Isayas
Igpewun‑a
Si Isayas ne anak ni Amus ka migsulat te seini ne baseen. Sabeka sikandin ne prupita te Manama, wey diye sikandin mig-ugpe te Hirusalim. Ka kaluwasan te ngaran ne ‘Isayas’, ‘Ka Magbebaye ne Manama ka Egluwas.’ Nasulat ka seini ne baseen te me leg‑un ne 740 peendiye te 680 te ware pad neetew si Hisus. Ne nabaad seini te tatelu ne baad:
1.) Kapitulu 1–39: Nahuhud kayi ka meyitenged te timpu ne ingginalatan te Asirya ka Huda, ka migharian diye te igkakawanan ne balabahan. Ne nakita ni Isayas ne tenged bes te sale te keet-etawan, te pegkamasinupaken dan, wey te kulang ka pegsalig dan te Manama, ka egpuunan ke mania te migginalatan te Asirya ka Huda. Impaay-ayaran panulua ni Isayas ka keet-etawan wey ka me pangulu ran ne eg-ugpe sikandan ne matareng se hinimuwan wey eleg se peggukum. Impanpanayan din sikandan ne emun ke kene sikandan egpammineg te lalag te Manama, egkengareetan iya sikandan. Piru intagne man‑e ni Isayas ka pegkeetew te kabuhalan ni Dabid te egginguma ne timpu ne iyan likes ne eg-ikulen te keet-etawan, wey egginguma ka timpu ne due kalinaw te intiru ne kalibutan.
2.) Kapitulu 40–55: Natagne kayi ka meyitenged te egginguma ne pegkarakep wey pegkeuyan te masulug ne keet-etawan te Huda peendiye te Babilunya. Ne impanengneng ni prupita Isayas ne minsan iling dutu, kene egmahuye ka keet-etawan kene egkaawaan te egkapallateng su egluwasen ded te Manama ka keet-etawan din wey igpalibed din ded sikandan diye te Hirusalim eyew egbunsud e man e te iyam ne peg-ugpe. Ka uluwan te seini ne me kapitulu, ka Manama ka egbuut te egkeyitabu wey ka egplanu para te keet-etawan din, wey miglagkes degma seini te katuyuan dan diye te langun ne me nasud ne egpakarawat te panalangin puun te Manama pinaahi te Israil.
3.) Kapitulu 56–66: Natagne degma kayi ka meyitenged te keugpe te me etew ne igpalibed ded te Manama diye te Hirusalim. Nahuhud ni Isayas kayi ka me suhu te Manama meyitenged te matareng ne peg-ugpe, eleg ne peggukum, pegtuman te Aldew te Peggimeley, pegpanubad, wey peg-ampu. Ne egkabasa te seini ne me kapitulu ka lalag ne inggamit ni Hisus te pegpanengneng ne in-alam sikandin eyew te pegwali te meupiya ne guhuren (Isayas 61:1-2; Lukas 4:18-19.)
Ka nenasulat te seini ne baseen
Ka me pegpaney-paney wey me saad 1:1–12:6
Ka pegdusa te me nasud 13:1–23:18
Ka peggukum te Manama te kalibutan 24:1–27:13
Ka duma pad ne me pegpaney-paney wey me saad 28:1–35:10
Ka Hari te Huda ne si Isikiyas wey ka me matig-Asirya 36:1–39:8
Ka me lalag meyitenged te saad wey te egkapallateng 40:1–55:13
Ka me pegpaney-paney wey me saad 56:1–66:24
1
1 ✡ 2Har 15:1-7; 2Kru 26:1-23; 2Har 15:32-38; 2Kru 27:1-9; 2Har 16:1-20; 2Kru 28:1-27; 2Har 18:1–20:21; 2Kru 29:1–32:33.Ka seini ne baseen, meyitenged te impakita te Manama ki Isayas ne anak ni Amus* Ka seini ne Amus kene ne iyan seeye se prupita, ke kene, suled sikandin ni Hari Amasiyas, ne amey ni Usiyas. te me timpu ne ensi Usiyas, Hutam, Ahas, wey Isikiyas ka nenekegsinundul ne mighari diye te Huda. Iyan impakita kandin ka meyitenged te Huda wey Hirusalim.
