu ne egduma ka. 7 Purisu uli kad e mule ne kene kema kabantali. Kene ka himu te minsan nekey ne igkeepes dan.”

8 Piru mig-inse si Dabid, “Mahal ne Hari, nekey‑a ka neyimu ku wey nekey bes ka nakita nu kayi te keddi te suluhuanen nu bunsud te timpu ne migginguma a diye te keykew? Mania te kena a egpakaruma keykew te egpakiggira te me kuntere nu?”

9 Ne migtabak si Akis, “Nakataha a ne ware igkarew‑ey keykew iling te panalihan te Manama. Piru migkahi ka me pangulu te me matig-Pilistiya, ‘Keilangan ne kene sikandin egpakaruma diye te giraanan.’ 10 Purisu selem-selem ka enew kaaselem wey uli kad duma te me etew nu ke egkaliwaswas e.”

11 Purisu migselem-selem mig-enew si Dabid wey ka me etew rin, wey miglibed e sikandan diye te tane te me matig-Pilistiya. Piru migpabulus mule ka me matig-Pilistiya diye te Hisril.

Ka peggule ni Dabid te me Amalikanen

30  1 Peglihad te tatelu ne aldew, miggingume e si Dabid wey ka me etew rin diye te Siklag wey nanengnengan dan ne inlusuran bes te me Amalikanen ka inged te Nigib wey ka Siklag. Ne natalu ran ka me matig-Siklag wey insilaban dan ka lungsud dan. 2 Ne impandakep dan ka me malitan wey ka tagse sabeka diye, buyag ma wey se bate piru ware minsan sabeka ne innimatayan dan. 3 Te pegginguma ni Dabid duma te me etew rin, nakita ran ne nasilaban e ka inged dan wey impandakep e ka me asawa ran wey me anak dan ne me lukes wey me malitan. 4 Purisu migpataman-taman sikandan migpandalawit taman te warad keseg dan. 5 [xr]Ne impandakep degma ka daruwa ne duwey ni Dabid ne si Ahinuwam ne matig-Hisril wey si Abigil ne balu ni Nabal ne matig-Karmil.

6 Ne amana nalaggew si Dabid tenged su migmalalahey ka me etew ne egbebatuwen sikandin tenged te kalaggew ran te pegkarakep te me kabatbataan. Piru inlig‑en si Dabid te Magbebaye ne Manama rin. 7 [xr]Ne ingkahiyan ni Dabid ka talagpanubad ne si Abiyatar ne anak ni Ahimilik, “Ne kun la, uyana nu kayi ka ipud.” Sikan naa ka in-uyan e ni Abiyatar seini diye ki Dabid. 8 Ne mig-inse e si Dabid te Magbebaye ne Manama, “Eglupuhen ney naa ka me etew ne miglusud kanami? Egkalupug ney naa sikandan?”

Ne migtabak ka Magbebaye, “Uya, lupuha niyu sikandan su egkeumaan niyu iya sikandan wey egkaluwas ka naddakep.”

9 Purisu inlupug e sikandan ni Dabid duma te hen‑em ne gatus (600) ne me etew taman te nekeuma sikandan diye te bangalug te Bisur. Te pegginguma ran diye, migpalunggehaat de dutu 10 ka daruwa ne gatus (200) ne etew tenged su nabeley-beley e sikandan wey kenad egpakalapas te bangalug. Piru migpabulus mule miglupug si Dabid wey ka hep‑at ne gatus (400) ne me etew. 11 Ne due matig-Ihiptu ne nakita te me etew ni Dabid diye te kamet wey in-uuyan dan e sikandin diye ki Dabid. Imbehayan dan sikandin te weyig wey te egkakeen 12 ne inggimu puun te behas te iggira wey daruwa ne timman ne egkakeen ne hinimu puun te behas te paras tenged su warad iya sikandin nakakeen wey nekeinum te tatelu ne aldew wey marusilem. Te nekeimpus e sikandin ka egkeen, migmanekal e sikandin. 13 Ne mig-insaan sikandin ni Dabid, “Hentew‑a ka ahalen nu wey hendei ka ne mahinged?”

Ne migtabak sikandin, “Sabeka a ne Ihiptuhanen wey suluhuanen te Amalikanen. Tatelu e ne aldew ka miglihad te mig-engkeran a te ahalen ku tenged su migderalu a. 14 Inlusuran ney ka inged te Nigib ne sakup te Huda ne in-ugpaan te me Kiritihanen, wey ka inged ne in-ugpaan te kabuhalan ni Kalib. Ne insilaban ney ka Siklag.”

15 Ne mig-insaan e man‑e sikandin ni Dabid, “Egkaayun naa ne egdumaan key nikeykew diye te ingkekampuwan dan?”

Ne migtabak sikandin, “Pahunlibet ke pa keddi pinaahi te Manama ne kena a nikeykew eggimatayan wey ke igbehey naa diye te ahalen ku, ne egkataman, egdumaan kud e sikaniyu diye te kandan.” 16 Sikan naa, indumaan din e ensi Dabid diye te ingkekampuwan te migpanlusud ne me Amalikanen.

Ne diye, neumaan dan sikandan ne migtalagtag ne migmangekeen, migmangiinum, wey miggale-gale tenged su masalig ka naahew ran puun te me matig-Pilistiya wey puun diye te Huda. 17 Te pegkaliwaswas, migbunsud e migpahiggireey ensi Dabid taman te marusilem. Ne ware minsan sabeka te Amalikanen ne nakapallahuy angin e te seeye se hep‑at ne gatus (400) ne lukes-lukes ne migmanguntud te me kamil. 18 Ne naawi ded ni Dabid ka langun ne naahew te me Amalikanen, lagkes ka daruwa ne duwey rin. 19 Warad iya sikandan nasalini minsan sabeka, bate ma wey ke buyag, lukes ma wey ke malitan, wey te minsan nekey ne naahew te me Amalikanen. 20 Naawi ded degma ni Dabid ka langun ne karniru wey me baka. Ne in-alew pewun‑a te me etew ni Dabid ka me ayam wey migkahi sikandan, “Unag seini ki Dabid.”

21 Te nekeume e ensi Dabid diye bangalug te Bisur, insinug-ung e sikandan te seeye se daruwa ne gatus (200) ne etew rin ne migpalunggehaat de tenged su nabeley-beley e sikandan, wey in-elit-elit sikandan enni Dabid. 22 Piru migkahi ka maddeet wey talaggimu te samuk ne me etew ne migduma ki Dabid, “Kene ta sikandan egbaaran te naahew ta te me Amalikanen tenged su ware ma sikandan migduma kanta. Iyan te re igbehey kandan ka me asawa ran wey me anak dan. Ne egpeyipanawen tad sikandan.”

23 Ne migkahi si Dabid, “Me suled, kene niyu sika himuwa su imbehey sika te Magbebaye kanta. Impangabangan ki nikandin wey impepanalu te migpanlusud kanta. 24 Ware iya eg-uyun te sika se ingkahi niyu. Ka baad te seeye se migpalunggehaat ne migbantey te me kasangkapan ta, iling ded te baad te seeye se migduma diye te giraanan. Egpekeg-iling ka baad ne igbehey te langun.” 25 Puun te seeye ne timpu, inggimu e seini ni Dabid ne balaud wey tulumanen para te me matig-Israil taman kuntee.

Ka pegdasag ni Dabid te me alukuy rin

26 Te pegginguma ni Dabid diye te Siklag, impeuyanan din e te baad te naahew ran ka me igdatu diye te Huda ne me alukuy rin duma te seini ne lalag, “Igdasag ku seini kaniyu puun te naahew ney te me kuntere te Magbebaye ne Manama.” 27 Impeuyanan din degma seeye se me etew ne diye te lungsud te Bitil, Ramut-Nigib, Hatir, 28 Aruwir, Sipmut, Istimuwa, 29 Rakal, wey diye te me lungsud te me Hiramilhanen, diye te me lungsud te me Kinihanen, 30 diye te Hurma, diye te Bur-Asan, diye te Atak, 31 diye te Hibrun, wey diye te langun ne inged ne inleleuhan ni Dabid wey te me etew rin.