Ka lalag te Manama diye te makasesale ne nasud te Israil
2 Pammineg kew, he langit wey tane, su miglalag ka Magbebaye ne Manama ne miggenendue,
“Migtanggu a te me bate wey impatulin ku sikandan piru migribildi sikandan keddi.
3 Nekeila te kamuney ka me baka,
wey nakatulitu ka me asnu ke hendei egpake-keena te kamuney.
Piru wara a mule ilaa te me matig-Israil ne sikeddi ka migtanggu kandan.”
4 Sikaniyu se makasesale ne me nasud, mekeyid‑u-hid‑u kew
tenged su napenu te mareet ne himu ka keet-etawan niyu.
Me makasesale kew degma iling te me amey wey iney niyu!
In-engkeran niyu ka Magbebaye ne Manama niyu,
ka Matulus ne Manama te Israil.
5 Mania te migpabulus-bulus kew migribildi?
Egkeupian kew naa ne egkanasnasian pad ka peglegpad kaniyu?
Israil, neempet e te pali ka ulu nu, wey migmahuye e ka intiru ne pusung nu.
6 Ne warad iya nasame ne ware namenu puun te pulu nu peendiye te palu nu;
neempet iya seini te pali, labed, wey me kehang
ne ware nalinisi, ware nabukusi, wey ke neitisi naa te lana.
7 Neengkeran niyud e ka naddeetan ne me kamet niyu
wey nasilaban e ka me siyudad niyu.
Me mata-mata niyu re due te impanakawan e te me lapu ka me kamet niyu,
wey indereetan dan ka langun ne nakita ran.
8 Ne iyan naan de nasame ka Hirusalim† Te Hibruwanen: Siyun. Sabeka seini te me ngaran te Hirusalim. ne egpekeiling te leeb diye te parasan,
egpekeiling te lulubung diye te pinamulaan te timun,
wey egpekeiling te siyudad ne nalingutan te me kuntere.
9 ✡ Hin 19:24; Rum 9:29.Ke ware pad migsame ka Amana ne Maresen ne Magbebaye te pila-pila kanta,
nekeiling kid perem te Suduma wey Gumura.
10 Sikaniyu se egpekeiling te me pangulu dengan te Suduma wey Gumura wey te keet-etawan diye,
pammineg kew te lalag te Manama.
11 ✡ Amu 5:21-22.Seini ka ingkahi rin,
“Ware karuan kayi te keddi ka masulug ne igmanubad niyu.
Wara ad neupii te immanubad niyu keddi ne me karniru ne egtutungen,
wey ka kalambuan te insungguran niyu ne me mananap.
Wara ad nahale te langesa te me turu ne baka, me karniru, wey me kambing.
12 Migmangenendiye kew te timplu ku ka egsimba keddi,
piru wara a migsuhu kaniyu ne eg-uyan kew te igmanubad te warad pegsuman-suman ke nekey ka igkeupii ku.
13 Kene kew e uyan te ware karuan ne me halad.
In-isip kud ne malindit ka insinsu ne intutung niyu.
Kene kud e egkaantus ka pegsahakeen niyu te pegsile te iyam ne bulan,
ka aldew te peggimeley niyu, wey ka pegliblibulung niyu
tenged su miggimu kew red te sale.
14 Igkeepes ku ka me sahakeen niyu, ka pegsile te iyam ne bulan, wey ka mahal ne me aldew.
Natameneng ad wey napelaan ad e kayi.
15 Egkayawen niyu ka me belad niyu te pegpapitew ne mig-ampu kew,
wey eglibed-libed kew ka eg-ampu.
Piru kena a egtengteng kaniyu wey kena a egpammineg
tenged su ka mareet ne inggimu niyu diye te duma egpekeiling e te langesa ne nekeempet te me belad niyu.
16 Linisi niyu ka me pegkeetew niyu.
Inniyuhi niyud ka me sale niyu ne iyan nakamalindit kaniyu te pegtengteng ku.
Isanggel niyud ka langun ne mareet ne hinimuwan niyu
17 wey bebasbas kew e himu te matareng.
Iparibabew niyu ka eleg ne peggukum wey bulihi niyu ka imbaybayaran.
Pangabangi niyu ka me ilu, wey bulihi niyu ka me balu ne malitan.”
18 Ne migkahi ka Magbebaye ne Manama,
“Hendini kew e su eggusey ki.
Minsan pad ke egpekeiling kew te nabiluwan te lelalabi tenged te me sale niyu,
egpasayluwen ku sikaniyu eyew egkeyimu kew e ne maangkag iling kaangkag te gapas.
Minsan pad ke lelalabi en iya ka me sale niyu,
egmaangkahen ku red iya sika iling te bulbul te karniru.
19 Ke egkabagget kew wey egtuman keddi,
egpanalanginan ku sikaniyu,
wey egpakakeen kew te meupiya ne eg-uma puun te tane.
20 Piru ke egsukul kew wey egribildi, egpatey kew pinaahi te kampilan.
Sikeddi ka Magbebaye ka migkahi kayi!”
Ka makasesale ne siyudad te Hirusalim
21 Ka siyudad ne matinumanen dengan,
nekeiling e kuntee te malitan ne egpamelegye te lawa.
Ugpaan dengan seini te me matareng ne etew,
piru iyan naan de nasame kuntee ka me mangngimatey ne me etew.
22 Hirusalim, nekeiling ka dengan te neelin ne pelata ne egpuun te inleney ne batu,
piru kuntee, nekeiling ke naan de te me same-same naan de ne warad e karuan.
Nekeiling ka dengan te meupiya ne inumen,
piru nekeiling ke naan de kuntee te inumen ne nasewuhan te weyig.
23 Me ribildi ka me pangulu nu, wey me alukuy te me takawen.
Ne egkeupian ka tagse sabeka te seleppi ne sagpeng te be‑be wey mig-apas te me dasag.
Kene dan egpangabangan diye te hukumanan ka seeye se warad me amey,
wey kene dan egpamminehen ka me sumbung te me balu ne me malitan.
24 Sikan naa, pammineg kew ke nekey ka iglalag te Amana ne Maresen ne Magbebaye, ka Maresen ne Manama te Israil,
“Egsulian ku sikaniyu se me kuntere ku, wey kene kew e egpakasamuk keddi.
25 Egdusaan ku sikaniyu.
Eglinisan ku sikaniyu
iling te pelata ne eglenayen te hapuy eyew egkeyimu ne ware sewug,
wey eg-aween ku ka langun ne nakamalindit kaniyu.
26 Ne iglibed ku red kaniyu ka me talaggukum niyu
wey ka me matagseb ne me talagtambag iling dengan.
Ne egkataman, iyan e igngaran te Hirusalim ka siyudad te me matareng wey me matinumanen.”
27 Tenged su matareng ka Magbebaye ne Manama,
egluwasen din ka Hirusalim wey ka langun ne mig-inniyug te me sale dan diye.
28 Piru egdereetan din ka migmanribildi wey ka me makasesale,
wey eggimatayan din ka tagse sabeka ne mig-engked kandin.
29 Te seeye kangkuwa ne timpu, engkeyilawan kew se me matig-Hirusalim tenged te pegsimba niyu te me kayu,
wey tenged te me pinamulaan ne in-isip niyu ne dayuwan.
30 Egpekeiling kew te uk ne kayu ne egkaggangu se me dewun,
wey te pinamulaan ne ware weyig.
31 Ka me mannekal ne etew egpekeiling naan de te lahami ne mahaan de egkatutung,
wey ka me hinimuwan dan egpekeiling te ulas ne egpakasilab kandan.
Ne egkasilaban sikandan wey ka immangimu ran ne maddeet,
wey ware iya minsan hentew ne egpekeebuk kayi.
✡1:1 2Har 15:1-7; 2Kru 26:1-23; 2Har 15:32-38; 2Kru 27:1-9; 2Har 16:1-20; 2Kru 28:1-27; 2Har 18:1–20:21; 2Kru 29:1–32:33.
*1:1 Ka seini ne Amus kene ne iyan seeye se prupita, ke kene, suled sikandin ni Hari Amasiyas, ne amey ni Usiyas.
†1:8 Te Hibruwanen: Siyun. Sabeka seini te me ngaran te Hirusalim.
✡1:11 Amu 5:21-22.