Ka pegpatey enni Saul wey te me anak din

(1 Kru. 10:1-12)

31  1 Ne migpahiggireey ka me matig-Pilistiya wey ka me matig-Israil diye te Bubungan te Gilbuwa. Ne masalig ka nenamatey te me matig-Israil diye wey nenakapallahuy ka duma kandan. 2 Ne impatamtamanan lupuha te me matig-Pilistiya si Saul wey ka anak din ne me lukes wey neyimatayan dan ka me anak din ne si Diyunatan, Abinadab, wey si Malkisuwa. 3 Ne migmasumpit pad ka gira ne nakalingut ki Saul wey nakita sikandin te me talagpane. Ne dutu, impepane dan e sikandin wey dakel ka pali din. 4 Ne migkahiyan ni Saul ka talag-uyan te panganiban din, “Hulabuta nu ka kampilan nu wey himatayi a nikeykew, su kema ke iyan egpekeyimatey keddi sika se me etew ne ware migpalintutuu te Manama.[fn] Ne puun due, egbalbalayen ad nikandan.” Piru ware seeye himuwa te talag-uyan te panganiban din su naaldek amana sikandin. Sikan naa ka ingkuwe e ni Saul ka kampilan din wey migluhe e sikandin. 5 Te pegkakita te talag-uyan te panganiban te migpatey e si Saul, inggulabut din e degma ka kampilan din wey migluhe e degma sikandin, wey migpatey e sikandin duma ki Saul. 6 Purisu migpatey si Saul wey ka tatelu ne anak din ne me lukes, ka talag-uyan te panganiban din, wey ka langun ne me etew rin te seeye de ne aldew. 7 Te pegkarineg te me matig-Israil ne diye nangugpe te talipag te napu te Hisril wey talipag te Hurdan te namallahuy e ka me sundalu te Israil wey migpatey e si Saul wey ka me anak din, in-engkeran dan e ka me lungsud dan, wey migpamallahuy e degma sikandan. Purisu miggendiyaan e seini te me matig-Pilistiya wey migsubalan dan e ugpei.

8 Te seup ne aldew, miggendiye ka me matig-Pilistiya te Bubungan te Gilbuwa eyew te pegpanguwa te me kasangkapan te nenamatey. Ne nakita ran diye si Saul wey ka tatelu ne anak din ne me lukes ne nenamatey diye. 9 Ne intempug dan e ka ulu ni Saul wey ingkuwa ran e ka me kasangkapan din te egpakiggira. Ne migsuhu sikandan te me etew peendiye te intiru ne tane te me matig-Pilistiya eyew te pegpanengneng te meupiya ne panugtulen diye te timplu te me diyus-diyus dan wey diye te me etew. 10 Ne intahu dan ka panganiban wey ka kasangkapan ni Saul te egpakiggira diye te timplu te diyus-diyus dan ne si Astarut wey impagket dan ka lawa rin diye te matikang wey makepal ne alad ne batu te siyudad te Bit-San.

11 Te pegkarineg te me etew te Habis-Gilyad te inggimu te me matig-Pilistiya ki Saul, 12 miggipanew e ka langun ne bahani te intiru ne marusilem peendiye te Bit-San. Ne ingkuwa ran e ka lawa ni Saul wey ka lawa te me anak din diye te alabat te Bit-San wey in-uyan dan e seini diye te Habis, wey insilaban dan e. 13 Ne ingkuwa ran e ka me tul‑an dan wey inlebeng dan e diye te lebut te kayu ne tamarisku diye te Habis. Ne ware sikandan migkeen te pitu ne aldew.

Footnotes

1:1 Te Hibruwanen: Ramataim Supim.

1:1 Te Hibruwanen: Ipratahanen.

1:11 Ka etew ne kene egtempuhan ka bulbul iyan ilaan te pegpamakey rin te Magbebaye ne Manama taman te egpatey sikandin.

1:20 Ka igpasabut te Samwil, ngaran te Manama.

1:23 Igpes-ek perem te Magbebaye ne Manama ka lalag din.

1:28 Te Hibruwanen: rin.

2:27 Te Hibruwanen: etew.

4:4 Ka kirubin, sabeka ne klasi te panalihan ne egpekeiling te mananap ne due pakpak wey belad.

4:21 Ka igpasabut kayi te Hibruwanen: ware katelesan.

6:6 Te Hibruwanen: me pusung.

6:19 Te Hibruwanen: pitu ne pulu (70), lalimma ne pulu ne libu (50,000) ne etew.

7:12 Ka igpasabut kayi te Hibruwanen: batu te pegbulig.

9:25 Ka me atep diye te Israil, mapatag.

10:26 Te Hibruwanen: insamsam te Manama se me pusung.

12:11 Te Hibruwanen: Hirubaal.

13:1 Te Hibruwanen: lukes ne anak te leg‑un.

13:1 Kene ne klaru ka numiru diye te malehet ne migpuunan.

13:5 Te duma ne me baseen, tatelu ne libu (3,000) re.

13:21 Te Hibruwanen: daruwa ne timman te pelata ka bayad te pegpakamanga te daru wey wasey. Ne tatelu ne timman te pelata ka bayad te pegpakamanga te piku wey te iddus ne putew te tuked ne igdalusung te mananap.

14:6 Ka me etew ne ware natulii senge-kakuwa ne migpasabut te ware sikandan nekeila te Manama, su ilaan ka pegpatuli te migpalintutuu te Manama.

14:15 Te Hibruwanen: liyas puun te Manama.

14:18 Ka diye te sabeka ne sinulat, “Ipud” kene ne “Tahuanan te Kasabutan.”

14:38 Te Hibruwanen: keet-etawan.

14:41 Ka inggamit te pegpintut-pintut iyan ka “Urim” wey “Tumim” ne iyan ka me ngaran te daruwa ne matulus ne batu ne inggamit dengan te me talagpanubad te pegnengneng te igkeupii te Manama.

17:26 Te Hibruwanen: luep.

17:36 Te Hibruwanen: luep.

18:25 Ka igpasabut te lebut iyan ka kuwa te lukes.

20:30 Te Hibruwanen: Anak ka te mareet wey masinupaken ne malitan!

20:41 Te Hibruwanen: migpaarekey.

22:2 Te Hibruwanen: mapeit se umul.

28:6 Ka Urim iyan ka me kasangkapan ne eggamiten te talagpanubad te pegnengneng te igkeupii te Manama, piru ware nataheyi kuntee ke egmenuwen seini te eggamit.

28:24 Diye te baley te me matig-Israil, due degma sinabeng ne egpeugpaan te mananap.

31:4 Te Hibruwanen: ware natulii.

Cross References

1:11 Num 6:5.

2:1-10 Luk 1:46-55.

2:26 Luk 2:52.

b Iks 28:1-4; Lib 7:35-36.

2:34 1Sam 4:11.

4:4 Iks 25:22.

7:1 2Sam 6:2-4; 1Kru 13:5-7.

8:5 Diy 17:14.

10:12 1Sam 19:23-24.

12:6 Iks 6:26.

12:8 Iks 2:23.

c Tal 4:2; Tal 13:1; Tal 3:12.

12:10 Tal 10:10-15.

d Tal 7:1; Tal 4:6; Tal 11:29; 1Sam 3:20.

12:12 1Sam 8:19.

13:8 1Sam 10:8.

13:14 Him 13:22.

14:33 Hin 9:4; Lib 7:26-27; 17:10-14; 19:26; Diy 12:16,23; 15:23.

14:41 Num 27:21; 1Sam 28:6.

15:1 1Sam 10:1.

15:2 Iks 17:8-14; Diy 25:17-19.

15:27-28 1Sam 28:17; 1Har 11:30-31.

17:50 2Sam 21:19.

17:51 2Sam 21:19.

18:7 1Sam 21:11; 29:5.

19:11 Sal 59 Uluwan.

19:24 1Sam 10:11-12.

20:5 Num 28:11.

20:15 2Sam 9:1.

21:1-6 Mat 12:3-4; Mar 2:25-26; Luk 6:3.

21:6 Lib 24:5-9.

21:9 1Sam 17:51.

21:11 1Sam 18:7; 29:5.

21:12 Sal 56 Uluwan.

21:13 Sal 34 Uluwan.

22:1 Sal 57 Uluwan; Sal 142 Uluwan.

22:9-10 1Sam 21:7-9; Sal 52 Uluwan.

23:18 1Sam 18:3.

23:19 Sal 54 Uluwan.

24:3 Sal 57 Uluwan; Sal 142 Uluwan.

24:6 1Sam 26:11.

24:14 1Sam 26:20.

25:44 2Sam 3:14-16.

26:1 Sal 54 Uluwan.

26:11 1Sam 24:6.

28:3 1Sam 25:1.

28:3 Lib 20:27; Diy 18:10-11.

28:6 Num 27:21.

28:17 1Sam 15:28.

28:18 1Sam 15:3-9.

29:5 1Sam 18:7; 21:11.

30:5 1Sam 25:42-43.

30:7 1Sam 22:20-23.